Download alle uitwerkingen (pdf) - Examenkatern Geschiedenis.nl

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Antwoorden De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Hoofdstuk 3 De periode 1918-1945
Opdracht 1
a De spotprent is geplaatst naar aanleiding van een vakbondsstaking.
b In 1917 was de Russische Revolutie uitgebroken en veel Amerikaanse bestuurders zagen een
verband tussen die gebeurtenis en de sociale onrust in eigen land.
c Redactie en tekenaar hoorden tot de conservatieve (rechtse) stroming. Zij zagen het
overheidsgeweld als een ‘gezond pak slaag waar linkse kwajongens van zullen leren’.
d Binnen de regering ontstond tweespalt tussen het ministerie van Arbeid en het ministerie van
Justitie. Het ministerie van Arbeid spande zelfs processen aan om gearresteerde stakers en
protesteerders vrij te krijgen.
Opdracht 2 (vwo)
Het is gemakkelijk om een foto te misbruiken. Alleen dankzij het onderschrift weet de kijker wie op de
foto te zien zijn. De foto maakt dat zelf in geen enkel opzicht duidelijk.
Opdracht 3
a De prijzen daalden, terwijl de lonen stegen. / De consumptie nam toe dankzij reclame. / De
mogelijkheden om gemakkelijk geld te lenen werden verruimd.
b De overheidspolitiek leidde tot een alsmaar groeiende concentratie van kapitaal in kartels en trusts.
/ President Harding maakte zich schuldig aan nepotisme (het vergeven van ambten aan politieke
vrienden). / Overheid en bedrijfsleven werkten samen om de invloed van vakbonden te breken. /
Het Hooggerechtshof verwierp progressieve wetten en bepaalde dat stakende vakbonden vervolgd
konden worden. / Het Hooggerechtshof nam een welwillende houding aan ten aanzien van
kinderarbeid. / Ondernemers verboden hun werknemers vakbondslid te worden.
c De welvaart nam inderdaad toe, zoals de voorstander van New Capitalism beweerde. Van een
harmonieuze samenleving was echter geen sprake en in dat opzicht heeft de tegenstander van het
New Capitalism meer en betere argumenten.
Opdracht 4
a 1) De textiel, de spoorwegen en de mijnbouw kenden structurele werkloosheid.
2) Mechanisatie in de landbouw veroorzaakte prijsdalingen.
3) Ondanks de welvaartsstijging was de inkomensverdeling ongelijkmatig.
4) De economie leed onder overproductie. De kans op verzadiging nam toe.
5) Steeds meer Amerikanen leenden geld en leefden dus boven hun stand.
6) Velen kochten aandelen van geleend geld om die later met winst te verkopen.
b Er was sprake van een gevolg op lange termijn. In de Roaring Twenties werden veel structurele
problemen (zoals armoede op het platteland, werkloosheid in sommige sectoren) over het hoofd
gezien omdat de welvaart steeg en dit tot veel optimisme leidde. Het New Capitalism vertrouwde
blind op het marktmechanisme tot het te laat was.
Opdracht 5
a Zowel in de zeventiende eeuw als in de jaren 1920 werd vooral met geleend geld gespeculeerd, in
Holland met tulpenbollen, in New York met aandelen. Zolang de prijzen stegen, werden hoge
winsten bereikt. Toen bij enkele kopers twijfel ontstond, sloeg de paniek toe en wilde iedereen zo
snel mogelijk verkopen.
b (vwo) De ‘levenscyclus’ van een bubble bevat gemeenschappelijke kenmerken.

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Opdracht 6
a De tekenaar heeft kritiek op de maatregel om de industrie en landbouw tegen buitenlandse
concurrentie te beschermen met invoerrechten van veertig procent.
b (vwo) Volgens de tekenaar baadden de Verenigde Staten dankzij deze maatregel in weelde, terwijl
in werkelijkheid de maatregel de economie niet vlot kon trekken. De tariefmuur belemmerde de
wereldhandel en schaadde dus ook Amerika zelf.
