You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
66 ZWERFTOCHT DOOR EEN WERELD IN BEWEGING<br />
zijn linkerhand, is uitstekend en we vorderen snel De wat oudere politieman die<br />
we meekregen, kan het allemaal met bijhouden en loopt zuchtend en kreunend<br />
achteraan Maar op het moment dat we m een vers ohfantenpad belanden en het<br />
getrompetter van nabije olifanten horen, klimt hij zwetend en angstig achterom<br />
kijkend, helemaal vooraan in de puinhoop van ontwortelde boomstammen 1<br />
Intussen vraag ik me af hoe lang dit bosgebeuren nog zo zal blijven bestaan De<br />
openlegging van het bos en de komst van transmigranten betekent het begin<br />
van een nieuw tijdperk met een ander levenspatroon, uiteraard met veel minder<br />
ruimte voor de natuur Maar veel z<strong>org</strong>elijker nog is het ongebreidelde kappen<br />
van het bos uit puur winstbejag Dat is een eenmalig, onherroepelijk proces van<br />
verwoesting Door de kettmgzaag verdwijnen niet alleen de bomen, maar wordt<br />
een complete bosgemeenschap, van bomen, planten, dieren en mensen incluis,<br />
verwoest En dan praat ik nog niet over bodemerosie en schadelijke gevolgen<br />
voor het klimaat Hoe lang zal het gejubel van mijn siamangs, die prachtige<br />
zwarte gibbons, nog te horen zijn bij het Ranaumeer?<br />
Robert van Gulik en de gibbons<br />
Tijdens een verrukkelijk Chinees maal in de begin jaren zestig m Kuala Lumpur,<br />
waartoe Robert van Gulik, toen Nederlands ambassadeur m Malaysia, mij<br />
had uitgenodigd, luister ik gebiologeerd naar zijn boeiende verhalen over het<br />
lot van de gibbons door de eeuwen heen m China, intussen genietend van de<br />
diverse exquise hapjes Hij is helemaal in de ban van de gibbons en praat er<br />
enthousiast en met kennis van zaken over, oprecht verheugd over mijn belangstelling<br />
Hij werkt aan een boekje over het onderwerp waar zelfs een 45-toeren<br />
plaatje bij is met het fraaie ochtendconcert van de gibbon die hij in zijn tuin<br />
verz<strong>org</strong>t, bestudeert en waar hij zelfs mee praat (The Gibbon in China An essay<br />
m Chinese ammal lore, Brill, Leiden, 1967) Van Gulik is een heel bijzondere en<br />
veelzijdige man, een erudiet met veel gevoel voor humor Hij studeerde oosterse<br />
talen m Leiden en bracht het grootste deel van zijn leven m het Verre Oosten<br />
door als Nederlands Ambassadeur in China, Japan, Malaysia, etc Hij spreekt<br />
vloeiend Chinees, Japans, Tibetaans en tal van andere talen en is behalve een<br />
goede diplomaat, ook een befaamde kenner van het oude China, geschiedenis,<br />
poëzie, courtisanes, jade en porselein incluis Hij kan ook prachtig kalligraferen<br />
en plaatst met fijn penseel zwierige zwarte Chinese karakters op lange stroken<br />
rijstpapier En tenslotte is hij ook is hij auteur van de bekende serie "Rechter<br />
Tie" detective verhalen die zich afspelen m het oude China en m vele talen m<br />
druk zijn verschenen<br />
En hij heeft iets met gibbons 1 Maar ja dat zijn dan ook geen ordinaire monyets,<br />
maar apen van stand tussen de makaken, als je begrijpt wat ik bedoel Ze verplaatsen<br />
zich met hun lange armen behendig m de boomkruinen waar ze waardig<br />
in familieverband leven In het oude China was de gibbon een haast mystieke<br />
figuur met bijzondere krachten, vermeld m poëzie en in kronieken en afgebeeld<br />
op schilderingen Zoiets als Hanuman, de aanvoerder van het apenleger m het
Change language