Opportuun september 2010 - Openbaar Ministerie
Opportuun september 2010 - Openbaar Ministerie
Opportuun september 2010 - Openbaar Ministerie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
21 SCHIETENDE<br />
Terugblik: een oordeel vellen over de Strandrellen<br />
AGENTEN<br />
INZICHT IN<br />
Interview: DG van Justitie Hans van der Vlist over het OM<br />
DE CIJFERS<br />
EEN EIGEN<br />
Actueel: completer beeld jeugdcriminelen<br />
KLANTENKAART<br />
RELATIEMAGAZINE VAN HET OPENBAAR MINISTERIE | NR 09 | JAARGANG 16 | SEPTEMBER <strong>2010</strong>
Lik op stuk in het strafrechtstraatje<br />
LOwLANds<br />
popFESTIvAL<br />
Lowlands staat bekend als het gemoedelijkste<br />
popfestival van Nederland met dagelijks 55.000<br />
mensen publiek. De politie en het OM zijn<br />
daarom zonder nadruk aanwezig, maar kunnen<br />
wel snel, adequaat en efficiënt degenen<br />
aanpakken die overtredingen en delicten plegen.<br />
Dat betekent vooral drugsgebruikers en<br />
–dealers tussen het publiek uit halen.<br />
Het OM werkt samen met de ketenpartners<br />
vanuit het zogenoemde strafrechtstraatje op<br />
het festivalterrein. Zo kan een zaak meteen tot<br />
en met de straf worden afgehandeld. ‘Lik op<br />
stuk’ heet dat.<br />
‘Lowlands was weer<br />
een feestje’, blikt<br />
officier van justitie<br />
Machiel Vink van<br />
parket Lelystad op het<br />
festival terug.<br />
‘Iedereen heeft zich<br />
vermaakt, ook politie<br />
en justitie. Er zijn geen<br />
rare zaken geweest en<br />
het festival is vrij veilig<br />
gebleven. Wel zet de<br />
lichte stijging van het<br />
aantal zaken door. Het<br />
werken met GPS<br />
verliep goed’<br />
Tijdens Lowlands zijn<br />
240 aanhoudingen<br />
verricht, de meeste<br />
drugsgerelateerd. In<br />
het “strafrechtstraatje”<br />
zijn 23 Tomzittingen<br />
gehouden, en<br />
drie verdachten zijn<br />
voorgeleid. ‘Een van<br />
hen was een buitenlandse<br />
bezoeker die<br />
met de beveiligers was<br />
gaan stoeien en bij wie<br />
er kans op vluchtgevaar<br />
was.’<br />
‘Ik had nog even naar<br />
Anouk gewild’, zegt<br />
Machiel Vink, ‘maar<br />
het werk liet het niet<br />
toe. Ze schijnt heel<br />
goed geweest te zijn.’<br />
2 | In Naam beeld artikel - <strong>Opportuun</strong> - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> 4 - mei <strong>2010</strong> <strong>2010</strong><br />
<strong>Opportuun</strong> 4 - mei <strong>2010</strong> - Naam artikel | 3<br />
Foto: ANP
6<br />
10<br />
16<br />
22<br />
Open over geld Het OM heeft de<br />
afgelopen jaren meer openheid gegeven over<br />
de inhoud van haar werk. Ook de<br />
bedrijfsvoering moet transparanter worden,<br />
vindt Hans van der Vlist, DG Rechtspleging<br />
en Rechtshandhaving bij Justitie. ‘Laat zien<br />
waaraan de centen worden uitgegeven. Dan<br />
kan je ook beter sturen en verantwoorden.’<br />
>> Interview met Hans van der Vlist<br />
Nooit eerder was het in Nederland<br />
voorgekomen dat 21 politieagenten hun<br />
vuurwapen trokken en daarna schoten.<br />
Officier Hester de Koning leidde het<br />
omvangrijke Rijksrecherche-onderzoek naar<br />
de strandrellen in Hoek van Holland,<br />
waarbij een 19-jarige jongen overleed.<br />
‘Telkens als we de beelden zagen, werden we<br />
er weer door geraakt.’<br />
>> Alles afwegende de Strandrellen in Hoek van Holland<br />
Gemoedelijk maar modern zo<br />
kun je het parket Breda het best omschrijven.<br />
Er heerst een informele sfeer, maar in het<br />
modern opgeknapte pand, met kantinette en<br />
hippe poefjes, wordt hard gewerkt.<br />
Bovengemiddeld zelfs, oordeelde Harm<br />
Brouwer tijdens een bezoek. ‘Goede<br />
prestaties, gemoedelijke sfeer, grote<br />
betrokkenheid en hardwerkende mensen.’<br />
>> Reportage uit zomers Breda<br />
Een jeugdige meeloper krijgt een<br />
andere straf dan een veelpleger. Voor elke<br />
jongere tussen 12 en 18 jaar die bij het<br />
Veiligheidshuis binnenkomt, wordt door de<br />
partners van het Veiligheidshuis een plan<br />
van aanpak gemaakt. Daarbij wordt gelet op<br />
de achtergrond van de jongere en de context<br />
van de wetsovertreding.<br />
>> Expertise Aanpak jeugdcriminaliteit<br />
OPPORTUUN | RELATIEMAGAZINE VAN HET OPENBAAR MINISTERIE | JAARGANG 16 | NUMMER 9 | SEPTEMBER <strong>2010</strong> <strong>Opportuun</strong> wordt gratis verstrekt aan de<br />
medewerkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het magazine verschijnt twaalf keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk voor de inhoud. Aan de<br />
in <strong>Opportuun</strong> verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan. Abonnementenadministratie<br />
Wijzigingen? Stuur de adresdrager met de aangebrachte wijzigingen naar het retouradres, of e-mail de wijzigingen naar opportuun@om.nl.<br />
Redactieadres <strong>Openbaar</strong> <strong>Ministerie</strong>, Parket-Generaal, afdeling Communicatie, Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag.Eindredacteur Pieter<br />
Vermaas, 070 - 3399840 of p.vermaas@om.nl. Plaatsvervangend eindredacteur Thea van der Geest, 070 - 3399825 of t.v.d.geest@om.nl.<br />
Aan dit nummer werkten mee Jeichien de Graaff, Jurriaan Simonis, Martine Pilaar, Mary Hallebeek, Nicolette Stoel, Jan Hoekman, Jan-Willem Grimbergen,<br />
Miek Smilde, Peter Louwerse Foto omslag Piet Gispen Bladformule en vormgeving Kris Kras Design Druk Tuijtel Oplage 8700<br />
Eén jaar na “Hoek van Holland”<br />
In de nacht van 22 op 23 augustus 2009 loopt een gratis dansfeest op het strand van<br />
Hoek van Holland volledig uit de hand. Bezoekers keren zich tegen de politie, en de<br />
aanwezige agenten zien zich genoodzaakt te schieten op de relschoppers die hen de<br />
duinen hebben ingejaagd. Eén 19-jarige Rotterdammer overlijdt, zes andere mannen<br />
raken gewond door politiekogels. Uiteraard wordt onderzocht wat er in Hoek van<br />
Holland is gebeurd. Ik weet dat er die avond en in de voorbereiding zaken fout zijn<br />
gegaan. daar wordt aangewerkt, want dit wil niemand ooit weer meemaken.<br />
de Rijksrecherche onder leiding van het OM in den Haag onderzocht het handelen<br />
van de betrokken politiemensen. Na een gedegen onderzoek maakte mijn collega<br />
Theo Hofstee eind vorig jaar al bekend dat zij handelden uit noodweer. Maar nu wordt<br />
dat oordeel toch aan het Hof voorgelegd. Het evenementenbeleid, vooral als het gaat<br />
om gratis evenementen, wordt in het hele land tegen het licht gehouden. Gemeenten<br />
zijn veel strenger geworden, want dit kan overal gebeuren. want laten we één ding<br />
niet vergeten. Het geweld begon bij een groep hooligans die daarop uit is. En onder<br />
invloed van drank en drugs laten anderen zich meeslepen. wat doe je met die<br />
mensen? “Hoek van Holland” heeft grote gevolgen gehad voor politie, justitie en<br />
bestuur. Maar ook voor mensen die gewoon gezellig willen feest vieren. Laten we er<br />
met zijn allen voor zorgen dat het nooit weer gebeurt.<br />
Henk Korvinus, hoofdofficier Rotterdam<br />
Inhoud<br />
En verder...<br />
Column Hoekman > 9<br />
Actueel > 14<br />
Nieuws > 20<br />
Omgeslagen > 21<br />
Jurisprudentie > 26<br />
De stelling > 27<br />
Organisatie: Professionalisering bedrijfsvoering > 28<br />
Vier vragen over geheimhoudersgesprekken > 30<br />
Column UT Recht > 31<br />
Gespot: Met een catamaran op de Griekse zee > 32<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Inhoudsopgave | 5
6 | Naam artikel - <strong>Opportuun</strong> 4 - mei <strong>2010</strong><br />
Hans van der Vlist:<br />
‘Laat zien waaraan<br />
de centen worden<br />
uitgegeven’<br />
Het oM moet zijn bedrijfsvoering transparanter maken. Beter laten<br />
zien wat het doet en wat dat kost. Dat zegt Hans van der vlist,<br />
directeur-generaal Rechtspleging en Rechtshandhaving van het<br />
ministerie van Justitie.<br />
‘HEB LEF,<br />
Justitietopman Hans van der Vlist ziet bij OM drive om “alles” op te lossen<br />
De komende kabinetsperiode wordt<br />
er flink bezuinigd. Hoeveel zorgen<br />
moet het OM zich maken?<br />
‘de kerntaak van het OM blijft, en<br />
dat is opsporen en vervolgen. dat<br />
het OM vanuit Financiën enigszins<br />
onder vuur ligt, komt omdat het niet<br />
zo’n transparant bedrijfsproces<br />
heeft. waar het OM de afgelopen<br />
jaren over de inhoud van haar werk<br />
al veel meer en beter naar buiten<br />
treedt, moet die slag in het bedrijfsproces<br />
nog worden gemaakt. Het<br />
OM heeft minder productie laten<br />
zien, terwijl de zaken per eenheid<br />
duurder zijn geworden. dat maakt<br />
de organisatie kwetsbaar in de<br />
omgeving van Financiën. Ik weet<br />
wel dat het OM meer aan preventie<br />
is gaan doen, dat er meer tijd aan<br />
slachtoffers wordt besteed en dat er<br />
meer aandacht voor kwaliteit is<br />
gekomen, maar dat zie je allemaal<br />
niet terug in de cijfers en dat is<br />
moeilijk uit te leggen in een<br />
omgeving waar er naar geld wordt<br />
gezocht. Mijn kernboodschap is<br />
daarom: OM, zorg ervoor dat je goed<br />
MAAK KEUZEs’<br />
inzicht kunt geven in de bedrijfsvoering,<br />
laat zien waaraan de centen<br />
worden uitgegeven. dan kan je ook<br />
beter sturen en verantwoorden.’<br />
Sturen op cijfers alleen kan gevaarlijk<br />
zijn. Voor je het weet leidt<br />
productieve dadendrang tot een<br />
nieuwe tunnelvisie.<br />
‘Geld kan perverse prikkels<br />
oproepen, dat risico bestaat altijd.<br />
Het OM is een complexe organisatie<br />
met complexe taken waarbij geld en<br />
productie niet altijd makkelijk aan<br />
elkaar zijn te koppelen. dus moet je<br />
intelligente oplossingen bedenken<br />
en dat kan door het werk af te<br />
pellen als een ui. Bij welke taken<br />
zijn productieafspraken mogelijk,<br />
waar ligt het lastig? Maak het<br />
probleem kleiner. dan houd je een<br />
restgroep van taken over waarover<br />
je ook afspraken kunt maken. Het<br />
OM heeft op vrij hoog niveau nieuwe<br />
directeuren bedrijfsvoering<br />
benoemd. Ik hoop dat zij de goede<br />
instrumenten krijgen om de<br />
bedrijfsvoering te verbeteren.’<br />
Is het een idee om in het kader van<br />
de bezuinigingen meer zaken met<br />
geldboetes af te doen?<br />
‘Er ligt een wetsvoorstel op tafel om<br />
onverzekerd rijden - artikel 30 van<br />
de wet aansprakelijkheid motorrijtuigen<br />
– te vermulderen. dat<br />
scheelt handhavingscapaciteit en<br />
levert ook nog geld op, dubbele<br />
winst dus. Voor de rest denk ik dat<br />
we in Nederland al een heel eind<br />
zijn als het gaat om financiële<br />
sancties.’<br />
Niet meer boetes dus?<br />
‘Ik zie mogelijkheden om – conform<br />
het heroverwegingsrapport - financieel<br />
rechercheren en het plukken<br />
van geld te versterken. we zijn nu<br />
meer dan tien jaar bezig met Plukze<br />
en dat leverde tot nu toe tien,<br />
twintig, dertig miljoen euro per jaar<br />
op. dat kan honderd miljoen euro<br />
