Download pdf (1,3 MB) - Henk-Jan Panneman

Geduld is een schone zaak
Het was aan Pot om die ons-kent-ons-cultuur te doorbreken waarbij
het gebakje bij de koffie, de dikke sigaar en de borrel minstens zo
belangrijk waren als de resultaten van de vergadering. Hij zag zich
voor een zware taak gesteld, want meer dan vijftig jaar hadden
boeren en tuinders de bank bestuurd. Hen direct vragen om op te
stappen zou niet de handigste manier zijn om een verandering
teweeg te brengen, meende Pot. Hij heeft bij enkele bestuurders
tussen de boerenkool en de spruitjes gestaan, zegt hij zelf, om hen
heel voorzichtig te vragen of ze wilden aftreden. Hij moest ze zover
zien te krijgen dat ze zelf inzagen dat de tijd rijp was om weg te gaan.
Niemand had daar echter moeite mee. Betrokkenen zeiden echter
niet tegen elkaar dat het beter was om plaats te maken voor een
nieuwe generatie. Van een natuurlijk verloop was nog niet echt
sprake.
Een leeftijdsgrens was er op dat moment nog niet gesteld aan
bestuurders van de bij de Utrechtse Centrale Bank aangesloten plaatselijke
banken. Bestuurders van banken aangesloten bij de
Eindhovense Centrale Bank mochten niet ouder zijn dan zeventig jaar
op het moment dat zij gekozen of herkozen werden. Die leeftijd werd
in 1963 met vijf jaar verlaagd. Voor de bij Utrecht aangesloten
banken golden minder strenge regels. De leeftijdsgrens stond wel ter
discussie, maar de officiële regels waren er niet. Pas vanaf 1969
mochten bestuurders niet ouder zijn dan vijfenzestig. Werden zij op
die leeftijd echter herkozen dan mochten ze aanblijven tot de eerste
algemene vergadering na hun zeventigste verjaardag. Pot kan zich
echter niet herinneren dat die regels in de praktijk werden nageleefd.
Volgens hem waren sommige bestuursleden ouder dan officieel de
bedoeling was. In 1998, bij de statutenwijziging, werd vijfenzestig de
uiterste leeftijdsgrens. Bovendien mocht een bestuurder vanaf die
tijd niet langer dan twaalf jaar dienst doen.
Pot kon bij zijn aantreden zijn hoop dus niet vestigen op een
snelle verjongingskuur, maar moest met geduld, tact en wijsheid
opereren totdat de oude generatie geheel vervangen zou zijn door
een nieuwe. De eerdergenoemde Bosboom behoorde eigenlijk al tot
die nieuwe generatie. Niet zijn achtergrond, maar zijn expertise
maakte hem een modern bestuurslid. Daarmee was een trend gezet,
zij het dat die zeer langzaam werd voortgezet. Pas twintig jaar later
deed Bartels, leraar scheikunde op dezelfde school als Bosboom zijn
intrede. Bartels was begin dertig toen hij aantrad. De boerenleenbank
was geen onbekend fenomeen voor hem omdat zijn vader jarenlang
deel had uitgemaakt van een boerenleenbankbestuur. Hij was geïnteresseerd
in besturen en niet in bankieren.
Wat hem te wachten stond wist hij echter niet en de eerste jaren
keek hij vooral de kat uit de boom. Al te veel kritiek werd hem niet in
dank afgenomen. Stelde hij een vraag over het waarom dan kreeg hij
steevast te horen dat er goed over was nagedacht, dat hij zich er met
andere woorden niet mee moest bemoeien. Geduld was voor hem de
eerste vijf jaar een schone zaak. Hij had daar niet al te veel moeite
mee, omdat hij merkte dat er veranderingen op komst waren. Zo wist
hij zijn achterbuurman Piet Jurg te interesseren om in 1971 tot het
bestuur toe te treden. Jurg hield zich beroepsmatig bezig met administratieve
automatisering. Zijn eventuele agrarische achtergrond
was in het geheel niet meer van belang. Die had hij ook niet, hij was
28 29