Alles wat je altijd al wilde weten over de sociale zekerheid

C. Uitsluiting en sancties
In bepaalde gevallen kan een werkloze uitgesloten worden van het recht op uitkeringen of een
sanctie krijgen. De belangrijkste redenen voor een uitsluiting of een sanctie zijn:
a) Vrijwillige werkloosheid
De werkloosheid wordt als vrijwillig beschouwd in de volgende gevallen:
- het verlaten van een passende dienstbetrekking zonder wettige reden;
- het ontslag dat het gevolg is van een foutieve houding van de werknemer;
- het zich zonder voldoende rechtvaardiging niet aanmelden bij een werkgever na een uitnodiging
van de bemiddelingsdienst of het weigeren van een passende betrekking;
- het zonder voldoende rechtvaardiging niet komen opdagen bij de bevoegde dienst voor
arbeidsbemiddeling en/of beroepsopleiding;
- het weigeren of mislukken van een inschakelingsparcours;
- voor de ontslagen werknemer van 45 jaar of ouder met minstens 1 jaar anciënniteit in de
onderneming: het feit niet deel te nemen aan een outplacement dat hij heeft gevraagd of dat
de werkgever hem verplicht moest aanbieden; het feit de werkgever niet tijdig in gebreke te
hebben gesteld terwijl deze verplicht was het outplacement aan te bieden; het feit zich niet
tijdig in te schrijven bij de verplichte tewerkstellingscel in het kader van het activerend beleid bij
herstructureringen.
b) Niet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt
- als gevolg van een reglementaire bepaling of een feitelijke toestand, zoals pre- of postnataal
verlof;
- wanneer een werkloze voor zijn wedertewerkstelling voorwaarden stelt die op basis van de
criteria van de passende dienstbetrekking niet gerechtvaardigd zijn;
- een negatieve evaluatie van de inspanningen van de werkloze om werk te zoeken.
c) Nalaten een verplichte aangifte te doen, een laattijdige, onjuiste of onvolledige aangifte of het
gebruik van onjuiste documenten kan aanleiding geven tot de terugvordering van de onterecht
ontvangen uitkeringen en tot een uitsluiting van het recht op uitkeringen voor een bepaalde
periode.
Als bedrieglijk opzet wordt bewezen, kan ook een gerechtelijke straf volgen.
Vóór elke beslissing tot sanctie of uitsluiting wordt de werkloze opgeroepen naar het
werkloosheidsbureau om gehoord te worden in zijn verweermiddelen. Tijdens dit verhoor wordt
de werkloze geïnformeerd over de feiten die hem ten laste worden gelegd en krijgt hij de kans
om deze te weerleggen, om zijn argumenten te geven en nieuwe stukken toe te voegen aan het
dossier. Hij mag zich daarbij laten vertegenwoordigen of bijstaan door een vakbondsafgevaardigde
of een advocaat.
Wanneer de directeur een beslissing tot uitsluiting of sanctie heeft genomen, ontvangt de
betrokkene hiervan een kennisgeving. De beslissing moet naar recht en in feite gemotiveerd
worden en vermelden welke procedure gevolgd moet worden om een gerechtelijk beroep in te
stellen, indien de werkloze de beslissing betwist. De werkloze beschikt vanaf de kennisgeving
van de beslissing over een termijn van drie maanden om een dergelijk beroep in te stellen.
32