Via Secura 39 - Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid

Descriptief onderzoek toont gebrek aan samenhang en uniformiteit
Gerechtelijke afhandeling
van verkeersinbreuken Verkeersregels zijn er
1. Opzet van het onderzoek
Het Descriptief onderzoek van
de organisatie en de werking
van het gerechtelijk apparaat
met betrekking tot verkeersinbreuken
schetst een beeld van
het optreden van de politiediensten
bij verkeersinbreuken en
evalueert het beleid dat de parketten
voeren bij de afhandeling
ervan.Daarnaast werd ook
onderzocht met welke criteria
rechters rekening houden bij het
bepalen van de strafmaat en
welke straffen worden opgelegd.
Tenslotte werd in het onderzoek
ook nagegaan of de vaststelling
en afhandeling van verkeersinbreuken
in de verschillende
gerechtelijke arrondissementen
op een uniforme wijze gebeurt.
2. Praktische uitwerking
Naast een aantal interviews
met politiemensen, parketmagistraten
en politierechters
bestond het belangrijkste
gedeelte van het onderzoek uit
een analyse van parketdossiers
over verkeersinbreuken.
Daarvoor werd per rechtsgebied
van de Hoven van Beroep
telkens een stedelijk en een
meer landelijk gerechtelijk
arrondissement onder de loep
genomen (Gent,Veurne;
Antwerpen, Mechelen; Luik,
Hoei; Charleroi, Doornik;
Brussel-Halle-Vilvoorde).
Omwille van praktische redenen
kon het onderzoek in
Antwerpen en Mechelen niet
worden voltooid. Op Veurne
na, waar in de vooropgestelde
periode slechts 605 dossiers
werden aangemaakt, werden in
de parketten van Luik, Hoei,
Charleroi, Doornik en Gent
1500 dossiers van verkeersinbreuken
onderzocht.
In het gerechtelijk arrondissement
Brussel werden 3000 dossiers
aan een onderzoek onderworpen.
In totaal werden
11.105 dossiers onderzocht.
3. De afhandeling van
verkeersinbreuken
Vooraleer in te gaan op de
resultaten van het onderzoek is
het nuttig even te schetsen wat
de mogelijkheden zijn waarop
een verkeersinbreuk wordt
afgehandeld. Uiteraard worden
niet alle inbreuken opgemerkt
of vastgesteld.
De niet-opgemerkte of nietvastgestelde
inbreuken noemt
men in onderzoekstermen het
“dark number”. Als de politiediensten
een overtreding vaststellen,
kan het zijn dat er niet
geverbaliseerd wordt omdat de
agent in kwestie dit niet opportuun
vindt of zich beperkt tot
een mondelinge opmerking of
waarschuwing.
Haalt de agent toch zijn boekje
boven, dan zijn er verschillende
mogelijkheden. Hij kan een
onmiddellijke inning voorstellen,
waarbij de overtreder de
boete betaalt door middel van
19
om het verkeer in
goede banen te leiden
en om verkeersveilig
gedrag te bevorderen.
Het handhaven van
deze regels door verkeerstoezicht,
snelle
vervolging en aangepaste
bestraffing is
noodzakelijk om een
duurzaam verkeersveiligheidsbeleid
te kunnen
realiseren. Om na
te gaan hoe het gesteld
is met het Belgisch
strafrechtelijk beleid
inzake verkeersinbreuken
gaf het BIVV aan
vijf universiteiten (UCL,
ULg, ULB, UG en UIA)
de opdracht om de
gerechtelijke afhandeling
van verkeersinbreuken
in de rechtsgebieden
van de vijf
Hoven van Beroep
(Antwerpen, Gent,
Brussel, Luik, Bergen)
te analyseren. De
belangrijkste vaststellingen
en conclusies
van het onderzoek
werden door het BIVV
gebundeld in een
eindrapport.
via secura nr 39