Debat Talking Heads - Demos

David: Een concreet voorbeeld. We zijn dit jaar in Brussel begonnen met een stadsdichter
collectief. Brussel heeft niet één stadsdichter, maar op dit ogenblik vier! Omwille van het
meertalig en veelkleurig karakter van de stad Brussel. Eén van de vier gekozen stadsdichters
is een Marokkaanse straatdichter, een poëzie die rechtstreeks aan de hiphop ontleend is. Hij is
overigens de meest Brusselse van alle stadsdichters. Hij is de enige die er geboren en getogen
is. Ook dat relativeert het ‘wij-zij’ onderscheid. Welnu. Die straatpoëzie fascineert mij als
dichter en tegelijkertijd begrijp ik het ook niet. Technisch virtuoos, gegoochel met woorden
en klanken. Inhoudelijk: enerzijds spiegelrei met rijmvormen, anderzijds een soort
maatschappelijke collère. Allemaal dingen die ik niet ken vanuit de Vlaamse poëzie. Je zou
makkelijk kunnen zeggen: we nemen dat erbij, dat is interessant, een beetje exotisch. Maar ik
wil verder gaan dan dat. Ik merk nu, na een jaar dialoog met hem, dat mijn poëzie de invloed
ondergraaft wat hij doet. Het heeft een zeer bevrijdend effect op mijn manier van schrijven. Ik
zie plotseling ook de grenzen en muren van die zogenaamd vrije Vlaamse poëziewereld
bestaat. De confrontatie met zijn poëzie helpt mij mijn dichtwerk te overstijgen. Tegelijkertijd
zeg ik tegen hem ook dat ik de helft van zijn verzen kitsch, overbodig, niet scherp genoeg
vind. Dat is dan wat ik vanuit de Vlaamse poëzie traditie ken. Dat zijn soms harde
gesprekken. We zien elkaar morgen opnieuw. Dat is wel goed. Ik vind dat heel interessant.
Jan: Grote kunst bestaat enkel of ontstaat vooral onder invloeden van overal. Er zijn
voorbeelden genoeg. Denk aan de Andalusische kunst, een samenwerking tussen Arabische
kunstenaars en Joodse gemeenschap. Daar zijn indrukwekkende sporen van overgebleven.
Rachida: Ik wou even inpikken op wat David heeft gezegd. Ik geloof ook dat de doorstroming
van etnisch culturele minderheden naar de kunstwereld een vernieuwend effect kan hebben.
Op die manier kan er voldoende zuurstof gegeven worden aan de kunsten. Over dialoog. Dat
klinkt heel mooi, maar dan moet je twee partners hebben die op gelijkwaardige basis worden
behandeld, wiens woorden evenwaardig worden geacht en waarbij beide vanuit gaan dat van
elkaar geleerd kan worden. Dat bestaat momenteel niet. De kunstwereld vertrekt vanuit een
Anglo-Europese basis om kunst te definiëren. Al wat daar niet aan beantwoord, wordt als
exotisch of kitsch beschouwd.
Gie: Of sociaal-artistiek?
Rachida: Ja, vanuit engagement. Ik denk dat we dit stadium nog moeten ontgroeien. De enige
manier om dit te bewerkstelligen, is de etnische culturele minderheden te erkennen in hun
diversiteit. Kunst en cultuur bestaat niet enkel uit schrijven of schilderen. Het is zoveel meer
dan dat. Het gaat ook om traditie, taal, etc.
David: Wil je de term allochtoon nu vervangen door etnisch culturele minderheden?
Rachida: Ik vind die alleszins minder zwart-wit?
Gie: Waarom?
Rachida: Eeuhm. Het geeft meer ruimte om daar een aantal kenmerken aan te verbinden op
een andere manier. De term allochtoon wijst op iets wat vreemd is en niet van hier. Iets dat
geïmporteerd is en zich hier niet in zijn natuurlijke biotoop bevindt. Etnisch culturele