worden. Er ligt een voorstel op tafel<br />
om 20 miljoen euro te investeren in<br />
financieel rechercheren waarmee<br />
we straks structureel 60 miljoen<br />
kunnen ophalen.’<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Interview | 7
‘Ik hoor nu<br />
veel meer<br />
burgemeesters<br />
het belang<br />
van het OM<br />
benadrukken<br />
dan vijf, zes<br />
jaar geleden’<br />
De politiek is rupsje nooit genoeg<br />
als het om veiligheid gaat. Welke<br />
prioriteiten moet het OM volgens u<br />
stellen?<br />
‘de ambitie vanuit de samenleving<br />
en de politiek is hoog. Het OM wil<br />
dat waarmaken. dat valt zeer te<br />
prijzen, maar een organisatie die<br />
onder druk staat en die keuzes kan<br />
maken moet het lef hebben om dat<br />
ook te doen. dat gebeurt niet zo<br />
expliciet vind ik en misschien wel<br />
omdat het OM eigenlijk de drive<br />
heeft alle problemen op te lossen.’<br />
Het OM wil te veel.<br />
‘Het OM is een complexe organisatie<br />
met een zware maatschappelijke<br />
taak. Ik ga niet zeggen dat het<br />
makkelijk is. Het is volgens mij een<br />
van de moeilijkste publieke taken<br />
om tussen, en met, de politie en<br />
bestuur en onder grote maatschappelijke<br />
belangstelling het werk te<br />
doen met behoud van rechtstatelijkheid.’<br />
Zou het helpen als er op het hoogste<br />
bestuurlijke niveau nauwer zou<br />
worden samengewerkt?<br />
‘Ik denk dat de afgelopen jaren de<br />
relatie tussen OM, bestuur en politie<br />
al veel sterker is geworden. dat<br />
Wederhoor<br />
helpt. Ik hoor nu veel meer burgemeesters<br />
het belang van het OM<br />
benadrukken dan vijf, zes jaar<br />
geleden. Ook de samenwerking met<br />
het departement verloopt goed,’<br />
De burgemeesters vallen onder de<br />
minister van Binnenlandse Zaken,<br />
net als de politie. Is het tijd voor één<br />
ministerie van Veiligheid?<br />
‘Er is een sterke politieke stroming<br />
die een landelijk aangestuurde en<br />
lokaal verankerde politie wil. dat is<br />
een belangrijk gegeven. de politiek<br />
beslist over de departementale<br />
indeling. Het enige wat ik zeg is dat<br />
we moeten oppassen het begrip<br />
justitie in te leveren voor het begrip<br />
veiligheid.’<br />
Tekst: Miek smilde<br />
Foto: Robin Utrecht<br />
LEF VAN<br />
TwEE KANTEN<br />
‘Het is gevaarlijk de prestatie van het OM alleen te vatten<br />
in termen van productie. dat leidt er te gemakkelijk toe<br />
dat veranderingen in afdoening een op een worden<br />
vertaald in budgettaire gevolgen. de inzet van het OM is in<br />
toenemende mate gericht op maatschappelijke effectiviteit.<br />
Of daar een te tellen strafzaak uitrolt mag niet de<br />
eerste inzet zijn. de politieke wensen gaan ook steeds<br />
meer uit van de verbijzondering van de OM-interventie.<br />
dat kan in de ogen van het OM niet zonder financiële<br />
vertaling blijven. de keuzes liggen in eerste instantie<br />
daar, bij de politiek. Het OM zal met een steeds groter<br />
wordende transparantie van zijn activiteiten - daar vind ik<br />
mij op een lijn met Van der Vlist - de grenzen van zijn<br />
kunnen moeten aangeven. En het OM mag dan verwachten<br />
dat het departement niet alleen de formulering levert<br />
van een politieke wens, maar het platform biedt om die<br />
grenzen te verkennen en daarin gezamenlijk op te trekken.<br />
dat is lef van twee kanten! Zo wil ik graag mijn altijd<br />
boeiende overleg met Hans van der Vlist over de prestaties<br />
van het OM vorm en inhoud geven.’<br />
Henk van Brummen, procureur-generaal<br />
Eigen fiets<br />
Het zal je maar gebeuren. Je zet de fiets netjes op slot. Achter de Hema in<br />
een drents dorp. Kom je terug met je halve worst, fiets weg. dus doe je<br />
aangifte. En zowaar. de dieven worden gepakt. Maar de fiets was al lang<br />
foetsie. Via een heler onder de billen van een ander terechtgekomen, die<br />
er noest kilometers mee weg trapt.<br />
dat de heren stelers werden gepakt was trouwens niet zo verwonderlijk.<br />
Op de fietsenstalling bij de Hema stonden namelijk camera’s gericht. die<br />
registreerden hoe twee mannen de fiets in een auto laadden. Inclusief<br />
kenteken. Dus dat was een eitje. de dieven gaven hun vergrijp ook grif toe.<br />
Nadat ze de beelden hadden gezien dan toch. Omdat het goede bekenden<br />
waren, werden ze voor het hekje gebracht.<br />
Zoals het betaamt kreeg het slachtoffer een berichtje van het OM. Hij liet<br />
weten zijn schade graag vergoed te willen zien. Hij had namelijk een<br />
nieuwe fiets gekocht. Tweedehandsje, dat wel. Het geld groeide hem niet<br />
op de rug. Hij legde keurig een factuur van het tweewielig ros over. Van een<br />
heuse fietsenhandel met een nummer van de Kamer van Koophandel en<br />
al. En toch. Ik wist het niet.<br />
Het was niet het bedrag. driehonderd euro voor een fiets. dat kan. Ook<br />
voor een tweedehandse. Uit de bon bleek ook dat het bedrag was voldaan.<br />
Handtekening van de verkoper erbij. Niets mis mee. Nee, het zat em in iets<br />
anders. Het ging om de naam van de fietsenboer: ‘de zwarte fietsenmarkt’.<br />
Vroeg me bijna af of hij er z’n eigen fiets had terug gekocht.<br />
Tekst: Jan Hoekman, officier van justitie<br />
Hoek van Jan<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> 4 - mei <strong>2010</strong> <strong>2010</strong> - Naam - Hoekman artikel | 9
BEELDEN<br />
Hester de Koning over Rijksrecherche-onderzoek naar de Strandrellen<br />
VERTELdEN MEER dAN wOORdEN<br />
Na de rellen op het strand van Hoek<br />
van Holland waarbij de 19–jarige<br />
Robby van der Leeden om het leven<br />
kwam, start de Rijksrecherche een<br />
groot onderzoek naar het schieten<br />
van de agenten. De Haagse officier<br />
van justitie Hester de Koning krijgt<br />
de leiding van het onderzoek.<br />
10 | Alles afwegende - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
‘<br />
Aan de<br />
ouders heb<br />
ik mijn<br />
beslissing<br />
uitgelegd,<br />
maar dat<br />
was<br />
natuurlijk<br />
niet wat zij<br />
wilden<br />
horen’<br />
de Koning krijgt twee dagen na de gebeurtenissen<br />
als zaaksofficier het onderzoek vanuit<br />
Rotterdam overgedragen. ‘Ik heb in het verleden<br />
wel vaker Rijksrechercheonderzoeken<br />
gedaan, maar dit was toch wel bijzonder. Het<br />
was in de Nederlandse geschiedenis nog<br />
nooit voorgekomen dat 21 politieagenten hun<br />
vuurwapen hebben getrokken en ook hebben<br />
geschoten’, aldus de Koning. Inmiddels zijn<br />
er dan al een paar dagen verstreken en de<br />
Koning moet op vlieghoogte worden<br />
gebracht. Ze vertelt: ‘Op dinsdag ben ik voor<br />
het eerst naar Rotterdam gegaan en hebben<br />
we een overdrachtsbespreking gehad.<br />
dankzij mijn eerdere Rijksrecherche onderzoeken<br />
kende ik de teamleider al goed en dat<br />
maakte de start een stuk soepeler. want ik<br />
had uiteraard een informatieachterstand en<br />
dat is toch wel een nadeel.’<br />
Hester de Koning brengt de dagen die volgen<br />
zoveel mogelijk tijd door bij het onderzoeks-
team in Rotterdam. die eerste dagen wordt er<br />
door het team veel werk verzet. Er worden<br />
tientallen getuigen gehoord, zowel politiemensen<br />
als bezoekers van het festival.<br />
de zaaksofficier besluit zelf ook naar het<br />
strand van Hoek van Holland te gaan. ‘dankzij<br />
alle overzichtsfoto’s die er al waren gemaakt<br />
van het terrein had ik wel al een duidelijk beeld<br />
van het festivalterrein. Maar ik wilde daar zelf<br />
staan en me een goed beeld vormen van de<br />
setting.’ Terwijl Hester de Koning daar midden<br />
op het strand staat, belt de persvoorlichter van<br />
het parket. RTV Rijnmond meldde op de<br />
website dat Robby van der Leeden door drie<br />
kogels was geraakt. Uit de sectie die al op<br />
zondag was gedaan, was gebleken dat het om<br />
één kogel ging. Een onzin-verhaal dus. Maar<br />
voor de beeldvorming is het wel belangrijk om<br />
dit bericht de wereld uit te helpen. de Koning:<br />
‘Het maakte me echt pissig. we zaten middenin<br />
het onderzoek en ik wilde hier nog helemaal<br />
niets over zeggen. Maar als we onze mond<br />
zouden houden dan ontstond in de media het<br />
beeld van een afrekening. we voelden ons toen<br />
als OM gedwongen door de pers om iets te<br />
zeggen wat we nog niet wilden, namelijk dat<br />
het om één kogel ging.’<br />
Bodycam<br />
Een belangrijk aandachtspunt in het onderzoek<br />
is om uit te zoeken of er ook door anderen was<br />
geschoten. ‘daar is veel tijd in geïnvesteerd.<br />
Als een getuige vertelde dat hij of zij een<br />
burger met een vuurwapen had gezien, werd<br />
deze persoon met voorrang gehoord. Uit de<br />
verklaringen over tijdstippen, locaties en<br />
beschrijvingen van deze “burgers” met wapens<br />
blijkt dat het wel de agenten in burger moeten<br />
zijn geweest’, aldus de zaaksofficier. Terwijl het<br />
grootste deel van het rechercheteam nog volop<br />
bezig is met sporenonderzoeken en verhoren<br />
van getuigen en agenten, werkt een team van<br />
analisten non-stop aan een reconstructie van<br />
de gebeurtenissen. de Koning: ‘Binnen een<br />
week hadden we al een redelijk beeld van de<br />
geweldsmomenten die er hadden plaatsgevonden.<br />
dat waren er vijf. Ondertussen kregen we<br />
steeds meer filmpjes van ooggetuigen te zien<br />
en werd het plaatje completer. Een aparte<br />
groep rechercheurs hield zich alleen bezig met<br />
het uitkijken van de beelden. Eén van hen<br />
bekeek ze keer op keer opnieuw en herkende<br />
zo steeds weer iets nieuws. dat heeft heel veel<br />
belangrijke informatie opgeleverd. Maar toen<br />
we uiteindelijk de beelden van de bodycam van<br />
een van de agenten zagen, werd nog duidelijker<br />
hoe heftig de situatie was geweest. die beelden<br />
vertelden veel meer dan woorden.’<br />
12 | Alles afwegende - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
Noodweer<br />
Als na verloop van tijd de meeste onderzoekshandelingen<br />
afgerond zijn, nadert het moment<br />
dat de officier een oordeel moet vellen. welke<br />
agenten geschoten hebben is helder, maar was<br />
de situatie nu echt zo heftig dat dit gerechtvaardigd<br />
was? ‘Ik heb mij telkens de vraag<br />
gesteld of het ook anders zou kunnen zijn<br />
geweest. Net zoals je als officier ook in andere<br />
onderzoeken doet. Nadat ik alle informatie zeer<br />
zorgvuldig had bestudeerd en had besproken<br />
met meerdere personen waaronder de tweede<br />
officier die na een week aan het onderzoek was<br />
gekoppeld en de hoofdofficier, kwamen wij<br />
allemaal tot dezelfde conclusie. Er was volgens<br />
het oordeel van het OM op alle momenten dat<br />
er geschoten is sprake van noodweer en de<br />
agenten hadden dus terecht geschoten.’<br />
Bij het vormen van een oordeel heeft Hester de<br />
Koning veel gehad aan de analyse van Nico de<br />
Ruijter van de Rijksrecherche. ‘Hij was vanaf<br />
