anker, <strong>en</strong> zijn de overige ankers roloplegging<strong>en</strong>. 2 // Bouwtechnologie // 2009 - 20101// Atelier SADD Bouwkundige detaillering van oplegging<strong>en</strong> Bij de in het werk gefabriceerde gevel bestaat e<strong>en</strong> oplegging uit e<strong>en</strong> ankerplaat, die aan <strong>of</strong> op de vloerrand bevestigd wordt <strong>en</strong> in twee horizontale richting<strong>en</strong> te stell<strong>en</strong> is. Deze ankerplaat bevat vervolg<strong>en</strong>s twee ev<strong>en</strong>wijdige stekk<strong>en</strong>, waartuss<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>stijl</strong> geschov<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>. Met bout<strong>en</strong> kan de <strong>stijl</strong> dan vervolg<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> vastgezet in de oplegging. Deze boutbevestiging is vervolg<strong>en</strong>s nog in verticale richting stelbaar, zodat het ankerpunt in alle drie dim<strong>en</strong>sies stelmogelijkhed<strong>en</strong> heeft. Afhankelijk van de constructieve functie van de aansluiting kan er e<strong>en</strong> scharnier <strong>of</strong> e<strong>en</strong> roloplegging van gemaakt word<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele bout in e<strong>en</strong> slobgat is te schematiser<strong>en</strong> als roloplegging, twee bout<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> monagepunt vorm<strong>en</strong> e<strong>en</strong> scharnier<strong>en</strong>de oplegging. De montagepunt<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> in het werk gefabriceerde gevel zijn verkrijgbaar in e<strong>en</strong> aantal standaard modell<strong>en</strong> <strong>en</strong> afmeting<strong>en</strong>, waarbij de maximale belasting per montagepunt is gegarandeerd op basis van test<strong>en</strong>. Door deze verankering<strong>en</strong> te standaardiser<strong>en</strong>, hoeft e<strong>en</strong> gevelontwerper niet voor elke gevel e<strong>en</strong> nieuw constructief detail te ontwikkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> te test<strong>en</strong>. Afhankelijk van de mat<strong>en</strong> van de constructie, de belasting<strong>en</strong> <strong>en</strong> de achterligg<strong>en</strong>de constructie kan e<strong>en</strong> geschikte verankering gekoz<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Bij e<strong>en</strong> in het werk gefabriceerde gevel zijn de gevelankers meestal haaks teg<strong>en</strong> de vloerrand bevestigd. De <strong>stijl</strong><strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dan vrij dicht teg<strong>en</strong> de vloerrand aan word<strong>en</strong> bevestigd in de montageankers, terwijl de tuss<strong>en</strong>ruimte tuss<strong>en</strong> vloer <strong>en</strong> gevel wordt gedicht met minerale wol <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stal<strong>en</strong> hoekpr<strong>of</strong>i el, om brandoverslag teg<strong>en</strong> te gaan. De ankers voor e<strong>en</strong> in het werk gefabriceerde gevel kunn<strong>en</strong> ook aan de bov<strong>en</strong>zijde van de vloerrand bevestigd word<strong>en</strong>, dan kan de bevestiging naderhand word<strong>en</strong> ingestort in de dekvloer <strong>of</strong> weggewerkt onder e<strong>en</strong> verhoogde dekvloer. De montage van de ankers is bij deze variant iets e<strong>en</strong>voudiger, doordat m<strong>en</strong> de ankers op de vloerrand moet bevestig<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dit kan e<strong>en</strong>voudiger van binn<strong>en</strong>uit het gebouw. De ankers word<strong>en</strong> in deze vorm wel met e<strong>en</strong> extra buig<strong>en</strong>d mom<strong>en</strong>t belast, doordat er e<strong>en</strong> grotere afstand is tuss<strong>en</strong> de bevestiging van de gevel <strong>en</strong> de bevestiging in de draagconstructie. 