Opdracht 7
a De New Deal heeft niet het verwachte effect gehad. Aan het einde van de jaren 1930 was de crisis
nog altijd niet opgelost, het spook van de werkeloosheid verdween pas door de Tweede
Wereldoorlog (bron 10). De New Deal betekende wel een breuk als we letten op het feit dat
Roosevelt stelselmatig inzette op overheidsingrijpen (NRA, AAA, Social Security Act enzovoort) en
het blinde vertrouwen in het marktmechanisme overboord zette.
b De beschuldiging dat ieder overheidsingrijpen gelijk staat aan communisme, is een constante in de
Amerikaanse geschiedenis. Tijdens de Red Scare werden progressieve mensen gedeporteerd en
vakbonden tegengewerkt op (ongegronde) verdenking van communisme.
c
Tegenstander van Roosevelt Argumenten
grote zakenlieden NRA is in strijd met laissez-faire en vergroot macht van
Washington.
Hooggerechtshof NRA is in strijd met laissez-faire en vergroot macht van
Washington. NRA en AAA worden ongrondwettig
verklaard. In 1937 ontstaat verzet tegen plannen van
Roosevelt om conservatieve leden van het
Hooggerechtshof te vervangen door progressieve.
conservatieve media Roosevelt is een communist.
populisten, socialisten Roosevelt wil het kapitalisme redden in plaats van het te
vernietigen.
conservatieve zuidelijke
Roosevelt wil de macht naar zich toe trekken met zijn
Democraten en Republikeinen plannen het Hooggerechtshof te vervangen.
d Opvallend is de kritiek op Roosevelt dat hij als een verkapte socialist de overheid wil versterken ten
koste van alle liberale principes. Populisten en socialisten beschuldigden Roosevelt echter van het
tegenovergestelde!
Opdracht 8 (vwo)
a De foto laat zien hoe zwaar het land getroffen is door de crisis en daarmee is ook aangetoond dat
het beleid van laissez-faire niet langer kan worden toegepast / dat de overheid moet ingrijpen in
het economisch leven om de enorme ellende te bestrijden.
b Dorothea Lange was fotografe in het speciale team van de Farm Security Program, dat de
gevolgen van de crisis voor alle Amerikanen moest vastleggen. Amerika moest wakker worden
geschud. Indirect was dat ook in het belang van deze vrouw.
Opdracht 9
a Bron 17 ondersteunt de visie van de meer liberale historici en economen. De cijfers beslaan de
periode 1929-1941 en laten zien dat op een aantal terreinen het economisch herstel wel degelijk
op gang is gebracht door de New Deal. De lonen stegen, het aantal faillissementen (vooral van

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
banken) werd teruggebracht en met uitzondering van de periode 1937-1938 ging de werkloosheid
naar beneden.
b Het positievere beeld hierboven neemt niet weg dat de Tweede Wereldoorlog pas werkelijk een
einde maakte aan de depressie. De stijgende productie van oorlogsmateriaal gaf duizenden een
baan. De lonen stegen met 135 procent.
Opdracht 10
Je zou waarschijnlijk de linker poster kiezen met de tekst My husband wants me to do my part. De
traditionele verhouding tussen man en vrouw wordt door deze poster niet verstoord. Hij stelt vrouwen
integendeel gerust dat het werken in de oorlogsindustrie niet ten koste gaat van hun vrouw-zijn.
Opdracht 11
a DuBois bedoelde dat de soldaten terugkeerden uit de loopgraven van de oorlog en dat ze
vastbesloten waren thuis verder te vechten voor de democratie en gelijkberechtiging.
b (vwo) President Wilson kwam in dat jaar naar Europa om de wereld veilig te maken voor
democratie. Bovendien speelde DuBois natuurlijk in op een oer-Amerikaans gegeven, dat al was
vervat in de Onafhankelijkheidsverklaring en de grondwet.
c Booker T. Washington zou de oproep van DuBois waarschijnlijk afgewezen hebben als te
uitdagend. (Opgemerkt moet wel worden dat ook Booker T. Washington zich aan het einde van zijn
leven soms radicaler uitliet dan in het begin.)
d Wilson wilde de blanke kiezers uit het zuiden niet verliezen en ook moest hij denken aan zijn
tegenstanders in het Congres. Als hij maatregelen zou nemen in de richting van verdere
emancipatie, zou hij politiek gesproken zijn graf graven.
e De zwarte bevolking gebruikte stakingen en demonstraties om voor haar rechten op te komen.
Tegenstanders en lokale overheden reageerden hierop met geweld en zetten daarbij politie en
leger in. Ze werden in het Zuiden vaak gesteund door de rechterlijke macht.