het begin bezig geweest om alles met beelden<br />
in kaart te brengen en dat was uitgemond in<br />
444 flesjes<br />
Tonnen met zand worden in het onderzoek minutieus<br />
doorzocht, op zoek naar achtergebleven<br />
sporen zoals kogelhulzen, bebloede kleding,<br />
achtergebleven flesjes en teenslippers. In totaal<br />
zijn er 444 flesjes waar zand in zat in beslag<br />
genomen om te kijken of ze gebruikt waren als<br />
projectiel tegen de politie. Uit het onderzoek was<br />
namelijk gebleken dat relschoppers flesjes met<br />
zand hadden gevuld en naar de politie hadden<br />
gegooid.<br />
een zeer gedetailleerde reconstructie. door<br />
middel van overzichtsfoto’s, tijdlijnen, sheets<br />
met daarop de locaties waar de agenten<br />
hadden gestaan, geschoten, zich hadden<br />
teruggetrokken in de duinen. dit maakte het<br />
verhaal zo duidelijk, dat we er ook voor<br />
hebben gekozen om deze reconstructie aan<br />
de pers te tonen. Met de beelden van de<br />
bodycam van een van de agenten en de<br />
geluidsopnames van de meldkamer erbij<br />
omdat telkens als het team en ik de beelden<br />
zagen en de meldkamer hoorden, de impact<br />
op de politieagenten voelbaar was; we<br />
werden er ook weer door geraakt.’<br />
Heel erg privé<br />
Op de dag van de presentatie aan de pers<br />
heeft de zaaksofficier een afspraak met de<br />
familie van Robby van der Leeden en met de<br />
vijf agenten die als verdachte waren aangemerkt<br />
en hun advocaten. ‘Zij moesten de<br />
beslissing om niet te vervolgen van politie en<br />
justitie horen en niet via de media. de eerste<br />
afspraak was om 12 uur met de betrokken<br />
politieagenten. Zij reageerden deels opgelucht,<br />
deels zeiden ze het wel te hebben<br />
verwacht. daarna ben ik samen met de<br />
familierechercheurs naar de familie Van der<br />
Leeden gegaan. Hun advocaat was daar ook<br />
bij. dit was begrijpelijkerwijs een heel lastig<br />
gesprek. Ik heb mijn beslissing uitgelegd<br />
maar dat was natuurlijk niet wat zij wilden<br />
horen. Ook heb ik verteld dat we beelden van<br />
die avond op de persconferentie zouden laten<br />
zien. Ik wilde niet dat zij op het nieuws voor<br />
het eerst de politiebeelden zouden zien, dus<br />
toen hebben we ze daar op dat moment<br />
bekeken. dat vond ik heel moeilijk want ik<br />
was aanwezig bij iets heel persoonlijks. Zij<br />
zagen de laatste beelden van hun kind, dat is<br />
niet te bevatten en zo’n moment is heel erg<br />
privé.’<br />
de hoofdofficier van Justitie in den Haag<br />
hield in den Haag de perspresentatie en<br />
Hester de Koning was daar niet bij. ‘Ik vond<br />
het belangrijker dat ik de tijd nam voor een<br />
gesprek met de familie Van der Leeden. Ik<br />
vind het belangrijk dat zij kunnen leven met<br />
deze beslissing.’<br />
Tekst: Nicolette stoel<br />
Foto: Piet Gispen, ANP<br />
Noot: Inmiddels is bekend geworden dat de<br />
familie Van der Leeden een artikel 12 procedure<br />
zal aanspannen tegen de beslissing van<br />
het OM om de agenten niet te vervolgen.<br />
‘Ik heb iets<br />
met<br />
bètavakken’<br />
HesTeR De KoNINg (40) begon direct na<br />
haar studie rechten aan de RAIo-opleiding.<br />
Toen ze na haar opleiding in 1999 bij parket<br />
Utrecht aan het werk ging, werkte ze eerst<br />
drie jaar lang als districtsofficier, daarop<br />
werd ze CIe-officier om vervolgens eerst in<br />
Utrecht en later na haar overstap naar<br />
parket Den Haag de portefeuille Forensische<br />
opsporing invulling te geven. ‘Fo is een heel<br />
andere tak van sport en je moet wel wat<br />
hebben met het technische aspect van het<br />
onderzoek. Ik heb op het gymnasium<br />
examen gedaan in wiskunde, natuurkunde<br />
en biologie en ben dus voor een jurist best<br />
gericht op de bètavakken. De uitkomsten van<br />
NFI-rapporten over bijvoorbeeld DNA zijn<br />
goed te snappen, maar als je goede vragen<br />
moet stellen aan deskundigen, dan is het<br />
handig om er net iets meer van af te weten.<br />
Dat helpt ook bij de begeleiding van col-<br />
lega’s’, aldus de Fo-officier.
‘ToTALE ANARCHIE.<br />
Harde aanpak voor harde kern<br />
BEESTACHTIG GEDRAG’<br />
Een jaar na 22 augustus 2009 zijn er 55 mensen aangehouden. Van<br />
hen zijn er al ruim twintig voor de rechter geweest. Op een enkele<br />
vrijspraak na, waarvan het OM in appèl is, zijn alle verdachten<br />
veroordeeld. de zwaarste straffen zijn een gevangenisstraf van<br />
vijftien maanden waarvan vier voorwaardelijk, en de Isd-maatregel<br />
(zonder aftrek van voorarrest!).<br />
Bijna elke verdachte heeft het evenementenverbod<br />
opgelegd gekregen. Alle veroordeelde verdachten<br />
moeten aan de betrokken agenten, ruim veertig, een<br />
voorschot op de schadevergoeding van tweehonderd euro<br />
betalen. Het onderzoek wordt nog steeds voortgezet.<br />
Totale anarchie door het beestachtige en weerzinwekkende<br />
gedrag van deze verdachten. Zó hard zal een<br />
officier van justitie niet snel het handelen van verdachten<br />
omschrijven. Tóch waren deze termen het afgelopen<br />
jaar vaker te horen in de Rotterdamse rechtbank. de<br />
woorden maakten deel uit van het requisitoir in de zaken<br />
tegen de mannen en jongens die verdacht werden van<br />
openlijk geweld op het strand van Hoek van Holland<br />
tijdens het dancefeest sunset Grooves in de nacht van<br />
22 op 23 augustus 2009.<br />
Tientallen voornamelijk jonge mannen kwamen naar dat<br />
feest met, althans volgens het <strong>Openbaar</strong> <strong>Ministerie</strong>, als<br />
doel een vechtpartij met de politie uit te lokken. de<br />
relschoppers joegen de agenten de duinen in, en<br />
uiteindelijk moesten die gericht schieten. Eén jonge<br />
Rotterdammer overleed door een politiekogel. Het<br />
onderzoek naar de relschoppers werd gedaan door de<br />
officieren Nelleke Klip en Maurice van Heemst, ondersteund<br />
door secretaris wendy van den Berg.<br />
‘strafrechtelijk kan de dood van de jongeman niet aan<br />
de relschoppers worden verweten. Vanuit maatschappelijk<br />
perspectief zouden ze zich er wel verantwoordelijk<br />
voor moeten voelen. Maar wat doe je met die jongens.<br />
En bedenk wel: het waren niet alleen hooligans in de<br />
duinen. dat waren vooral ook jongens en mannen die<br />
zich lieten meeslepen’, aldus Nelleke Klip.<br />
‘In een groep zijn ze zo anders. Eén op één zijn het<br />
allemaal zielenpieten. Er blijft weinig van over. Het is<br />
kuddegedrag, waarschijnlijk onder invloed van drugs en<br />
alcohol.’ Zij is ervan overtuigd dat velen van hen het<br />
nooit meer zullen doen, ook gezien de soms forse<br />
straffen, gekoppeld aan een zogenoemd evenementenverbod.<br />
‘Met de reclassering, die eigenlijk ook niet<br />
geëquipeerd is voor dit soort verdachten, hebben we aan<br />
dat verbod gewerkt. de gemeente stelt een lijst vast met<br />
risicovolle evenementen. daar mag de veroordeelde niet<br />
komen, hij moet zich melden op een politiebureau, en hij<br />
mag op de dag van zo’n evenement sowieso geen<br />
middelen gebruiken.’<br />
Honderden<br />
“Hoek van Holland” had grote gevolgen. ‘In eerste<br />
instantie ging alles naar den Haag. Onder leiding van<br />
dat parket deed de Rijksrecherche onderzoek naar het<br />
schieten door de politiemensen. Maar dat was natuurlijk<br />
niet het enige wat moest gebeuren. Ook de relschoppers<br />
moesten aangepakt worden. daar moest de burgemeester<br />
ook verantwoording over afleggen in de gemeenteraad.<br />
Hij had het daar over honderden relschoppers. die<br />
allemaal niet veilig waren voor politie en OM. wij wisten<br />
al dat het moeilijk zou worden dat waar te maken’, zo<br />
zegt hoofdofficier Henk Korvinus.<br />
Nelleke Klip: ‘Bijvoorbeeld die zes jongens die gewond<br />
raakten door een politiekogel. Ze ontkenden iets te<br />
hebben gedaan, zouden toevallig in de menigte terecht<br />
zijn gekomen. Hoe ongeloofwaardig dat ook klinkt: als<br />
wij niet kunnen aantonen dat ze ook daadwerkelijk<br />
geweld gepleegd hebben, dan wordt het lastig.’<br />
Losgewrikt<br />
Cruciaal daarbij was het beeldmateriaal. ‘Via open<br />
bronnen op het internet en oproepen in de media kwam<br />
het onderzoeksteam aan heel veel beeldmateriaal.<br />
Enerzijds is het een voordeel dat er tegenwoordig zoveel<br />
gefilmd wordt, anderzijds waren de beelden vaak van<br />
slechte kwaliteit. En via de beelden moesten we<br />
trachten personen te identificeren plús hun aandeel in<br />
het plegen van de strafbare feiten te constateren. dat<br />
was echt monnikenwerk’, aldus Van Heemst.<br />
Op het “slagveld” zijn bijvoorbeeld 444 voor een deel<br />
met zand gevulde flessen gevonden. ‘daar is mee<br />
gegooid, maar we hebben bijna geen dNA-materiaal<br />
gevonden. En op maar drie zitten vingerafdrukken. Op<br />
een losgewrikte vlaggenmast hebben we dNA-materiaal<br />
van een – voor andere feiten wel veroordeelde – verdachte<br />
gevonden. Zijn verklaring? Ik leunde ertegen. Ik<br />
heb die mast niet gegooid’, noemt wendy van den Berg<br />
een verklaring waardoor een verdachte ‘ermee weg kon<br />
komen’.<br />
En de echte bij de politie bekende hooligans? ‘Voor hen<br />
geldt: ontkennen is celstraf, verklaren is de doodstraf.<br />
Bij verdachten die wel wat gezegd hebben, zijn thuis<br />
ruiten ingegooid’, zo meldt Nelleke Klip. Niet dat<br />
daarvan aangifte is gedaan, uiteraard. ‘we kregen<br />
überhaupt geen aangiften: niet van gewonden die eerder<br />
op de avond zijn gevallen, niet van de spoorwegen, niet<br />
van tankstationhouders, niet van strandtenteigenaren.<br />
Er is angst in de samenleving voor deze groep’, zegt ze.<br />
Loser<br />
‘Maar we gaan wel proberen de zogenoemde harde kern<br />
aan te pakken. Met de gemeente en de politie proberen<br />
we een aanpak te ontwikkelen’, aldus Henk Korvinus.<br />
En wie niet meewerkt, kan wel eens geconfronteerd<br />
worden met een heel andere aanpak: de maatregel van<br />
plaatsing in een inrichting voor stelselmatige daders,<br />
Isd. ‘Eén van de verdachten, een echte hooligan, had<br />
een lange historie van opruiing. daar hebben we de<br />
Isd-maatregel geëist, en gekregen. die jongens vinden<br />
zelf dat dat een “straf” is voor junks en losers’, zo zegt<br />
Nelleke Klip. ‘Anderen vinden hem nu ook een loser.<br />
Overigens hebben we ook de deskundigen ervan moeten<br />
overtuigen dat die maatregel ook voor anderen dan<br />
alleen verslaafden geschikt is. Het is bedoeld voor<br />
behandeling én om de maatschappij te beschermen<br />
door iemand twee jaar op te sluiten’, zo zegt Maurice<br />
van Heemst.<br />
Tekst: Jeichien de Graaff<br />
Foto: ANP<br />
14 | Actueel - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Actueel | 15
HIPPE POEF,<br />
Een zomers rondje op parket Breda<br />
ENGE BoEF<br />
Een informele sfeer in een modern gemaakte werkplek.<br />
Dat is parket Breda. Waar de veelbelovende rechtenstudent<br />
