Van meld- naar aantoonplicht - Politie & Wetenschap

Politiekunde 54 | Van meld- naar aantoonplicht
18
De wetgever heeft er bij de behandeling van het wetsvoorstel bewust van
afgezien om aan te geven wat er onder het begrip ‘verstoring van de openbare
orde’ moet worden verstaan. 21 Als gevolg hiervan dient het begrip in de jurisprudentie
te worden uitgekristalliseerd. Of dat verstandig is, is zeer de vraag.
De bevoegdheden in de Wet mbveo zijn immers gekoppeld aan dit begrip. Een
verstoring van de openbare orde is een voorwaarde voor het opleggen van een
maatregel als de meldingsplicht.
Vanwege het ontbreken van een definitie van het begrip ‘openbare orde’ zijn
rechters soms onvoldoende op de hoogte waarom een bepaalde gedraging als
een verstoring van de openbare orde moet worden gezien. De voorzieningenrechter
van de Rechtbank Amsterdam bepaalde in 2011 dat de bevoegdheid om
een stadionverbod te geven pas ontstaat, indien er sprake is van een overtreding.
Wat de rechter daarmee bedoelt, is niet geheel duidelijk. Is hij van mening dat
elke overtreding van een strafbepaling een verstoring van de openbare orde in
de zin van artikel 172a Gemw oplevert? 22
Er zijn meer onduidelijkheden in de wet. Bij een groepsgewijze verstoring
van de openbare orde behoeft niet ieders individuele aandeel bij de verstoring
vast te staan. De burgemeester hoeft bij een groepsgewijze verstoring derhalve
niet aan te tonen dat iemand zélf de openbare orde heeft verstoord. Voldoende
is dat hij vaststelt dat die persoon herhaaldelijk deel heeft uitgemaakt van een
groep die de openbare orde voetbalgerelateerd heeft verstoord.
Betekent dit dat een globale omschrijving van supportersgedrag voldoende
is om aan te tonen dat een persoon deel heeft uitgemaakt van een groep? Een
uitspraak van de Rechtbank Amsterdam uit 2011 laat zien dat het iets genuanceerder
ligt. ‘De enkele aanwijzing in de rapportage dat de verstoorder tot de groep
ordeverstoorders behoorde [is] onvoldoende om zijn aanwezigheid tijdens een verstoring van
de openbare orde aannemelijk te maken’, aldus de rechtbank. 23
Een jaar later hanteert de Rechtbank Amsterdam bij de vraag wat iemands
bijdrage moet zijn geweest aan een groepsgewijze verstoring wel een soepele
opvatting. Volgens de rechtbank is voor het aannemen dat de verstoorder deel
uitmaakte van de groep ordeverstoorders, de enkele aanwezigheid in die groep
voldoende om betrokkenheid bij de overlast aan te tonen. 24 Hier wordt het
––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––
21 Zie: Handelingen I 2009/10, nr. 34, p. 1449.
22 Rb. Amsterdam 18 februari 2011, LJN BP5057, r.o. 4.3.
23 Rb. Amsterdam 18 februari 2011, LJN BP5057, r.o. 4.7 (cursivering door de auteurs).
24 Rb. Amsterdam 3 april 2012, AB 2012, 174, m. nt. J.G. Brouwer en A.E. Schilder, Rb. Amsterdam 3 april 2012, LJN BW1140,
r.o. 8.1-9.1.