Via Secura 39 - Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid
Via Secura 39 - Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid
Via Secura 39 - Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>de</strong>len gebaseerd op diepliggen<strong>de</strong><br />
psychologische mechanismen:<br />
“In enquêtes zit een indrukwekkend<br />
aantal heiligen die<br />
blijkbaar spoorloos verdwijnen<br />
eens ze met <strong>de</strong> wagen rij<strong>de</strong>n.<br />
Of beter, ze verdwijnen niet<br />
spoorloos, maar ze vergeten<br />
wie er werkelijk rijdt!…<br />
Eigenlijk is het ons on<strong>de</strong>rbewuste<br />
dat achter het stuur zit”.<br />
Overdreven snelheid:<br />
<strong>de</strong> oorzaken<br />
Snelheid heeft een extreem<br />
positief en aantrekkelijk imago.<br />
Snel rij<strong>de</strong>n staat <strong>voor</strong> jeugdigheid,<br />
dynamisme, succes en<br />
technologische <strong>voor</strong>uitgang in<br />
een maatschappij waar individuele<br />
wedijver en het “ie<strong>de</strong>r <strong>voor</strong><br />
zich”dominante waar<strong>de</strong>n zijn.<br />
Toch beslist ie<strong>de</strong>r <strong>voor</strong> zich<br />
hoe snel of hoe traag hij rijdt.<br />
Verschillen<strong>de</strong> subjectieve<br />
factoren spelen hierin een rol:<br />
het rijplezier, <strong>de</strong> (vermeen<strong>de</strong>)<br />
tijdwinst, het gevoel <strong>voor</strong>uit te<br />
komen, <strong>de</strong> risico’s (verkeersboetes,<br />
subjectieve pakkans),<br />
en tenslotte <strong>de</strong> persoonlijkheid<br />
van <strong>de</strong> bestuur<strong>de</strong>r. Ook on<strong>de</strong>rdrukte<br />
agressie en <strong>de</strong> frustraties<br />
van het alledaagse leven<br />
vin<strong>de</strong>n een i<strong>de</strong>ale uitlaatklep in<br />
het verkeer, waar snel rij<strong>de</strong>n<br />
vaak <strong>voor</strong> een bevrij<strong>de</strong>nd<br />
gevoel zorgt.<br />
Tenslotte reageert ie<strong>de</strong>re<br />
bestuur<strong>de</strong>r <strong>voor</strong>tdurend in<br />
functie van <strong>de</strong> omgeving<br />
waarin hij zich <strong>voor</strong>tbeweegt.<br />
Zo zullen <strong>de</strong> meeste bestuur<strong>de</strong>rs<br />
<strong>de</strong> neiging hebben om<br />
hun snelheid aan te passen<br />
aan <strong>de</strong>ze van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re<br />
weggebruikers, omdat zij zich<br />
an<strong>de</strong>rs verongelijkt voelen. Het<br />
rijgedrag wordt ook beïnvloed<br />
door het karakter van <strong>de</strong><br />
wagen (sportief of niet) en<br />
door <strong>de</strong> infrastructuur.<br />
Oplossingen<br />
Bestuur<strong>de</strong>rs hou<strong>de</strong>n zich<br />
slechts aan <strong>de</strong> snelheidsbeperkingen<br />
als zij overtuigd zijn van<br />
het nut ervan, als er een reële<br />
pakkans bestaat en als <strong>de</strong> snelheidslimiet<br />
in overeenstemming<br />
is met <strong>de</strong> wegomgeving.<br />
Daarom is er een globale aanpak<br />
nodig, een combinatie van<br />
maatregelen op het vlak van <strong>de</strong><br />
infrastructuur, het voertuig, sensibilisatie<br />
en verkeerscontrole.<br />
1. Infrastructuur<br />
De infrastructuur dient aangepast<br />
te zijn aan <strong>de</strong> gewenste rijsnelheid.<br />
Een goed doordachte<br />
weginrichting, b.v. bij het<br />
binnenrij<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> bebouw<strong>de</strong><br />
kom, zet effectief aan tot min<strong>de</strong>r<br />
snel rij<strong>de</strong>n.Autosnelwegen<br />
hebben het na<strong>de</strong>el dat zij ogenschijnlijk<br />
zon<strong>de</strong>r gevaar zijn.<br />
Hierdoor vermin<strong>de</strong>rt <strong>de</strong> waakzaamheid<br />
en is men zich min<strong>de</strong>r<br />
bewust van <strong>de</strong> mogelijke<br />