Opdracht 12
De tekenaar heeft de gelynchte mensen aan symbolen opgehangen: de Amerikaanse vlag en het
christelijke Zuiden. Hij wil duidelijk maken dat in de Amerikaanse rechtstaat de zuidelijke deelstaten
denken dat het lynchen tot hun lokale rechten behoort.
Opdracht 13
Interpretatie 1 – verbetering: Zoals Langston Hughes in bron 25 schreef, waren de zwarten het leven
in het Zuiden helemaal beu en kozen zij voor en leven in de steden van het Noorden en het Westen.
Daar hadden zij kiesrecht en mochten zij voorin de bus zitten. Hoewel de KKK ook in het Noorden
actief was, had deze beweging daar weinig invloed.
Interpretatie 2 – verslechtering: De zwarte Amerikanen kwamen in de getto’s van de noordelijke en
westelijke steden terecht. In de betere blanke wijken werden zij uitgesloten. Zij verrichtten veelal
ongeschoolde arbeid, waarvoor ze minder betaald kregen dan de blanken. De KKK won ook in het
Noorden aan populariteit. Buiten het Zuiden konden de zwarten zelfhulporganisaties oprichten die in
het Zuiden het mikpunt van veel geweld zouden zijn geweest. Zelfs het Amerikaanse leger bood geen
verbetering, want ook daar was sprake van segregatie.
Opdracht 14
a (vwo) Dankzij de NAACP werd in 1922 een wetsvoorstel om het lynchen formeel te verbieden door
het Huis van Afgevaardigden aangenomen. Zuidelijke Democraten blokkeerden het voorstel echter
in de Senaat. In 1923 verklaarde het Hooggerechtshof dat rechtszaken die door lynch mobs
beïnvloed werden ongrondwettig waren. Deze uitspraken hadden echter geen enkel effect. De
zuidelijke staten gingen hun eigen gang en trokken zich nergens iets van aan. Tot ver in de
twintigste eeuw zou het federaal gezag te zwak blijven om de situatie in het Zuiden aan te pakken.
b Zelfhulporganisaties zoals de NAACP en de UNIA waren het met elkaar oneens en bestreden
elkaar. Als zij hadden samengewerkt, zouden ze sterker hebben gestaan en meer hebben bereikt.
c De zwarten moesten zich volgens Garvey niet aanpassen. Ze zouden zich juist economisch,
sociaal en cultureel van de blanken moeten afzonderen. Het zwakke element in deze doelen is dat
ze naar een nieuw soort segregatie leiden, nu een door de zwarten gewenste segregatie. Het is de
vraag of dat mogelijk is. In een gemengde samenleving is iedereen van elkaar afhankelijk.
Opdracht 15
a In een gesegregeerde samenleving vol racisme wordt de muziek van de zwarten wel gewaardeerd.

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
b Misschien laat bron 35 zien dat op langere termijn de blanke waardering voor zwarte muziek voor
een toenadering zorgde, maar voorlopig bleef de segregatie gewoon bestaan en veranderde er
weinig. Tijdens de première van Gone with the Wind zong een zwart koor, terwijl Solomon Burke
op een feestje mocht zingen van een blanke zuidelijke sheriff. De zwarte filmster mocht echter niet
op de première komen en evenmin waren er op het feestje van de sheriff zwarte gasten. Die
zouden te dichtbij komen waardoor blanken en zwarten elkaar misschien een hand moesten
geven. Als artiesten stonden de zwarten op een podium waardoor de afstand tussen blank en
zwart groot genoeg bleef.
Opdracht 16
De meeste uitkeringen van de New Deal waren hoger dan het loon dat zwarten kregen.
Daarom kregen zwarte werklozen een lagere uitkering dan blanken. Binnen de Works Progress
Administration (WPA) kregen zwarten lagere lonen voor dezelfde werkzaamheden. De werkloosheid
onder zwarten was twee keer zo hoog als onder blanken. Binnen het rechtssysteem werden zwarten
gediscrimineerd; bij rechtszaken werden zwarten zwaarder gestraft of vals beschuldigd.
