De tweede managerial revolution: - TiasNimbas Business School

egels, instituties van een sociaaleconomisch systeem. Deze elementen hebben
invloed op het sociale systeem van management en op de sociale verhoudingen
en betrekkingen tussen aandeelhouders, managers, medewerkers en andere
belanghebbenden. Zij beïnvloeden de rol- en taakopvattingen, houdingen, handelingen
en het gedrag van managers, zowel in als buiten hun organisatie, die
door ervaring maar ook door opleiding - met name in business schools - worden
gekleurd. Business schools zijn in hun curricula niet waardenvrij; zij zijn doordrongen
van wetenschappelijke opvattingen, paradigma’s en opvattingen over de
wenselijke relatie tussen rigor (de robuustheid van de wetenschap) en relevance
(valorisatie van kennis in het nut voor de praktijk).
Inclusive Management
De geloofwaardigheid van het bedrijfsleven in Nederland is gedaald van 73 procent
twee jaar geleden naar 59 procent. Dit blijkt uit de vertrouwensindex van
Edelman in een groot internationaal onderzoek in 26 landen van Edelman Trust
Barometer. Incompetentie en fraude, verkeerde drijfveren zoals hoge bonussen
en riante ontslagvergoedingen, gebrekkige regulering, belangenverstrengelingen
en schandalen zijn de oorzaken van de daling, vooral in de financiële sector.
De dreiging van omvallende banken en het financieel schandaal van Liborgate
hebben recentelijk de geloofwaardigheid van leiders verder ondermijnd. Zij
blijken in nogal wat situaties zowel operationeel als moreel incompetent te hebben
gehandeld. De resultaten van het onderzoek werden op het World Economic
Forum in Davos eind januari 2013 gepresenteerd.
Minder dan 20 procent van de publieke opinie gelooft dat leiders van ondernemingen
en van overheidsofficials de waarheid vertellen als zij met een moeilijke
kwestie worden geconfronteerd. Er is een groeiende kloof tussen vertrouwen in
instituties en in hun leiders. Het vertrouwen in het bedrijfsleven en in de overheid
als instituties is respectievelijk 32 en 28 procent hoger dan in hun leiders.
Dit betekent dat er sprake is van een grote leiderschapscrisis.
Het vertrouwen van het grote publiek in ethiek en moraliteit in het gedrag en
handelen van leiders in het bedrijfsleven blijkt uit dit onderzoek zeer laag te
zijn. De kredietcrisis is de grootste oorzaak van het verlies aan vertrouwen; er is
alle reden om van een leiderschapscrisis te spreken. Het vertrouwen kan alleen
maar worden hersteld indien business leiders aantoonbaar ethisch handelen en
afspraken nakomen.
48 De tweede managerial revolution:
De basis voor vertrouwen is in de afgelopen jaren sinds het begin van de financiële
crisis in 2008 sterk veranderd. Mensen hebben nu meer vertrouwen in
deskundigen en academici en in elkaar, als het om kwesties en ontwikkelingen
in het bedrijfsleven en bij de overheid gaat. Tot enige jaren geleden was die basis
vooral gelegen in de financieel-economische prestaties. Operationele kwaliteit
wordt momenteel als vanzelfsprekend geacht en is niet doorslaggevend voor
een hoog niveau van leiderschap. Nu gaat het om vertrouwen in de morele en
ethische kwaliteiten en maatschappelijke betrokkenheid van het leiderschap dat
moet blijken uit hoe men zijn medewerkers behandeld, open staat voor informatie
en kennis uit diverse bronnen in de maatschappij, transparant en geëngageerd
is in het handelen en gedrag en men voorrang geeft aan klanten en aan
kwaliteit van producten en diensten boven winst op korte termijn.
Dit wordt Inclusive Management genoemd. Het omvat engagement, integriteit,
kwaliteit, maatschappelijk verantwoord ondernemen en effectieve en efficiënte
bedrijfsvoering. Inclusive Management is het nieuwe mantra dat het license to operate
uitbreidt tot een license to lead.
Principles for Responsible Management Education
Business schools zijn zich bewust aan het worden van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid
bij het opleiden voor managementposities. Na het mea culpa
dat in de afgelopen jaren is uitgesproken over het tekortschieten van managers
in het vervullen van hun maatschappelijke functie - mede naar aanleiding van
de financiële, bank- en kredietcrises en de daaruit voortvloeiende vertrouwenscrisis
ten aanzien van topmanagers en bestuurders - is het besef doorgedrongen
dat managementonderwijs meer is dan onderwijs in een aantal ‘technische’
disciplines en dat het ook moet gaan over moreel verantwoord gedrag, over
transparantie van handelen en afleggen van rekenschap en verantwoording aan
een breed veld van belanghebbenden. Business schools dienen daarbij hun autonomie
te bewaken en zich niet over te leveren aan eenzijdige belangengroepen
in de samenleving binnen het kader van hun oriëntatie op een breder begrip
voor wat er in de samenleving leeft en van het maatschappelijk belang van hun
onderwijs.
De toekomst van business onderwijs is in de afgelopen vijf jaren volop onderwerp
van reflectie en discussie geweest. In 2007 heeft een groep deans en
bestuurders van business schools - ondersteund door de United Nations - de
over Kwaliteit en Professionalisering van Managers en de rol van Business Schools 49