Worstelen met een wrekende God - Klaas Spronk's Weblog

De context van Nahum
Het boek van Nahum staat niet op zichzelf. We moeten het lezen tegen de
achtergrond van zijn tijd en binnen het kader van de oudtestamentische
profetie. De politieke situatie van die dagen, om met het eerste te beginnen,
wordt in grote mate bepaald door de Assyrische overheersing. Al sinds
enkele eeuwen maken de Assyriërs in het Nabije Midden-Oosten de dienst
uit. En ze doen dat met harde hand. 44 Ze hebben hun macht aan hun militaire
overwicht te danken. Met bruut geweld hebben ze hun veroveringen
gemaakt en op dezelfde manier proberen ze die vast te houden. Ze hebben
ook weinig anders te bieden. Het moederland rond de steden Assur en
Nineve is niet groot en welvarend en dus geen aantrekkelijke handelspartner.
Assyrië heeft geen bondgenoten. Het kent slechts onderworpenen en
vijanden. De vele militaire expedities, tot in Egypte toe, zijn ook
economisch voor Assyrië van groot belang. Het leeft van de oorlogsbuit en
de hoge afkoopsommen. Bij de overwonnen volken drukt het Assyrische juk
zwaar op de schouders.
De geschiedschrijving zoals die is aangetroffen in de hofannalen van de
Assyrische koningen illustreert dat. Het is een aaneenrijging van succesvolle
veldtochten. Als een soort refrein staat er steeds: `De stad veroverde ik,
vernietigde ik, verwoeste ik, verbrandde ik met vuur.' Men beroemt zich op
de enorme hoeveelheid verslagen vijanden. `Het veld was te klein, de brede
vlakte was niet groot genoeg om ze te begraven. Met hun lijken damde ik de
Orontes af als met een brug,' zo bralt Salmanasser III, die regeerde van 859-
824, in zijn verslag van een veldtocht naar het Westen. 45 Tiglat-Pileser III
(745-727) laat als schrikwekkend voorbeeld de overwonnen aanvoerders
levend spietsen ten aanschouwen van hun onderdanen. 46 De gedode tegen-
44.Een goed beeld hiervan geeft W. Röllig, `Assur – Geißel der Völker. Zur Typologie
aggressiver Gesellschaften,' Saeculum 37 (1986), 116-128.
45.Zie de vertaling van R. Borger, in: O. Kaiser (red.), Texte aus der Umwelt des Alten
Testament. I, Gütersloh 1984, p.362.
46.A.w., p.372; naar het voorbeeld van o.a. Assurnasirpal (884-859), zie a.w., p.360.