Levenslang Inzetbaar - Diversity@Work

18
3.3 Verandering van de cognitieve vermogens
• Bepaalde aspecten van het cognitieve vermogen lopen terug,
andere nemen juist toe.
• Cognitieve vermogen wordt dus niet perse minder, wel anders.
Vaak wordt gedacht dat met het ouder worden de cognitieve vermogens
achteruit gaan. Dit is echter geen wetmatigheid. Bepaalde vermogens lopen
terug, zoals het vermogen om snel en accuraat bepaalde snelle denkstappen
te maken, bijvoorbeeld nodig bij hoofdrekenen. Daar staat tegenover dat
ouderen vaak beter zijn met het toepassen van gestructureerde kennis:
praktische intelligentie ontwikkelt zich door ervaring en kan wel tot een
leeftijd van 60 jaar doorgroeien. Verder zijn er grote individuele verschillen:
zo loopt het leervermogen van veel mensen terug, maar blijft het op peil bij
mensen die ‘in training’ blijven, die steeds nieuwe dingen blijven leren.
In het algemeen geldt: vrijwel niemand gebruikt in zijn werk 100% van zijn
cognitieve vermogens, het kan dus een hele tijd duren voor een achteruitgang
ook daadwerkelijk effect heeft op het dagelijkse werk. Bovendien kan
een oudere die minder makkelijk nieuwe dingen leert, terugvallen op een
schat aan opgebouwde ervaring. Hierdoor kan het werk nog steeds goed
worden uitgevoerd.
3.4 Verandering in de arbeidsmotivatie
• De waardering voor de verschillende aspecten van het werk verandert.
• De relatie werk-privé verandert.
In de loop van een mensenleven treden er veranderingen op in de manier
waarop men in het leven staat. Zo verandert bijvoorbeeld de rol die werk
speelt in iemands leven. Hoe dat precies gaat, en op welke leeftijd de verandering
optreedt, is per persoon verschillend. Wel is er een patroon waar te
nemen:
• Voor jongeren (onder de dertig) is werk veelal een manier om de eigen
identiteit vorm te geven. Dit is een zoekproces, met veel uitproberen en
zoeken van grenzen. In deze periode moet er ook veel geleerd worden:
werken, samenwerken, functioneren in een organisatie, etc. Maar ook
moet een antwoord worden gevonden op de basale vragen wat kan ik,
wat wil ik en wat vind ik leuk.
• Rond de dertig treedt een nieuwe fase in, die veelal gepaard gaat met
LEVENSLANG INZETBAAR