Sterk op Straat - Stichting Streetcornerwork

16
Inspiratiebron
De Shortlist-methodiek
In 2004 introduceerde Henk Ferwerda van de Onderzoeks- en Adviesgroep Beke de shortlistmethodiek met
als doel (criminele) jeugdgroepen in beeld te brengen, te analyseren en typeren om vervolgens een plan van
aanpak te kunnen ontwikkelen. De Shortlistmethodiek (ook wel methode Ferwerda genoemd) biedt een overzichtelijk
en handzaam instrument, waarmee wijkagenten en buurtregisseurs aan de slag kunnen. Een belangrijk
aspect van deze methodiek is - naast het inventariseren van algemene gegevens over een jeugdgroep - het
verzamelen van gegevens op individueel niveau: ‘namen en rugnummers’.
De methodiek legt het primaat voor gegevensverzameling bij wijkagenten en buurtregisseurs. Op basis van
deze gegevens en informatie uit andere justitiële databanken, wordt door de ‘driehoek’ (beleidskader: openbare
orde en justitie) een plan van aanpak vastgesteld op het niveau van de groep, het domein (plaats) of
persoon. Bij de informatieverzameling kan de wijkagent of buurtregisseur een beroep doen op de omgeving,
waarin hij werkt.
Expliciet wordt in de publicatie ‘Jeugdgroepen in beeld, stappenplan en randvoorwaarden voor de shortlistmethodiek’
(2004) gesteld dat van werksoorten als jongerenwerk en straathoekwerk niet kan worden verwacht dat
men informatie op individueel (=naams-) niveau aanlevert. Wel kunnen jongerenwerk en straathoekwerk informatie
over de groep, het gedrag, de leefomstandigheden en mogelijkheden tot een preventieve aanpak geven.
In de praktijk wordt tijdens de inventarisatiefase regelmatig druk uitgeoefend op jongerenwerk en straathoekwerk
om wel met namen te komen. Hoewel dat op korte termijn zinvol kan lijken, werkt dat op lange termijn
contraproductief. Een veldwerker kan alleen iets met jongeren als er een basis van vertrouwen ontstaat. Daarbij
kan de veldwerker prima laten blijken wat zijn normen en waarden zijn en dat hij bepaald gedrag van jongeren
irritant of ontoelaatbaar acht. Maar zonder medeweten informatie doorspelen over individuele jongeren
- behoudens wellicht in geval van zware criminaliteit - staat het opbouwen van vertrouwen en een constructieve
werkrelatie met de jongeren in de weg. Wanneer de veldwerker de naam krijgt ‘verrader’ te zijn, heeft dat
gevolgen voor zijn veiligheid en effectiviteit.
Bron: H. Ferwerda en A. Kloosterman, ‘Advies en onderzoeksgroep Beke, Jeugdgroepen in beeld’