De wondere geneeskracht van groene - i-Sana
22.09.2013 • Views
Share Embed Flag

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
i.sana.be

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

April 2010<br />

Een gezonder hart<br />

in tien stappen<br />

Gezonde<br />

darmen,<br />

gezonde<br />

weerstand<br />

Mierik:<br />

de strafste<br />

smaak <strong>van</strong><br />

de kruidentuin<br />

<strong>De</strong> <strong>wondere</strong><br />

<strong>geneeskracht</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>groene</strong><br />

thee<br />

GEZONDHEIDSMAGAZINE<br />

Waaraan merk je dat je te weinig slaapt?<br />

I-SANA nr3 · 1

2 · I-SANA nr3<br />

Nutribell<br />

Nutriënten<br />

<strong>De</strong> beste nutriënten uit de natuur!<br />

Zuivere en natuurlijke<br />

OMEGA 3-VETZUREN<br />

in grote verpakking, speciaal voor kinderen en tieners <strong>van</strong> 3 tot 16 jaar<br />

Kinderen voelen en ontwikkelen zich beter met OMEGA 3-visoliecapsules.<br />

Minder ziek, fitter, rustiger en beter studeren !<br />

• OMEGA 3-vetzuren met hun belangrijke bestanddelen EPA en<br />

DHA spelen een grote rol bij de ontwikkeling <strong>van</strong> de hersenen en<br />

de groei <strong>van</strong> kinderen.<br />

• Ook het afweersysteem, de circulatie, het zenuwstelsel, het gezichtsvermogen<br />

en de huid <strong>van</strong> uw kind hebben deze belangrijke<br />

bouwstoffen nodig om zich goed te ontwikkelen.<br />

• <strong>De</strong> vetzuren hebben een gunstig effect op de concentratie en het<br />

geheugen <strong>van</strong> uw kind, en daarmee op hun leerprestaties, en ze<br />

kunnen rust brengen bij drukke, rusteloze kinderen.<br />

Ca. 365 capsules<br />

junior<br />

Samenstelling: Capsules met 500mg visolie. Bevat per capsule: 200 mg OMEGA 3-polyonverzadigde vetzuren<br />

(125 mg EPA - 75 mg DHA). Aangevuld met vitamine E.<br />

Nieuw!<br />

Speciale introductie<br />

Nu met €11,00 korting<br />

€44,00<br />

i.p.v. €55,00<br />

Gebruik: Kinderen <strong>van</strong> 3 t/m 10 gebruiken 1 capsule per dag, kinderen <strong>van</strong> 11 t/m 16 jaar tweemaal per dag 1 capsule bij de maaltijd met een beetje<br />

(bron)water, tenzij anders voorgeschreven. Wanneer kinderen moeilijk innemen, kan de capsule worden doorgeprikt en uitgeknepen. <strong>De</strong> olie goed door<br />

de (niet hete)voeding mengen en deze voeding vervolgens direct opeten.<br />

<strong>De</strong> visolie die verwerkt is in Nutribell Junior is afkomstig <strong>van</strong> de vetste vissoorten uit de Indische Oceaan. Een zuiver natuurproduct dat bovendien<br />

streng gecontroleerd is op pcb’s, dioxines en zware metalen.<br />

Verdeeld door: DRENCO NV - Stationsstraat 110 / 2 - 3570 Alken<br />

Tel. + 32 (0)11 37 19 24 - Fax + 32 (0)11 37 19 26 - www.drenco.be - info@drenco.be

COLOFON<br />

I-SANA MAGAZINE<br />

Web-Gezondheidsmagazine<br />

Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

info@isana.eu<br />

www.isana.eu<br />

Redactieadres:<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

redactie@isana.eu<br />

Uitgave:<br />

Maandelijks elektronisch nummer<br />

(behalve de maanden juli en augustus)<br />

Verantwoordelijk uitgever:<br />

Monique Kmita<br />

Gedelegeerd bestuurder:<br />

Danny Zeegers<br />

Verantwoordelijke marketing,<br />

promotie en advertenties België:<br />

Peter Kmita<br />

Verantwoordelijke regie Nederland:<br />

Kees Martens<br />

Hoofdredacteur:<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Art-Director:<br />

