CAL AINA VON BORA - Geschriften van Maarten Luther

estond, daar mijn onbemiddelde ouders geen voorzorgen hadden kunnen nemen om
hun dochter een geschikte verblijfplaats te bezorgen, schikte ik er mij in en verheugde
ik er mij in voorgoed de poorten binnen te treden, die men mij als de poort van de
hemel afschilderde. En waarlijk in die eerste tijd was het mij alsof de lucht van de
eeuwigheid mij hier omzweefde, zo afgezonderd van al de verzoekingen en verleiding
van de wereld, zonder zorg voor mijn dagelijks brood of voor de voldoening van de
eerzucht, enkel aan het heil van mijn ziel te kunnen arbeiden en aan mijn eeuwige
zaligheid te denken, scheen mij in dit oord van heilige rust en vrome gezangen een
begeerlijk lot; dit alles had een weldadige invloed op mijn hart, het was mij als voelde
ik mij in de voorhof van de hemel en dagelijks gedacht ik met innige dankbaarheid
mijn ouders, die het zo goed voor mij beschikt hadden. Maar dat alles is nu voorbij, ik
zie het leven hier nu in een geheel ander licht. Het is mij als was ik hier levend
begraven. Dit sombere gebouw is, met de huizen van de levenden vergeleken, als een
graf. De monnik uit Wittenberg heeft ons de ogen geopend en mij getoond dat alles
wat ik hier vroeger als vrome oefeningen beschouwde, een ijdele vruchteloze arbeid
is. Die woorden, die mij uit mijn droom wekten, verschrikten mij; maar hij had gelijk:
het was een droom, een droom van heiligheid. Mijn hart betuigt mij dat hij gelijk had,
want wat ik in de vervulling van al mijn godsdienstplichten zocht, de ware vrede, heb
ik nooit gevonden. Men zei mij dat het klooster de zetel was van ware, reine
godsvrucht; ik weet nu helaas dat dit niet waar is; ik geloof thans dat men in de wereld
net zo goed God kan dienen, misschien zelfs daar nog beter. Ja, indien het mogelijk
was het oude verdorven hart er buiten te laten! Maar zie, dit dragen wij overal mede,
ook in de stille afzondering van het klooster, en hier spant het ons strikken, waarvan
men daar buiten in de wereld niets vermoedt. Het schijnt vaak alsof in het klooster
alles moest medewerken om de ziel uit het stof van de aarde op te heffen, en
integendeel: alles werkt er afstompend en dodend op het gemoedsleven. Ach,
daarbuiten schittert het leven in bonte, vrolijke kleuren: hier echter is alles even doods
en grauw. Daar buiten verheugen de mensen zich over de lente, met haar lieflijke
kleuren en geuren en verblijden zich in vrolijke verwachting over de zomer, die de
bloesems en knoppen van de lente tot rijpheid doen komen.
Hier in het klooster weten wij echter niet of de viooltjes bloeien en de druiven rijp
worden, dan wel of de sneeuw de aarde bedekt - hier is het een jaargetijde geheel
gelijk aan het andere en de ene dag maakt geen verschil met de volgende - grauw,
steeds grauw is hier het leven, indien het nog een leven heten mag. Daar buiten
begeeft de mens zich in de morgen aan zijn arbeid, en zijn arbeid is hem een lust, een
weldaad, een zegen voor lichaam en ziel; zijn middagmaal verkwikt hem en zoet
wenkt hem de rust van de avond. Hier in het klooster echter verslapt alle leven in
vrome ledigheid, en met het steeds zwakker wordende lichaam verdwijnen ook alle
zielskracht en levenslust. Indien ons klooster nog maar midden in de stad lag, waar wij
zieken verplegen, naakten kleden, hongerigen voeden en bedroefden troosten konden!
Dan zou er tenminste iets zijn dat het leven de moeite waard maakte! – Ach Zuster
Elisabeth, ik geloof niet dat mijn ziel dit lijden langer kan dragen, ik gevoel het maar
te zeer, hoe mijn krachten mij ontzinken en ik van dag tot dag moedelozer en
hopelozer word."
De arme non boog het hoofd en bedekte haar ogen met de handen. Een bijna
angstwekkende stilte heerste in het vertrekje, maar Elisabeth durfde haar niet
verbreken, want het diepste medelijden met haar ongelukkige lotgenote doortrilde
haar ziel. Onder het spreken van Catharina was het haar heel vreemd te moede
geworden. Zij had met steeds klimmende opmerkzaamheid toegeluisterd en had elk
20