luik humane biomonitoring in de regio Menen - Steunpunt Milieu en ...

More documents

Recommendations

Info

Effecten op DNA-schade Er werd verhoogde DNA-schade gemeten met twee verschillende meetmethodes (komeettest i n bloed en 8-OH-deoxy-guanosine in urine) bij de jongeren uit de regio Menen in vergelijking met de jongeren uit de algemene Vlaamse bevolking. Deze metingen hebben weinig betekenis op individueel vlak aangezien het momentopnames zijn en toegenomen DNA schade kan gecompenseerd worden door een grotere DNA herstel capaciteit. Op groepsniveau wijst een toename in DNA-schade, zoals gemeten met de komeettest, op een toename in sommige deelaspecten van het kankerrisico, maar niet noodzakelijk op een stijging van het totale kankerrisico. Dosis-effect relaties In een voorzetting van dit onderzoek zal de relatie tussen blootstelling aan chemische stoffen en gezondheidseffecten worden bestudeerd. Deze analyse wordt uitgevoerd bij alle jongeren van de drie campagnes samen (Vlaamse referentiegroep, Genk-Zuid en hot spot Menen). Perceptie Jongeren in de regio Menen melden vaker milieuproblemen in hun woonomgeving dan jongeren in Vlaanderen, maar zijn niet vaker ongerust over de gezondheidsgevolgen van die problemen. Het gaat vooral over lucht- en bodemvervuiling veroorzaakt door industrie, verkeer en afval. Jongeren in de regio Menen hebben minder vertrouwen in de media en het gemeentebestuur als informatiekanaal over milieuproblemen dan jongeren in Vlaanderen. Wetenschappers en huisartsen genieten veel vertrouwen. 9
Samenvatting Kadering De de regio Menen werd in 2008 geselecteerd als een prioritaire hotspot in Vlaanderen voor humane biomonitoring. In Menen werden herhaaldelijk hoge waarden aan dioxines en PCB’s in het milieu gemeten. Ook de laatste jaren, na de sluiting van de afvalverbrandingsoven, werden vooropgestelde toetsingswaarden en normen af en toe nog overschreden. De regio Menen kent ondermeer een belangrijke schrootverwerkende industrie, met vestigingen in Menen en in Frankrijk, slechts enkele kilometers van de Frans-Belgische grens. Het doel van de biomonitoringscampagne in de regio Menen is om de inwendige blootstelling aan vervuilende stoffen en een aantal biologische en gezondheidskenmerken te meten of te bevragen en deze te vergelijken met een steekproef van dezelfde leeftijdsklasse uit de algemene Vlaamse bevolking. Dit onderzoek werd uitgevoerd door het Steunpunt Milieu & Gezondheid in opdracht van de Vlaamse overheid (beleidsdomeinen Wetenschap, Leefmilieu en Gezondheid). Methode 1. Selectie van biomerkers Biomerkers van blootstelling: Op basis van de beschikbare milieumeetgegevens, gemodelleerde pluimberekeningen van emissies en een inventaris van de aanwezige industrie werden polluenten geselecteerd die relevant zijn voor de hotspot en waarvoor biomerkers beschikbaar zijn. Dit gebeurde in nauw overleg met de technische werkgroep Menen (VMM, toezicht Volksgezondheid, MMK en lokale artsen) en lokale actoren. Voor volgende polluenten werden biomerkers geselecteerd: o Zware metalen: cadmium, lood, nikkel, chroom, koper, mangaan, thallium, antimoon, arseen en kwik; o POP’s: PCB’s, gechloreerde pesticiden (DDE en HCB), dioxines en dioxine-achtigen; o Vluchtige stoffen: PAK’s en benzeen; o Perfluorverbindingen: PFOS en PFOA. Biomerkers van effect: Op basis van de eigenschappen en de mogelijke gezondheidseffecten van de geselecteerde polluenten, is het aangewezen om volgende gezondheidsparamaters te bestuderen in de regio Menen: o Astma en allergie; o Genotoxiciteit; o Hormoonverstoring; o Neurologische ontwikkeling; o Nierschade. 