3 - Papuaerfgoed.org

NAAR DE WISSELMEREN IN CENTRAAL NIEUW GUINEA 3 1
Elke periode bracht, naast geweld, ook verandering van bestaande maatschappelijke
verhoudingen, nieuwe materiele en culturele elementen, techniek,
religie, muziek, etc Voor mijn ogen verrijst een beeld van voortdurende verandering
waarbij oude waarden worden vervangen door andere, die weliswaar
met noodzakelijkerwijs beter zijn maar wel beter aansluiten bij de nieuwe situatie
Wat wij "ontwikkeling" noemen is een heel complex verschijnsel dat zich
met m zwart-wit laat meten en waarbij onberekenbare factoren een grote rol
spelen Steeds nauwer raken totaal verschillende volkeren en landstreken onomkeerbaar
met elkaar verbonden door een wereldwijd onzichtbaar netwerk van
wederzijdse beïnvloeding en afhankelijkheid De wereld wordt steeds kleiner
lijkt het Het is goed dat hierdoor plaatselijke en regionale strijdbijlen geleidelijk
worden begraven, maar het moet wel zo zijn dat een ieder redelijk aan
zijn trekken komt en met de sterkste alles voor zichzelf opeist De vraag is of
dit proces door ons bewust m een bepaalde richting wordt gestuurd of dat wij
worden meegesleurd, als door een wervelwmd Is de mensheid meester aan het
schaakbord of een marmot m een tredmolen 7 Deze gedachten dringen zich tijdens
mijn verdere reis steeds weer aan mij op Zelfs de meest afgelegen streken
ontkomen met aan dit wereldwijde gebeuren Soms zijn pijnlijke groeistuipen
het gevolg, maar die zijn alleen acceptabel als de bevolking, de maatschappij, er
uiteindelijk baat bij heeft
De oorlog klinkt nog na op Biak
We vliegen door en landen, met veel lawaai van wegstuivend water, op de rede
van Sorong dat m enkele decennia is uitgegroeid tot een centrum van aardoliewmnmg
Het ligt als een keurig geplande westerse enclave, waar ieder zijn
plaats heeft en weet, aan de rand van het oerwoud In de jaren dertig had men
hoge verwachtingen van de olievoorraden, en de exploratie werd met alle toen
ten dienste staande middelen verricht Zo werd er de grootste luchtkartenng
van die tijd uitgevoerd, waarbij ook het belang bleek van geologische luchtfotointerpretatie
in met tropisch oerbos bedekte gebieden Uiteindelijk bleken de
voorraden enigszins tegen te vallen er zijn later elders in Indonesië veel grotere
ohebekkens ontdekt Maar de olie bracht wel economische groei en activiteiten
waar de bevolking van de omringende streken mede van heeft geprofiteerd Aan
de ontwikkelingen m het centrale bergland leverde de olie-exploratie twee onbedoelde
maar uiterst belangrijke bijdragen Vlieger Wissel van de luchtkartenng
ontdekte er met zijn Sikorsky drie grote meren, de later naar hem genoemde
Wisselmeren, waar ik nu naar op weg ben Hier werd de eerste bestuurspost m
het gebergte gesticht en vond kort voor de oorlog een grote wetenschappelijke
expeditie van het KNAG plaats Wissel kwam ook terug met foto's van de vergletsjerde
Carstensztoppen die de in Sorong bij de NNGPM werkzame Colijn
en Dozy en ook Wissel zelf zo fascineerden dat zij een, succesvolle, beklimming
ondernamen De oliegeoloog Dozy ontdekte toen bij toeval de "ertsberg", een
uitzonderlijk rijk koper/goud ertsvoorkomen dat, jaren later, door de Freeport
mijnbouwmaatschappij is ontgonnen