frieslands hoogeschool rijks athenaeum te franeker. - Tresoar

815
op bijna elke bladzijde zoo van zijne «Toespraak", als van zijne -Afscheidsrede",
wanneer hij Van zijne rigting spreekt, in sterk klimmende
mate ons eene uitdrukking tegemoet Van de hooge waarde die hij, door
zijn geheele leven heen, a priori aan de bespiegelende wijsbegeerte toekent?
Zeer zeker, «omdat de strijd Voor het goed recht der wijsbegeerte,
ook op godsdienstig gebied, tot het kenmerkende behoort mijner
academische werkzaamheid", gelijk hij zelf zeide. Zou hij nu bij
zijne exegetische en kritisch-historische studiën , die op de philosophische
Volgden of daarmede gepaard gingen, dan niet Veel te Veel geleid
zijn door dat eenmaal bij hem Vaststaand ideaal van den Christus, zóódat
hij het in het N. T. overal zocht en, door als geschiedenis geboekte
feiten te Veel als inkleeding Van dogmatische voorstellingen te beschouwen,
het ook overal meende te Vinden , terwijl hij in werkelijkheid meermalen
de dupe werd Van de onjuiste, door hem zelVen bij zijne leermeesters
veroordeelde, methode, waarbij aan één factor ter opsporing
der waarheid, in Verband tot overige onmisbare factoren ; Vooral van
eene onbevangen geschiedvorsching, te groote waarde wordt toegekend ?
Bij de overweging Van Scholten's denkbeelden klonken ons ten minste
steeds de waarschuwingen in de ooren, neergelegd in Regenbogen's
Oratio de extremis in quae interpretes Sacri Codicis passim proîapsi simt
sedulo cavendis i), inzonderheid waar deze groote geleerde wijst op de
onjuiste resultaten, Verkregen, wanneer bij de kinderen Van hun tijd de theologie
de dienaresse was Van immer afwisselende , alzoo steeds subjectieve
wijsgeerige stelsels. Menige biografie Van Franeker hoogleeraren
in de godgeleerdheid kan de juistheid daarvan staven.
J. H. Scholten, Herdenking mijner vijfentwintigjarige ambtsbediening. Toespraak. Leid.
1865 ; Afscheidsrede hij het nederleggen van het Hoogleeraarsambi. Leid. 1881, Jan Hendrik
Scholten, door F. W. B. van Bell, in Eigen Baard, 1880 , 364-366,- Joh. Gloël,
Hollands Kirchliches Leben. Wittenberg (1885), S. 33 — 40. A. Kuenen. Levensbericht van
J. H. Schollen, (gevolgd door eene chronologische lijst zijner geschriften) in het Jaarboek v.
d. Kon. Alcad. van Wetenschappen, voor 1885 , en in de Bijlage tot de Handel, v. d,
Maatsch. der Nederl. Letlerlc. van 1886 , 2—60 ; Il(agen), in de Nederl. Spectator , 2 Mei 1885.
Pieter Johannes Veth. Ter Vervulling Van de vacature
Juijnboll werden aanbevolen Jan Bruining, Theol. Cand. en Litt.Doet.,
leeraar aan het Instituut van de Raadt te Voorschoten, en P. J. Veth,
Theol. Cand. en Litt. Doet., Lector aan de Koninklijke militaire acade-
i) Zie boven, blz. 693, 694.