Op lemen voeten - Tekstbureau Vlijtigelies

een voettocht naar Santiago de Compostela in Spanje is niet alleen een spirituele
reis, of zelfs een vorm van zelfontdekking, maar ook een geweldige
gelegenheid om mensen, landschappen en cultureel erfgoed te ontdekken.
Dat kan langs de traditionele Camino Francés, het pad der paden, maar er
zijn interessante varianten. het afgelopen jaar was het Año xacobeo, het
heilige Sint-Jacobsjaar.
Tekst en foto's: Jan Erik Burger
In de schaduw van de platanen
30
Frankrijk
Toulouse, Saint Sernin
Wij volgden een variant van de Chemin de
Saint Jaques, de Via Podensis, die voor een
deel over het jaagpad langs het beroemde
Canal du Midi/Canal des Deux Mers loopt.
Het jaagpad voert de wandelaar onder de
schaduw van de platanen door aantrekkelijke
steden als Auvillar, Moissac en
Toulouse.
Zo liepen we twee bedevaarttochten, een
in het voetspoor van Sint Jacob, een tweede
langs Canal du Midi, het levenswerk
van Pierre-Paul Riquet. Tussendoor anderhalve
dag in Toulouse. Sinds de tijd van
de troubadours bekend om zijn verfijning
en cultuur, maar tegelijk een moderne en
bruisende stad met een grote naam op het
gebied van lucht- en ruimtevaart (Airbus,
Ariane-raket). Toulouse is trendy en gezellig,
maar dat kan haast niet anders met
110.000 studenten, bijna een kwart van de
bevolking.
De Garonne stroomt dwars door de stad.
Langs de rechteroever ligt het historische
hart met de indrukwekkende romaanse
basiliek van Saint-Sernin, een etappe op
weg naar Santiago, en het Jacobijnenklooster.
Beide absolute aanraders! Aangenaam
toeven en mensen kijken is het
ook op het prestigieuze Place du Capitole,
het stadhuisplein.
Lauzerte, un des plus beaux villages
De GR65 volgt het tracé van de historische
Via Podiensis, de Jacobsweg, die begint in
Le Puy. Eerst loopt het pad door het zacht
glooiende heuvelland van de Quercy naar
Lauzerte. Een vriendelijk provinciestadje
met zo'n drieduizend inwoners, maar allerminst
slaperig. Ik had het geluk in de
chambre d'hôte van Bernadette Tauran
terecht te komen, die haar baan in de
makelaardij er net aangegeven heeft– avec
plaisir – om zich fulltime op haar festival
Les nuits de Lauzerte te storten. Tijdens deze
nachten in augustus dient het monumentale
erfgoed als toneel en achtergrond
voor moderne kunst, voorstellingen 'aux
accents poétiques de l'imaginaire'.
Met Bernadettes man Bernard dwaal ik
anderhalve dag aangenaam rond de bossen
en heuvels rond Lauzerte. Onderweg
op lemen voeten
2011-1
Aquaduct over de Tarn bij Moissac
Ook buiten de nachten van
Lauzerte is het er plezierig
toeven. De pelgrimstuin
hoog boven het dal is een
bezoek meer dan waard.
Laat u stichten
Romaanse kerkjes, oude molenstenen
en een oversteekplaats voor vee, waar je
in minuscule lettertjes voor gevaarlijke
stieren gewaarschuwd wordt. Lauzerte is
zoals zoveel steden en stadjes een 'bastide',
een planmatig ontworpen (vesting)stad
uit de veertiende eeuw. Ook buiten de
nachten van Lauzerte is het er plezierig
toeven. De pelgrimstuin hoog boven het
dal is een bezoek meer dan waard. Laat u
stichten.
Goed en kwaad
Moissac is al meer dan duizend jaar etappeplaats
op de Camino de Santiago de
Compostela. De abdijkerk van Saint-Pierre
met zijn kloostergang heeft zijn oude glorie
behouden. De beelden boven het zuidelijke
portaal maken de scheiding tussen
goede en kwade mensen, de verleidingen
en de hellevaart, plastisch duidelijk. In de
klokkentoren erboven hangt een beiaard
met vierentwintig klokken. Het kerkplein
is een plaats om langer te blijven, vooral
het restaurant aan uw rechterhand kan ik
van harte aanbevelen. In Moissac loopt
het Kanaal van de Twee Zeeën dwars door
de stad. Wij lopen eerst in de richting van
Auvillars, ooit een belangrijke binnenvaarthaven,
om de rivieren Tarn en Garonne
te zien samenvloeien. Dan keren we
weer om en gaan terug naar Moissac. Het
kanaal gaat over een aquaduct hoog boven
de Tarn verder naar Montech, waar een
prachtig zijkanaal naar Montauban leidt.
Onderweg kom je vlak voor Montech een
hellend vlak tegen, een schoolvoorbeeld
van technisch kunnen en huisvlijt uit
1974. Twee aan elkaar gelaste tweedehands
spoorweglocomotieven trekken
in een ingenieuze waterzak (nee: geen
bak) een schip omhoog of omlaag. Helaas
buiten bedrijf, er is geen geld voor herstel,
zodat de boten net zoals vroeger vijf
sluizen moeten passeren. Niet ver daarna
loopt het fraaie Canal de Montech naar
Montauban Montauban is één van de belangrijkste
‘bastides’ in het zuidwesten van
Frankrijk en de geboortestad van de niet
onverdienstelijke schilder Jean-Auguste
Dominique Ingres. De stad is gebouwd
volgens een geometrisch plan: de straten
komen samen op een centraal plein, het
indrukwekkende rode 17de-eeuwse Place
Nationale.
pelgrimage naar Revel
Onze pelgrimage naar het Canal du Midi
en zijn stichter begon in Revel, ook een
‘bastide’, uit 1342. Op het mooie marktplein
met huizen uit de 14de tot 18de eeuw
staat de overdekte markthal, een van de
grootste van Frankrijk. Op drie kilometer
van Revel, bij de stuwdam van Saint-
Ferréol, liggen het museum en de tuinen
van het Canal du Midi, gewijd aan zijn
bedenker, financier en organisator Pierre-
Paul Riquet. De Romeinen stoeiden al met
het idee van een kanaal van de Middellandse
Zee naar de Atlantische Oceaan,
dwars door Frankrijk, maar altijd rees
hetzelfde probleem, gebrek aan water. In
de 17de eeuw nam de druk toe om de bijna
drieduizend kilometer lange omweg rond
het vijandige Spanje te vermijden. Het
kanaal werd uiteindelijk tussen 1667-1681
aangelegd door de zoutbelastingpachter,
visionair en idealist Riquet.
De plek ligt voor de hand. Tussen de
uitlopers van de Pyreneeën en die van het
Centraal Massief ligt een laagvlakte die
op zijn hoogste punt, vlak ten zuiden van
de Montagne Noir, nog geen tweehonderd
meter hoog is. Deze rug moest overwonnen
worden, maar water was er niet. Rivieren
stroomden in de verkeerde richting
en konden niet gekanaliseerd worden.
Het eureka-moment kwam, toen Riquet
ingenieur François Andréossy ontmoette.
Deze ontwerper kreeg de geniale inval om
het regenwater uit de Zwarte Bergen op te
vangen en over een lengte van veertig kilometer
te leiden naar Carrouze, waar het
hoogste kanaalpand zou komen.
2011-1 op lemen voeten 31