Van meld- naar aantoonplicht - Politie & Wetenschap

Politiekunde 54 | Van meld- naar aantoonplicht
12
is een keuze die we vooralsnog hebben gemaakt, maar vanzelfsprekend zijn er
ook andere opties. In Engeland hanteert men bijvoorbeeld bij de toelating van
horeca-inrichtingen het systeem Touch2id om aan te tonen dat een betrokkene
18 jaar of ouder is. 4 Dat systeem zou misschien ook goed ingezet kunnen worden
voor de controle van stadionverboden. Het is een variant op de meldingsplicht.
Het maakt gebruik van niet tot een natuurlijke persoon herleidbare referentiepunten
van de wijsvinger. De betrokkene dient eenmalig een geldig
identiteitsbewijs te overleggen, waarna de specifieke referentiepunten van de
wijsvinger worden ingescand en opgeslagen op een pas met een chip met Radio
Frequency Identification (RFID). 5 Bij deze technologie wordt gebruikgemaakt van
radiogolven om iemand te identificeren. Onze verbannen supporter zou op de
dag van de voetbalwedstrijd moeten ‘inchecken’ bij een speciaal hiervoor ontworpen
‘paal’, zodat vastgesteld kan worden dat hij zich niet in het verboden
gebied bevindt.
Een dergelijke digitale check neemt de politie veel werk uit handen, maar is
bij thuiswedstrijden allesbehalve waterdicht. Na de check kan de supporter zich
alsnog naar het stadion begeven of hij zou moeten worden verplicht om meerdere
keren ‘in te checken’. Maar dat is wel weer een grote belasting en daarmee
een forse beperking van zijn privacy. Bovendien dienen er in verband met de
bewegingsvrijheid van de betrokkene een behoorlijk aantal ‘palen’ over het land
verspreid te worden geplaatst. Aan het mogelijke gebruik van RFID besteden wij
in het onderzoek om deze redenen verder geen aandacht meer.
Aan de hand van een literatuuronderzoek en analyse van de wetgeving en de
rechtspraak worden de problemen met de stadion- en gebiedsverboden, waaronder
de huidige meldingsplicht, geïnventariseerd, afgebakend en beschreven.
Vanzelfsprekend richten wij ons in dit onderzoek op de vraag of het mogelijk
is om een digitale aantoonplicht in te voeren en, zo ja hoe, die aantoonplicht
eruit moet zien. Hierbij besteden we vooral aandacht aan de technische, privacygerelateerde
en politionele aspecten.
Bij dit onderzoek hebben wij zowel binnen als buiten de politie verschillende
experts en ervaringsdeskundigen op het gebied van ICT en privacy betrok-
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
4 Zie Touch2id in werking op: http://www.touch2id.co.uk/.
5 Het is ook mogelijk om alle tien de vingers in te scannen, zodat bij controle om een willekeurige vinger gevraagd kan worden.
Dit maakt frauderen vermoedelijk een stuk lastiger. Belangrijk is dat de vingerafdruk zelf niet op de RFID-chip staat, dit in
tegenstelling tot bij het voorgestelde biometrische paspoort.
6 In Bijlage 1 is een overzicht van de bij het onderzoek betrokken personen opgenomen.