Opdracht 17
a In de eerste coupletten overheerst de hoop. Roosevelt heeft beloofd de armoede te zullen
bestrijden. Als in het derde couplet een meisje ziek is, wordt steun van Roosevelt verwacht. Vanaf
het vijfde couplet begint de hoop af te nemen. Roosevelt heeft veel beloofd, maar er is nog steeds
niets veranderd. Je kunt geen huis bouwen van lucht, klaagt de dichter daarom in het laatste
couplet.
b De bron is afkomstig van een zwarte tijdgenoot die de gebeurtenissen van die periode van dichtbij
heeft meegemaakt. Maar het is natuurlijk wel een gedicht, waarin de maker niet objectief hoeft te
zijn.
c Het is de unieke visie van één man, de dichter Langston Hughes. Aan de andere kant zien we de
teleurstelling over de New Deal bij veel zwarten terugkomen. Niet voor niets besloten veel zwarte
burgers deel te nemen aan zelfhulporganisaties, zoals vakbonden.
Opdracht 18
De mythe is dat de Amerikaanse samenleving maakbaar is. Iedereen kan in welvaart leven als hij er
hard voor werkt. De poster op de achtergrond is het toppunt van The American Way: auto, gelukkig
gezinnetje met een hoge levensstandaard. Voor de poster op de stoep staat een lange rij zwarte
mensen in de rij voor voedselhulp. Deze mensen zijn getroffen door een overstroming en zijn
afhankelijk van overheidshulp. Voor hen is er geen sprake van een maakbare hoge levensstandaard.
Opdracht 19
a De eerste V staat voor Victorie in het buitenland, in de strijd tegen Japan en Duitsland. De tweede
V staat voor V in het binnenland, in de emancipatiestrijd voor de zwarte bevolking.
b Net als in de Eerste Wereldoorlog koppelden zwarte soldaten en zwarte leiders zoals DuBois het
vechten voor de democratie overzee aan gelijke rechten voor de zwarten thuis.
In de Tweede Wereldoorlog werd de roep om gelijke rechten binnen het leger steeds luider. Dat
werd niet alleen aangetoond door de Double V-campagne,
Opdracht 20
De federale overheid begreep dat ze iets moest doen voor eigen soldaten die overzee voor vrijheid en
democratie vochten en dat thuis niet hadden. Ten tweede ontkrachtten soldaten de traditionele
stereotypen over zwarte ‘lafheid’. In gevechtssituaties stelden ze hun blanke superieuren niet teleur.
De Tuskegee Airmen werden alom geprezen voor hun bijdrage aan de oorlog.
Opdracht 21
• Volgens Jordaan is Wilson zelf verantwoordelijk voor wat hij de ‘geweld-vrede’ noemt. Hij stelt de
vrede aan de wereld voor, maar het is duidelijk wat deze vrede in de naaste toekomst zal brengen.
Wilson is veel te toegefelijk geweest voor Clemenceau.
• Wilson is verantwoordelijk voor deze vrede omdat hij tijdens de besprekingen niet heeft
vastgehouden aan de idealen van zijn veertien punten en Clemenceau (bijnaam ‘Le Tigre’) wraak
laat nemen in ruil voor deelname aan de Volkenbond.
• Clemenceau heeft het de idealist Wilson heel erg moeilijk gemaakt door alleen lid te willen worden
van de Volkenbond als hij zijn gang mocht gaan met Duitsland.

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Opdracht 22
Wilson legde zijn plan voor de Volkenbond voor aan de senaat, maar die viel over het punt van
collective security. Een meerderheid in de Senaat was bang dat de V.S. te veel soevereiniteit zouden
verliezen. Dat betekende dat een Amerikaanse interventie in Zuid-Amerika in de toekomst door de
Volkenbond als ‘agressie’ kon worden bestempeld.
Opdracht 23
Discontinuïteit: Door de crisis was er weinig draagvlak in de Verenigde Staten voor interventies. Good
Neighbor Policy wilde zeggen dat de USA zich minder imperialistisch zouden opstellen in Midden- en
Zuid-Amerika. Roosevelt trok Amerikaanse troepen terug uit Haïti en Nicaragua en garandeerde
Panama meer soevereiniteit. De federale overheid verstrekte bovendien grote leningen aan Latijns-
Amerikaanse landen.
Continuïteit: In de praktijk betekende de Good Neighbor Policy lang niet het einde van het oude
beleid. Roosevelt bleef Latijns-Amerikaanse dictators steunen om Amerikaanse belangen veilig te
stellen. Hij steunde ze echter minder openlijk dan voorheen. In 1933 stuurde Amerika geen troepen
toen op Cuba de dictator Batista de macht greep. Batista kreeg wel stiekem steun toegezegd via de
Amerikaanse ambassadeur.
