Per - De Pers

4
Actueel
Bijzaken
Vlaming wint
De Vlaamse dichter Leonard Nolens
heeft gisteravond de VSB poëzieprijs
in de wacht gesleept voor zijn bundel
Bres. Het is de vijftiende keer dat de
prijs werd uitgereikt. De eerste keer,
in 1994, won Hugo Claus. Sindsdien
werd altijd een Nederlander tot
laureaat verkozen. Dit jaar is het voor
de eerste keer dat de prijs weer naar
een Vlaming gaat. De publieksprijs,
die dit jaar voor het eerst werd
uitgereikt, ging naar Anne Vegter voor
haar bundel Spamfi ghter.
Steamy Ice
Vanilla Ice leeft, maar hij is niet zo Ice
cold als hij in zijn megahit Ice Ice Baby
begin jaren negentig verkondigde.
Afgelopen vrijdag stond hij voor de
tweede keer voor de rechter voor
huiselijk geweld. De vrouw van de
rapper – als hij nog zo genoemd
kan worden – deed aangifte bij de
politie nadat ze geslagen en geschopt
was door haar man. De vrouw
heeft geen ernstige verwondingen.
Vanilla kreeg de vorige keer vier
maanden voorwaardelijk, dus bij een
veroordeling is de kans groot dat hij
de komende tijd met één oog open
moet slapen.
Tropenziektes
Omdat de aarde warmer wordt,
komen tropische ziektes steeds
frequenter voor in Nederland. Het
aantal besmettingen met de ziekte
van Lyme, die wordt overgedragen
door een teek, neemt zienderogen
toe. Ook knokkelkoorts, dat
wordt verspreid door een Chinese
mug, dreigt zich in ons land te
manifesteren. Het zijn gevaarlijke
ziektes, die bij verwaarlozing
zelfs tot de dood kunnen leiden.
Jaarlijks krijgen momenteel zo’n
17.000 mensen de ziekte van Lyme.
Zangeres Sita was er een van, Jacques
d’Ancona ook.
Poolgeld
Rijk worden met de staatsloterij,
postcodeloterij of de lotto is zó passé.
Nee, wie echt binnen wil lopen, moet
een stukje van de Noordpool, die
momenteel nog aan niemand toebehoort,
claimen. Wetenschappers vermoeden
dat er grote hoeveelheden
olie, gas en edelmetaal verborgen
zitten in de zeebodem. De Ameronger
Harald van Reenen richtte The International
People’s Claim to the North
Pole op. Wie mee wil claimen, mag
dat, maar de kosten zijn 15 euro. Dus
waarschijnlijk is Harald uiteindelijk
de enige die er rijk van wordt.
Afghanistan Vernietigingscampagne komt niet van de grond
De Afghanen leven
voor hun papavers
Papavervelden in de buurt van Deh Rawod, Uruzgan.
Ondanks pogingen om de papaverteelt
tegen te gaan, stijgt de
opiumproductie in Afghanistan.
Het gebrek aan alternatieven zorgt
voor spanningen die ook de Nederlandse
militairen voelen.
Jaap van Deurzen
DEH RAWOD
De lucht boven de Afghaanse stad
Deh Rawod is strak blauw. Overal
om ons heen liggen papavervelden.
Zo ver het oog reikt. Boeren zijn bezig
met het bewerken van het land.
In de verte schuifelt een groepje in
blauwe boerka’s geklede vrouwen
als schichtige schimmen voorbij.
De zon schijnt fel op het mozaïek
van lemen quala’s. Het lijkt een tafereel
uit een oosters sprookje.
‘Opium!’, zegt een boer grijnzend
en houdt een jong plantje omhoog.
Zijn ogen zijn met maskara bewerkt.
Hij heeft een spierwit, gaaf gebit.
‘Hier leef ik van. Als dit verdwijnt,
ben ik mijn inkomen kwijt.’
Aan alternatieve gewassen heeft
hij wel gedacht. Fruit, saffraan, papavers,
het is hem om het even. Zolang
zijn kinderen maar te eten krijgen.
