Eeuwen eten in Gronigen - Groniek

uiloft - dat wil zeggen de intrede van een nieuwe conventuaal
- financiëel niet uit de hand mochten lopen: er werd
bepaald dat bij zo'n gelegenheid één maaltijd opgediend werd
en op overtreding van de regel stond een geldboete. Het
dessert mocht bovendien niet bestaan uit "confituires, nocq
eniger ander suijcker banquet."(9)
Hoe werd het eten klaargemaakt in deze tehuizen? Vanaf de
Middeleeuwen was men gewoon - en Groningen vormt daar geen
uitzondering op - om langzaam pruttelende gerechten als pap
en soep te bereiden; deze konden in een pan boven een open
vuur hangen, zonder dat ze veel permanente aandacht vroegen.
De meeste mensen hadden alleen voorzieningen om te koken;
alleen een uitgebreide keuken bood de mogelijkheid vlees te
roosteren of aan het spit te braden.(10) In de keukens van de
gasthuizen werden pappen en brijen in grote koperen potten
met ijzeren hengsels boven het vuur klaargemaakt. Eenden en
ganzen konden op feestelijke dagen ook gebraden worden.
Daarnaast hadden de gasthuizen als extra voorzieningen een
eigen bakkerij en een eigen bierbrouwerij. Vee werd vers
ingekocht en in het slachthuis geslacht. (11) Om het vlees
goed te houden werd het ingezouten.
Er werden in de zeventiende eeuw duidelijke eisen aan het
gedrag van de conventualen tijdens het eten gesteld. Direkt
nadat de klok geluid had moest men aan tafel verschijnen.
Ieder had er een eigen zitplaats. Op de met tafellinnen
gedekte tafels trof men tinnen bekers, schotels, zoutvaten en
bestek (lepels en messen) aan. Gerechten als pap en brij
werden uit een gemeenschappelijke schaal gegeten. Men mocht
pas, met eten beginnen nadat er gebeden was. Dronken mensen
werden niet aan tafel toegelaten en laatkomers vonden de hond
in de pot. Tijdens het eten mocht men alleen maar een 'vrolijke'
en 'aangename' conversatie voeren. Na het danken ter
afsluiting van de maaltijd moesten de conventualen terstond
naar hun vertrekken terugkeren. Ieder had een wekelijkse
beurt bij het afwassen en afruimen.(12)
DE VEESHUIZEN
De eettafel in de weeshuizen bood in deze periode nauwelijks
een andere aanblik dan die in de gasthuizen. Het enige verschil
was dat er beduidend minder vlees op tafel kwam.
Het oudste weeshuis dat Groningen bezat, het Rode- of
Burgerweeshuis, dateert uit 1599 en werd in 1621 door de
diaconie opgezet. De namen 'Rode' en 'Groene Veeshuis' zijn
afgeleid van de kleur van de kleding die de wezen droegen.
Aan de hand van een voedselverordening van Burgemeester en
Raad is bekend wat men in het Burgerweeshuis at. Op zondag at
77