Achter de lijn. - Centrum voor Taal & Onderwijs

22
leerlingen in Vlaanderen. De onderzoeksvragen van deze studie luiden dan
ook als volgt:
In welke mate verschilt de gemiddelde kwaliteit van "6 + 1" taal‐ en
tekstkenmerken van schriftelijke navertellingen van 8‐ tot 10‐jarige
doelgroepleerlingen van het begin van het schooljaar met de gemiddel‐
de kwaliteit aan het einde van datzelfde schooljaar?
In welke mate kan de realisatie van de "6 + 1" taal‐ en tekstkenmerken
voorspeld worden door de 'sociaal‐economische status' en de 'thuistaal'
van de leerlingen, en door 'klassensamenstelling naar thuistaal'?
2. METHODE
Voor het beantwoorden van de onderzoeksvragen kozen we voor een semi‐
longitudinale studie met twee metingen (begin en eind schooljaar) gelijktij‐
dig in twee leerjaren, met name het 3 e en 4 e leerjaar basisonderwijs (groe‐
pen 5 en 6) van zeven Vlaamse basisscholen.
2.1 Participanten
De dataverzameling vond plaats bij het begin (half september: pretest) en
aan het eind (half juni: posttest) van schooljaar 2006‐2007. We verzamel‐
den tekstmateriaal in het 3 e en 4 e leerjaar van zeven scholen die we selec‐
teerden uit een pool van 18 Vlaamse basisscholen met een populatie doel‐
groepleerlingen van meer dan 85%, op één school na (School D heeft 58,3%
doelgroepleerlingen) (Van Gorp & Verheyden, 2006). De zeven scholen
werden geselecteerd wegens de twee aan twee vergelijkbaarheid enerzijds
(zie verder) en het sterk variërende percentage Turkse leerlingen ander‐
zijds. In sommige scholen/klassen was meer dan 80% van de leerlingen van
Turkse herkomst (thuistaal Turks, eventueel + Nederlands); we spreken van
"homogene" klasgroepen (HOM); andere scholen/klassen hadden een "he‐
terogene" populatie (HET): in elke klas troffen we minstens vijf verschillen‐
de thuistalen aan, waaronder Turks en eventueel ook Nederlands; geen
enkele taalgroep was dominant. Daartussenin stonden de klassen/scholen
met twee, maximaal drie dominante subgroepen: een subgroep leerlingen
met thuistaal Turks (+ Nederlands), een subgroep leerlingen van Vlaamse
herkomst en een subgroep leerlingen van Marokkaans‐Arabische herkomst
(BI/TRI).