Opdracht 24
Volgens Herblock zijn de mondiale politieke en economische belangen van zijn land te groot
geworden. Het idee dat dit verdrag Hitler én Mussolini zou kunnen deren, is natuurlijk onzin. Met de
laatste tekening laat de tekenaar ook zien dat hij het oneens is met het verdrag. Hier toont hij het
neutraliteitsverdrag dat als poppetje de afwas doet nadat alle goede werken zijn voltooid.
Opdracht 25
a De tekenaar vindt dat de Verenigde Staten worden ingehaald door de gebeurtenissen. Het
isolationisme wordt voorgesteld als een struisvogel die te lang zijn kop in het zand gestoken hield;
zelfs nu (de tekening is op de dag na Pearl Harbor gemaakt) willen zijn ogen niet open gaan.
Washington kan en mag zich niet buiten het conflict houden en moet handelen.
b Deze visie is niet representatief. De meeste Amerikanen wilden buiten een nieuwe grote oorlog
blijven.
Opdracht 26
a Waarschijnlijk zou de tekenaar ook hier gebruik hebben gemaakt van een struisvogel met de kop in
het zand. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië hielden de besprekingen immers geheim om
het isolationistische thuisfront niet ongerust te maken.
b Tot de naoorlogse doelen hoorden: ontwapening, zelfbeschikkingsrecht, economische
samenwerking en de vrijheid op zee.
Opdracht 27 (vwo)
Zowel in 1941 als in 2001 werd Amerika in het hart getroffen, in 1941 in het militaire hart (een
machtige marinebasis), in 2001 in het economische hart (Manhattan, New York) terwijl het niets
verwachtte.
Opdracht 28
a Tijdens de Tweede Wereldoorlog was de strijd tegen de gemeenschappelijke vijand Hitler-
Duitsland zo belangrijk dat de onderlinge tegenstellingen zo veel mogelijk werden vergeten.
b Stalin had bijna heel Oost-Europa van de nazi’s bevrijd. Hij was niet van plan om deze gebieden
weer te verlaten. Zo begon de periode van de Koude Oorlog.
Opdracht 29
a De oorlog was een ordenend conflict, want de oude orde (de Europese staten) kwam verzwakt uit
de oorlog en moest toezien hoe een nieuwe orde ontstond met daarin leidende rollen voor de
Sovjet-Unie en vooral de Verenigde Staten.
b De Verenigde Naties zouden een centrale rol moeten krijgen in het handhaven van een nieuwe
internationale rechtsorde. (Daartoe kregen de VN ook de beschikking over soldaten die het gezag
indien nodig konden afdwingen.)
c Het handvest van de VN heeft het over wereldvrede, veiligheid, vriendschap tussen volkeren,
respect en mensenrechten, terwijl Stalin op hetzelfde moment van de landen achter het IJzeren
Gordijn één grote gevangenis maakte.

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Opdracht 30
De Verenigde Staten wilden in 1919 geen lid worden van de Volkenbond, omdat zij het oneens waren
over het systeem van collective security. De VN hebben wel een militaire organisatievorm gekozen,
waarmee ook de Amerikanen instemden. In het geval van een conflict ergens op de wereld kunnen de
‘blauwhelmen’ worden ingezet om afspraken die binnen de VN zijn gemaakt af te dwingen.
Examentraining H3
Antwoorden
Opdracht 1
Opdracht 2
De goede volgorde is: E, B, C, F, A, D.
E De Red Scare heeft Amerika in zijn greep. Op grote schaal vinden stakingen plaats van arbeiders
1919).
B De beurscrisis van Wall Street legt een fundamentele zwakheid van de economie bloot (1929).
C Roosevelt ondertekent de eerste neutraliteitswet die wapenhandel met oorlogvoerende landen
verbiedt (1935).
F Een coalitie van zuidelijke Democraten en Republikeinen blokkeert een verdere uitbouw van
Roosevelts New Deal (1937).
A President Roosevelt vaardigt de Lend-Lease Act uit, die de levering van wapens aan Groot-
Brittannië en de Sovjet-Unie legitimeert. (1941).
D De geallieerden spreken in Jalta over de naoorlogse wereld (1945).
