Debat Talking Heads - Demos

More documents

Recommendations

Info

worden gegooid die, indien ze geschreven zouden zijn door een Vlaamse naam op de kaft, geen enkele kans op publicatie zouden gekregen hebben. Ik denk dat je daar niemand een dienst mee bewijst, noch de auteur, noch de lezer, noch de Vlaamse literaire wereld in zijn geheel. Gie: Wat is de tussenweg? Het lijkt me een interessante dubbele vaststelling. Wat zijn de criteria die uitgevers hanteren om te publiceren of met een auteur te werken? Misschien ligt de tussenweg, als ik dit even mag suggereren, eerder in de investering die de uitgeverij doet in zijn auteurs dan wel in het al dan niet opnemen of strikt aanvaarden van bepaalde manuscripten. Rachida, heb jij de indruk dat je goed begeleid wordt bij zo’n uitgeverij of gaat die eerder af op een afgewerkt manuscript? Rachida: Ik ben iemand met heel veel vertrouwen in de samenleving. Misschien is dat wat naïef van me. Ik ga ervan uit dat als ik een manuscript aflever bij een ervaren uitgever, dat die me heel eerlijk en op basis van de kwaliteit van mijn manuscript me zal beoordelen. Ik weet dat er een hype heerst en men fanatiek op zoek is naar die gekleurde stem om een zekere leemte op te vullen. Nu pas constateert men die leegte. Het fenomeen van migratie is al decennia lang aan de gang. Het is nu pas dat het besef komt dat de arbeidersmigrant niet ééndimensionaal is. Blijkbaar heeft die migrant ook een cultuur en een taal. Men zag dat vroeger niet. Die migrant werd naar hier gehaald om te ploeteren en werken. Nu al die arbeidersmigranten kinderen op wereld hebben gezet, beseft men dat migranten ook cultuur bezitten. Heel die negatieve connotatie rond die moslimcultuur, waar niets goeds uit voort kon komen en het stigma van culturele achterlijkheid kreeg opgespeld, zorgde voor een problematisering van de migratie. Nu vindt men het hype om wat kleur te hebben in de kunsten. En hoe doen we dat dan? Ik ga ervan uit dat iemand die professioneel bezig is met het uitgeven van boeken, dat die op basis van kwaliteit boeken publiceert. Gie: We hebben nu hier en daar een stem uit de diverse samenleving in de literatuur of kunsten. Maar ik geloof niet dat we in Vlaanderen een Kongolese auteur hebben van enig renommee. Je zou thans verwachten dat Kongolezen, waarmee we het langst een relatie mee hebben maar tevens ook lang uit onze samenleving geweerd hebben, onder de groeiende belangstelling voor verkleuring en diversiteit in onze samenleving aanwezig zouden zijn in onze literatuur. Hoe komt het dat die afwezigheid zo totaal is in onze Vlaamse literatuur? David: Het heeft in eerste instantie te maken met het feit dat slechts weinig Kongolezen naar België zijn uitgezwermd na de onafhankelijkheid van Kongo. België heeft de grendel op de deur geschoven eens Kongo onafhankelijk werd. Er is wel een groei geweest van de Kongolese aanwezigheid in Vlaanderen door de vele oorlogen in de jaren ’90. Dat is een recente toename van de Kongolese gemeenschap. Daartegenover staat dat, zolang Kongo een Belgische kolonie was, de Vlaamse beweging weinig voet aan de grond kreeg om de strijd aan te gaan tegen de verfransing van Kongo. Halverwege de jaren vijftig heeft men in Kongo voor het eerst recht gesproken in het Nederlands. Onze taalgrens is in 1962 getrokken, terwijl Kongo op dat moment al twee jaar onafhankelijk was. Eigenlijk is Kongo een Belgische, maar
