CAL AINA VON BORA - Geschriften van Maarten Luther

"Maar vertel ons nu eens, broeder Maarten," zei Cranach, zich vergenoegd in de
handen wrijvend: "hoe zulk een groot verandering in uw ziel heeft plaatsgehad, want
ik had zulk een besluit nooit van u durven verwachten!"
Luther dronk een teug wijn eer hij antwoordde. "De mensen wikt, God beschikt," zei
hij toen. "En wanneer Hij iemand ergens toe leidt, wie vermag dan de verzenen tegen
de prikkels te slaan? Het eerst dacht ik aan mijn vijanden, die zeggen: dat is ook een
held, die anderen tot de echtelijke staat aanzet, maar zichzelf er niet in waagt. En toen
besloot ik de duivel en zijn aanhang, de grote hanzen, vorsten en bisschoppen te
trotseren door een vrouw te nemen en zo door mijn gedrag op mijn woorden over de
verworpen en verachte huwelijke staat het zegel te drukken.
En nu ben ik van plan dat zelfs zo spoedig mogelijk te doen, opdat de tijd mij niet
ontbreke om mijn voornemen ten uitvoer te brengen, want de tijden zijn boos en
wellicht is mijn laatste uurtje weldra geslagen. Ik wil dus zodra mogelijk bruiloft
houden, opdat de dood mij niet voor die tijd verrasse. Verder heb ik ook gedacht aan
mijn goede oude vader en aan diens verdriet toen ik als een ongehoorzame zoon in het
klooster ging. Nu wil ik mijn zonde weer goed maken en hem op zijn vaak herhaalde
bede antwoorden: "Zie lieve vader, uw Maarten heeft een vrouw, wees nu gerust en
verheug u met hem!" Ten derde gedacht ik velen van mijn vrienden die nog zwak van
moed zijn en die niet durven overgaan tot een huwelijk omdat Luther het ook niet doet
zo wil ik dus mijn leer, die misschien weldra na mijn dood weer onderdrukt zal
worden, nog met mijn voorbeeld voor de zwakken bekrachtigen!"
"En onze lieve Käthe!" riep in blijde verrukking vrouwe Barbara uit. "Zij is een
gezegende onder de vrouwen, haar snoeren zijn gevallen in lieflijke plaatsen!"
"Heeft zij al enig vermoeden van wat u haar wilt vragen?" vroeg doctor Apel.
"Nee," antwoordde Luther: "wel heb ik haar in de laatste tijd vaker ontmoet dan
anders het geval was en ik heb haar menigmaal met innerlijk welgevallen
gadegeslagen als zij aan haar bezigheden was en haar veel deugden mij steeds
duidelijker werden. Toch ben ik niet hartstochtelijk verliefd, en klopt mijn hart zeer
rustig, zoals men het ook van een veertiger als ik verwachten kan, hoewel ik Käthe
hartelijk liefheb. Zij zal dan ook wel in het minst niet vermoeden wat haar heden zal
overkomen, maar toch hoop ik dat zij mij haar hand niet zal weigeren. U, mijn
geliefde vrienden, wil ik nu vragen met mij tot haar te gaan, opdat mijn verloving, in
het bijzijn van getuigen geschied, van kracht en geldig zij voor de gehele wereld."
"Nu, dat is een aangename taak, zoals ik er nog maar weinig bij de hand heb gehad,"
jubelde Cranach.
"Maar zeg mij, Maarten, waarom u zulk een besluit zo heimelijk wilt ten uitvoer,
brengen. Moest niet Melanchton . . ."
"Ach, spreek mij niet van hem," viel Luther in. "Hij behoort tot die wankelmoedigen,
die vrezen dat mijn ganse werk zal instorten indien ik in het huwelijk treed, en dat dan
nog wel met een voormalige non. Wat geschieden moet, moet dus nu in alle stilte
gebeuren, opdat niet de satan opnieuw allerlei hindernissen in de weg moge leggen,
niet alleen van de zijde van onze vijanden, maar ook van die van onze vrienden!"
Doctor Apel had, schijnbaar in diep nadenken verzonken, toegeluisterd. Thans hief hij
met een verlegen lachje het hoofd op en wendde zich tot Luther.
"Mijn ziel is zeer verblijd, evenzeer als die van onze vrienden hier; en toch één zaak
werpt een schaduw over mijn vreugde, n.l. deze, of Catharina, bij al de voortreffelijkheid
van haar hart en gemoed wel een genoegzaam ontwikkelde geest bezit om u op
de duur te voldoen? Uit het klooster heeft zij zeker niet te veel geleerdheid en kennis
48