Volledig rapport Tendens - IrisZorg

2008
8
Er is sprake van een sterke toename van het gebruik van GHB. Het wordt door
steeds meer jongeren gebruikt en tijdens meer gelegenheden. Buiten het
gebruik op grootschalige dancefeesten is het gebruik nu verspreid over ander
uitgaansgelegenheden. Ook wordt dagelijks gebruik gesignaleerd bij sommige
probleemjongeren, waar dit eerder werd gezien als experimenteren. Het
aantal aan DIMS aangeboden GHB-monsters is eveneens sterk gestegen.
Incidenten als bewusteloosheid worden gemeld en geruchten over het
gebruik van GHB als ‘rape drug’ doen de ronde. Hierbij is overigens niet duidelijk
wat de exacte oorzaak is: GHB of de alcohol waarmee het gecombineerd
werd. GHB is zelden de primaire problematiek onder cliënten van IrisZorg,
maar er is wel sprake van een sterke stijging in aantal sinds 2004 (20 versus
2 GHB-cliënten).
Heroïne wordt zelden gebruikt door jongeren. Paddogebruik door jongeren
gebeurt met name experimenteel dan wel incidenteel. Het toekomstige verbod
op de verkoop van verse paddo’s brengt mogelijk risico’s met zich mee
zoals vergiftiging door het eten van verkeerde paddestoelen en het sneller in
aanraking komen met andere illegale middelen.
Alcohol en drugs worden altijd gecombineerd. Er lijkt echter een groeiend
aantal jongeren onbewust en zorgeloos te kiezen voor combinaties van middelen.
Dit brengt extra risico’s met zich mee waaronder overdosering.
Door het rookverbod in de horeca dat per 1 juli 2008 van kracht is, zullen meer
bezoekers hun sigaret op straat, in de buurt van de horecagelegenheid opsteken.
In combinatie met alcoholgebruik kan dit leiden tot meer overlastsituaties
zoals lawaai, ruzies, meer zwerfafval en (verkeers)ongevallen.
Als jongeren problematisch gebruiken en/of overlast veroorzaken voor de
buurt, doen zij dit vooral in anonimiteit. De omgeving kent de meesten nauwelijks
en spreekt hen er niet op aan. Preventieve acties bereiken deze jongeren
vaak niet omdat hun problematische gebruik niet in de context van het
uitgaan plaatsvindt en zij niet allemaal deelnemen aan het onderwijs.
Aanbevelingen voor beleid, hulpverlening en preventie
Tendens doet verscheidene aanbevelingen aan gemeenten, IrisZorg en andere
instellingen voor meer en beter beleid, hulpverlening en preventie met
betrekking tot alcohol- en drugsgebruik. Zij maakt hierbij onderscheid in aanbevelingen
aan gemeenten en instellingen gezamenlijk en gemeenten en
instellingen afzonderlijk.
Een van de aanbevelingen voor gemeenten en instellingen is het opzetten
van intensieve alcoholmatigingsprojecten naar het voorbeeld van het Alcohol
Matigingsproject in de Achterhoek.
Bij activiteiten die alcoholmatiging ondersteunen, dient speciaal aandacht te
zijn voor het alcoholgebruik in keten en de rol van de ouders hierin. IrisZorg
kan de gemeenten hierin ondersteunen door het ontwikkelen van een factsheet
over alcoholgebruik in keten.
Gemeenten kunnen zich verder inzetten voor het matigen van alcohol- en
drugsgebruik door jongeren door middel van beleidsmaatregelen zoals een
verbod op prijsacties of het verkorten van uitgaansavonden. Alcoholgebruik
door jongeren verdient veel aandacht. Gemeentelijk beleid op drugsgebruik en
gokken door jongeren mag hier echter niet achterblijven. Gemeenten kunnen
bijvoorbeeld inspringen op mogelijke overlast- en risicosituaties ten gevolge
van het rookverbod in de horeca, waar coffeeshops deel van uitmaken.
In voorlichtingen zouden IrisZorg en andere instellingen meer aandacht kunnen
geven aan onder meer het stoere imago van het vele alcohol drinken. Ook
zou er meer nadruk moeten liggen op oorzaken en gevolgen van alcoholincidenten
en de risico’s van drugsgebruik, waaronder cannabis en het combineren
van drugs. De doelgroep jongeren boven de 18 jaar dient hierbij meer
aan bod te komen. Het ontwikkelen van een specifiek preventie-aanbod is
wenselijk voor riskant drinkende of blowende jongeren. Om deze doelgroep
en probleemjongeren over het algemeen beter te bereiken is het advies om
straathoekwerk en jeugdhulpverlening in te zetten.
Om risicovol gebruik van alcohol- en drugs te voorkomen dienen jongeren uit
de anonimiteit gehaald te worden en meer betrokken te worden bij de
besluitvorming in hun omgeving. Straathoekwerk en jeugdhulpverlening
kunnen ook hier een belangrijke rol in spelen.
Om meer inzicht te krijgen in de mate en ernst van incidenten met alcohol-
en/of drugsgebruik, de ontwikkelingen in het gebruik van basecoke en het
pokeren en excessief internetgebruik door jongeren, is nader onderzoek wenselijk.
2008
9