Thesis Dennis Santbulte.pdf

Een beoordelingssystematiek wordt dusdanig gemanipuleerd waardoor het beoogde doel van de
aanbesteding wordt verstoord indien er dankzij een inschrijving bijvoorbeeld een winnaar uit de bus
zou komen die naar alle redelijkheid eigenlijk niet gezien kan worden als een praktische emvi
(raakvlak met Van der Wiel/Weststellingwerf). 107
4.3.4 Abnormaal lage inschrijvingen
Het vraagstuk over abnormaal lage inschrijvingen komt voort uit art. 55 van de richtlijn
(geïmplementeerd in art 56 BAO 108 ). Hierin is de bevoegdheid gegeven aan een aanbestedende
dienst om bij een inschrijving die als abnormaal laag beschouwd kan worden nadere vragen te stellen
en te verifiëren of deze haalbaar / realistisch is. Indien dit niet voldoende kan worden gespecificeerd
mag de inschrijving uitgesloten worden (het is echter geen verplichting en ook inschrijvers kunnen dit
dus niet afdwingen via bv. een kort geding). Zo is meermaals in rechtspraak ook bepaald dat een
abnormaal lage inschrijving buiten beschouwing mag worden gelaten. Dit is het geval als een
aanbestedende dienst met een zodanig lage inschrijvingssom wordt geconfronteerd, dat zij gegronde
redenen heeft te vrezen dat de inschrijver een fout heeft gemaakt of een dumpprijs heeft geboden
om letterlijk tegen elke prijs de opdracht te krijgen. In dit soort gevallen zal de inschrijver in de
uitvoeringsfase proberen om zijn al dan niet ingecalculeerde verlies goed te maken door te
beknibbelen op de uitvoering van de opdracht. De aanbestedende dienst heeft dan ook een
rechtmatig belang bij het ter zijde leggen van een dergelijke inschrijving. 109
Het Hof heeft bepaald dat automatische uitsluiting bij een lage inschrijving niet mag (slechts bij veel
inschrijvingen en een grensoverschrijdend belang). 110 Zoals al eerder opgemerkt bestaat er ook geen
plicht tot uitsluiting indien het beoordeeld wordt als een abnormaal lage inschrijving en dit na nadere
vragen ook niet voldoende is uitgelegd. 111
Ook is bepaald dat een aanbestedende dienst bij een abnormaal lage prijs er niet zomaar vanuit mag
gaan dat deze juist is (een plicht tot vragen stellen bestaat hier). 112
Naast deze regels zal een aanbestedende dienst zelf per geval moeten bekijken of een inschrijving te
zien is als een abnormaal lage inschrijving. Dit kan in de praktijk lastige situatie opleveren, waar een
aanbestedende dienst soms zelf ervoor kiest een risico te lopen dat een inschrijver uiteindelijk niet
kan waarmaken waar hij mee heeft ingeschreven. Indien er dus niet wordt uitgesloten op abnormaal
lage prijs loopt een aanbestedende dienst het risico op claims (bv. in de werkensfeer veel meerwerk
claims vanuit het UAV 89 113 ).
4.3.5 Overkoepelend: de nulinschrijving
Een vraagstuk wat veel van de behandelde materie omvat (strategisch inschrijven, rangorde paradox,
abnormaal lage inschrijving, irreële inschrijving en manipulatieve inschrijving) is die van de
nulinschrijving.
Een nulinschrijving houdt meestal in dat een onderneming bij een bepaald subprijs criterium met een
hoog wegingspercentage inschrijft voor 0,00 euro terwijl hij juist bij een ander subprijs criterium dat
107 Enkele voorbeelden van arresten waar een inschrijving als manipulatief gezien werd zijn:
Vzr. Rb. Breda, 6 oktober 2010, LJN: BO0109 / vzr. Rb. Arnhem 11 juni 2010, BN0353 / vzr. Rb.
Arnhem, 29 januari 2009, BH5068 / Rb. Den Bosch, 25 januari 2011, nr. 223812/KG ZA 10-901
108 De regelgeving hieromtrent wordt mogelijk aangepast in de nieuwe aanbestedingsrichtlijn, zie
hiervoor hoofdstuk 6.
109 Zie bv.: vzr. Rb. Arnhem, 5 november 2009, LJN: BK4044
110 HvJ EG, 15 mei 2008, gevoegde zaken C-147/06 en C-148/06 SECAP en Santorso.
111 Vzr. Rb. Maastricht, 24 september 2009, LJN: BJ9772 en vzr. Rb. Utrecht, 16 september 2009, LJN:
BJ7569
112 Vzr. Rb. Zuthpen, 6 mei 2010, LJN: BM3618
113 Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken 1989, meerwerk te vinden in
paragraaf 35 hiervan.
38