risico’s. Mo<strong>de</strong>rne telematicaoplossingen<br />
(elektronische<br />
signalisatiebor<strong>de</strong>n, radio-informatie)<br />
die <strong>de</strong> weggebruikers<br />
permanent op <strong>de</strong> hoogte hou<strong>de</strong>n<br />
van eventuele gevaren en<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> reisweg<br />
bie<strong>de</strong>n hier een uitkomst.<br />
2. Voertuig<br />
Door <strong>de</strong> verhoging van <strong>de</strong> passieve<br />
veiligheid (ABS, airbag,…)<br />
en het steeds grotere motorvermogen<br />
komen bestuur<strong>de</strong>rs<br />
in <strong>de</strong> verleiding om risico’s te<br />
nemen en sneller te rij<strong>de</strong>n dan<br />
toegestaan, waardoor <strong>de</strong> veiligheid<br />
opnieuw in het gedrang<br />
komt. Dit kan wor<strong>de</strong>n verme<strong>de</strong>n<br />
door snelheidsbegrenzers<br />
in te bouwen. De constructeurs<br />
moeten het echter nog<br />
eens raken over <strong>de</strong> normen die<br />
daarbij wor<strong>de</strong>n gehanteerd, en<br />
bovendien hebben snelheidsbegrenzers<br />
slechts zin als <strong>de</strong><br />
maximumsnelhe<strong>de</strong>n overal<br />
wor<strong>de</strong>n geharmoniseerd.<br />
3. Sensibilisatie<br />
Het huidige imago dat aan<br />
snelheid in het verkeer verbon<strong>de</strong>n<br />
is, dient te veran<strong>de</strong>ren.<br />
Langzaam maar zeker moet<br />
te snel rij<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> grote<br />
meer<strong>de</strong>rheid van <strong>de</strong> bevolking<br />
wor<strong>de</strong>n afgekeurd als sociaal<br />
onaanvaardbaar gedrag.<br />
Het wegverkeer is immers een<br />
sociale massa-activiteit: als men<br />
op weg is <strong>de</strong>elt men letterlijk<br />
<strong>de</strong> weg met allerlei an<strong>de</strong>re<br />
weggebruikers en bestuur<strong>de</strong>rs<br />
die noch over gelijke vaardighe<strong>de</strong>n,<br />
noch over gelijke<br />
voertuigen beschikken.<br />
In dit ka<strong>de</strong>r past <strong>de</strong> snelheidscampagne<br />
die het BIVV dit<br />
jaar in samenwerking met <strong>de</strong><br />
Gewesten organiseert.<br />
Aangezien <strong>de</strong> <strong>voor</strong>naamste<br />
motieven om snel te rij<strong>de</strong>n<br />
gevoelsmatig van aard zijn,<br />
werd ook geopteerd <strong>voor</strong> een<br />
gevoelsmatige aanpak.<br />
9<br />
Een jongetje en een meisje<br />
zeggen ie<strong>de</strong>r op hun manier<br />
dat <strong>voor</strong> hen snelheid maar<br />
niks is (“Mijn papa rijdt toch<br />
min<strong>de</strong>r snel dan <strong>de</strong> jouwe” en<br />
“Ik zie mama grager wat<br />
trager”). Dit geeft aan dat<br />
kracht en snelheid hebben<br />
afgedaan <strong>voor</strong> <strong>de</strong> nieuwe<br />
generatie terwijl <strong>de</strong> affectieve<br />
band tussen kind en volwassene<br />
wordt benadrukt.<br />
4. Controles<br />
Vooral <strong>de</strong> schrik om gepakt te<br />
wor<strong>de</strong>n zet bestuur<strong>de</strong>rs aan<br />
om <strong>de</strong> voet van het gaspedaal<br />
te halen. Door ruchtbaarheid te<br />
geven aan <strong>de</strong> opgedreven snelheidscontroles<br />
van politie en<br />
rijkswacht wordt het preventieve<br />
effect en <strong>de</strong> efficiëntie<br />
ervan nog versterkt.<br />
Snelheidsduivels dienen dus te<br />
weten dat ze om het even<br />
waar en om het even wanneer<br />
gecontroleerd kunnen wor<strong>de</strong>n.<br />
Door het gebruik van automatische<br />
radarapparatuur kunnen<br />
nog meer controles wor<strong>de</strong>n<br />
uitgevoerd en kan <strong>de</strong> subjectieve<br />
pakkans nog wor<strong>de</strong>n vergroot.<br />
Werner DE DOBBELEER<br />
BELGA<br />
via secura nr <strong>39</strong>