Opdracht 3
a De tekenaar ziet een verband tussen de stakingen en een communistische revolutie die een einde
wil maken aan de kapitalistische, Amerikaanse samenlevingsvorm.
b Nee, arbeidsonrust leidt niet automatisch tot een communistische revolutie. In de meeste gevallen
staakten de arbeiders voor betere omstandigheden op het werk en waren zij niet zo revolutionair
dat zij de maatschappelijke orde omver wilden werpen.
Opdracht 4
a Zowel in de jaren 1877 en 1886 als in de jaren 1919 en 1920 vonden ernstige onlusten plaats
onder arbeiders. De eisen betroffen de lonen, de lengte van de werkdag en andere
arbeidsomstandigheden. De werknemers stelden zich over het algemeen hard op en dat leidde tot
een radicalisering van de arbeiders. Zowel in de jaren 1877 en 1886 als in de jaren 1919 en 1920
waren de meeste arbeiders geen communisten, maar streefden zij vooral naar progressieve
hervormingen.
b De overheid reageerde bij alle incidenten nogal paniekerig, alsof een revolutie op punt van
uitbreken stond. De overheid trad hard op en schuwde geweld niet. Het kan haast geen toeval zijn
geweest dat overheid en het bedrijfsleven in sterke mate verstrengeld waren.
Opdracht 5
a Het liedje gaat over het onbezorgde genieten van de nieuwe welvaart en het vergeten van de
ellende van de Eerste Wereldoorlog.
b De schrijver laat zien dat hij kritisch is over de nieuwe welvaart, die toch wel ongelijk verdeeld is:
‘The rich get richer and the poor get children’. Het regeltje ‘Ain’t we got fun’ lijkt ironisch bedoeld.
Opdracht 6
De tabellen laten zien dat de New Deal wel degelijk het herstel van de Amerikaanse economie
bevorderde: de lonen gingen omhoog, het aantal faillissementen (vooral van banken) werd drastisch
teruggebracht en met uitzondering van de periode 1937-1938 ging de werkloosheid naar omlaag. Dit
neemt niet weg dat een definitieve oplossing voor de problemen pas werd geboden tijdens de Tweede
Wereldoorlog.

Examenkatern havo en vwo Antwoorden H3
De Verenigde Staten en hun federale overheid 1865 – 1965
Opdracht 7
a Hij beoordeelt hun positie als heel slecht. De zwarten mogen niet vliegen, zoals ze ook niet welkom
zijn bij de marine. Voor de zwarten zijn de laagste baantjes weggelegd, zij mogen de afwas doen in
de officiersmess.
b Gaandeweg de oorlog kwam de deur naar desegregatie toch op een kleine kier te staan. Zwarte
soldaten mochten bijvoorbeeld vliegen en kregen hun eigen squadron, zoals de beroemde
Tuskegee Airmen.
Opdracht 8
President Roosevelt vaardigde in maart 1941 de Lend-Lease Act uit, die een einde maakte aan het
isolationisme ten aanzien van Europa. De V.S. gingen wapens ‘lenen’ aan Groot-Brittannië en de
Sovjet-Unie. De Lend-Lease Act wordt gesymboliseerd door Roosevelt die een sluis openzet. De
gevolgen zijn onderaan de dam te zien, waar Hitler en zijn trawanten nietsvermoedend bij elkaar
zitten. Ze zullen worden weggevaagd als Engeland en Rusland de hulp van de Amerikanen hebben
ontvangen.
Opdracht 9
Eastland hield de rede in december 1945. In januari 1945 waren de Amerikanen en Russen nog
bondgenoten in de strijd tegen Hitler-Duitsland. Pas na het einde van de Tweede Wereldoorlog
kwamen oude tegenstellingen weer boven en begon de Koude Oorlog. In december 1945 was ten
volle duidelijk wat Stalins plannen waren met de bevrijde landen van Oost- en Midden-Europa.
Opdracht 10
In Jalta pleitte Roosevelt voor zelfbeschikkingsrecht voor de bevrijde gebieden en voor dekolonisatie.
En de Amerikanen hadden het handvest van de Verenigde Naties ondertekend, dat streefde naar
‘vriendschappelijke verhoudingen tussen landen, op basis van gelijke rechten en
zelfbeschikkingsrecht’ (artikel 2). Ho Chi Minh rekende erop dat de V.S. deze overtuiging ook in
praktijk zou brengen.