DIDACTISCHE ONDERSTEUNING www.krantenindeklas.be

helpt daarbij. Dit wordt ook gebruikt in films, advertenties e.d.: herkenbaarheid
en inleving staan hierbij voorop, zodat al snel wordt teruggegrepen naar clichés.
Op die manier worden deze clichés nog verder verspreid, waardoor grote
groepen mensen ze internaliseren als ‘de’ waarheid.
- samenhorigheid, zich verbonden voelen door een gemeenschappelijk
kenmerk of een gemeenschappelijke interesse. Mensen zijn groepsdieren: ze
hebben nood aan sociaal contact en maatschappelijke bevestiging.
Groepen ontstaan door de inclusie van gelijken en gelijkgestemden en door de
uitsluiting van anderen. Door de creatie van ‘wij’ en ‘zij’ voelen ‘wij’ ons de
goeden en worden ‘zij’ voorgesteld als de slechten. Wie zich niet zo goed in zijn
vel voelt, kan op die manier zijn zelfbeeld opkrikken. Vooroordelen kunnen ons
een beter gevoel geven over wie we zelf zijn.
Waarom zijn vooroordelen een probleem?
- polarisering: vooroordelen zetten mensen tegen elkaar op. Dit leidt tot ruzie
en geweld. De emoties winnen het van de rationaliteit, zodat we al snel in een
vicieuze cirkel terechtkomen.
- veralgemeningen doen mensen onrecht aan. Clichés als ‘de jeugd van
tegenwoordig is gevaarlijk en crimineel’, ‘dikke mensen zijn lui’ of ‘Duitsers zijn
harde werkers’ doen afbreuk aan de diversiteit in de samenleving. Niet alle 82
miljoen inwoners van Duitsland zijn hetzelfde, net zomin als alle jongeren of
corpulente mensen.
- Het echte gevaar ontstaat wanneer we mensen op basis van onterechte
veronderstellingen anders behandelen
- Bv mensen in een rolstoel worden op infantiele toon aangesproken
(vooroordeel: ‘gehandicapten zijn niet verstandelijk in orde’)
- Bv sollicitanten met een vreemde naam worden niet weerhouden
voor een vacature; een jongen met een donkere huid moet om de
haverklap zijn identiteitskaart tonen aan de politie (vooroordeel:
‘migranten zorgen voor problemen’)
- Bv in aanwezigheid van ouderen wordt over de ouderen gesproken
ipv met hen (vooroordeel: ‘oudere mensen zijn niet meer bij hun
verstand’)
- Bv op straat een blokje om lopen omdat er een groepje tieners
even verderop staat te skaten (vooroordeel: ‘jongeren zijn
ontspoord en gevaarlijk’)
- Bv leerlingen die andere leerlingen links laten liggen omdat ze een
andere muzikale voorkeur hebben (vooroordelen ‘wie van klassieke
muziek houdt, is een watje,’ ‘hardcore house en raves zijn voor neonazi’s,
‘gothic-liefhebbers zijn depressief en suïcidaal’) of afwijkende
hobby’s (vooroordelen ‘jongens die ballet dansen zijn mietjes,’
‘meisjes die voetbal spelen, zijn lesbo’s’)
- enz.
KIK 2006-2007 BLITS 8/38