Via Secura 39 - Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid

de factoren zijn: het voorbijsteken
van een voertuig dat stilstaat
om een voetganger te
laten passeren in een straat met
verschillende rijstroken in
dezelfde richting, en een voetganger
die aan het zicht onttrokken
wordt door een stilstaande
bus. In enkele gevallen
tenslotte lag de oorzaak bij de
onervarenheid van de bestuurder.
Dit scenario bevestigt het
belang van het feit dat kinderen
hun aandacht volledig richten
op een persoon of een voorwerp
dat zich aan de overzijde
van de straat bevindt.
Het toont ook aan dat volwassen
voetgangers eerder door
stilstaande dan door geparkeerde
voertuigen aan het zicht onttrokken
zijn, en dat het vaak
gaat om voertuigen die hoger
zijn dan een auto (bijvoorbeeld
een bus).
• Scenario 2: de voetganger
steekt een brede straat met
snel verkeer in de bebouwde
kom over
Dit scenario omvat 14 % van
de geanalyseerde gevallen.
Een (soms wat oudere) voetganger
wil binnen de bebouwde
kom een zeer brede straat
(verschillende rijstroken in elke
richting) of een straat met eenrichtingsverkeer
oversteken.
Een voertuig rijdt tegen hoge
snelheid over de baan. De
bestuurder is in de helft van de
gevallen onervaren. De voetganger
begint over te steken zonder
het naderende voertuig
via secura nr 39
(tijdig) op te merken.
De bestuurder, die de voetganger
eveneens slechts laattijdig
opmerkt, zet een noodmanoeuvre
(remmen, uitwijken) in.
Onder de factoren die ongevallen
veroorzaken, vestigen de
auteurs de aandacht op de zeer
brede rijbaan die het oversteken
bemoeilijkt. De breedte
van de weg (of het feit dat het
eenrichtingsverkeer betreft)
zet aan tot hoge snelheden en
is niet bevorderlijk om te anticiperen
op overstekende voetgangers.
In de helft van de
gevallen ging het om onervaren
bestuurders. In geen enkel van
de 10 geanalyseerde gevallen
stak de voetganger over op een
zebrapad, vandaar de terugkerende
vraag of de ligging van
de zebrapaden voldoende rekening
houdt met de gebruikelijke
routes van voetgangers.
• Scenario 3: de voetganger
steekt nietsvermoedend over
op een zebrapad en wordt
te laat door een bestuurder
opgemerkt
Een bestuurder rijdt op een
weg, die vaak breed is of waar
snel wordt gereden, in de nabijheid
van een zebrapad dat over
het algemeen op een kruispunt
gesitueerd is.Terwijl het voertuig
nadert steekt een voetganger
de straat over, daartoe aangezet
door het zebrapad of het
groene licht voor voetgangers.
Over het algemeen bemerkt de
bestuurder te
laat het zebrapad
of het
licht (en
vooral de
voetganger).
De bestuurder
remt of kan
niet eens
reageren.
18
Bij de ongevalsfactoren vinden
we ook hier opnieuw de brede
straat, eventueel in combinatie
met snel verkeer.Voor de voetganger
wordt het inschatten
van de situatie en het oversteken
bemoeilijkt door de breedte
van de rijbaan of de snelheid
van het verkeer.Voor de
bestuurder, van zijn kant, zijn
deze factoren niet bevorderlijk
voor het opmerken van het
zebrapad en het anticiperen op
de aanwezigheid van overstekende
voetgangers. In 4 van de
10 geïnventariseerde ongevallen
dient men rekening te houden
met de geringe ervaring
van de bestuurder.
• Overige scenario’s
Van de 23 ongevallen die niet
bij één van de drie voorgaande
scenario's kunnen worden
ingedeeld, zijn er 12 niet te
klasseren en zitten de overige
11 over drie andere type-scenario's
verdeeld.
In twee gevallen steekt een
voetganger een zeer brede weg
binnen de bebouwde kom over
met zeer druk, deels stilstaand,
deels stapvoets rijdend verkeer.
Hij komt op een rijstrook waar
het verkeer vlotter verloopt en
wordt aangereden door een
snel rijdend voertuig.
Vijf ongevallen verlopen als
volgt: buiten de bebouwde
kom of op een stedelijke weg
met relatief snel verkeer stapt
een voetganger langs de straat.
Een bestuurder nadert zonder
hem op te merken ('s nachts, in
het open veld, met dimlichten)
of de voetganger wijkt even af
naar het midden van de weg
toe en verrast zo de bestuurder.
De voetganger wordt tegen relatief
hoge snelheid aangereden.
In vier gevallen tenslotte, staat
een voertuig stil binnen de
bebouwde kom of op een parkeerplaats,
en rijdt achteruit
zonder een (of verschillende)
vaak oudere voetganger(s) op
te merken, die achter zijn voertuig
stilstaan of die de straat
oversteken. Geen van de
betrokkenen kan reageren voor
de aanrijding.
Mogelijke verbeteringen
De onderzoekers menen dat
verschillende actiemogelijkheden
kunnen worden afgeleid
uit de drie grote ongevalsscenario's.Tot
hun voorstellen behoren
o.m. trottoiruitstulpingen
die de rijen geparkeerde auto's
regelmatig onderbreken zodat
de voetgangers een beter zicht
op de rijbaan hebben en ze zelf
ook gezien worden op het
moment dat ze willen oversteken,
de inrichting van zebrapaden
en de onmiddellijke omgeving
ervan zodat voetgangers
gemakkelijker worden opgemerkt
door bestuurders, en de
aanleg van snelheidsremmers.
De auteurs suggereren ook
informatiecampagnes naar de
ouders toe, meer bepaald om te
benadrukken dat kinderen de
neiging hebben hun aandacht
exclusief te richten op één enkel
detail en al de rest te vergeten.
Hieruit blijkt dat oplossingen
moeten worden gezocht in
combinaties van elementen uit
verschillende domeinen die
elkaar aanvullen, zoals bijvoorbeeld
de aanleg van infrastructuur
gecombineerd met verkeersopvoeding,
ongeacht of
het nu om voetgangers,
bestuurders, jongeren of oudere
mensen gaat.
Bron: INRETS