Rondetafel 2: Seksueel geweld door professionals in ... - Vrouwenraad

Tussenkomsten vanuit praktijkervaringen
Gedrag van een cliënte, incestslachtoffer, ten tijde van seksueel misbruik binnen de
therapeutische relatie door de behandelende therapeut
Lieve Thienpont, gerechtspsychiater
Deze nota dateert van 2000 en betreft de gerechtelijke expertise in de zaak B.
Omdat deze problematiek actueel blijft en op vraag van en ten behoeve van advocaten, werkzaam
binnen deze materie, willen wij deze nota nu publiceren.
De nota heeft er toe bijgedragen dat B daadwerkelijk strafrechterlijk werd veroordeeld in hoger
beroep, terwijl hij in eerste aanleg was vrijgesproken.
Inleidende Vraagstelling
De heer C, advocaat van mevrouw A in de zaak B neemt telefonisch contact op en vraagt mij vanuit
psychotherapeutisch oogpunt een nota te schrijven betreffende ‘het gedrag van een cliënte,
incestslachtoffer, ten tijde van seksueel misbruik binnen de therapeutische sessies door de
behandelende therapeut’ dit in het kader van de verdediging van mevrouw A.
Mevrouw A ging in beroep nadat de therapeut die haar seksueel misbruikte tijdens de
therapiesessies, werd vrijgesproken.
Mevrouw A overhandigt mij een kopij van de gerechtelijke expertise A zaak B verricht door Dr. D
betreffende een appreciatie over de geloofwaardigheid van voornoemde persoon in haar
gedragsuitingen en in haar gezegden.
En zij overhandigt mij ook een kopij van de gerechtelijke expertise B eveneens verricht door Dr. D
betreffende de vraag of verdachte
1. op het ogenblik van de feiten ten zijnen laste gelegd verkeerde hetzij in een staat van
krankzinnigheid, hetzij in een ernstige staat van geestesstoornis of van zwakzinnigheid die hem
ongeschikt maakte tot het controleren van zijn daden;
2. of verdachte thans nog in één van deze staten verkeert;
3. of de staat van verdachte thans van aard is gevaar op te leveren voor hemzelf of voor de
maatschappij;
Mevr A vraagt mij om hulp, meer bepaald of ik vanuit mijn kennis en ervaring in het werken met
incest‐slachtoffers en seksueel getraumatiseerden een uitspraak kan doen betreffende haar
geloofwaardigheid en of ik haar zogenaamde ambivalentie en ambiguïteit ten opzichte van haar
therapeut en haar therapie kan begrijpen en toelichten.
Theoretische Omkadering
Om specifiek op deze vraag te kunnen ingaan, acht ik het noodzakelijk eerst enkele aspecten van de
theoretische achtergronden te belichten.
1. De therapeutische relatie
In het boek ‘Trauma en herstel’ van Judith Lewis Herman wordt de therapeutische relatie als volgt
gedefinieerd: ”De therapeutische relatie is in verschillende opzichten uniek. Ten eerste heeft de
relatie uitsluitend ten doel het herstel van de patiënt te bevorderen. Om dat doel te bereiken wordt
de therapeut een bondgenoot van de patiënt en stelt ze al haar
kennis, kundigheid en ervaring ten dienste van de patiënt. Ten tweede is de therapeutische relatie
uniek omdat de patiënt en de therapeut een overeenkomst sluiten over het gebruik van macht. Een
patiënt die in therapie gaat heeft hulp en verzorging nodig. Daarom onderwerpt ze zich vrijwillig aan
37