Download pdf (1,3 MB) - Henk-Jan Panneman

zou de onderlinge concurrentie meer negatieve dan positieve gevolgen
hebben. De kostenstijging die het uitbreiden van het kantorennetwerk
met zich meebracht, ging steeds zwaarder op de begroting
drukken. Optimaal functioneren was onmogelijk, omdat er te veel
rekening gehouden moest worden met kantoren van de
Boerenleenbanken in de stad. Zou het niet beter zijn om investeringen
op elkaar af te stemmen, zo ging men zich afvragen. Daarbij was
het niet voor iedere klant duidelijk dat Boerenleenbanken en
Raiffeisenbanken eenzelfde oorsprong hadden, hetgeen verwarring
schiep bij de werving. Het kon bijvoorbeeld gebeuren dat iemand die
in Limburg bij de Boerenleenbank had gebankierd er niet van op de
hoogte was dat hij in Utrecht bij de Raiffeisenbank terecht kon voor
dezelfde dienstverlening.
Van twee naar één
Het was tijd om na te denken over samenwerking tussen de
Boerenleen- en Raiffeisenbanken. Op centraal niveau waren een jaar
voor de escalatie van de Utrechtse concurrentiestrijd de eerste
pogingen tot overleg ondernomen. Er werd gesproken over hoe de
onderlinge concurrentie beperkt kon worden en wat er te doen viel
aan het overlappen van de werkgebieden. Op enkele plaatsen in het
land werd al gesproken over fusies van Boerenleenbanken met de
Raiffeisenbanken ter plaatse. De Eindhovense Centrale, die kleiner
was dan de Utrechtse, was hier echter geen voorstander van omdat
die fusies immers betekenden dat er Boerenleenbanken zouden verdwijnen.
Ook Pot zocht contact met de Boerenleenbank De Meern.
Er was echter geen overleg mogelijk, zegt hij. Dit had vooral te
Kantoor Raiffeisen- en
Boerenleenbank op de Rijnlaan
maken met de werkgebiedproblematiek. Beide banken ontvingen
subsidie van de Centrales om actief uit te breiden. Uitbreiding
veroorzaakte botsingen omdat beide banken in elkaars vaarwater
terecht kwamen.
Op centraal niveau duurde het nog tot januari 1970 voordat de beide
bestuursvoorzitters elkaar toevertrouwden serieus te willen werken
aan een verregaande samenwerking, die uiteindelijk tot een fusie
moest leiden. De Centrale Bank in Eindhoven had moeite met het
idee van de uiteindelijke fusie, terwijl dit voor de Centrale Bank
Utrecht een belangrijke voorwaarde voor de onderhandeling was.
Als het niet tot een fusie zou komen, zou de onderlinge concurrentie
nooit helemaal verdwijnen, dacht deze Centrale.
Een eerste stap in de richting van een fusie was de oprichting van
de Centrale Coöperatieve Raiffeisen-Boerenleenbank WA in december
1970, bijna een jaar nadat het startsein voor de intensieve
besprekingen was gegeven. Het hoofdkantoor zou voorlopig aan de
Amsterdamse Herengracht zijn gevestigd, een neutrale plek.
Bovendien was Amsterdam in die tijd het financieel centrum van
Nederland. De nieuwe Centrale had als belangrijkste doelstelling om
een zo volledig mogelijke samengaan van de beide Centrales voor te
bereiden.
In mei 1972 was het dan zover. Op de Algemene
Ledenvergaderingen van beide Centrales werd met grote meerderheid
voor het fusievoorstel gestemd. In Eindhoven was er geen enkel
bezwaar tegen de fusie. Utrecht kende een aantal tegenstemmers,
vooral afkomstig uit de zwaar protestants-christelijke gebieden in
60 61