Per - De Pers

en de resultaten mager. Er kwamen nog steeds hongersnoden
voor en sommige vrouwen bleken niet achter
het aanrecht vandaan te halen. Dit alles leidde tot een
gevoel van moedeloosheid en machteloosheid en sommigen
werden zelf cynisch. Zo leven had toch geen
zin.
Ons idealisme hing als een molensteen om onze nek.
We wilden het bijna opgeven, toen we besloten dat we
ons niet gek moesten laten maken, maar hiervoor een
oplossing moesten zoeken. Het koesteren van idealen is
fantastisch. Het geeft zin aan je leven en bijna iedereen
wil de wereld een beetje mooier achterlaten dan je hem
aan hebt getroffen. Tegelijkertijd vonden wij dat idealen
hebben niet een dagtaak moest zijn, het moest wel
praktisch uitvoerbaar zijn. Maar we liepen tegen nog
een ander probleem op.
Wat goed is voor het ene ideaal bleek niet per se goed
voor het andere. Dat levert allerlei dilemma’s op. Lokaal
voedsel eten is belangrijk tegen de klimaatverandering,
maar je kunt Afrikaanse economieën helpen door
voedsel te eten uit ontwikkelingslanden. Onze conclusie:
je moet dus keuzes maken over wat je belangrijk
vindt. Daarmee hadden we de oplossing en de titel van
ons boek gevonden: praktisch idealisme moest een
strategie worden waarmee je kunt leven met je idealen.
Terug naar die supermarkt: ik vind vooral eerlijke
handel belangrijk omdat dat een van de belangrijkste
voorwaarden voor armoedebestrijding is. Maar mijn
belangrijkste criterium bij het shoppen blijft kwaliteit.
Ik wil gewoon lekker eten. Daarom koop ik veel biologisch
(dat is gewoon vaak lekkerder), maar als ik moet
kiezen tussen eko of Max Havelaar voor eerlijke handel,
dan kies ik het laatste. In mijn karretje zit dus altijd
fairtrade-rijst, -chocolade, -hagelslag en -bananen.
Daarmee doe ik twee dingen. Ik betaal een eerlijke prijs
aan de boeren die deze producten hebben geoogst, en
ik laat met de koop van deze producten aan de supermarkt
zien dat ik dit belangrijk vind en graag zoveel
mogelijk producten wil waarbij mensen eerlijk betaald
zijn.
Liever Gucci dan H&M
Nu wordt praktisch idealisme vaak genoemd in de media
en bijna altijd gaat het over consumeren. Hoewel de
supermarkt een goede metafoor oplevert, ben je maar
een klein deel van de week bezig met inkopen. Je leven
bestaat uit veel meer aspecten, en ook daarin kan je uiting
geven aan je idealen.
Ik ging naar het duurzaamheidscongres van de Partij
van de Arbeid. Ik moest in debat met minister Cramer
over lifestyle en duurzaamheid. Uit praktische overwegingen
ging ik met de trein, zodat ik nog even kon
werken op mijn laptop. Nadeel ten opzichte van de
auto is dat ik nu niet kon meeblèren met mijn favoriete
muziek, want dat wordt meestal niet gewaardeerd door
medereizigers. Ik hield op het congres een pleidooi
voor modern consuminderen: liever een Gucci-jurkje
dan vijf jurkjes van H&M. Enorm duurzaam en nog
mooier ook. Cramer was het volstrekt met mij eens.
De vragen uit de zaal waren klassiek. Wat kan de
minister doen aan al die ouders die tegenwoordig hun
kinderen met de auto naar school brengen? Het is toch
een schande, toen zij jong waren liep iedereen naar
school. Cramer deelde de zorg en vertelde over haar initiatief
om samen met scholen ouders te stimuleren de
auto te laten staan. Verschillende mensen in de zaal
wilden hun goede gedrag tonen en vertelden dat zij met
de buurt afspraken hadden en dat elke dag een andere
ouder alle kinderen van de straat in de bakfiets, of
lopend naar school bracht.
Later werd de discussie ingewikkelder, en kwamen
die vermaledijde kolencentrales aan de orde. En dan
heeft Cramer het moeilijk. Zij is al jaren een milieuactivist,
en heeft zelfs een poster in huis met de tekst
‘Kernenergie of Kolen? Doe mij maar een molen’. Maar
als bewindspersoon stelt zij dat in de transitieperiode
naar een duurzaam energietijdperk geen andere mogelijkheid
bestaat dan te kiezen voor ‘schone’ kolen.
Politieke keuzes zijn altijd ingewikkelder dan individuele.
Je moet met nog meer belangen rekening houden.
Het zou mij een lief ding waard zijn als meer mensen
zouden besluiten om lid te worden van een politieke
partij. Nog maar 2 procent van de Nederlanders is er lid
van, terwijl daar de politieke prioriteiten voor de komende
jaren vastgesteld worden. Sommige dingen
moeten gewoon politiek worden opgelost. De meeste
idealen hebben namelijk een collectief karakter. Wij
kunnen als individuen bijvoorbeeld geen handelsverdragen
met ontwikkelingslanden aangaan, dat moet op
nationaal niveau en is dus een politiek vraagstuk.