2. Selectie van de doelgroep Aangezien het doel van de studie is om de blootstelling in de regio Menen te vergelijken met de algemene Vlaamse bevolking, wordt de keuze van de doelgroep gestuurd door de beschikbaarheid van relevante Vlaamse referentiewaarden. In de referentiebiomonitoring werden drie leeftijdsgroepen bestudeerd: pasgeborenen, jongeren (14-15 jaar) en volwassenen (20-40 jaar). Op basis van bovenstaande selectie van biomerkers (metalen in bloed en urine; POP’s in serum; metabolieten van vluchtige stoffen in urine) biedt de 10
Page 1 and 2: VLAAMS HUMAAN BIOMONITORINGS- PROGR
Page 3 and 4: Voorwoord Dit rapport bevat de resu
Page 5 and 6: De studie gebeurde in opdracht en o
Page 7 and 8: 3.1. Astma en allergie ____________
Page 9: Gezondheidseffecten: Geen verontru
Page 13 and 14: 4. Onderzoeksplan Volgende vragen w
Page 15 and 16: Parameter Regio Menen (n = 199) bei
Page 17 and 18: Biomerker schatter Regio Menen Vlaa
Page 19 and 20: Biomerker effect van gebied (regio
Page 21 and 22: met het gebied Menen 2 (p = 0,03 vo
Page 23 and 24: d. Neurologische ontwikkeling Het c
Page 25 and 26: Inleiding Dit rapport bevat de resu
Page 27 and 28: Methode 1. Onderzoeksgebied Voor de
Page 29 and 30: Om uit te sluiten dat door een te g
Page 31 and 32: 3.2. Onderzoeksprotocol A. Selectie
Page 33 and 34: Jongeren die niet in het studiegebi
Page 35 and 36: Universiteit Antwerpen - Toxicologi
Page 37 and 38: Biomerker Uitvoerend laboratorium M
Page 39 and 40: Biomerker Eenheid Herkomst data Def
Page 41 and 42: een variantie-analyse toegepast; vo
Page 43 and 44: verbrandingsinstallatie beschouwd.
Page 45 and 46: Er werden in gebied 2 geen jongeren
Page 47 and 48: de deelnemers onderzocht in de wint
Page 49 and 50: Tabel 12: Beschrijvende statistiek
Page 51 and 52: Parameter Menen Vlaanderen 50 Menen
Page 53 and 54: Parameter Menen Vlaanderen 52 Menen
Page 55 and 56: Parameter Menen neen ja Gebruik tef
Page 57 and 58: Tabel 13: Staalafnamecondities voor
Page 59 and 60: Tabel 14: Staalafnamecondities voor
Page 61 and 62:
2. Blootstellingsmerkers Leeswijzer
Page 63 and 64:
2.1. Zware metalen: cadmium A. Cadm
Page 65 and 66:
Gezondheidseffecten: o Cadmium stap
Page 67 and 68:
Urinair cadmium (µg/L) - geometris
Page 69 and 70:
Tabel 18: Determinanten van bloed c
Page 71 and 72:
2.2. Zware metalen: lood A. Lood -
Page 73 and 74:
personen uit een gezin met een dipl
Page 75 and 76:
2.3. Zware metalen: chroom A. Chroo
Page 77 and 78:
Het chroomgehalte in urine varieert
Page 79 and 80:
2.4. Zware metalen: nikkel A. Nikke
Page 81 and 82:
Gezondheidseffecten: Blootstelling
Page 83 and 84:
liggen de waarden voor nikkel in ur
Page 85 and 86:
Biomerkers van blootstelling: Binne
Page 87 and 88:
jongens meisjes ≤14,5 jr. 14,5-15
Page 89 and 90:
Tabel 25: Determinanten van arseen
Page 91 and 92:
Mangaan kan via water en voeding te
Page 93 and 94:
D. Mangaan in de regio Menen - effe
Page 95 and 96:
Gezondheidseffecten: Biomerkers van
Page 97 and 98:
