Ontwikkelagenda Lemmer (2010) Bijlagen.pdf - AA Planadvies

Met steeds verschillende methoden is vanaf de openstelling in 1950 informatie verzameld
over de ontwikkeling van de Prinses Margrietsluis. Deze is opgenomen in bovenstaande tabel
en geeft heel goed de trend weer. Door deze methodische verschillen is er wel enige
inconsistentie, met name bij gevaarlijke stoffen en containers. Ook ontbreken nog gegevens
door systeemfouten in het registratiesysteem. Om deze te achterhalen is zou een volledige
handmatige analyse van de gegevens nodig zijn. Duidelijk is dat de schaalvergroting ondanks
de recessie sterker doorzet dan verwacht.
De recreatievaart kan ook kiezen voor een alternatieve route via het dorp Lemmer, maar dit is
een veel nauwere passage en heeft een beperkte capaciteit. Jaarlijks passeren tussen 15 en
20.000 schepen deze route via de Nieuwe Lemstersluis. (50 x 7,95 meter) Ten opzichte van de
hoofdroute betekent dit ruim 5 kilometer omvaren door een druk historisch havengebied, wat
veel meer is ingericht voor recreatief verblijf in plaats van doorvaart. De route is ook veel
smaller dan de hoofdroute en kan niet worden verbreed vanwege de aanwezige historische
bebouwing. Extra obstakels worden daarbij gevormd door drie beweegbare lage bruggen en
een engte bij de Oude Sluis.
De vraag werpt zich op of het heffen van tol op de historische route door het dorp Lemmer
mede de oorzaak is van de toenemende druk van de recreatievaart op de Prinses
Margrietsluizen. Dat blijkt maar zeer beperkt het geval te zijn. Alle schepen met thuishaven
Lemmer, vooral de huurvloot, zijn voorzien van een jaarabonnement en hebben dus geen
financiële reden om de oude route te mijden. De toevallige passant die op vakantie is, wordt
juist aangetrokken door het karakteristieke Lemmer en is bereid het tolgeld te betalen.
Enige groei op de historische route met ongeveer 5.000 schepen is nog wel mogelijk, maar in
het gebied wordt vooral extra ingezet op verblijf en bestedingen aan de wal. Hierdoor is een
vlotte doorstroming van het scheepvaartverkeer via deze route onmogelijk. Er is ook geen
fysieke ruimte voor het maken van wachtvoorzieningen om de doorvaart van 30.000 extra
schepen te faciliteren. De route via het dorp Lemmer is daarmee ongeschikt om als alternatief
voor de Prinses Margrietsluis te fungeren.
In de studie van AVV zijn diverse sluisconfiguraties met elkaar vergeleken. Daarin zijn zes
varianten doorgerekend, die uitgaan van vervanging van de huidige sluis in combinatie met
het scheiden van de recreatievaart tot het compleet vervangen van de huidige sluis door een
dubbele sluis. Bij elk van deze varianten is de passeertijd per schip binnen een economisch
scenario uitgerekend. Uit de studie valt af te leiden dat de sluis bij het huidige gebruik, anno
2010, een passeertijd van meer dan 1 uur kent. Voor de afwikkeling van het verkeer stelt
Rijkswaterstaat bij sluizen op de hoofdvaarwegen als norm een gemiddelde totale wachttijd
van 30 minuten 6 . Deze wordt dus ruim overschreden.
Voor situaties met meer dan 10.000 passages van beroepsvaart per jaar geeft de RVW 2005
de aanbeveling 7 om een aparte jachtensluis te bouwen. Dit is consistent met de aanbeveling
uit het verkennende onderzoek uit 1999.
De bestaande sluis is nu aan groot onderhoud toe. De betonnen palen van de geleidewerken
welke in de voorhavens en in de sluis zelf staan raken regelmatig ondermijnd door
(boeg)schroeven van de steeds groter wordende scheepvaart. Eind 2010 zal het kanaalprofiel
geheel zijn opgewaardeerd naar CEMT klasse Va en zal overeenkomstig de afspraken met het
6 Rijkswaterstaat Adviesdienst Verkeer & Vervoer: Richtlijnen Vaarwegen (RVW 2005), paragraaf 4.2.
7 Rijkswaterstaat Adviesdienst Verkeer & Vervoer: Richtlijnen Vaarwegen (RVW 2005), paragraaf 4.5.
Provincie Fryslân Pagina 6 12-03-2011
Ontwikkelagenda Lemmer 2040-2050 Bijlagenrapport