Kledingruilsysteem
Maar net zo belangrijk of misschien wel belangrijker is
dat politieke partijen de leden van de Tweede Kamer
selecteren en dus ook de ministers en staatssecretarissen
(burgemeester, en andere belangrijke maatschappelijke
functionarissen). Als bijna niemand meer lid is, is het
niet gek dat partijen moeite hebben inspirerende en aansprekende
mensen te vinden. Mocht je dus ontevreden
zijn over de huidige politici, dan weet je wat je te doen
staat. Hoe suf politieke bijeenkomsten ook zijn, het is
belangrijk dat veel meer mensen daar naartoe gaan. Dus
offerde ik braaf mijn zaterdag op en heb ik de mensen in
de zaal naar huis gestuurd met de tip om een kledingruilsysteem
op te zetten met hun vrienden. Kunnen ze zich
al consuminderend toch een nieuwe look aanmeten.
Dat debatten of bijeenkomsten niet saai hoeven te
zijn bewees overigens het Amnesty filmfestival. Op de
educatiedag keken Amsterdamse kinderen uit groep 8
films over mensenrechten om er vervolgens over te dis-
‘Ik betaal
een eerlijke
prijs
en de
producentenworden
eerlijk
betaald’
‘Achter
mijn
praktisch
idealisme
schuilt
namelijk
een idealistischmensbeeld’
De Groene Pers
5
cussiëren. Na het zien van een Zweedse film over een
neonazi die gedwongen werd op zijn Iraanse buurjongetje
Elvis te passen, kwam al snel de discussie op discriminatie
en waarom dat niet goed is. Een meisje stond
op en vroeg: nazi’s haatten toch joden, waarom heeft
die Zweedse jongen dan moeite met iemand uit Iran,
daar zijn ze toch moslim en niet joods. Verschillende
kinderen in de zaal knikten. Goede vraag dus. Het antwoord
van een jochie met een Marokkaanse look en
Amsterdams accent was ook helder: ‘Dat soort mensen
haat iedereen die anders is. Stom toch. We kunnen toch
gewoon normaal doen tegen elkaar’. Dat bewees de film
namelijk ook. Opgescheept met deze Iraanse buurjongen
besloot hij er het beste van te maken en gingen ze
samen op een gitaar liedjes van Elvis spelen. Zijn ouders
hadden Iran moeten verlaten omdat zijn vader
zoveel hield van de muziek van Elvis en dat was verboden
in Iran. ‘Zo kan het ook’, zei een andere jongen.
Gaaf om dit te mogen meemaken, dacht ik toen. Dit is
pas leuk vrijwilligerswerk, idealist zijn is echt niet zo
erg.
Snel naar huis om nog even mijn kindje te zien, dat
overigens geen katoenen luiers draagt, gewoon potjes
groenten uit de supermarkt krijgt en zijn lievelingsspeelgoed
is een plastic keukentje uit China. Je kunt niet
alles goed doen. Het goede van praktisch idealisme is
dat het is vol te houden. Je kunt soms ook even niet
nadenken en domweg gelukkig zijn.
Want dat idealisme gelijk moet zijn aan opoffering is
nog steeds een wijdverbreid misverstand. Nu hoor ik de
critici alweer fluisteren dat het eigenlijk hetzelfde is als
opportunisme. Vaak krijg ik te horen dat praktisch idealisme
betekent dat je alleen leeft volgens je idealen als
het je goed uitkomt. Ik geloof dat het niet slecht is om
je eigen welbevinden mee te wegen. Het maakt dat dit
idealisme vol te houden is en je niet cynisch afziet van
het goede proberen te doen.
Achter mijn praktisch idealisme schuilt namelijk een
idealistisch mensbeeld: wie beter weet, doet beter – zolang
we geloven dat dat ‘beter’ effect heeft. De combinatie
van die twee – jezelf informeren en de effecten van
ons dagelijks handelen beoordelen– zijn de kern van de
praktisch idealistische strategie.Ik ben strategisch naïef:
door te accepteren dat ik niet alles goed doe en niet al
het leed van de wereld op mijn schouders hoef te laden,
kan ik blijven geloven in de bereikbaarheid van een
betere wereld. Dit geloof voorkomt het gevoel van
machteloosheid. Het werkt als een self-fulfilling prophecy.
Een wereld waarin weer meer mensen gehoor durven
geven aan hun idealen ís naar mijn stellige
overtuiging een betere wereld. p
NATASJA VAN DEN BERG (32) WERKT BIJ OMROEP LLINK ALS
PROJECTLEIDER. ZIJ SCHREEF HET BOEK PRAKTISCH IDEALISME, SAMEN
MET SOPHIE KOERS.
Ecoduct 1
Groene seks
Geneviève van Velzen
Ook tussen de lakens van bamboevezels kan het allemaal
wat groener. Wie ook tijdens het liefdesspel oog wil blijven
houden voor Moeder Natuur gebruikt geen dildo van
rubber. In de gemiddelde rubberen vriend of buttplug zitten
ftalaten (weekmakers) om het goedje flexibel te houden. En
dat is niet goed. Milieuorganisatie Greenpeace waarschuwt
sinds een paar jaar voor de weekmakers in de Crystal Jelly
Double Dong en Spectra Gel Anal Plug, twee speeltjes die
zeer hoge concentraties schadelijke ftalaten bevatten.
Het eco-alternatief voor rubber is glas. Glas; je kunt er
ramen, fruitschalen, goedkope champagneglazen en dildo’s
van maken. En dat laatste deden de makers bij Glass
Fantasy. Wel zo milieuvriendelijk is hun devies. Na
veelvuldig gebruik kan de glazen kameraad gewoon de
glasbak in om vervolgens recycled te worden tot een
bierflesje of asbak. In de seksindustrie rollen duizenden
glazen producten van de band die vrijwel overal verkrijgbaar
zijn.
www.glassfantasy.com