Cahier 4 - Oxfam-Solidariteit

Sommige landen hebben geprobeerd die wetten te wijzigen
– lees: nog te versoepelen - om de investeerders te behagen,
maar dat is op verzet gestoten.
• Gezondheid, sociale zekerheid en bescherming van het moederschap
Zoals eerder vermeld heeft geen enkel land de ILO-conventie
183 in verband met het moederschap ondertekend. Dat
zorgt voor dagelijkse misbruiken, zoals ontslag omwille van
zwangerschap, een andere job moeten aanvaarden omwille
van moederschap, bedreigingen als
een werkneemster zwangerschapsverlof
wil nemen, enz.
Het werk in de maquilas veroorzaakt
heel wat beroepsziekten (artritis,
migraine, longziekten,...) door het
werken met textiel en kleurstoffen,
maar die komen nog steeds niet in
aanmerking voor de sociale zekerheid.
De wetgeving is niet mee geëvolueerd
met de nieuwe soort beroepsziekten
die door die specifieke tewerkstelling
veroorzaakt worden. In Guatemala en
Eind november 2002 schorste het bedrijf Anthony
Fashions (Noord-Amerikaans en Hondurees kapitaal) alle
700 werkneemsters in de vrijhandelszone San Bartolo in
El Salvador. Als reden gold dat hun belangrijkste klanten
Leslie Fay en Liz Clayborne geen bestellingen meer hadden
geplaatst.
• Op 20 december kregen de arbeidsters hun eindejaarspremie
niet, noch hun salaris van de voorbije 15
dagen. Ze ontvingen wel het bericht dat iedereen ontslagen
werd. Dankzij heel wat protestacties kregen ze uiteindelijk
op 30 december het achterstallige salaris uitbetaald,
maar een eindejaarspremie was er niet bij.
• Bovendien was er nog iets aan de hand. Gedurende de
laatste 15 maanden had het bedrijf zijn bijdragen voor
pensioen en sociale zekerheid niet betaald aan de staat,
terwijl de bijdragen al die tijd wel afgehouden werden van
➜
Ontslag als eindejaarspremie
Honduras scheren ze gewone ziekten en beroepsziekten
nog steeds over dezelfde kam.
• Recht op vereniging en vakbondslidmaatschap
Er zijn landen waar de vereisten voor collectieve onderhandelingen
veel te streng zijn waardoor ze het recht op vereniging
in de praktijk onbestaande maken. In El Salvador moet
een vakbond de helft plus één van de arbeiders verenigen,
om gebruik te kunnen maken van die rechten. In een gesloten
omgeving als de maquilas is dat vrijwel onmogelijk.
Praktijken als bedreigingen, intimidaties
en ontslag zijn dagelijkse kost. Er
circuleren ook zwarte lijsten van
‘gevaarlijke’ werknemers. In Guatemala
zijn slechts drie vakbonden
erkend op de 413 textielfabrieken in
de maquilas. In Honduras kunnen de
arbeiders van een maquila geen staking
organiseren als die niet is goedgekeurd
door het ministerie van
Arbeid, omdat de maquilas daar
ondergebracht zijn bij de openbare
sector.
de salarissen. Ondertussen was het volop bezig een
nieuw bedrijf op te starten en alle activiteiten naar daar
over te hevelen. De arbeidsters dienden meer dan 200
aanklachten in bij de belastingsdienst wegens fraude
(zeg maar diefstal). Ze eisten ook een tussenkomst van
de minister van Arbeid, maar die deed niets.
• In januari 2003 verklaarde de minister dat hij het bedrijf
een zware boete had opgelegd, maar de arbeidsters
hebben daar geen bewijs van gezien. Integendeel, de talloze
bezoeken van de inspecteurs van het ministerie van
Arbeid eindigden steeds in het kantoor van de eigenaar,
Jorge Paz, die als motto hanteert dat ‘geld alles regelt’
en die opschept met zijn goede relaties met het ministerie.
Sinds de bezoeken werden de arbeidsters en de vakbonden
elke toegang tot de dossiers van het ministerie
van Arbeid geweigerd.
DEEL
4
oxfamcahier - juni 2005 39