IN 2, mei 2009 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

theken enzovoort. In een naschrift stelt Brachin de docenten en belangrijkste
lectoren voor die aan deze universiteiten werkten. Brachin (1967) geeft een
duidelijk beeld van de stand van zaken van de neerlandistiek aan Franse universiteiten
tot het midden van de jaren zestig.
Huisman (2009; te verschijnen) vormt als het ware een aanvulling op het
overzichtsartikel van Brachin. Zij stelt dat in Frankrijk pas na de Tweede
Wereldoorlog een begin is gemaakt met het universitaire onderwijs van de
Nederlandse taal en letterkunde, met name in Parijs, Straatsburg en Rijsel.
Tegenwoordig bestaat het vak aan meer dan vijftien universiteiten in heel
Frankrijk, van bescheiden eenmansposten tot volwaardige vakgroepen waar het
Nederlands onder meer als hoofdvak kan worden gekozen en waar wetenschappelijk
onderzoek wordt uitgevoerd. Na het eerste pionierswerk verricht door
enkele lectoren in de jaren vijftig, hebben sleutelfiguren als Pierre Brachin,
André van Seggelen en Walter Thys – de laatste tevens mede-oprichter van de
Internationale Vereniging voor Neerlandistiek – baanbrekend werk verricht om
het vak Nederlands aan Franse universiteiten te verankeren. Huisman (2009)
beantwoordt vragen als: welke in- en uitwendige factoren hebben hierbij een rol
gespeeld? Welke (geringe) middelen en instrumenten stonden ter beschikking?
In welke mate heeft het Franse hoger onderwijssysteem een – gunstig of ongunstig
– steentje bijgedragen aan deze ontwikkeling? Op welk niveau bestaat het
Nederlands als vak in het secundair onderwijs en wat is de onderwijsbevoegdheid
van de docenten? Huisman schetst dus een beeld van de vroegere én van
de huidige stand van zaken betreffende het onderwijs en onderzoek binnen de
Franse neerlandistiek en besteedt ook aandacht aan de samenwerking met de
neerlandisten in Franstalig België.
3. Verder onderzoek
We sluiten deze overzichtsbijdrage af met enkele wenken voor verder
onderzoek, want hoewel de geschiedenis van de neerlandistiek in het Franse
taalgebied tot nu toe onderwerp is geweest van niet minder dan tachtig publicaties,
5 blijven er toch nog heel wat witte vlekken over. Ten eerste op het terrein
van de institutionele geschiedenis. Het ontstaan, de ontwikkeling, de inbedding
binnen grotere eenheden, de onderwijsprogramma’s enz. van de vakgroepen
Nederlands te Luik, Parijs, Rijsel en Straatsburg zijn al (grotendeels)
beschreven, maar van de andere universitaire instituten neerlandistiek in het
Franse taalgebied is de institutionele geschiedenis nog niet of slechts fragmentarisch
opgemaakt. Ten tweede ontbreken er nog een groot aantal wetenschapsbiografieën
van pioniers of ander sleutelfiguren van de neerlandistiek in het
Franse taalgebied. Alleen de carrière, het netwerk, het wetenschappelijk werk
enz. van de eerste generaties van Luikse neerlandici is goed bekend (tot de
Tweede Wereldoorlog ongeveer), alsook de loopbaan en vooral het werk van
‘Franse’ neerlandici als De Backer, Brachin, Van Seggelen en Thys. Ten derde
ligt er ook op het gebied van de beschrijving en analyse van de gebruikte
leerboeken, taalverwervingsmethoden, de gehanteerde literaire canons en
37