Volledig rapport Tendens - IrisZorg

2008
24
Probleemjongeren
Adriaan (3a) is hulpverlener en werkt met probleemjongeren met meervoudige
problematiek. Adriaan komt deze jongeren tegen op straat, maar vaker
krijgt hij een signaal van zijn netwerk dat het met iemand niet goed gaat. De
jongeren zijn eigenlijk heel ‘anti’ hulpverlening, maar omdat zij Adriaan al
kennen, durven zij wel naar hem toe te stappen. Zo bereikt hij jongeren die
normaal gesproken niet naar de hulpverlening zullen gaan. De caseload van
Adriaan is 33 personen en het verloop is groot. Met sommige jongeren heeft
hij meerdere jaren contact, maar met andere nog niet eens een jaar. De werkloosheid
neemt af in de groepen van Adriaan, mede doordat er veel energie
wordt gestoken in begeleiding naar school of werk.
Abel (22c) komt als politieagent regelmatig in aanraking met een groep jongeren
die zich ophouden in kraakpanden in een stadscentrum. Deze groep
bestaat uit ongeveer 10 jongeren variërend van 17 tot 25 jaar. Ze drinken volgens
Abel de hele dag bier van de goedkoopste supermarkt en slikken ‘alles
wat ze in handen kunnen krijgen’. Jongeren uit deze groep vertonen psychische
problemen, maar hebben met geen enkele zorginstelling contact. Dat
willen ze ook niet. Ze staan bekend als de ‘bierpunks’ en de ‘verloren groep’.
Fred (34a) is speeddealer. Hij ontvangt jongeren thuis die speed komen halen
en/of gebruiken. Het valt hem op dat veel van deze jongeren in de problemen
zitten. Hulporganisaties bereiken deze jongeren niet. Ze hebben volgens Fred
hooguit contact met de reclassering.
‘Ze doen gewoon niets; nutteloze dingen. Ze hebben geen werk en gaan niet
naar school. Om zich toch actief te voelen, gaan ze dan met veel energie
nutteloze dingen doen.’
Jeroen (37a) is 25 jaar en gebruikt sinds zijn zeventiende heroïne. Hij is
80-100% afgekeurd doordat hij borderliner is en werkt daarom niet. Hij
bezoekt een methadonpost en is voornemens binnenkort af te kicken. Hij
luistert graag naar hardcore. De groep heroïne gebruikende jongeren bij de
methadonpost zijn volgens Jeroen ‘gewoon mensen zoals jij en ik’.
‘Je spreekt dan met een man of 4 à 6 af bij een dealer thuis. Daar kun je dan
samen bijvoorbeeld heroïne of cocaïne gebruiken. Geen methadon, want
die gebruik je direct bij de post en de methadon voor de andere dagen neem
je mee naar huis. Je kunt zo'n potje niet met elkaar delen. Je hangt gewoon
met elkaar rond, zet misschien een DVD aan. Bij de dealer blijf je meestal 15
tot 30 minuten binnen om te ‘Chinezen’. Eigenlijk rook ik liever alleen. Ik
vind het prettig om alleen te roken, in mijn eigen huis, waar ik gewoon
helemaal mijzelf kan zijn, zonder dat ik met anderen moet delen.’
Stefano (6b,c,e) werkt, naast de eerder omschreven hangjongeren, met verschillende
groepen probleemjongeren. De mate waarin zich problemen voordoen
loopt per groep uiteen. Zo is er een groep uit een deel van een grotere
stad (6b) waarvan de meeste jongeren naar school gaan of werk hebben.
Enkelen zitten in een traject waarin het halen van een diploma of certificaten
wordt bevorderd. In beperkte mate komt in deze groep kleine criminaliteit
voor, zoals dealen in drugs. Veel van deze jongeren hebben gescheiden ouders.
In een andere groep (6c) zijn de jongeren over het algemeen wat jonger. Zij
gaan naar school en hangen in hun vrije tijd op straat. Dit rondhangen kan,
mede onder invloed van alcohol, omslaan in baldadig gedrag en vandalisme.
Met als gevolg dat een aantal van deze jongeren is doorverwezen naar bureau
HALT. De derde beschreven groep (6e) bestaat uit oudere jongeren die zelfstandig
wonen en meestal een baan hebben. Deze groep gebruikt verschillende
drugs, waaronder basecoke, in zo’n mate dat het problemen geeft op
verschillende leefgebieden.
Jerry (1a) is straathoekwerker bij een instelling voor verslavingszorg en maatschappelijke
opvang. Hij werkt met hangjongeren uit verschillende gemeenten.
Eén van deze groepen hangt dagelijks vanaf 's middags rond in het
winkelcentrum. De groep gedraagt zich zodanig dat dit als overlast wordt
ervaren met name door lawaai, openlijk gebruik van alcohol, achterlaten van
rommel en intimiderend gedrag naar de omgeving. Ook zou er gehandeld
worden in harddrugs. Binnen de groep loopt de mate waarin jongeren problemen
hebben uiteen. Er zijn jongeren die alcohol drinken en stevig blowen,
maar verder geen andere drugs gebruiken. De zwaarste groep heeft geen
werk, gebruikt alcohol, cannabis en harddrugs en houdt zich bezig met criminele
activiteiten. Twee jongens uit deze groep hebben na een overval een half
jaar vast gezeten. Jerry signaleert dat sommige jongens al een behoorlijke
verslavingsproblematiek hebben.
‘Bijna alle jongeren gebruiken drugs. En ook stevig. Ze vertonen ook regelmatig
‘junkengedrag’ in de zin van te laat komen, afspraken niet nakomen
en liegen. Als ze teveel gebruiken zijn ze niet in staat om te werken en krijgen
ze een conflict met hun werkgever. Vandaar dat ze regelmatig wisselen
van werk, afgewisseld met periodes van werkloosheid. Op het moment dat
de jongeren werkloos zijn, gaat het gebruik van drugs direct omhoog. Ze
hebben dan de tijd en ook geen verplichtingen. Maar voelen ook dat het
niet goed met ze gaat door het drugsgebruik. De meesten lukt het, als ze
weer werk hebben, het drugsgebruik te verminderen.’
2008
25