Zeeland klaar voor bediening op afstand - OTAR

daarbij vooral op zijn kwaliteitssysteem;
of hij voorafgaand aan de gunning
zijn organisatie voldoende op orde
heeft om de opdracht daadwerkelijk
overeenkomstig onze eisen tot stand
te kunnen brengen. Tijdens het
bouwproces toetsen wij regelmatig of
dat proces ook dienovereenkomstig
in de praktijk functioneert. Voor ons
is het belangrijk te weten hoe de
aannemer bij voorbeeld omgaat met
afwijkingen, als er onderdelen niet
goed verlopen. In de oude situatie
was het aan Rijkswaterstaat om op die
momenten bij te sturen. Nu gaat het
erom dat de aannemer afwijkingen zelf
signaleert, aanmeldt, bijstuurt en het
ook administratief geheel zelfstandig
afhandelt.”
De Goffau vertelt dat deze insteek
ook zeer bepalend is geweest voor
de wijze waarop de marktpartijen zijn
geconsulteerd voor het MOBZ-project.
“Je hebt er niets aan als een aannemer
houtje-touwtjeswerk levert en gewend
is precies voorgeschreven te krijgen
wat hij moet leveren. Een opdracht in
de trant van: ‘lever mij 1000 m3 beton
en 1000 m3 asfalt en zorg maar dat
het in die weg terechtkomt’, is heel wat
anders dan ‘maak een weg die een
druk van 20 ton kan doorstaan en 10
jaar onderhoudsvrij is’.”
Marktscan vooraf
Om allereerst te bepalen of eventuele
kandidaten in staat zijn volgens de
nieuwe methode te werken en of zij ook
de omvang van het MOBZ-project en
de integrale opdracht over meerdere
disciplines aan kunnen, is door
Rijkswaterstaat vooraf een Europese
marktscan verricht. De Goffau:” Door
middel van een internetsessie konden
belangstellenden allerlei vragen
invullen. Daar hebben veel aannemers
gebruik van gemaakt. Vervolgens
volgde ook nog een informatiesessie
waarbij wij met de markt hebben
gesproken over de aard, omvang
en werkwijze met betrekking tot het
project. Dit was eigenlijk het voorwerk
waaruit wij konden constateren dat er
voldoende aannemers bestonden die
geïnteresseerd waren en ook in staat
zouden moeten zijn het werk uit te
voeren.”
Vijf offertes
Daarop, zo vervolgt De Goffau, is een
Europese aanbestedingsprocedure
gestart voor het eerste deel van de
realisatie met een omvang van rond
de 10 miljoen euro: de aanpassing op
de kleinere sluizen en de inrichting van
de Nautische Centrale Neeltje Jans in
het ir. J.W. Topshuis. Hierop kwamen
uiteindelijk vijf offertes binnen. Eén offerte
daarvan bleek niet geldig en een van
de partijen zou zich later terugtrekken.
“Op basis van de gestelde criteria zijn
we met de drie resterende kandidaten
verder gegaan. Daarbij bleek dat de
mate waarin de kwaliteitssystemen op
orde waren om aan te sluiten op de door
ons gewenste werkwijze, per kandidaat
toch nog behoorlijk verschilde. De
aanbieding van Siemens kwam hieruit
als beste uit de bus.”
Systeemgerichte
contractbeheersing
Siemens is daarop na gunning van de
opdracht voortgegaan met de verdere
invulling van het ontwerp en uitvoering
van de werkzaamheden. Op basis van
systeemgerichte contractbeheersing
is vervolgens tijdens de uitvoering van
de werkzaamheden de voortgang door
Rijkswaterstaat in samenwerking met
de opdrachtnemende partijen getoetst.
De Goffau:”Tijdens de uitvoering
worden door ons steekproefsgewijs
toetsen gedaan om te zien of het
kwaliteitssysteem gevolgd wordt en de
werkprocessen op orde zijn. Het gaat
daarbij vooral om te kunnen beoordelen
of bijvoorbeeld het plan van aanpak
voldoet aan de door het bedrijf zelf
gehanteerde normen, of het proces van
kwaliteitsborging binnen het bedrijf wel
goed functioneert.”
Niet alle criteria duidelijk
De Goffau vervolgt: “Daarbij kwam naar
voren dat voor de contractpartij toch
nog niet alles altijd even duidelijk is wat
het betekent om een integraal ontwerp
uit te werken op basis van de criteria
die wij als Rijkswaterstaat stellen. Zoals
wij ook elders hebben geconstateerd,
zijn aannemers altijd gewend geweest
bepaalde dingen op een bepaalde
manier te doen. Hierdoor sluiten
proces- en projectaanpak in de praktijk
niet volledig aan op de geïntegreerde
verantwoordelijkheid voor ontwerp en
realisatie. Natuurlijk beogen wij vanuit
Rijkswaterstaat niet dat alle aannemers
hun complete proces- en bedrijfsvoering
totaal moeten veranderen. Maar wij
verwachten wel dat de aannemer
volgens zijn eigen kwaliteitssysteem
op een gecontroleerde manier de
producten tot stand brengt,” aldus de
projectmanager.
Verbetering inzichten
De Goffau constateert echter dat de
discussie met de aannemer ook tijdens
de uitvoering van het MOBZ-project
wederzijds tot een verbetering van
inzichten heeft geleid. “En dat kan er
bij mogelijke toekomstige opdrachten
alleen maar toe leiden dat we meer
gesynchroniseerd met elkaar bezig
kunnen zijn.”
Vervolg pilotproject
Had deze eerste pilotopdracht een
omvang van rond de 10 miljoen euro, de
volgende fase en daaraan gekoppelde
werkzaamheden zal beduidend meer
gaan kosten. Dan worden de drie grote
sluizencomplexen in Zeeland-Noord
die ook vanuit het ir.J.W. Topshuis
bediend gaan worden onder handen
genomen, gevolgd door de sluizen en
bruggen ‘onder’ de Westerschelde en
inrichting van de Nautische Centrale
Terneuzen. Deze opdracht wordt
volgend jaar in de markt gezet en moet
in 2010-2011 gereed zijn. Dan zullen
de Krammersluizen, Kreekraksluizen,
Sluizen Hansweert, Postbrug en
Vlakebruggen en de sluizen in Terneuzen
en bruggen bij Sluiskil en Sas van Gent
bediend worden vanuit respectievelijk
de Nautische Centrale Neeltje Jans
en de Nautische Centrale Terneuzen.
Meeliften?
Tenslotte wordt nog bekeken of dienst
Zuid Holland met ons project mee
kan liften om een aantal sluizen uit
de Biesbosch op afstandbediening
te brengen. Verder wordt er in
samenwerking met de provincie Zeeland
onderzocht of de bediening van bruggen
en sluizen in het Kanaal door Walcheren
alsmede de Oosterscheldebrug met het
project geïntegreerd kan worden. Dan
is de gehele pilot afgerond en kan de
standaardisering ook elders in Nederland
worden ingevoerd. Overigens vindt
ondanks de pilotfase al nauw overleg
plaats met andere delen van het land
over de tot nu toe behaalde resultaten
opdat de standaardisering daar door
tussentijdse aanpassingen zoveel
mogelijk synchroon kan meeliften. •
20 MOBZ 2008 MOBZ 2008
21