vooral Franstalige kolonie geweest. Zelfs de Vlamingen en missionarissen spraken er in eerste instantie Frans. Gie: Zijn er dan in Franstalig België bekende of interessante Kongolese auteurs? Je hebt er wel een aantal. Er woont een groot Kongolees dichter in Brussel. Er bestaan een aantal bekende figuren. Gie: Je spreekt over een ‘scramble for Africa’. Een zoektocht, een positieve discriminatie die niet altijd positief werkt. Welke remmingen heersen er waardoor er zo weinig aanbod bestaat? Bestaan die allochtone auteurs niet? Als er zoveel vraag is naar gekleurde stemmen, zou je haast denken dat het aanbod gecreëerd of gestimuleerd wordt. David: Het is merkwaardig dat het in Nederland wel is gebeurd. Nederland kent al tien jaar een generatie allochtone auteurs van het hoogste niveau. Hafid Bouazza is inderdaad niet meer relevant om in categorieën van allochtone en autochtone schrijvers te spreken. In Vlaanderen heeft dat langer op zich laten wachten. Wat ik merk in Vlaanderen is dat allochtone kunstenaars heel snel het domein van dans zijn binnengetreden. Dat is iets wat we vaak vergeten. De eerste generatie allochtone kunstenaars waren dansers. Wellicht omdat de taalproblematiek daar minder speelt. Maar ook omdat op dat moment in Vlaanderen de dans een geweldige internationalisering en kwaliteitstoename heeft gekend. De danssector heeft op dat vlak een pioniersrol vervuld. Gie: Abdelkader Benali, een Nederlands schrijver, heeft vrij snel de allochtone thematiek achter zich gelaten. Met Vrouwenland kies je daar niet voor. Je focust sterk op de worsteling van Marokkaanse vrouwen uit Antwerpen met hun afkomst en emancipatiestrijd. Is dat een bewuste keuze geweest? Waarom treed je niet uit die allochtone thematiek? Rachida: Het is geen allochtone thematiek die ik in Vrouwenland aankaart, maar een heel accurate, relevante, Belgische en Europese thematiek. Niet mijn geschiedenis, maar onze geschiedenis. Dat heb ik proberen te beschrijven in dat boek. Ik wil die vrijheid hebben om mijn thema’s te kiezen, ongeacht mijn naam of afkomst. Hoe, wat en waarover ik schrijf, wil ik zelf beslissen. Na het verschijnen van mijn boek, heb ik zelfs de raad gekregen om mijn volgende boek te wijden aan de Vlaamse dertiger die worstelt met zijn seksueel leven. Zulke thema’s spreken mij niet aan. Ik bepaal nog steeds zelf mijn thema’s. De manier waarop mensen mijn boeken of thema’s percipiëren, is hun eigen verantwoordelijkheid. Gie: Heb je het gevoel dat die discussies over literatuur in marketingtermen worden gevoerd? De raad om andere thema’s te behandelen is eigenlijk een marketingadvies, iets wat beter verkoopt. Is dat een probleem in de literatuurwereld? David: Ik merk een frappante parallel tussen wat verwacht wordt van een allochtone schrijfster in een Vlaamse context en een Vlaamse schrijver in een Nederlandse context. Elke Vlaamse schrijver is een allochtoon als hij naar Nederland trekt. Er wordt in Nederland van ons verwacht te schrijven over een aantal clichés die bij ons passen. Bijvoorbeeld de blijvende
Page 1 and 2: Debat Talking Heads  Trefdag
Page 3 and 4: Hazim: Dat is een cruciale vraag. V
Page 5 and 6: Jan: Ja. Het wordt een soort univer
Page 7: Derde duo: Rachida Lamrabet en Davi
Page 11 and 12: Anciaux is daar met zijn beleid op
Page 13 and 14: Michael: Die afhankelijkheid van de
Page 15 and 16: David: Een concreet voorbeeld. We z
Page 17: Allel: Ikzelf en Jan Van Imschoot z

Debat Talking Heads - Demos

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?