zijn snuffelstage vindt, een zedenaanklager in de zittingzaal<br />
een revolutionair vonnis binnensleept, en een slachtoffer<br />
haar verkrachter toespreekt.<br />
Al de hele morgen is de sfeer beladen rond de<br />
begraafplaats in Breda-west, om de hoek bij het<br />
Bredase Parket. Het is de dag van de begrafenis van<br />
een 12-jarige jongen, die na een gewelddadige<br />
aanslag op zijn woning op het woonwagenkamp werd<br />
geraakt en overleed. Tientallen belangstellenden<br />
slaan gade hoe de politie bezit neemt van de wijk.<br />
straten worden afgezet en het verkeer wordt omgeleid.<br />
Agenten in uniform en burger houden een oogje<br />
in het zeil. de zaaksofficier wijst op twee mannen die<br />
achteloos leunen tegen een fietsenrek. ‘OT-ers’,<br />
mompelt hij. Een motorrijder komt voor de derde<br />
keer voorbij, ook een “stille”. de uitvaart gaat<br />
gepaard met zeer strenge veiligheidsmaatregelen.<br />
de zware motoren van een Molukse motorclub die<br />
de witte begrafenisstoet begeleiden, verstoren de<br />
doodse stilte. de zaaksofficier en de TGO-<br />
16 | Het parket - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
secretaresse zijn gekomen om er even ‘de sfeer te<br />
proeven’. Ze praten even kort, schudden wat handen,<br />
maar hebben al snel genoeg gezien. Terug naar het<br />
parket waar het mooie zomerweer zorgt voor uitschieters<br />
van 26 graden in de werkkamers aan de<br />
zonkant.<br />
Cappuccino<br />
Het pand aan de Fellenoordstraat werd door het OM<br />
eind 2005 betrokken. de Belastingdienst had er een<br />
“jaren-zeventigpand” achtergelaten. Enthousiaste<br />
parketmedewerkers maakten het samen met de<br />
architect tot een transparante, moderne en mooie<br />
werkplek. de medewerkers zijn er erg tevreden mee.<br />
de kantinette, koffiehoeken, hippe poefjes staan er<br />
niet mooi te zijn, ze worden intensief gebruikt! Voor<br />
een snelle tosti, heerlijke cappuccino en bijvoorbeeld<br />
Jolanda Haagh (rechts),<br />
slachtoffercoördinator:<br />
‘de vrouw heeft het zo<br />
goed gedaan. Zó is de<br />
slachtofferverklaring<br />
bedoeld, slachtoffers<br />
krijgen een stem.’<br />
een snel strafmaatoverleg in de gang. Ook de<br />
servicedienstmedewerkers zorgen ervoor dat het<br />
prettig werken is. strak in uniform gestoken, zijn ze<br />
zowel servicegericht als gezellig. Geruisloos loopt<br />
Toon van den Heijkant zijn postronde. Repro, interne<br />
verhuizingen en post behoren tot zijn taken. Maar<br />
Toon rijdt ook graag als chauffeur voor de hoofdofficier,<br />
indien nodig. En hij wil ook best even naar<br />
een kapotte fietsversnelling van een collega kijken.<br />
Het is zijn laatste jaar, voor zijn pensioen. Zal hij het<br />
missen? ‘Ja, als kiespijn’, reageert hij ad rem. Maar<br />
het zal ‘m best moeite kosten om na jaren zijn<br />
vertrouwde werkplek te verlaten.<br />
Bezuinigingen<br />
Zo’n tweehonderd medewerkers telt het Bredase<br />
parket nu. Breda staat bekend als een bovengemiddeld<br />
parket. dat komt uit de mond van Harm Brouwer<br />
bij zijn bezoek aan het parket in Breda. Goede prestaties,<br />
gemoedelijke sfeer, grote betrokkenheid en<br />
hardwerkende mensen. Maar de voorzitter van het<br />
College van procureurs-generaal heeft ook slecht<br />
nieuws als hij in de kantinette de grote groep Bredase<br />
parketmedewerker toespreekt: er moet bezuinigd<br />
worden. ‘Hoe doen we dat als we samenwerken met<br />
een parket dat op honderd kilometer afstand ligt’,<br />
vraagt officier Lucas van delft. Praktijk, beleid en<br />
politiek botsen, maar Bredase medewerkers mogen<br />
de PG vragen wat ze willen. En krijgen duidelijke<br />
antwoorden. Ratiba Basir van de weekdienstadministratie<br />
vond het leuk om met hem in discussie gaan.<br />
‘Eigenlijk is het een heel gewone man. Hij pakt<br />
gewoon de taxi naar Breda toen zijn chauffeur niet<br />
kwam opdagen, om toch op tijd te kunnen zijn.’<br />
Inmiddels is bekend geworden dat het voornemen<br />
bestaat om de komende jaren het werk van<br />
Middelburg te verplaatsen naar Breda. dus kansen<br />
genoeg op het Bredase parket? ‘Ja, maar ook onzekerheden’,<br />
benadrukt hoofdofficier Hugo Hillenaar.<br />
de forse bezuinigingen binnen de Rijksoverheid en de<br />
Het was leuk dat parket<br />
Breda met de bezoekende<br />
PG Harm Brouwer in<br />
discussie kon gaan, zegt<br />
Ratiba Basir (rechts),<br />
medewerker weekdienst-<br />
administratie. ‘Eigenlijk is<br />
het een heel gewone man.’<br />
Arrondissement s parket<br />
Breda<br />
Parket Breda, Fellenoordstraat 62<br />
Hoofdofficier: Hugo Hillenaar<br />
Plv Hoofdofficier: John Remmerswaal<br />
Medewerkers: 191<br />
Regio: samen met Middelburg, waar 65 mensen<br />
werken<br />
grote steden: Tilburg, Breda, Roosendaal en<br />
Bergen op Zoom<br />
Bijzonder: de (zorg- en) veiligheidshuizen,<br />
weekendje weg, goede resultaten, zerobeleid<br />
coffeeshops west Brabant, jaarlijks volleybaltoernooi<br />
en parketuitje en de parketfietsen<br />
concentratie van werkzaamheden op het regioparket<br />
zijn de komende tijd de issues op de Fellenoordstraat.<br />
de hoofdofficier is heel duidelijk, maar praat ook met<br />
compassie. Hij weet dat dit moeilijk is voor medewerkers<br />
die al jarenlang trouwe dienst leveren en goed<br />
werk verrichten.<br />
Kippenvel<br />
Het is een belangrijke dag voor Ingeborg van dorst.<br />
Zeven slachtoffers en vijf kritische burgers en een<br />
paar collega’s volgen de officier nauwgezet in een<br />
volle zittingszaal. Zij heeft zich als zedenofficier<br />
vastgebeten in het dossier van een serieverkrachter.<br />
‘Een paar dNA-matches en bekentenissen, maar voor<br />
de rest is het schrapen’, vat ze luchtig samen. Maar<br />
achter de schermen heeft ze keihard gezocht naar de<br />
mogelijkheid de verdachte toch te linken aan de lange<br />
lijst van afschuwelijke seksuele delicten.<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Het parket | 17
De zaaksofficier<br />
wijst op twee<br />
mannen die bij de<br />
begrafenisstoet<br />
achteloos leunen<br />
tegen een fietsenrek.<br />
‘OT’ers’, mompelt hij<br />
schakelbewijsvoering moet kunnen op basis<br />
van een Utrechts onderzoek naar herhaalde<br />
gedragingen bij serieverkrachters. Ook<br />
heeft de officier er alles aan gedaan om het<br />
mogelijk te maken - ondanks de weigering<br />
van de verdachte mee te werken in het<br />
Pieter Baancentrum - de TBs-maatregel op<br />
te laten leggen. Ze vond een klinisch<br />
psycholoog die het aandurfde om op basis<br />
van papieren onderzoek uitspraken te doen.<br />
Een TBs-veroordeling zou een doorbraak<br />
betekenen. slachtoffercoördinator Jolanda<br />
Haagh begeleidt de zeven slachtoffers<br />
tijdens de zitting. de slachtofferverklaring<br />
van een van de vrouwen raakt haar enorm.<br />
Het lukt de jonge vrouw namelijk wonderbaarlijk<br />
goed om krachtig haar verhaal te<br />
doen. Het komt uit haar hart als ze zegt<br />
haar onbezorgde leven terug te willen. Het<br />
slachtoffer wil ophouden haar verkrachter<br />
18 | Het parket - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
Transparante<br />
werkplek<br />
Enthousiaste parketmedewerkers<br />
hebben samen met<br />
de architect het pand aan<br />
de Fellenoordstraat tot een<br />
transparante, moderne en<br />
mooie werkplek gemaakt.<br />
de kantinette, koffiehoeken,<br />
hippe poefjes staan er niet<br />
mooi te zijn, ze worden<br />
intensief gebruikt.<br />
te haten, maar niet voordat ze haar belager<br />
ferm in een muisstille zittingszaal opdraagt<br />
haar aan te kijken en dán oprecht zijn spijt<br />
te betuigen. de verdachte doet het niet.<br />
‘dit heb ik nog nooit meegemaakt,’ vertelt<br />
Jolanda later met kippenvel, ‘het was zo<br />
intens en heftig en de rechter greep niet in.<br />
dit slachtoffer heeft het zo goed gedaan. Zo<br />
is het bedoeld, slachtoffers krijgen een<br />
stem.’ de houding van de verdachte, zijn<br />
daden en de inzet van de innovatieve<br />
deskundigen zorgen twee weken later voor<br />
een revolutionair vonnis: 10 jaar en TBs.<br />
Een Brabantse krantenlezer, die in de<br />
lezersjury van BN/destem zitting nam, is<br />
het roerend met de magistraten eens: in dit<br />
geval is er absoluut recht gedaan aan de<br />
slachtoffers.<br />
Pleitwedstrijd<br />
dan over naar topeisers in spe. Twee<br />
winnaars van de Nationale Requireerwedstrijd<br />
namen graag de uitnodiging aan<br />
om in Breda een weekje binnen te kijken. de<br />
Rotterdamse rechtenstudent Corjan Kroon<br />
dankt het aanbod aan zijn derde plaats op<br />
de wedstrijd voor studenten in april <strong>2010</strong>.<br />
Voor hem was het een kans om zich te<br />
oriënteren op zijn eventuele besluit voor het<br />
RAIO-traject. “Ik vermaak me buitengewoon<br />
hier op het Bredase parket,” licht Corjan toe<br />
met een grote glimlach. Het valt hem op dat<br />
de magistratelijkheid in het Brabantse land<br />
zich zo nu en dan vertaalt in gemoedelijke<br />
conversaties tussen de raadkamer en de<br />
voor te geleiden verdachte. Voor de<br />
Rotterdammer, die drie dagen per week<br />
werkt op de Rotterdamse rechtbank en zijn<br />
scriptie schrijft, lijkt het hier in elk geval<br />
minder hard dan in de Maasstad. ‘Ook<br />
onderling tussen parketcollega’s gaat het<br />
hier wat gemoedelijker dan in de Randstad’,<br />
merkt Corjan gelijk op. ‘Het lijkt wel of<br />
iedereen hier elkaar kent. Ikzelf word als<br />
buitenstaander meteen opgemerkt.’<br />
de andere winnaar, de Tilburgse Joyce<br />
Verhaert, is heel verbaasd over de ‘binnenloopmentaliteit’<br />
op het Bredase parket. ‘Het<br />
gaat er eigenlijk heel informeel aan toe! Het<br />
lijkt wel alsof ik niemand stoor!’, lacht de<br />
23-jarige Brabantse, tijdens haar weekje<br />
binnenkijken. Zij wordt gastvrij ontvangen<br />
door de Bredase parketmedewerkers<br />
wilbert Moerland en Milly Jobse, die ook<br />
verantwoordelijk waren voor de organisatie<br />
van de wedstrijd zelf. Ook ziet ze jurylid<br />
Ronald de Brouwer aan het werk als officier.<br />
Joyce geniet van haar verblijf op de weekdienst.<br />
‘Je ziet dat de weekdienstsecretaris<br />
kritisch reageert op binnenkomende<br />
verzoeken tot aanhouding of doorzoeking.<br />
Het is leuk om te zien dat vanuit de weekdienstkamer<br />
een tegenwicht wordt geboden<br />
aan de meldingen van verbalisanten die<br />
soms teveel hun onderbuikgevoelens laten<br />
spreken.’ Haar juridische hart gaat er<br />
sneller van kloppen.<br />
Tekst: Martine Pilaar<br />
Foto’s: Frank Poppelaars<br />
Post en repro<br />
Geruisloos loopt<br />
Toon van den<br />
Heijkant zijn postronde.<br />
Repro, interne<br />
verhuizingen en post<br />
behoren tot zijn taken.<br />
Maar Toon rijdt<br />
ook graag als chauffeur<br />
voor de hoofdofficier,<br />
indien nodig.<br />
Ketenpartner: De pers<br />
BN/de stem, het Brabants dagblad en<br />