3 Bij e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel wordt het gevelelem<strong>en</strong>t bevestigd aan de draagconstructie door midd<strong>en</strong> van montageankers. Deze ankers zijn in de pr<strong>of</strong>i el<strong>en</strong> van het elem<strong>en</strong>t verwerkt <strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> de vorm van hak<strong>en</strong>, die uit het elem<strong>en</strong>t stek<strong>en</strong>. Met deze hak<strong>en</strong> kan het elem<strong>en</strong>t in de montagebeugels gehang<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, die aan de draagconstructie bevestigd zijn. Deze montagebeugels zijn in twee horizontale richting<strong>en</strong> stelbaar, de diepte waarmee de hak<strong>en</strong> in de beugels schuiv<strong>en</strong> vormt de verticale stelmogelijkheid. De hak<strong>en</strong> word<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> plaat vastgezet, zodat de verbinding in verticale richting gefi xeerd is. Op deze manier is deze aansluiting te schematiser<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> scharnier. Aan de ankers in het elem<strong>en</strong>t zit aan de bov<strong>en</strong>zijde e<strong>en</strong> stekeleinde, dat uit het elem<strong>en</strong>t steekt. Met dit stekeinde kan de verbinding gemaakt word<strong>en</strong> met het bov<strong>en</strong>ligg<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t. In de onderrand van dat elem<strong>en</strong>t zitt<strong>en</strong> uitsparing<strong>en</strong>, waarmee het over de stekeind<strong>en</strong> he<strong>en</strong> schuift. Op die manier ontstaat er e<strong>en</strong> schuiv<strong>en</strong>de verbinding tuss<strong>en</strong> twee bov<strong>en</strong> elkaar ligg<strong>en</strong>de <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>. Deze verbinding is te schematiser<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> roloplegging. Bij e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel kunn<strong>en</strong> de ankerpunt<strong>en</strong> zowel aan als op de vloerrand bevestigd word<strong>en</strong>. In vergelijking met de in het werk gefabriceerde gevel is er meer ruimte nodig voor de montageankers. M<strong>en</strong> kan bij e<strong>en</strong> geprefabriceerd elem<strong>en</strong>t niet meer de zijkant<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>stijl</strong> bereik<strong>en</strong> om bout<strong>en</strong> door de <strong>stijl</strong> te bevestig<strong>en</strong>. De ankers van e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel stek<strong>en</strong> uit het elem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> er moet voldo<strong>en</strong>de ruimte zijn tuss<strong>en</strong> de gevel <strong>en</strong> de vloerrand om de ankers uiteindelijk te bevestig<strong>en</strong> <strong>en</strong> te stell<strong>en</strong>. Als de montageankers voor e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel voor de vloerrand bevestigd word<strong>en</strong>, is er veel ruimte nodig tuss<strong>en</strong> de vloerrand <strong>en</strong> de gevel om de ankers te kunn<strong>en</strong> bevestig<strong>en</strong> <strong>en</strong> de <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong> te kunn<strong>en</strong> monter<strong>en</strong>. De afsluiting van deze ruimte tuss<strong>en</strong> gevel <strong>en</strong> vloer zal met het oog op brandoverslag extra aandacht verdie- 2 Watts, A. , Modern Construction Handbook p. 67-69 3 Productinformatie Schüco, Watts, A. , Modern Construction Handbook p. 72-84 //Robert Roz<strong>en</strong>dal // 1169564 // Doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> // F. Schnater // P. de Jong // 53
54 // Bouwtechnologie // 2009 - 2011 // Atelier SADD Montagepunt van e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel, in één elem<strong>en</strong>t zijn e<strong>en</strong> scharnier<strong>en</strong>de <strong>en</strong> e<strong>en</strong> roloplegging gecombineerd Montagepunt<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> <strong>elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong></strong>gevel; bov<strong>en</strong>aan e<strong>en</strong> oplegging voor de vloerrand, onderaan e<strong>en</strong> oplegging bov<strong>en</strong> de vloerrand. Bron: Schüco //Robert Roz<strong>en</strong>dal // 1169564 // Doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> // F. Schnater // P. de Jong //