µg/l en 10,0 µg/l in Vlaanderen.
Page 99 and 100:
2.8. Zware metalen: thallium A. Tha
Page 101 and 102:
een Duitse studie bij 1200 omwonend
Page 103 and 104:
en in urine (p = 0,04; Figuur 21).
Page 105 and 106:
Tussen 2000 en 2006 werden door de
Page 107 and 108:
B. Antimoon in de regio Menen - bes
Page 109 and 110:
Tabel 33: Determinanten van antimoo
Page 111 and 112:
Metabolisme bij de mens: Metaalkwik
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Indien de twee subgebieden binnen s
Page 117 and 118:
Biomerkers van blootstelling: In on
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Tabel 37: Determinanten van merker
Page 123 and 124:
ng/g vet 350 300 250 200 150 100 50
Page 125 and 126:
Biomonitoring equivalents (BE) in s
Page 127 and 128:
C. P,p’-DDE in de regio Menen - v
Page 129 and 130:
DDE is een afbraakproduct van het p
Page 131 and 132:
De Biomonitoring Equivalents (BE’
Page 133 and 134:
D. Hexachlorobenzeen in de regio Me
Page 135 and 136:
B. Calux assay in de regio Menen -
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
2.15. Gebromeerde vlamvertragers: p
Page 141 and 142:
Biomerkers van blootstelling: In de
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Vlaanderen Menen 1 Menen 2 BDE47 in
Page 147 and 148:
Metabolisme bij de mens: In het men
Page 149 and 150:
C. PAK’s in de regio Menen - verg
Page 151 and 152:
2.17. Vluchtige organische stoffen:
Page 153 and 154:
Figuur 46: Relatie tussen t,t’-mu
Page 155 and 156:
2.18 Perfluorderivaten: perfluoroac
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
3. Gezondheidseffecten 3.1. Astma e
Page 161 and 162:
De 2 vormen van hooikoorts worden s
Page 163 and 164:
astma - doctor diagnosed astma - la
Page 165 and 166:
20% lager in regio Menen t.o.v. de
Page 167 and 168:
wat potentieel een risico betekent
Page 169 and 170:
Komeettest (% DNA migratie) 10,00 9
Page 171 and 172:
Tabel 58: Determinanten van de kome
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
3.4. Hormonale effecten: schildklie
Page 177 and 178:
ng/dl nmol/l pg/ml 50 45 40 35 30 2
Page 179 and 180:
Tabel 64: Determinanten van thyroid
Page 181 and 182:
Tabel 67: Determinanten van sex-hor
Page 183 and 184:
Tabel 71: Determinanten van vrij te
Page 185 and 186:
Tabel 74: Determinanten van de rati
Page 187 and 188:
3.5. Hormonale effecten: puberteits
Page 189 and 190:
Testosteron (ng/dl) Testosteron (ng
Page 191 and 192:
D. Puberteitsontwikkeling in de reg
Page 193 and 194:
Tabel 78: Resultaten van de NES tes
Page 195 and 196:
3.8. Neurologische ontwikkeling: ge
Page 197 and 198:
Tabel 81: Nierparameters in de regi
Page 199 and 200:
achtergrond en afstand tot de indus
Page 201 and 202:
milieuproblemen zoals vervuiling vi
Page 203 and 204:
40 35 30 25 20 15 10 5 0 37,7 20,6
Page 205 and 206:
7 6 5 4 3 2 1 0 6 2 5,5 5,5 2,9 Fig
Page 207 and 208:
22,6 industrie verminderen (n=18) i
Page 209 and 210:
4.4 Informatie over milieuproblemen
Page 211 and 212:
Jongeren in de regio Menen geven aa
Page 213 and 214:
De voorkeur voor interactieve en pa
Page 215 and 216:
4.6 Betrokkenheid bevolking In deze
Page 217 and 218:
4.7 Algemene conclusie Bijna 60% va
Page 219:
Kaneita Y, Munezewa T, Suzuki H, Oh
show all

luik humane biomonitoring in de regio Menen - Steunpunt Milieu en ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?