1981-061 GESCHIEDENIS/HISTOIRE PHARMACIE - Kring voor de ...

4
mondse karmeliet Franciscus a S. loanne (*). Bij de intrede van een
Brabander, voormalig timbalier (paukenist) bij de Luikse Dragonders,
die nu voorgoed de vruchtbare weg van de ascese heeft verkozen,
wordt gezegd dat alsdan hij «weerelijck was lovens (Leuvens)
bier dronck als een vereken» en in zijn jonge jaren wel aan bier kon
geraken «sonder het scheijn van de Sonne / sijnen mont stack als
een top / in het gaetjen van de tonne».
Het recept luidt :
Instructie om te brauwen 16 tonnen goedt bier
Rl 12 vaeten terwe tot 24 stu : het vat dat is
36 vaeten gheerste tot 20 stu : het vat dat is
6 vaeten spelte ofte vorte avere tot 18 st : dat is
40 pondt hoppe tot 3 stu het pondt dat is
5 waeghen houlie tot 30 stu : de wage dat is
50 houten tot 6 gne : het hondert dat is
voor sleete cost ende aerbeydt van(den) brauwer
gne:
gne:
gne :
gne:
gne:
gne :
gne:
14,8
36
5,8
6 .
7,10
3
8
gne : 80,6
Uit deze aanwijzing hoe men bij het brouwen moet te werk
gaan zien we eerst en vooral dat het om deugdelijk bier «goedt bier»
te doen is.
De ingrediënten zijn, behalve water, tarwe, gerst spelt en hop
In rekening worden gebracht kolen en hout, nodig voor het drogen
van de moutkiemen op de verwarmde eestvloer en om onder de
brouwketel te stoken.
Spelt krijgt hier als synoniem «vorte avere» (rotte haver), een
benaming die we tot op heden nergens konden terugvinden.
De hoeveelheden «12 vaeten terwe», dat is 12 mud, ongeveer
12 Hl. Terwijl van oudsher de grootte van een schip gemeten werd
in «tonnen» (tonnemaat) werd in de Nederlanden in de 16de-17de
eeuw gemeten met vaten. Een ton of een vat was zowel inhoudsals
gewichtsmaat.
Een wag(h)e = 2 cupen = 180 pond (zie G. Impens, Het Sint-
Janshospitaal te Brugge (voor 1188-1350). Leuven, 1956, 201).
Een pond = 0.464 Kg.
(4) Franciscus a E. loanne, Liedekensboek, Ms, f 73, Kloosterarchief karmelieten
discalsen Brugge.