Omroep Brabant zorgen voor de dagelijks<br />
portie nieuws en maatschappij op het<br />
Bredase parket. de regionale krant wordt<br />
dagelijks neergelegd op het bureau van de<br />
hoofdofficier en in de kantinette en wordt<br />
goed gelezen. Een van de mensen achter de<br />
dagelijkse krantenartikelen over ons werk is<br />
Jan Reijnders. Hij doet al meer dan twaalf<br />
jaar verslag vanuit de rechtszaal, eerst voor<br />
Brabants Nieuwsblad, later voor de<br />
fusiekrant BN/de stem. Hij vindt het OM per<br />
definitie geen transparante organisatie. ‘dat<br />
is een feit dat je gewoon moet accepteren’,<br />
claimt hij. ‘Binnen dat gegeven is het met het<br />
OM Breda best ontspannen samenwerken.<br />
de officieren zijn redelijk toegankelijk.’<br />
Jammer vindt de ervaren journalist, dat er in<br />
de loop van de tijd verschillende officieren op<br />
een zaak zitten. Hij ziet liever één officier van<br />
begin tot einde. de grijze verslaggever is nog<br />
het best in zijn nopjes met een goede<br />
politierechterzitting. Achter drie regels<br />
tenlastelegging zit vaak een heel verhaal.<br />
Reijnders is onder de indruk van de bagage<br />
die RAIO’s meekrijgen. ‘Ze zijn jong, maar er<br />
zitten hele goede bij! Het is geen gemakkelijk<br />
vak’, vindt hij. ‘de jonge officieren moeten<br />
stevig in hun schoenen staan. Brutale<br />
verdachten en vrijpostige advocaten. Ze<br />
staan er toch maar.’<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Het parket | 19
KORTOM<br />
Kijk voor meer actueel nieuws op www.om.nl<br />
oM’eRs BeDReIgD<br />
Vorig jaar zijn 39 OM-medewerkers<br />
geconfronteerd met bedreiging of<br />
intimidatie.<br />
39 Gevallen van bedreiging of intimidatie zijn<br />
gemeld bij het centrale meldpunt dat sinds 2006<br />
bestaat. In 2006 werden 24 gevallen gemeld, in<br />
2007 waren dat er 28 en in 2008 40.<br />
Vorig jaar ging het tien keer om ernstige<br />
bedreigingen en 29 keer om beangstigende<br />
zaken. De ernstige gevallen variëren van serieuze<br />
bedreigingen uitgesproken door bijvoorbeeld een<br />
gedetineerde, tot signalen over het voornemen<br />
tot een aanslag op een officier van justitie.<br />
Dreigbrieven en dreigtelefoontjes vallen vaak<br />
onder de categorie ‘niet ernstig maar wel<br />
beangstigend’.<br />
Wat het OM doet als een medewerker met<br />
bedreiging of intimidatie te maken krijgt, is<br />
afhankelijk van de situatie. Er worden sowieso<br />
altijd – in overleg met de betrokkene - passende<br />
maatregelen genomen. Die kunnen soms zeer<br />
ingrijpend zijn.<br />
Bedreiging of intimidatie melden? Doe dat bij de<br />
leidinggevende.<br />
20 | Nieuws - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
BloeDTesT<br />
Het OM kan verdachte verplichten<br />
mee te werken aan een bloedtest.<br />
Met een bloedtest kan worden vastgesteld of<br />
personen drager zijn van het HIV-virus of van<br />
ernstige besmettelijke ziekten als hepatitis B of<br />
C, die bij het plegen van een strafbaar feit<br />
kunnen zijn overgedragen op het slachtoffer. Als<br />
besmetting door de verdachte is overgebracht,<br />
kan dat ook bij het slachtoffer blijvend zwaar<br />
lichamelijk letsel tot gevolg hebben of in<br />
sommige gevallen levensbedreigend zijn. Het<br />
belang van het slachtoffer weegt zwaar. Voor het<br />
slachtoffer moet een bloedonderzoek snel<br />
uitgevoerd kunnen worden met het oog op<br />
preventieve toediening van medicijnen, zoals<br />
het geval is bij de afweer van het HIV-virus.<br />
Foto: NFI<br />
AleRT oP oVeRVAl<br />
In het najaar neemt het aantal overvallen<br />
toe. Politie, justitie en de brancheorganisaties<br />
slaan de handen ineen<br />
om deze trend te keren.<br />
Politie zet in op extra surveillance op zogeheten<br />
‘hotspots’ en houdt ‘bekende’ overvallers in de<br />
gaten. Burgers worden opgeroepen om via<br />
SMS-Alert of Burgernet de politie te helpen<br />
verdachten te pakken. Ondernemers investeren in<br />
preventie, waarbij ze gebruik kunnen maken van<br />
subsidieregelingen. Daders kunnen (zoals ook in<br />
de rest van het jaar) rekenen op vrijheidsstraffen.<br />
Het Centraal Bureau voor Levensmiddelenhandel,<br />
Detailhandel Nederland en Koninklijke Horeca<br />
organiseren de Week van de Veiligheid (11-17<br />
oktober). Iedereen met een (bij)baan in een<br />
supermarkt, tabakswinkel, snackbar en andere<br />
plekken waar een kassa staat, wordt opgeroepen<br />
mee te helpen de winkel veiliger te maken. Door<br />
bijvoorbeeld het pinnen te stimuleren aan de<br />
kassa, alert te zijn op verdachte personen en<br />
tijdens het laden en lossen de achterdeur van de<br />
winkel goed in de gaten te houden.<br />
Lees meer over overvallen op<br />
www.om.nl/onderwerpen/overvallen<br />
CoMPUTeRMIsBRUIK<br />
Technische ontwikkelingen maken het<br />
makkelijker vertrouwelijke informatie<br />
uit een computer over te nemen en op<br />
internet te zetten. Een wetsvoorstel van<br />
Hirsch Ballin biedt meer bescherming.<br />
In het wetsvoorstel staat dat iemand die rechtmatig<br />
toegang heeft tot een computer strafbaar is als<br />
niet-openbare gegevens zonder toestemming<br />
worden overgenomen. Bijvoorbeeld als een medewerker<br />
van een bedrijf opzettelijk persoonlijke<br />
gegevens van een bekende Nederlander kopieert<br />
OMGESLAGEN<br />
MeNseNHANDel<br />
‘Als ze geen mensensmokkel, seksindustrie<br />
en land- en tuinbouw<br />
binnen hun gemeentegrenzen hebben,<br />
gaan gemeenten ervan uit dat<br />
er binnen hun gebied geen sprake<br />
is van mensenhandel. Maar dan<br />
vergissen ze zich vaak toch.’<br />
Bob Peters, beleidsmedewerker Regionaal<br />
Informatie en expertise Centrum Rotterdam-<br />
Rijnmond<br />
Secondant, juli-augustus <strong>2010</strong><br />
HARKeMAse Boys<br />
‘Wat gaan de relschoppers doen<br />
die bij Cambuur of Heerenveen een<br />
stadionverbod hebben gekregen en<br />
weten dat ze straks bij Harkemase<br />
Boys voor de televisiecamera’s weer<br />
voor ellende kunnen zorgen?’<br />
‘Je komt door de televisie in beeld<br />
bij toeschouwers die je hier liever<br />
niet hebt.’<br />
Burgemeester van Achtkarspelen, Tjeerd van<br />
der Zwan, over de invoering van de<br />
Topklassedivisie van de KNVB<br />
Binnenlands Bestuur, 31/32, <strong>2010</strong><br />
met de bedoeling ze aan een ander te verkopen.<br />
Nieuw is ook de strafbaarstelling van heling van<br />
computergegevens. In de praktijk worden regelmatig<br />
gegevens gebruikt afkomstig van ‘gehackte’<br />
computers. Criminelen die digitaal gestolen<br />
informatie doorsluizen aan een derde zijn dan<br />
strafbaar. Verder wil de bewindsman het verbod<br />
verruimen op het afluisteren, aftappen of opnemen<br />
van vertrouwelijke gesprekken.<br />
Tot slot wordt de officier van justitie zelfstandig<br />
bevoegd strafbare informatie van het internet te<br />
laten verwijderen.<br />
eMoTIe<br />
‘Wanneer je als familierechercheur<br />
een uitnodiging van de familie<br />
hebt ontvangen om een begrafenis<br />
of herdenkingsdienst bij te wonen,<br />
moet je je aanwezigheid wel heel<br />
goed kunnen beargumenteren,<br />
vind ik. Emotie is in dezen geen<br />
raadgever.’<br />
Theo Vermeulen, teamleider Review en Cold<br />
Case, politieregio Amsterdam-Amstelland<br />
Blauw, 24 juli <strong>2010</strong><br />
sCHeRPe elleBogeN<br />
Het gedogen als quasi-permanente<br />
toestand van het niet-handhaven<br />
van de wet, heeft van Nederland<br />
een onvrijer land gemaakt. In de<br />
praktijk wordt de door het gedogen<br />
beschikbaar gestelde ruimte niet<br />
ingenomen door de mensen die<br />
kwetsbaar zijn en beschermd dienen<br />
te worden, maar door de mensen<br />
met de scherpste ellebogen en<br />
een grote bek – met als uiterste<br />
consequentie dat de gemeente<br />
Amsterdam onderhandelt over de<br />
prijs van een stuk grond dat men<br />
zich wederrechtelijk heeft toegeëigend.’<br />
Paul scheffer, bijzonder hoogleraar grootstedelijke<br />
problematiek<br />
Tijdschrift voor de politie, nr. 6/<strong>2010</strong><br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - Nieuws | 21
Completer beeld van criminaliteit<br />
In Veiligheidshuis bespreekt OM jeugdige lipgloss-dievegge Sabrina<br />
Leider, meelopertje of jongere met een multiprobleemachtergrond?<br />
veiligheidshuis Utrecht<br />
geeft jeugdige wetovertreders een reactie op<br />
maat. De ketenpartners benaderen niet-willers<br />
anders dan niet-kunners.<br />
sabrina* (16 jaar)is een onzeker meisje. Als<br />
een aantal vriendinnen in de Utrechtse Hema<br />
cosmetica achteroverdrukt, wil sabrina niet<br />
achterblijven. Even later wordt ze met een<br />
niet-betaalde lipgloss betrapt door de<br />
beveiliging van het warenhuis. sabrina is nu<br />
voor de tweede keer in beeld bij het <strong>Openbaar</strong><br />
<strong>Ministerie</strong> in Utrecht. Eerder heeft de<br />
leerplichtambtenaar van de gemeente haar al<br />
aangemeld omdat ze een notoire spijbelaarster<br />
is.<br />
Op donderdagmiddag is sabrina de eerste<br />
cliënt die wordt besproken in het justitieel<br />
casusoverleg jeugd van het Veiligheidshuis<br />
Utrecht. In een vergaderzaal aan het Vrouwe<br />
Justitiaplein in het centrum van de domstad<br />
komen onder voorzitterschap van parketsecretaris<br />
Monique Olsthoorn medewerkers van<br />
negen vertegenwoordigers van de ketenpartners<br />
uit de veiligheids- en de zorgsector bij<br />
elkaar. Op de agenda staan acht jongeren van<br />
12 tot 18 uit Utrecht en omgeving die strafbare<br />
feiten hebben gepleegd. de centrale vraag is:<br />
wat doen wij met deze jonge wetsovertreders?<br />
de Veiligheidshuizen zijn opgericht om een<br />
breder, en dus completer beeld te krijgen van<br />
jeugdcriminaliteit, veelplegers en de aanpak<br />
van huiselijk geweld. de Veiligheidshuizen zijn<br />
opgericht om recidive te voorkomen, maar ook<br />
om de achterliggende problemen aan te<br />
pakken. In een Veiligheidshuis werkt het<br />
<strong>Openbaar</strong> <strong>Ministerie</strong> samen met politie,<br />
reclassering en Raad voor de<br />
Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg, de<br />
gemeenten, Jeugd Advies Teams,<br />
slachtofferhulp, enzovoorts.<br />
Schulden<br />
Iedereen die bij het Veiligheidshuis binnenkomt,<br />
krijgt een zogeheten klantenkaart: een<br />
uitgebreid dossier op basis van informatie van<br />
de ketenpartners. Het veiligheidshuis kan<br />
besluiten verdachten hulpverlening aan te<br />
bieden. ‘Ook is het mogelijk hem of haar op te<br />
roepen tot een Onderhoud Ten Parkette<br />
(OTP)’, verklaart ketenmanager Esther<br />
Jongeneel** van het Veiligheidshuis Utrecht.<br />
‘de jongere kan dan een transactievoorstel<br />
krijgen. Ook kan als de voorwaarde worden<br />
opgelegd dat de verdachte hulpverlening<br />
accepteert.’ Als dat allemaal niet helpt, brengt<br />
