Cahier 4 - Oxfam-Solidariteit

More documents

Recommendations

Info

DEEL 1 12 oxfamcahier - juni 2005 Eenheidsdenken heidsopdrachten en investeringen. Alle studies relativeren het effect van deregulering op de investeringsstroom. (2) Uit de vergelijking van de stroom aan directe buitenlandse investeringen (FDI – Foreign Direct Investment) tussen de OESO-landen (Organisatie voor Economische samenwerking en Ontwikkeling) enerzijds en 31 ontwikkelingslanden anderzijds tijdens de voorbije twintig jaar is dat ook duidelijk gebleken. In deze vergelijking werd onderzocht wat het verschil was tussen landen met en landen zonder bilaterale akkoorden over investeringen. Niets klinkt valser dan de slogan van de Internationale Kamer van Koophandel die beweert dat “WTOregels over investeringen voordelen bieden aan de ontwikkelingslanden.” (3) Tijdens een interne vergadering van de WTO erkende de Europese Commissie trouwens zelf “dat er geen automatische wisselwerking bestaat tussen FDI en de overdracht van technologie”. Bij haar eigen voorstellen voor een multilateraal investeringsakkoord, voegde ze er nog aan toe dat “nooit beweerd is dat het opstellen van dergelijke regels onontbeerlijk is om de aantrekkingskracht van een gastland voor FDI te vergroten. Ze zouden hoogstens een beperkte maar zeer gewaardeerde bijdrage leveren door de juridische veiligheid voor de investeerders te verbeteren.” (4) Zelfs de Wereldbank moet wel erkennen dat “de landen die een BOI ondertekenden, niet meer directe buitenlandse investeringen ontvangen hebben dan de landen die deze overeenkomsten niet ondertekenden.” (5) In een meer uitgewerkte studie moest de Wereldbank toegeven dat “de analyse van twintig jaar directe buitenlandse investeringen van de OESO-landen naar de ontwikkelingslanden, niet aantoont dat bilaterale overeenkomsten inzake investeringen ook bijkomende investeringen tot gevolg hebben”. (6) China en Maleisië bevestigen het tegendeel: ze hebben geweigerd de dominante denkwijze te volgen. Hun wetgeving over investeringen is zeer weinig geliberaliseerd vergeleken met de landen die BOI’s met Westerse landen ondertekend hebben. Toch behoren China en Maleisië tot de landen waar de buitenlandse investeringen het meest toenamen in de loop van de jaren negentig. (Zie ook artikel over investeringen in Cuba p. 45) Nogmaals blijkt dat het dogmatisch toepassen van een principe botst met de verscheidenheid aan situaties. Het is noodzakelijk om rekening te houden met de diversiteit en af te zien van verplichtende, homogene en dwingende regelgeving. Deregulering ontwricht de samenleving De aangroei van de directe buitenlandse investeringen vertaalt zich in verschillende controleerbare en niet tegenspreekbare verschijnselen. Bij gebrek aan een internationale regelgeving die de praktijken van de investeerders indijkt, passen de staten hun eigen wetgeving aan om alsmaar aantrekkelijker te worden voor investeerders. De staten, onderworpen aan het ideologische gehamer en aan de druk van de Westerse regeringen en internationale instellingen, voeren die aanpassingen door hoewel die vaak nadelig zijn voor hun autonomie, voor de arbeidsomstandigheden en de sociale rechten en voor milieurichtlijnen. De liberalisering van het kapitaal en de rechten van de investeerders brengen systematisch de sociale afbraak en milieuvernietiging met zich mee. Maar de prijs om een investeerder te onthalen wordt zelfs niet gecompenseerd door het creëren van toegevoegde waarde en van arbeidsplaatsen. ➜ Conclusie: Het is een feit, deregulering leidt niet tot een toename van investeringen. Er moeten bovendien nog andere factoren in rekening gebracht worden om het nut van directe buitenlandse investeringen te beoordelen, zoals de rol van speculatieve investeringen en de ontwrichtende effecten van de mobiliteit van de investeringen. Verder moet ook rekening gehouden worden met het verdwijnen van lokale arbeidsplaatsen als gevolg van investeringen, de demografische verschijnselen die erdoor ontstaan en de ingrijpende veranderingen in de maatschappij die daaruit voortvloeien. 1) Urfig: Unité de Recherche, de Formation et d’Information sur la Globalisation. Onderzoeksgroep. www.urfig.be (2) African Development Bank, International Investment in Africa: Trends and Opportunities, 2001; A. Singh, Foreign Direct Investment and International Agreements, South Centre, Geneva, 2001; UNCTAD, A Positive Agenda for Developing Countries: Issues for Future Trade Negotiations, UNCTAD, Geneva, 2000. (3) ICC, Policy statement, ICC’s expectations regarding a WTO investment agreement, Paris, 7.03.2003. (4) OMC, secretariaat, verslag van de vergaderingen op 7 en 8 maart 2001, WGTI/M/14, p.6. (5) World Bank, Global Economic Prospects and the Developing Countries 2003: Investing to Unlock Global Opportunities?, World Bank, Washington DC, 2003. (6) M. Hallward-Driemeier, Do Bilateral Investment Treaties Attract FDI?, World Bank, Washington DC, 2003.
