Winter - Actorion

De entree van het Musiskwartier, het visitekaartje van Arnhem, is een jaar na de oplevering verrommeld
hoe gebouwd werd. Parallel daaraan ontwikkelden ze uit de
oude aanbodgerichte aanpak van de overheid een marktgericht
stelsel, waarin ze heel bewust marktonderzoek naar de
woningbehoeften gingen doen. Automatisch komt daarbij de
burger weer in beeld.”
Tegenwoordig is het kwaliteitsdenken heel sterk ingekapseld
in de besluitvorming. Geen project zonder marktverkenning,
masterplan, stedenbouwkundige plannen en beeldkwaliteitsplannen;
de laatste twee al dan niet in het kader van een prijsvraag.
Dat competitie-element haalt ook weer het beste in de
vormgever naar boven.
En met de relatie inspraak en architectonische kwaliteit is het
ook niet slecht gesteld. “Door schade en schande wijs geworden,
kiezen overheden en projectontwikkelaars steeds meer
voor een open planproces. Ze erkennen nu dat het bijdraagt
aan een duurzame waardering door de burgers en gebruikers
van de gebouwde omgeving. De ene gemeente heeft er meer
moeite mee dan de ander. In Nijmegen bijvoorbeeld was het in
2000 wethouder Paul Depla die erop aanstuurde. Op zijn voorstel
heeft het gemeentebestuur een plan van tafel geveegd,
Flash Gordon geheten, dat weliswaar een Europese prijs had
gewonnen, maar door de bewoners niet gepikt werd. Er is
een plangroep van bewoners, ondernemers en betrokkenen
geformeerd, die stap voor stap de plannen heeft ontwikkeld;
het heet de Hessenberg. Gerenommeerde ontwerpers uit
Nederland en België werden ervoor uitgenodigd. De plangroep
heeft op stedenbouwkundig niveau al keuzes kunnen maken.
Een open planproces houdt echter niet in dat de burger het
ontwerp maakt. Daarvoor zijn altijd goede professionals
nodig.”
38 Netwerk Stadsregio Arnhem Nijmegen - december 2007
“Open planprocessen werken vaak het beste als het gebeurt
met mensen die er direct bij betrokken zijn, in het gebied zelf.
Al is het daarbij soms moeilijk om hun belangen af te meten
aan de collectieve belangen voor de stad. Kijk naar de lage
opkomst van het Arnhemse havenpreferendum. Dat was voor
mensen in de buitenwijken veel minder belangrijk. Ik denk dat
het voor veel mensen een ver-van-mijn-bed-show is geweest,
en dat ze toch niet helemaal het belang van een dergelijk
grote ingreep voor de stad hebben kunnen zien.”
Musiskwartier
Het Musiskwartier, het nieuwe winkelhart van Arnhem, is
trouwens in de schaduw van de publiciteit ontwikkeld en
wordt toch breed gewaardeerd, bedenkt Verdurmen nu. Een
open planproces is dus niet per se vereist voor een geslaagd
project. Wel is er kritiek op het beheer van de omgeving. “Een
jaar na de oplevering is de entree al aan het verrommelen.
Naast de Plus supermarkt heeft men een lelijke draaideur in
de gevel geplaatst en de betonnen kolom ervoor is in de appelgroene
huiskleur geschilderd. Gelukkig is dat groen nu met
grijs overgeschilderd. Het hele pleintje ziet er rommelig uit,
met die reclamezuil, de stalen paaltjes waarvan sommige al
scheef staan, de marmeren banken, de kiosk met Vietnamese
loempia’s. En ondanks de gratis fietsenstalling, blijf je struikelen
over de fietsen. Hoe mooi een plan ook is, het moet
onderhouden worden als het er eenmaal staat. Dat is ook een
aspect van duurzame kwaliteit van de bebouwde omgeving.
Het is een continue zorg.”
www.casa-arnhem.nl