het OM de verdachte voor de rechter.<br />
Het Veiligheidshuis maakt bij de beoordeling<br />
van jongeren onderscheid tussen de nietwillers<br />
en de niet-kunners. sabrina heeft de<br />
kenmerken van een niet-kunner. Ze komt uit<br />
een lastig milieu, met een vader die gedetineerd<br />
is en een moeder met een laag IQ die<br />
bezwijkt onder de schulden. sabrina staat<br />
onder toezicht van een gezinsvoogd omdat<br />
haar moeder niet stabiel genoeg is om haar<br />
dochter consequent op te voeden. Het meisje<br />
wordt ook nog eens gepest op school en zoekt<br />
dan aansluiting bij meisjes die stelen bij de<br />
Hema. Leerplichtambtenaar Burcu sikar<br />
meldt tijdens het justitieel casusoverleg jeugd<br />
dat er al heel wat hulpverlening is ingezet<br />
voor sabrina en haar moeder. Om het<br />
sombere beeld te nuanceren zegt politieman<br />
Marcel Huigen: ‘Ze is al 16 en dit is pas haar<br />
tweede delict’. Na enige discussie worden de<br />
deelnemers aan het overleg het eens: dit is<br />
eerder onmacht dan onwil. sabrina hoeft niet<br />
naar de kinderrechter, maar kan wel een<br />
uitbrander verwachten bij het OM. Ze wordt<br />
binnenkort opgeroepen voor een OTP. ‘dit is<br />
het resultaat van de afstemming’, licht<br />
Monique Olsthoorn later toe.<br />
Tegen twee meisjes die iemand in de bus in<br />
elkaar geslagen hebben, zijn zwaardere<br />
middelen ingezet. Ze verblijven in de<br />
Lindenhorst, een inrichting voor meisjes, waar<br />
ze een agressieregulatietherapie ondergaan.<br />
Het justitieel casusoverleg jeugd hoeft dus<br />
voorlopig geen sancties op te leggen, maar<br />
houdt de jonge daders wel in het vizier.<br />
Gekozen wordt voor een voorwaardelijk sepot<br />
voor de één. de ander, een gecompliceerd<br />
geval, wordt een aantal weken later besproken,<br />
met meer deskundigen aan tafel.<br />
22 | expertise - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - expertise | 23
Depressieve moeders<br />
‘Goed, de veelplegers’, vervolgt voorzitter<br />
Monique Olsthoorn. Een jeugdige veelpleger is<br />
iemand de laatste vijf jaar minimaal zes<br />
misdrijven heeft gepleegd, waarvan één in het<br />
laatste jaar. Zoals de broertjes d. Ze hebben<br />
zich schuldig gemaakt aan winkeldiefstal,<br />
heling en de verkoop van softdrugs. de<br />
jongens hebben een ondertoezichtstelling met<br />
uithuisplaatsing aan hun broek. Ze zitten<br />
allebei in een gesloten inrichting, en een van<br />
de twee vindt dat wel best. Hij wil daar graag<br />
eindexamen doen. de ander is aangemeld<br />
voor therapie.<br />
Het is opvallend hoeveel jongeren uit multiprobleemachtergronden<br />
komen.<br />
Zwakbegaafde, onmachtige ouders, afwezige<br />
vaders, depressieve moeders met borderline,<br />
schuldenproblemen, loverboys, ga zo maar<br />
door. Om dergelijke problemen aan te pakken<br />
heb je veel verschillende disciplines nodig, en<br />
die zijn er dan ook deze middag. Behalve<br />
politie, gemeente en OM zitten een orthopedagoog,<br />
een medewerker van jeugdzorg, een<br />
reclasseringsbegeleider van het Leger des<br />
Heils, en twee jeugdhulpverleners van de<br />
william schrikker Groep aan tafel.<br />
‘Een kleine clubje experts behandelt zo alle<br />
jeugdige criminelen uit de gemeente Utrecht’,<br />
vat ketenmanager Esther Jongeneel samen.<br />
‘Zo kunnen we efficiënter werken: zaken<br />
hoeven niet terug naar de politie. Alle partijen<br />
buigen zich tegelijkertijd over een zaak, wat<br />
een breder perspectief mogelijk maakt.’<br />
Patseraanpak<br />
de partners in het Veiligheidshuis kunnen een<br />
breed scala van sancties inzetten. ‘we<br />
onderzoeken bijvoorbeeld of wij het huurrecht<br />
kunnen inzetten tegen jongeren die in hun<br />
eigen omgeving woninginbraken plegen’, zegt<br />
Esther Jongeneel. ‘de dossiers kunnen wij<br />
Klantenkaart<br />
Iedereen die bij het<br />
Veiligheidshuis binnenkomt,<br />
krijgt een zogeheten<br />
klantenkaart: een uitgebreid<br />
dossier op basis van informatie<br />
van de ketenpartners.<br />
dan opsturen naar de woningcorporatie. die<br />
bekijkt of het gezin uit huis kan worden gezet.<br />
Een andere mogelijkheid is de patseraanpak.<br />
Hoe komt iemand die niet werkt aan zoveel<br />
vermogen? Als hij dat niet kan verklaren,<br />
kunnen wij die dure BMw in beslag nemen.’<br />
Verreweg de meeste klantjes van het<br />
Veiligheidshuis zijn onzekere jongeren die<br />
onder groepsdwang rottigheid uithalen.<br />
‘Vanuit de samenleving is de roep om repressief<br />
optreden heel groot’, weet Esther<br />
Jongeneel. ‘Maar voor zulke meelopertjes in<br />
een combinatie van zorg en straf het beste.<br />
Verveel je je? Je kunt naar een voetbalvereniging.<br />
we helpen je daarbij. wel doen, want we<br />
controleren het. En als je je niet houdt aan de<br />
opgelegde maatregel, krijg je alsnog straf. Zo<br />
hebben wij altijd een stok achter de deur.’<br />
wordt de samenleving ook veiliger door de<br />
Veiligheidshuizen? Ja, meent Esther<br />
Jongeneel. ‘Het is zeker dat de overlast<br />
afneemt door de aandacht van het<br />
Veiligheidshuis voor een jeugdgroep. we<br />
willen criminele carrières doorbreken, niet<br />
onderbreken.’<br />
Ook de cijfers stemmen optimistisch. In<br />
Tilburg is de recidive onder jongeren tot<br />
achttien jaar, voor wie het Veiligheidshuis een<br />
plan van aanpak heeft gemaakt, gedaald met<br />
51 procent. In Maastricht kwam van de actieve<br />
veelplegers in een speciaal traject 56 procent<br />
niet meer in aanraking met politie of justitie.<br />
In Enschede nam het aantal strafbare feiten<br />
van honderddertig veelplegers af van zeshonderd<br />
tot driehonderd.<br />
Tekst: Peter Louwerse<br />
* de naam en foto van sabrina zijn gefingeerd<br />
om haar privacy te waarborgen<br />
** Esther Jongeneel is inmiddels werkzaam<br />
als ketenmanager in het Veiligheidshuis<br />
Rotterdam<br />
Wat is een Veiligheidshuis?<br />
Een Veiligheidshuis is een samenwerkingsverband van OM, politie, gemeentelijke diensten<br />
en zorginstellingen. Ze werken samen aan een integrale aanpak van onveiligheid en ze<br />
richten zich op jeugdige criminelen, veelplegers, huiselijk geweld, ex-gedetineerden en<br />
overlastgevende personen. Het Veiligheidshuis is in eerste instantie een manier van<br />
werken. Een aanpak dus. Maar het is ook letterlijk een huis: alle medewerkers zijn in één<br />
pand gevestigd. In het hoofdartikel op deze pagina wordt de werkwijze van het justitieel<br />
casusoverleg (jco) “Jeugd” toegelicht. de andere jco’s werken op vergelijkbare wijze.<br />
‘Het belangrijkste verschil met de gewone rechtsgang is dat in een Veiligheidshuis<br />
iedereen samen naar een zaak kijkt,’ licht Ingrid Peters toe. Zij is landelijke projectleider<br />
Veiligheidshuizen bij het OM. ‘Niet alleen de officier en de politie buigen zich bijvoorbeeld<br />
over een jonge verdachte, maar ook de jeugdzorg,de kinderbescherming, de reclassering,<br />
etc. Anders dan in de rechtszaal staan partijen niet tegenover elkaar, maar ze gaan met<br />
elkaar in dialoog.’ Zo moet een compleet beeld van de cliënt/verdachte ontstaan, waarna<br />
een integrale aanpak aan de orde komt. Zo’n bijeenkomst heet een casusoverleg. Het<br />
verschil? Peters: ‘Alle partijen zitten dan om de tafel en kijken: wat weten we van deze<br />
jongen? daarna maken ze samen een Plan van Aanpak. dat bevat altijd een combinatie van<br />
zorg, hulpverlening en straf-, bestuurs- en civielrechtelijke maatregelen, of één daarvan.<br />
Het plan van aanpak wordt opgeslagen in een digitale klantenkaart.’ de hulp is nooit<br />
vrijblijvend: het Veiligheidshuis houdt bij of de afspraken ook worden nagekomen.<br />
Het Veiligheidshuis kan de koppeling leggen tussen de aanpak van een persoon en van de<br />
groep, en tussen strafrecht, civiel recht en bestuursrecht. Een straf kan bijvoorbeeld<br />
worden gecombineerd met een ondertoezichtstelling. Illustratief is de werkwijze in de<br />
Utrechtse wijk Zuilen, waar drie jeugdgroepen verantwoordelijk waren voor een groot<br />
aantal delicten. Het Veiligheidshuis heeft voor al die jongeren een persoonsgerichte<br />
aanpak opgesteld en voor de leiders een ‘kopstukkenaanpak’. de aanvoerders werden<br />
gedagvaard, vastgezet en veroordeeld. Politie en jeugdwerk gingen aan de slag met de<br />
meelopers. door deze gezamenlijke aanpak werd de wijk weer beheersbaar.<br />
Er zijn nu 45 Veiligheidshuizen in Nederland. daarmee is de gewenste landelijke dekking<br />
bereikt. de volgende fase is nu om het concept inhoudelijk door te ontwikkelen. door bij<br />
elkaar in de keuken te kijken onderzoeken de Veiligheidshuizen wat werkt en wat niet. Het<br />
verzamelen van “best practices” gebeurt aan de hand van de zogeheten Leertuinen:<br />
groepjes afgevaardigden van verschillende veiligheidshuizen kijken welke voorbeelden<br />
voor anderen bruikbaar zijn. Een aantal meer ervaren veiligheidshuizen (Utrecht,<br />
Enschede, Maastricht, Amsterdam en Tilburg) hebben zich ieder over een Leertuin, een<br />
thema dus, ontfermd. Op dit moment zijn er vijf leertuinen, maar een zesde en zevende<br />
onderzoeksthema zitten eraan te komen.<br />
Het resultaat van de Leertuinen is een handreiking, nadrukkelijk geen handleiding dus.<br />
‘Het ideaalmodel is niet dwingend’, verklaart Peters. ’wat in de ene stad (met veel<br />
Marokkanenproblematiek, bijvoorbeeld) wel werkt, is niet van toepassing op een gebied<br />
met weinig Marokkanen, waar veel ama’s wonen.’<br />
24 | expertise - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - expertise | 25
dE ONwETENdE<br />
Recente strafrechtelijke jurisprudentie over feiten van algemene bekendheid<br />
SCHIppER<br />
• Het landnummer van Marokko is 212.<br />
• Overvallers willen na de overval snel van de plaats delict verdwijnen.<br />
• €2530,- is de gemiddelde kiloprijs voor hennep.<br />
• Gedroogde verf op een houten ondergrond laat zich niet goed verwijderen met terpentine.<br />
dit zijn enkele voorbeelden van gegevens die in <strong>2010</strong> door de strafrechter zijn aangemerkt<br />
als “feiten van algemene bekendheid”. dergelijke feiten kunnen op verschillende manieren<br />
in een vonnis een rol spelen. Juridisch is vooral art. 339, tweede lid, sv van belang: ‘feiten of<br />
omstandigheden van algemeene bekendheid behoeven geen bewijs’. daarmee voorkomt de<br />
wetgever dat ook wat zonneklaar is, bijvoorbeeld dat een mes een voorwerp is, bewezen<br />
moet worden.<br />
Maar wanneer is iets een feit van algemene bekendheid? Volgens de literatuur gaat het hier<br />
om gegevens die elk gemiddeld ontwikkeld mens zonder nader onderzoek moet worden<br />
geacht te kennen of die hij zonder noemenswaardige moeite uit algemeen toegankelijke<br />
bronnen kan halen. door de tweede helft van die omschrijving wordt het bereik van art. 339,<br />
tweede lid, sv aanmerkelijk uitgebreid.<br />
