Winter - Actorion

Is gescheiden inzameling van GFT-afval nog duurzaam?
Synthese Adviesgroep
“andere keuzes mogelijk voor
gescheiden inzameling”
Dat vindt Lourens Aalders, partner in Synthese adviesgroep. De verwerking
van al het afval dat wij – particulieren en bedrijven – produceren, lijkt een
noodzakelijk kwaad van de relatieve luxe waarin wij leven. Daaraan lijkt weinig
duurzaamheid te beleven. De werkelijkheid is anders en geeft aanleiding andere
keuzes van gescheiden inzameling en verwerking te onderzoeken.
Synthese adviesgroep adviseert opdrachtgevers bij het optimaliseren
van de efficiency en effectiviteit van de afvalverwijderingsketen.
Streven daarbij is: kijk wat je kunt besparen op
energie en grondstofverbruik, maar óók op kosten, door preventie
en beperking, hergebruik en recycling en door ‘energy
recovery’ (energieterugwinning). Dit principe staat bekend
als de ‘ladder van Lansink’. Afval kan gescheiden worden
ingezameld en verwerkt als dat zinvol is, zoals met groente-,
fruit- en tuinafval (GFT), glas, papier, textiel, metalen. Waar dat
niet zinvol is, blijft de uiterste optie over en dat is integraal
inzamelen en verwerken.
Biomassa
Een afvalstroom die momenteel bijzonder in de belangstelling
staat, is biomassa. Grof gesteld valt hier alles onder wat
vrijkomt bij het onderhoud van privaat en gemeentelijk groen:
het grof groenafval. De hout(achtige) fractie in biomassa is
een uitstekende energiedrager, prima geschikt als brandstof
in een biomassa-energiecentrale. Die van Essent in Cuijk is het
meest bekende, regionale voorbeeld. Maar met een kleine(re)
installatie kan ook een fabriek met een hoge energieconsumptie
gevoed worden of kan een gemeentelijk gebouw in
zijn energiebehoefte worden voorzien. De energie opgewekt
uit biomassa, kan zowel in elektriciteit als in warmte worden
omgezet. Dat levert een besparing op van primaire brandstoffen
zoals aardgas en / of steenkolen, hetgeen biomassa tot
een duurzame(re) brandstof maakt.
Veel biomassa wordt nu verwerkt in groencomposterings-
installaties of –vergistingsinstallaties en de compost die zo
wordt verkregen, vindt in Nederland steeds moeizamer een
weg in het hergebruikcircuit, bijvoorbeeld als bodemverbeteraar.
Het is daarnaast een bewerkelijk proces. Verder levert
zowel composteren als vergisten een behoorlijke bijdrage aan
de CO2-emissies en dus aan het broeikaseffect. Dit milieueffect
is lange tijd onderbelicht gebleven, omdat het hergebruikprincipe
en de lagere verwerkingskosten destijds de belangrijke
drijfveren waren om te gaan composteren. Het broeikaseffect
werd vijftien jaar geleden nog niet als probleem gezien.
Tekst Lourens Aalders
Fotografie Luuk van der Lee
Met deze nieuwe inzichten kan de vraag gesteld worden of
composteren of vergisten van het GFT-afval nog wel toekomst
heeft. Slechts tien tot vijftien procent van de GFT-massa is
groente- of fruitafval. Het meeste is dus tuinafval en daarvan
vormt snoeihout het grootste volume, dat daarmee een belangrijke
bron kan zijn voor duurzame energie uit biomassa.
Het kan dan rendabel worden om tijdens de snoeiseizoenen
(voorjaar en najaar) alleen het tuinafval met voornamelijk
snoeihout gescheiden op te halen. Het groente- en fruitafval
wordt dan weer samen met het restafval ingezameld en linea
recta vervoerd naar de AVI.
Synthese adviesgroep volgt deze ontwikkelingen op de voet.
Uiteraard vergen andere keuzes over gescheiden afvalinzameling
een heldere analyse van de omstandigheden. Synthese
Adviesgroep wil haar opdrachtgevers daarin graag adviseren
(zie ook Partnernieuws pagina 58).
Lourens Aalders bij de milieustraat in Elst
www.synthese.nu
Netwerk Stadsregio Arnhem Nijmegen - december 2007 49