Sterk op Straat - Stichting Streetcornerwork

Valkuilen van het traject-denken
Opdrachtgevers zijn van mening dat dienstverlening
en begeleiding efficiënt en effectief dienen te zijn. Als
gevolg daarvan moet Streetcornerwork haar hulpaanbod
definiëren in termen van trajecten. Gedurende
een beperkte periode dient een cliënt op doelgerichte
wijze te worden begeleid of toegeleid naar een
‘specialistische’ organisatie. In geval van complexe
problemen valt een traject uiteen in verschillende
deeltrajecten, gerelateerd aan een leefgebied. Ieder
traject (of deeltraject) kent zijn eigen tijdsduur, inhoud
(gekoppeld aan dat specifieke leefgebied) en intensiteit
van hulpverlenen (gekoppeld aan de vraag en
verwachtingen van de cliënt).
Dit trajectdenken reflecteert een schijn van maakbaarheid.
Het pretendeert dat een veldwerker (trajectbegeleider)
door gericht en daadkrachtig optreden
binnen een vooraf bepaald tijdsbestek cliënten op
de rails krijgt of tenminste een toeleiding realiseert.
En daarmee het traject ‘succesvol’ kan afsluiten. In
de praktijk gaat dat maar voor een beperkt deel van
cliëntengroepen van Streetcornerwork op. De anderen
doen niet mee aan deze ‘aanbodgerichte’ wijze van
denken en handelen.
Datzelfde geldt voor langdurige harddrugsverslaafden.
Zij gaan hun eigen weg, vallen terug als de druk te
groot wordt, of gedragen zich zodanig dat zij op basis
van intakecriteria en contra-indicaties uitgesloten worden
door de ‘gespecialiseerde’ hulpverleningsinstellingen.
Dan zijn ze terug bij af. Voor deze instellingen
een gerechtvaardigde beslissing, voor de cliënten een
nieuwe afwijzing en teleurstelling. Een harddrugs
verslaafde die al dertig jaar in de scene zit, ligt daar
misschien niet meer wakker van, voor jongeren is het
fnuikend. In beleidstermen is de groep ‘draaideurcliënten’
ontstaan.
Veldwerkers (trajectbegeleiders) van Streetcornerwork
stellen hier tegenover dat zij ‘doorgaan waar anderen
stoppen’. Dat zij tijd en energie steken in de jongeren
om hen ‘vast te houden’. Wat in korte tijd kan, gebeurt
in korte tijd. Maar als er een lange tijd van investeren
nodig is, dan is dat de realiteit. Door deze vasthoudendheid
wordt de basis van vertrouwen groter,
waarmee de kans toeneemt een jongere ooit gemotiveerd
te krijgen om toeleiding naar een ‘specialistische’
hulpverleningsorganisatie op succesvolle wijze te
aanvaarden.
Naast de actieve outreachende benadering en de
integraliteit van de aanpak van Streetcornerwork is een
positieve benadering van de doelgroep van cruciaal
belang. De veldwerker start met aanvaarden van de
(groepen) jongeren of langdurige harddrugsgebruikers,
zoals zij zijn. Dit betekent aanvaarding van een
groep met al zijn taalgebruik, gedrag, waarden en
normen, druggebruik, criminele activiteiten, enzovoorts.
Aanvaarden betekent niet dat alles zomaar
goedgekeurd wordt. Het betekent wel dat de waarden
en normen van de doelgroep aanvaard worden als
een eigen keuze. Daar moeten ze zelf verantwoordelijkheid
voor dragen. Geen moralisme dus.
53