Feiten van algemene bekendheid zijn dan bijvoorbeeld dat een woodpecker druppelaar<br />
veelal bij de hennepteelt gebruikt wordt (LJN BM7182) of dat Nuth is gelegen in de nabijheid<br />
van het restaurant van Kentucky Fried Chicken bij de woonboulevard te Heerlen (LJN<br />
BM7598) .<br />
Maar niet alles wordt als algemeen bekend verondersteld. Niet bijvoorbeeld hoe een<br />
Peugeot 307 er uit ziet (LJN BM2730), dat schepen op weg naar Antwerpen door<br />
Nederlandse wateren varen (LJN BM2520), of dat een computer via het internet binnengekomen<br />
gegevens in de map temporary internet files opslaat.(LJN BM9249)<br />
Bij die zaken waarin de mate van verwijtbaarheid van een gedraging ter discussie staat, kan<br />
de bewezenverklaring hangen op de vraag of een feit als algemeen bekend wordt aangemerkt.<br />
In een zaak die voor de rechtbank Utrecht diende had verdachte van zes hoog gericht<br />
een fiets op een auto gegooid (LJN BM6692). de fiets landde onzacht op iemand die<br />
toevallig uit die auto stapte. de rechtbank kwalificeerde dat als poging tot doodslag. Nu het<br />
een feit van algemene bekendheid is dat personen op elk moment in en uit een geparkeerde<br />
auto kunnen stappen, was het vereiste voorwaardelijk opzet aanwezig.<br />
Voorwaardelijk opzet werd ook aangenomen bij de Rotterdamse zaak tegen de schipper die<br />
twee vermeende inbrekers op een februarinacht in de haven van Hellevoetsluis had geduwd<br />
(LJN BM1491). Eén van hen overleefde de koude duik (de watertemperatuur was 1,9 graden<br />
Celsius), de ander niet.<br />
de rechtbank achtte voorwaardelijk opzet op doodslag aanwezig. Zij nam daarbij in<br />
aanmerking dat het een feit van algemene bekendheid is ‘dat indien een menselijk lichaam<br />
plotseling in zeer koud water wordt ondergedompeld, de aanmerkelijke kans bestaat dat dit<br />
nadelige gevolgen voor het lichaam heeft. Indien het lichaam vervolgens in het water blijft,<br />
bestaat de aanmerkelijke kans dat dit de dood door verdrinking tot gevolg heeft.’<br />
Het Hof den Haag kwam op 12 augustus jl. tot een ander oordeel (BN3605). Het hof<br />
geloofde verdachte dat hij de twee slachtoffers slechts een nat pak had willen bezorgen en<br />
dat de gedachte aan een mogelijk fatale afloop van zijn actie niet bij hem was opgekomen.<br />
daarbij nam het hof ‘mede in aanmerking dat het -anders dan de rechtbank- het niet van<br />
algemene bekendheid acht dat plotselinge onderdompeling gevolgd door enig verblijf in<br />
zeer koud water altijd een aanmerkelijke kans op overlijden impliceert”. Nu onvoldoende<br />
was komen vast te staan dat verdachte (voorwaardelijk) opzet had gehad, werd hij vrijgesproken<br />
van doodslag.<br />
Tekst: Juriaan simonis, werkzaam bij het wetenschappelijk Bureau OM<br />
26 | Jurisprudentie - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong><br />
Stelling Bij gebruik van nieuwe media, zoals Twitter,<br />
voor de opsporing van strafbare feiten moeten we<br />
privacyinbreuken op de koop toe nemen.<br />
‘We zouden gek zijn<br />
als we er geen gebruik<br />
van zouden maken’<br />
Johan Bac, plv.hoofdofficier en<br />
persofficier Utrecht;<br />
‘Nieuwe media inzetten is niet nodeloos hip doen maar<br />
slim gebruik maken van de prominente plaats die deze<br />
media innemen.. Krant, radio en tv bieden veel, maar<br />
met nieuwe media kunnen we snel en gericht nieuwe<br />
doelgroepen bereiken. de privacyinbreuk is niet per<br />
definitie groter, maar de kans om ernstige misdrijven<br />
op te lossen wel. daar komt bij dat het negeren van<br />
nieuwe media wel eens ongecontroleerde burgerinitiatieven<br />
(‘trial by internet’) kan bevorderen en dan is ’t<br />
gedaan met de privacy van verdachten.<br />
Het OM neemt privacyinbreuken nooit op de koop toe.<br />
deze inbreuken zijn juist een belangrijk onderdeel van<br />
onze afwegingen, naast het belang van een adequate<br />
opsporing en vervolging. Tevens spelen het soort<br />
medium, het bereik, het gemak waarmee de informatie<br />
in de toekomst kan worden opgeroepen etc. een rol bij<br />
de beslissing van de hoofdofficier of de voorzitter van<br />
het College alvorens toestemming te geven.<br />
we moeten ons vooral niet gek laten maken door<br />
nieuwe media maar we zouden wel gek zijn als we er<br />
geen gebruik van zouden maken.’<br />
‘Opsporing met<br />
internettap moet wel<br />
rechtvaardig zijn’<br />
Inez N. Weski, advocaat;<br />
‘Twitter, hyves, beelden van registrerende camera’s noch<br />
enig ander in de digitale werelden rondslingerende<br />
ontboezemingen mogen als res nullius, als willekeurig<br />
gevonden voorwerp, gereed voor overheidsgebruik<br />
worden beschouwd. de vraag is uiteraard of bij toeval<br />
wordt ontdekt, dat digitaal rondzwervende informatie<br />
een specifieke verdenking oproept (het bij voorbeeld al<br />
of niet triomfantelijk en onder aanroeping van de<br />
“vijand”op “youtube” in de lucht houden van een<br />
kennelijk geweer/afgehakt hoofd/enz) en een gericht<br />
opsporingsonderzoek met internettap en dergelijke<br />
rechtvaardigt, dan wel dat de overheid het net als<br />
visserstrawler doorklieft. de overheid is in een rechtstaat<br />
geen willekeurige consument, maar ingekaderd<br />
ten opzichte van de weerloze en vaak onnozele burger.<br />
de minister van binnenlandse zaken heeft op tv gezegd,<br />
dat zij aan privacy geen boodschap had, gelukkig is er<br />
nog de onafhankelijk rechter, zoals het Leeuwardense<br />
Hof onlangs, die het door het OM “experimenteel”<br />
buitenwettelijk gebruik van automatische nummerplaatherkenning<br />
(ANPR) gegevens afstrafte. Privacy, freedom<br />
is “just another word for nothing else to lose”.’<br />
Foto: NFP Foto: Blauweluchten Fotografie<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> - stelling | 27
BEDRIJFSvoERING<br />
Directeuren bedrijfsvoering zorgen voor kwaliteitsimpuls<br />
IS EEN vAK<br />
Directeuren bedrijfsvoering<br />
zijn verantwoordelijk voor<br />
veel: personeelszaken,<br />
informatievoorziening,<br />
facilitaire zaken, automatisering,<br />
huisvesting,<br />
financiën. Zij werken nu één<br />
jaar in hun nieuwe functie.<br />
Conclusies: bedrijfsvoering<br />
maakt een professionaliseringsslag.<br />
28 | Naam organisatie artikel - <strong>Opportuun</strong> - <strong>Opportuun</strong> 9 4 - <strong>september</strong> - mei <strong>2010</strong> <strong>2010</strong><br />
Begin 2009 zijn drie pijlers onder de besturing<br />
van het OM vastgesteld: beleid, primair proces<br />
en bedrijfsvoering. Met dat besturingsmodel wil<br />
het OM een belangrijke professionaliseringsslag<br />
maken. Een van de maatregelen om bedrijfsvoering<br />
verder te professionaliseren was om<br />
invulling te geven aan een nieuwe directeur<br />
bedrijfsvoeringsfunctie op regioniveau en voor<br />
de landelijke OM-onderdelen. daarmee kwam<br />
de bestaande functie hoofd bedrijfsvoering te<br />
vervallen. Met de komst van de nieuwe directeursfunctie<br />
is het OM gestart met een kwaliteitsimpuls<br />
van de bedrijfsvoering.<br />
Zwaargewichten<br />
Het werd een serieuze zoektocht naar de juiste<br />
bestuurders. Een werving en selectiebureau<br />
ging aan het werk. Aspirant directeuren kregen<br />
een zware selectieprocedure voor de kiezen,<br />
waarbinnen ook externe expertise op het gebied<br />
van bedrijfsvoering deel uitmaakte van de<br />
selectiecommissie.<br />
Uiteindelijk zijn zestien nieuwe directeuren<br />
bedrijfsvoering aangesteld. stuk voor stuk<br />
zwaargewichten.<br />
Pro-actief<br />
was bedrijfsvoering voorheen meer gericht op<br />
de uitvoering, nu wordt een pro-actieve benadering<br />
verwacht. de vraag is niet: hoe voeren we<br />
uit, maar wat moet er uitgevoerd worden?<br />
directeuren bedrijfsvoering zijn sparringpartners<br />
op bestuursniveau geworden. Binnen een<br />
jaar zorgden de directeuren voor een omslag.<br />
Medebestuurder<br />
de directeuren bedrijfsvoering hebben een<br />
positie naast de hoofdofficieren in het bestuur<br />
van de regio en OM-onderdelen. de directeuren<br />
zijn medebestuurder en hebben in de meeste<br />
gevallen mandaat gekregen om binnen de regio<br />
of het OM-onderdeel onder andere personele<br />
en/of financiële beslissingen te nemen.<br />
de mandaatstructuur is niet in elke regio<br />
DIReCTeUReN oVeR HUN weRK<br />
Bob de Baedts, regio<br />
Haarlem - Alkmaar<br />
‘Ik focus me op organisatorische<br />
en mentale samenvoeging<br />
van twee parketten naar<br />
één organisatie. Qua organisatie<br />
is dat al lastig, maar het<br />
overbruggen van cultuurverschillen<br />
is nog veel ingewikkelder.<br />
Iedereen is gehecht<br />
aan een eigen cultuur. Het is<br />
niet de bedoeling dat ‘weg te<br />
gummen’, maar wel te groeien<br />
naar meer uniformiteit.’<br />
Aandacht voor nieuwe functie<br />
Aan de introductie van de nieuwe bedrijfsvoeringsfunctie<br />
is grote aandacht besteed. Hierdoor konden de<br />
directeuren zich als groep goed positioneren. dit blijft<br />
een aandachtspunt voor andere nieuwe functies.<br />
Maaike van Leuken,<br />
regio Arnhem -<br />
Zutphen<br />
‘Een goede bedrijfsvoering is<br />
voorwaarde voor een slagvaardig,<br />
flexibel en betekenisvol OM.<br />
Tonen van leiderschap is daarbij<br />
cruciaal. Niet alleen voor de<br />
“bazen”, maar voor iedereen.<br />
Voor mij is de sleutel voor succes:<br />
keuzen maken, de menselijke<br />
maat houden en niet alleen<br />
in de spiegel te kijken, maar<br />
vooral ook uit het raam!’<br />
hetzelfde. Er zijn nog verschillen. Maar steeds<br />
meer positioneert de directeur bedrijfsvoering<br />
zich als professional naast de eindverantwoordelijke<br />
hoofdofficier.<br />
Landelijke ontwikkeling<br />
de landelijke uniformiteit wordt gestimuleerd<br />
door de directeuren. Het aanpakken van GPs is<br />
zo’n voorbeeld. door het Landelijk Overleg<br />
directeuren Bedrijfsvoering (LOB) blijven ze over<br />
de eigen schutting kijken. Natuurlijk is de input<br />
nog variabel. sommige directeuren hebben<br />
binnen een regio nog zoveel te doen dat ze nog<br />
niet de aandacht kunnen besteden aan de lande -<br />
lijke projecten die ze zouden willen. daar naast<br />
zijn de directeuren een opdrachtgever van de<br />
dienstverleningsorganisatie OM (dVOM). de<br />
wijze van invulling van die samenwerking met dit<br />
landelijke onderdeel is nog volop in ontwikkeling.<br />
Tekst: Thea van der Geest<br />
Foto: Robin Utrecht, sarah Jane Raasveld<br />
Jan-Renger Harwig,<br />
regio Den Haag<br />
de implementatie van GPs<br />
vergt een integrale benadering.<br />
GPs moet voldoen aan functionele<br />
en technische eisen. Maar<br />
in de kern gaat het om een<br />
andere manier van werken.<br />
Bedrijfsvoering moet in afstemming<br />
met het landelijk<br />
project GPs hiervoor de kaders<br />
en randvoorwaarden stellen en<br />
het primaire proces optimaal<br />
faciliteren. dat is onze uitdaging!
