Eeuwen eten in Gronigen - Groniek

V.E.E.V.A. (Voon- en Eethuis voor Allen) genaamd, en nu een
bekend Gronings hotel-restaurant. Goedkope maaltijden konden
daar worden afgehaald of genuttigd, en al vrij snel werden de
faciliteiten uitgebreid met goedkope logies. In de jaren '30
werd in de keukens van het V.E.E.V.A. de schoolvoeding bereid,
en tijdens de Tweede Vereldoorlog een groot deel van de
massavoeding.(57)
DE RESTAURANTS
In de negentiende eeuw raakte bij de rijke burgerij het
buitenshuis eten in de mode. Het oudste nog bestaande hotelrestaurant
in Groningen, de Doelen, dateert uit 1798. De naam
'restaurant' werd in deze tijd nog niet gebruikt.
De maaltijden die in de restaurants geserveerd werden, bijvoorbeeld
bij de lustrumvieringen van de Groningse Hogeschool
en de studentenvereniging Vindicat Atque Polit, stonden in
schrille tegenstelling tot de dagelijkse kost van de gewone
man.
Vanaf de tweede helft van de vorige eeuw zijn veel menukaarten
van etentjes bewaard gebleven. De menu's vallen op
door hun overdaad aan luxe. Een diner met tien, vijftien
gangen was niet ongebruikelijk. Hen begon met oesters (in
1865 waren er in de stad nog vijf winkeliers die oesters
verkochten).(58) Daarna werden twee soorten soep opgediend,
vervolgens kwam een tussengerecht, een pasteitje of kroketten,
dan volgde vis (bijvoorbeeld tong of snoek) en verschillende
soorten vlees (bijvoorbeeld ossehaas of fricandeau).
Daarbij werden aardappels en groenten gegeven. Verder kwam er
een vleesragout met morellen op tafel. Alvorens aan het wild
te beginnen, kreeg men een warme pudding. De afwisseling van
zoete en hartige gerechten is opvallend. Als desert at men
blanc manger, chipolata en ijs. Dit alles werd geserveerd met
wijn (f.1,20 per fles gewone rode wijn) en champagne (f.4,-).
Een diner zoals boven beschreven kostte circa f.2,- per
couvert. (59)
Na de Eerste Vereldoorlog verdwenen de Tables d'höte of
Open Tafels. De restaurants boden lunches en diners aan. De
gasten konden kiezen uit een 'plat du jour' en een 'menu à la
carte'. De belangrijkste restaurants in het begin van de
twintigste eeuw in Groningen waren: De Doelen, Villems,
Sissingh en Riche.
Het de verwoesting van de binnenstad in 1945 zijn veel caférestaurants
verdwenen. Pas na de opheffing van de distributie
in 1949 kon de horeca weer volop draaien.
In de jaren vijftig werden de feestmenu's teruggebracht
tot vijf à zes gangen. De komst van buitenlandse werknemers
86