Liberaliseringsakkoorden Hoe rijke landen beperkingen opzij schuiven RAOUL MARC JENNAR, onderzoeker bij <strong>Oxfam</strong>-<strong>Solidariteit</strong> en Urfig (1) INVESTEREN IS EEN GRENSOVERSCHRIJDENDE ACTIVITEIT DIE OVER HET ALGEMEEN OMSCHREVEN WORDT ALS EEN BELANGRIJKE FACTOR VOOR DE GROEI VAN WERKGELEGENHEID EN ONTWIKKE- LING. MAAR MEN ZOU ZICH KUNNEN AFVRAGEN - VOORAL DOOR FENOMENEN ALS DELOKALISATIE OF HET SLUITEN VAN GOED DRAAIENDE EN WINSTGEVENDE BEDRIJVEN - WAT HET DOEL VAN EEN INVESTERING WERKELIJK IS. Waarom wordt geïnvesteerd? Om een activiteit op te starten? Om zoveel mogelijk winst te boeken door een competitie tussen staten in te voeren en daarbij de zwaktes in de sociale en ecologische wetgeving te gebruiken? Die vraag is van primordiaal belang. Ze zet de soevereiniteit van de staten en de rol van de overheden op losse schroeven. De mate van vrijheid die buitenlandse investeerders krijgen, is een maatstaf voor de neoliberale vooruitgang in de 21ste eeuw, waarin lokale, regionale en nationale overheden steeds minder beweegruimte krijgen. In alle normatieve teksten over investeringen die goedgekeurd worden op multilateraal niveau of bij bilaterale akkoorden, valt dezelfde wil van het Westen op om de staatssoevereiniteit aan banden te leggen en brandhout te maken van alle sociale en ecologische belemmeringen. 1. De eerste akkoorden binnen het GATT Rond die thematiek werd een eerste reglementering uitgewerkt binnen het GATT (General Agreement on Tariffs and Trade – Algemeen Akkoord inzake Tarieven en Handel, in werking vanaf 1948 tot 1994, zie kader De Uruguay Ronde) wat vorm gaf aan een ‘Algemeen Akkoord over de gevolgen van de beperking en de verstoring van de handel die voortkomen uit maatregelen over investeringen’. Het wou vermijden dat investeerders, uit welk land dan ook, zouden gediscrimineerd worden door nationale maatregelen inzake investeringen. In het kader van het GATT had dit akkoord geen bindende werking. Tijdens de conferentie van Punta del Este in 1986, die de start was van de Uruguay Ronde (zie kader p.16), werd besloten onderhandelingen op te starten om nieuwe maatregelen uit te werken die dergelijke discriminatie beter zou tegenhouden. Het is de grondslag van een van de akkoorden die uitgaan van de Wereldhandelsorganisatie (WTO). Het kreeg de naam ‘Akkoord over de maatregelen rond investering en handel’, (TRIMS – Agreement on Trade-Related Investment Measures). Het werd van kracht op 1 januari 1995 en maakt deel uit van de Akkoorden van Marrakech, die ondertekend werden in april 1994. DEEL 1 oxfamcahier - juni 2005 13
Page 1 and 2: Geen vergiftigd geschenk.Sociaal in
Page 3 and 4: ➜ Deel 3 De liberalisering van ka
Page 5 and 6: De campagne staat niet los van de i
Page 7 and 8: Het ontbreekt het rijke Noorden aan
Page 9 and 10: de het VN-Centrum voor Transnationa
Page 11: Europese Commissie er alles aan ged
Page 15 and 16: ➜ ➜ ➜ WAT BETEKENT ... ? Mees
Page 17 and 18: gaf industriële en financiële gro
Page 19 and 20: Lessen trekken uit NAFTA Wanneer de
Page 21 and 22: tingen van Canada niet nakomt krach
Page 23 and 24: Analyse van 10 Akkoorden Investerin
Page 25 and 26: Chili Dit Akkoord wordt gekenmerkt
Page 27 and 28: Het koloniale erfgoed Partnerschap
Page 29 and 30: staten, zowel bij de WTO als bij de
Page 31 and 32: Kapitaal aan banden leggen De nefas
Page 33 and 34: Gevolgen van de liberalisering Gevo
Page 35 and 36: Zo moet er bij de aanvraag ondermee
Page 37 and 38: wen) veel te weinig verdienen, is b
Page 39 and 40: Sommige landen hebben geprobeerd di
Page 41 and 42: Analyse uit El Salvador Pogingen om
Page 43 and 44: Analyse van de Wereldbank De Wereld
Page 45 and 46: Investeren in Cuba Investeerders aa
Page 47 and 48: Cuba, aanleiding tot het mondiale i
Page 49 and 50: wordt voldaan, niet alleen vóór h
Page 51 and 52: De meeste projecten worden uitgevoe
Page 53 and 54: Afbraak van arbeidsvoorwaarden De M
Page 55 and 56: Van Dorpstraat naar Wetstraat Het v
Page 57 and 58: Websites > > > > > > > > > > > > >
Page 59 and 60: De auteurs Alle bijdragen in deze p

Cahier 4 - Oxfam-Solidariteit

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?