4<br />
vragen<br />
Vier vragen aan<br />
Gerard Hertsenberg,<br />
secretaris van de<br />
commissie-Zandee<br />
die zich bezig houdt<br />
met de problemen<br />
rondom de<br />
geheimhouders.<br />
1. Wat is een geheimhoudersgesprek?<br />
Geheimhoudersgesprekken zijn alle geïntercepteerde telefoongesprekken<br />
waaraan geheimhouders (geneeskundigen, geestelijken, advocaten, notarissen<br />
journalisten e.d.) of afgeleide geheimhouders (zoals secretaresses,<br />
assistentes en medewerkers van bovengenoemde geheimhouders) deelnemen<br />
en welke gesprekken een relatie hebben met hun beroepsuitoefening.<br />
2. Waarom moeten gesprekken tussen geheimhouders<br />
en personen die worden getapt, meteen<br />
worden vernietigd?<br />
wetsartikel 126aa, tweede lid, strafvordering schrijft voor dat gegevens die<br />
(onder meer door het tappen) zijn verkregen dienen te worden vernietigd als<br />
zij vallen onder het verschoningsrecht. dit om te voorkomen dat die gegevens<br />
gebruikt worden in het opsporingsonderzoek, deel uitmaken van de<br />
procesdossier en/of gebruikt worden in het onderzoek ter zitting. deze<br />
bepaling beschermt het belang dat iedereen heeft om vrijelijk (zonder gevaar<br />
voor openbaarmaking) gebruik te maken van artsen, advocaten en dergelijke<br />
die een verschoningsrecht hebben. Verschoningsgerechtigden zijn tot<br />
geheimhouding verplicht. deze plicht kan alleen worden waargemaakt als<br />
ook anderen (inclusief politie of OM) die plicht niet kunnen doorbreken.<br />
Geheimhoudersinformatie in een strafdossier kan in het ergste geval leiden<br />
tot niet-ontvankelijkheid van het OM in de strafvervolging of tot uitsluiting<br />
van bepaald (door of mede door die geheimhoudersinformatie verkregen)<br />
bewijs, wat weer kan leiden tot vrijspraak wegens gebrek aan bewijs.<br />
3. Wat voor maatregelen hebben OM en politie<br />
genomen om te voorkomen dat geheimhoudersgesprekken<br />
worden gebruikt in het strafrechtelijk<br />
onderzoek?<br />
de afgelopen twaalf maanden hebben politie, bijzondere opsporingsdiensten<br />
en het OM alle afgeronde strafrechtelijke onderzoeken waarin nog geen<br />
onherroepelijk vonnis was gewezen, geschoond van geheimhoudersgesprekken.<br />
Verder dienen vanaf 1 <strong>september</strong> 2009 alle zaken die door het OM aan<br />
de rechter worden aangeboden vrij van geheimhoudersinformatie te zijn.<br />
In de loop van <strong>2010</strong> wordt er een early warning systeem geïmplementeerd:<br />
uit openbare bronnen afkomstige telefoonnummers van geheimhouders<br />
worden in een database ingevoerd. Zodra er wordt gebeld naar of van een<br />
dergelijk geheimhoudersnummer, wordt er in het interceptiesysteem een<br />
waarschuwing afgegeven: ‘Let op, dit is mogelijk een gesprek met een<br />
geheimhouder’. dit maakt de tapkamermedewerker extra alert en voorkomt<br />
dat ten onrechte geheimhoudersgesprekken worden uitgeluisterd of<br />
opgenomen en uitgewerkt. daadwerkelijke geheimhoudersgesprekken<br />
kunnen dan >> zo snel Wilt mogelijk u meer worden weten vernietigd. over de werking van snel-<br />
Tot slot wordt recht? er in de Ga loop van dan 2011 naar -in samenwerking om.nl met de Nederlandse<br />
Orde van Advocaten, Politie, OM en de ministeries van Justitie en<br />
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties- een systeem van automatische<br />
nummerherkenning geïmplementeerd. dat systeem blokkeert automatisch<br />
gesprekken die naar of van door advocaten vooraf opgegeven telefoonnummers<br />
worden gevoerd. die gesprekken worden dan dus niet afgeluisterd en/<br />
of opgenomen.<br />
4. Zijn nu alle problemen opgelost?<br />
Nee, er wordt nog een procedure ontwikkeld voor de schoning van inbeslaggenomen<br />
voorwerpen (dossiers, administratie) en inbeslaggenomen digitale<br />
bestanden (op gegevensdragers zoals harddisks of usb sticks) op geheimhoudersinformatie<br />
(denk aan correspondentie met artsen, advocaten e.d.).<br />
Verder is het bij interceptie van internetverkeer nog een hele klus om<br />
communicatie van en naar geheimhouders eruit te filteren en te vernietigen.<br />
UT Recht, Mary Hallebeek - persvoorlichter parket Utrecht<br />
Luisteren<br />
Harm Brouwer was op bezoek en vertelde dat het goed gaat met het OM,<br />
ook waar het onze reputatie betreft. Maar, zei een stemmetje in mijn<br />
achterhoofd, dat klopt toch niet met de kritische berichtjes die we geregeld<br />
krijgen.<br />
Natuurlijk is er een kleine groep beroepsklagers en zotten waar je je niet<br />
teveel van moet aantrekken. Maar er zijn ook terechte ergernissen. Een<br />
greep uit onze parketmailbox:<br />
‘Ik heb een dagvaarding gekregen en heb daar vragen over. Maar als ik bel,<br />
word ik afgepoeierd met halve antwoorden.’<br />
‘waarom krijg ik geen inhoudelijk antwoord op mijn beroep en wanneer<br />
wordt mijn zaak nu eindelijk eens behandeld?’<br />
‘Ik moet morgen voorkomen maar ben ziek geworden. Ik kan er maar niet<br />
achter komen hoe ik uitstel moet vragen. Help!’<br />
‘Mijn kind is aangehouden en niemand vertelt me waar hij ergens zit!’<br />
‘Mijn apparatuur is acht maanden geleden in beslag genomen vanwege<br />
geluidsoverlast. Krijg ik mijn spullen terug? En wanneer en hoe dan?’<br />
Het mag dan goed zijn met onze reputatie, op dit individuele niveau valt er<br />
voor ons een wereld te winnen, denk ik. Persoonlijk zie ik het wel als een<br />
uitdaging om tevreden klanten binnen te halen. De boze burger die aan het<br />
eind van zijn mail briest: ‘en hier zullen jullie wel niet op antwoorden’, krijgt<br />
nu juist wel een uitgebreid antwoord. Met als reactie: ja, sorry hoor, ik was<br />
ook zo boos, het moest er even uit. Maar bedankt voor uw antwoord.<br />
soms zijn mensen zelfs blij verrast met een normale reactie. Ooit schreef<br />
iemand: ‘Benader ik de overheid, krijg ik niet alleen een antwoord, maar ook<br />
nog eens van een MeNs!’ Ik weet niet of dat cynisch of complimenteus<br />
bedoeld was. Ik weet wel dat mensen gehoord willen worden. Als wij echt<br />
willen weten wat mensen over ons denken en ze van dienst willen zijn, laten<br />
we dan luisteren en antwoord geven. Misschien simpel, maar wel<br />
voorwaarde om een echte, authentieke band met onze omgeving op te<br />
bouwen.<br />
30 | 4 vragen - <strong>Opportuun</strong> 9 - <strong>september</strong> <strong>2010</strong> <strong>Opportuun</strong> 4 - mei <strong>2010</strong> - het parket | 30<br />
<strong>Opportuun</strong> 9 - X <strong>september</strong> - XXX <strong>2010</strong> <strong>2010</strong> - Naam - UT artikel Recht | 31
Knokken<br />
Wereldkampioenschap was hoogtepunt voor Jo Valente<br />
tegen toppers<br />
GESPOT<br />
Trainen in Griekenland<br />
met een catamaran Hobie<br />
FX1 voor een lange<br />
afstands wedstrijd<br />
NAAM<br />
Jo Valente<br />
LEEFTIJD<br />
62<br />
FUNCTIE<br />
plv. hoofdofficier<br />
Middelburg<br />
In Portugal, het geboorte land van Jo, woonde hij met zijn ouders aan zee. ‘Leren<br />
zeilen was bijna net zo vanzelfsprekend als leren zwemmen.’<br />
Van kinds af aan heeft Jo een grote fascinatie voor sportieve activiteiten waarbij<br />
fysieke inspanning, tactisch denken en snelheid samen gaan. Zodoende belandde hij<br />
in zijn jonge jaren op het circuit van Zandvoort en heeft hij actief geracet met<br />
toerwagens.<br />
In 1995 verhuisde hij met zijn echtgenote naar Zeeland, dicht bij het Veerse Meer.<br />
Hier herleefde zijn liefde voor het (wedstrijd)zeilen. ‘ Ik koos voor de catamaran en<br />
ben een wedstrijdcursus gaan volgen in het Griekse Vassiliki. sinds die tijd ga ik<br />
nagenoeg elk jaar twee weken daar naartoe om te genieten van het prachtige<br />
zeewater en de fabelachtige zeilomstandigheden.’<br />
Jo zeilt wedstrijden in Nederland en in het buitenland met een A klasse catamaran<br />
(75kg, 13m2 zeil en all carbon), zeilnummer NEd 86. ‘Hoogtepunt was mijn deelname<br />
aan het wereldkampioenschap in 2007 in Florida. winnen, op een enkele wedstrijd in<br />
Griekenland na, lukt mij niet. de concurrentie is zwaar en als amateur leg ik het af<br />
tegen de profs en semi-profs. Maar het plezier dat ik beleef aan het knokken tegen<br />
de toppers compenseert ruimschoots mijn frustratie vanwege het verlies in de<br />
wedstrijd.’