Maar van de provinciale overheid
verwacht hij geen hulp.
Op Pad
Wiki-apen
rcel
van Engelen
Een collega attendeerde
me erop. ‘Je kunt in alle
rust sterven nu’, zei hij
spottend. ‘Je bent opgenomen
in de rangen van Wikipedia.’
De paar regels in de open
internet-encyclopedie bevatten
geen grote fouten. Maar waar ik
de vinger niet achter kon krijgen:
wie had ze er in godsnaam
opgezet?
Het kan elke willekeurige cybergek
zijn geweest, zei internetondernemer
Andrew Keen
„ Ma
‘De bestuurders hier zijn corrupt.
Als je ze betaalt, laten ze je met rust.
Ik ben maar een klein boertje, ik
heb geen geld. Als mijn velden worden
omgeploegd, ben ik failliet.’
Wie ik ook spreek, iedereen vertelt
hetzelfde verhaal.
Vernietigingscampagnes
Zo’n twee miljoen Afghanen zijn direct
of indirect afhankelijk van de
papaverteelt. Papavers vormen de
grondstof voor opium en heroïne.
Ondanks alle vernietigingscampagnes
van de afgelopen jaren is er nog
steeds geen daling bereikt van de
opiumproductie. Sterker nog, de
oogst van 2007 brak alle records. Afghanistan
levert volgens de experts
meer dan 90 procent van de wereldproductie
aan opiumproducten.
De slechte economische toestand
in Afghanistan is volgens de drugsonderzoekers
de voornaamste oorzaak
dat de opiumproductie stijgt.
Toch gaat president Karzai van Afghanistan
door met zijn ‘jihad’ tegen
de papavers. Maar die strijd heeft wel
alle kenmerken van een Don
Quichottegevecht.
De verhalen over lokale autoriteiten
die betrokken zijn bij de papaverteelt
zijn legio. Rijke boeren
deze week in Amsterdam, waar hij
in navolging van andere kritische
denkers als Naomi Klein en Tariq
Ramadan de Globaliseringslezing
hield. Keen is een man die net
boven een spreekgestoelte uit
komt, vol bravoure en grote woorden
zit en alleen innemend is vanwege
zijn Britse ironie.
Het was een bijeenkomst van de
Silicon Valley-incrowd geweest –
‘geleid door oud-hippies met grijze
paardenstaartjes, buikjes en een
diepe weerzin tegen het establishment’
– die hem tot inkeer bracht.
Hij hoorde ze jubelen over het
nieuwe succes van internet, over de
democratisering van de media, de
wijsheid van de massa, de cultuur
die was bevrijd van de elite, van de
witte mannen bij kranten, tv-stations,
muziek- en fi lmbedrijven die
besluiten wat goed is voor het publiek
en wat niet. ‘And I got sick of
this shit, this nonsense.’
Volgens hem maken populaire
websites als Wikipedia, YouTube
en Hyves van internet juist een leeg
schip dat steeds verder gevuld
wordt met de ‘wijsheid’ van onwetenden
en onkunde van amateurs.
Hij schreef er een boek over dat in
het Nederlands is vertaald als De
Apencultuur en is trots op zijn bijnaam:
de anti-christ van web 2.0.
zouden de vernietiging van hun
oogst gewoon afkopen. Voor de minder
draagkrachtigen gaat die vlieger
niet op.
Gouveneur Asadullah Hamdam
van Uruzgan ontkent het niet. Hamdam
is een sympathieke, westers geklede
man. Hij heeft net geprobeerd
een groep dorpsoudsten het verdelgingsbeleid
uit te leggen. Er wordt
vergaderd op de Hollandse basis
Camp Hadrian in Deh Rawod. ‘Ik
heb geprobeerd om de mensen te
Huzaar Ronald van
Dort (26) verloor
door een bermbom
beide benen
overtuigen geen papavers meer te
verbouwen. We zijn nu bezig met
een programma voor alternatieve
gewassen. Nederland helpt ons daarbij.
We komen er wel’, zegt Hamdam
in perfect Engels.
Fruitbomen
Deze winter zijn inderdaad ruim
100.000 kersen-, amandel- en abri-
De meesten van ons, aldus Keen,
zijn helemaal niet getalenteerd en
hebben niks te melden. Hij pleit
voor een herwaardering van de
klassieke professional: de fi lmmaker,
muzikant of journalist die
wordt betaald vanwege zijn
vakmanschap.
Internetkenner en columniste
Karin Spaink veegde na afl oop de
vloer met Keen aan. De drang om
dingen met elkaar te delen (dagboeken,
kiekjes, clubblaadjes,
vakantievideo’s) is van alle tijden.
En de vertegenwoordigers van het
nieuwe internet zorgen juist voor
een uitwisseling en botsing waar
iedereen van kan leren en waar
nieuwe cultuur bloeit. Op de oude
media, last but not least, is ook het
nodige aan te merken. Volgens
Spaink is Keen bevangen door ‘een
slechte vorm van nostalgie’.
Onderuitgezakt kreeg hij het
ook van het publiek om de oren.
Veel moeite om te luisteren deed
Keen niet. Een krachtig verweer
had hij wel: het gaat hier om cultuurkritiek,
bedoeld om tot nadenken
te stemmen. Dat bereik je niet
met een doorgenuanceerd verhaal
(je verkoopt er ook geen boeken
mee).
Volgens Keen is Wikipedia prima
geschikt als eerste stap voor de
MARTIN VAN NOREL
kozenbomen geplant, afkomstig uit
de regio Kabul. Het fruit is geschikt
om te drogen en is bestemd voor de
lokale markt. Afghaanse organisaties
hebben de fruitbomen afgelopen
winter verdeeld over ongeveer
10.000 gezinnen en 500 tot 600 ondernemers.
Het fruitbomenproject
is een initiatief van het ministerie
van Buitenlandse Zaken, dat 1,4
miljoen euro bijdraagt.
Toch worden de acties van de verdelgingsteams
met argusogen bekeken.
Met grote stokken worden de
papaverplanten omver gemaaid. De
soldaten rijden met lompe, vierwielige
motoren de velden in en ploegen
ze om. Een helikopter houdt
vanuit de lucht de boel beneden in
de gaten. De stemming is nerveus.
Soms worden de soldaten plotseling
vanuit het niets beschoten.
‘In extreme gevallen moeten we de
teams beschermen’, zegt defensievoorlichtster
Marloes Visser. ‘Nee,
daar maak je je niet populair mee.’
De Nederlandse troepen in Uruzgan
krijgen het op dit moment hard voor
hun kiezen. De fi lm van Geert Wilders
zou volgens de taliban een rol
spelen, maar ook de vernietiging van
de papavervelden valt in verkeerde
aarde.
mediageletterde internetgebruiker
die op zoek is naar informatie
en die kritisch tot zich neemt.
Maar de minder geschoolden – er
komen wereldwijd straks 2 miljard
nieuwe internetters bij – beschouwen
de informatie al snel
als waarheid. Waarheden die door
anonieme websurfers, of Wikipedianen
met een bijnaam, worden
toegevoegd en aangepast.
Het massale karakter van Wikipedia
is ook een misvatting. Heeft
u zelf weleens een fout op Wikipedia
hersteld of iets nuttigs toegevoegd?
Grote kans van niet.
Nederland telt iets meer dan
160.000 geregistreerde Wikipedianen,
grofweg 1 procent van de
bevolking, van wie de meesten in
de praktijk nauwelijks meedoen.
‘Het is een nieuwe oligarchie, nog
anoniem ook’, aldus Keen.
Het stimuleerde mij nog eens
goed na te gaan wie mijn naam
op Wikipedia zette. Het blijkt IPadres
213.46.1.82 te zijn. En zijn
andere interesses zijn ‘spaarloon’
en ‘Chriet Titulaer’.
Ik heb direct maar het een en
ander aan mijn lemma toegevoegd.
Ik zou er maar
niet al te veel op vertrouwen
als ik u
was.