Alvin Bamps<br />

Documentatie & secretariaat:<br />

Ellen Drenth<br />

Copyright 2010<br />

Alle in de advertenties en redactionele<br />

stukken opgenomen gegevens, alsook foto’s<br />

door derden aangeleverd, vallen onder<br />

verantwoordelijkheid <strong>van</strong> het betrokken bedrijf,<br />

instelling of dienst die aanlevert aan Advies<br />

Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de<br />

rechten <strong>van</strong> die gegevens kan de uitgever niet<br />

aansprakelijk worden gesteld. Advertenties<br />

kunnen zonder enige motivering worden<br />

geweigerd.<br />

Niets uit deze uitgave mag worden<br />

verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door<br />

middel <strong>van</strong> druk, fotokopie of welke andere<br />

wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke<br />

toestemming <strong>van</strong> de uitgever. <strong>De</strong> inhoud<br />

(teksten en advertenties) <strong>van</strong> I-sana is geen<br />

medisch advies en kan een consult bij een<br />

arts niet ver<strong>van</strong>gen. Bij medische problemen<br />

of twijfel moet altijd een geneesheer worden<br />

geraadpleegd.<br />

Voorwoord<br />

i-sana een uitgave<br />

<strong>van</strong> Advies Media Gezond eten en gezond gedrag<br />

Elke dag een koffielepel vitamine<br />

C en je wordt 90 jaar.<br />

Elke dag twee koffielepels en<br />

je wordt 94. Dat heeft dan toch Linus<br />

Pauling bewezen, door zichzelf met<br />

9 gram vitamine C per dag extra, een<br />

tiental jaar lang in leven te houden<br />

ondanks zijn prostaatkanker. Anderen<br />

houden het bij een borrel per dag,<br />

twee koppen koffie drinken, geen koffie<br />

drinken, overschakelen op geitenkaas,<br />

honing in de thee, ginsengpoeder,<br />

kefir, kamboecha, de taigawortel<br />

uit de Russische steppe, volle rijst,<br />

basmatirijst, rauwe vis, veel fruit eten,<br />

geen fruit eten, gefilterd en gedynamiseerd<br />

water drinken, weinig water<br />

drinken, overschakelen op rode wijn,<br />

bier <strong>van</strong> hoge gisting, peperkoek,<br />

rozenbottelthee, en sojamelk. Hoewel<br />

we nog altijd op zoek zijn naar het<br />

levenselixir, hebben we intussen toch<br />

al door dat voeding invloed heeft op<br />

onze gedragingen, dat was al langer<br />

bekend. We leven bij de gratie <strong>van</strong> de<br />

scheikundige stoffen die ons aangereikt<br />

worden in het voedsel, de drank<br />

en de lucht. Dat de kwaliteit <strong>van</strong> onze<br />

gezondheid daar<strong>van</strong> afhankelijk is,<br />

wordt zelfs door de klassieke geneeskunde<br />

onderstreept: meer melk<br />

drinken tegen botontkalking, meer<br />

groenten eten tegen kanker, meer fruit<br />

eten tegen griep en verkoudheid en<br />

om het immuunsysteem te versterken.<br />

Dat voeding ook invloed zou hebben<br />

op onze reacties, en onze gevoelens<br />

is wel niet nieuw, want Linus Pauling<br />

had het er tientallen jaren geleden<br />

al over, maar dat de geneeskunde<br />

het nu helemaal overneemt, bewijst<br />

wel de wijsheid en de vooruitziendheid<br />

<strong>van</strong> zijn stelling. Hij won trouwens<br />

tweemaal en bijna driemaal de<br />

Nobelprijs. <strong>De</strong> criminoloog Stephen<br />

Schoenthaler voltooide drie placebogecontroleerde<br />

en gerandomiseerde<br />

onderzoeken die waren toegespitst<br />

op voeding en gedrag. Scholieren <strong>van</strong><br />

een basisschool, delinquente tieners<br />

en meer dan vierhonderd volwassen<br />

criminelen werden betrokken bij het<br />

dubbel blind onderzoek. In elk <strong>van</strong><br />

de groepen werd aangetoond dat wie<br />

voldoende multivitamines en minera-<br />

len gebruikte opvallend minder agressief<br />

en asociaal gedrag vertoonde.<br />

Hetzelfde gedragspatroon dook toen<br />

op als bij kinderen die een voeding<br />

gebruiken met meer fruit, groenten<br />

en volle granen. Uit deze gegevens<br />

bleek duidelijk dat een zeer goede<br />

en gezonde voeding zoals ze gedefinieerd<br />

wordt door de WHO (Wereld<br />

Gezondheids Organisatie), een<br />

significante gedragsverbetering, naast<br />

een verbetering <strong>van</strong> de gezondheid<br />

volgt. Schoenthaler concludeerde dat<br />

mineralen en vitamines en voldoende<br />

visolie in de voeding of in voedingssupplementen,<br />

gedrag en intelligentie<br />

<strong>van</strong> sommige kinderen significant kan<br />

verbeteren. Daarentegen kunnen voedingstekorten<br />

gewelddadig gedrag en<br />

onrust uitlokken, omdat een afname<br />

<strong>van</strong> de activiteit <strong>van</strong> de neurotransmitter<br />

serotonine samen gaat met een<br />

toename <strong>van</strong> agressief en vijandig<br />

gedrag. Vooral de afwezigheid <strong>van</strong><br />

het essentiële aminozuur tryptofaan,<br />

een voorloper <strong>van</strong> serotonine, die<br />

slechts kan gevormd worden als er<br />

voldoende vitamine B6 aanwezig is,<br />

kan leiden tot gewelddadig gedrag.<br />

Voedingsdeskundige Gert Schuitemaker<br />

vindt het zorgwekkend dat colafabrikanten<br />

hun campagnes toespitsen<br />

op sportevenementen bij jongeren en<br />

hamburgerketens faciliteiten creëren<br />

voor verjaardagsfeestjes <strong>van</strong> zeer<br />

jonge kinderen. Hun eetgewoonten<br />

worden op die manier negatief geconditioneerd.<br />

Het klassieke voedselpakket<br />

is daardoor veel te zoet, bevat te<br />

veel cafeïne, is te rijk aan verzadigd<br />

vet en geraffineerde stoffen, bevat<br />

te veel kleurstof, smaakmakers en<br />

additieven, die ook een negatieve<br />

invloed hebben op het sociaal gedrag.<br />

Vroeger zei men: „eet goed voedsel<br />

om gezond te blijven en lang te<br />

leven.” Nu moet men zeggen: „eet<br />

gezond om u goed te voelen, en een<br />

aantrekkelijk sociaal gedrag te verkrijgen”.<br />

We zullen dus het spreekwoord<br />

moeten herschrijven: „One apple a<br />

day keeps the policeman away”.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Hoofdredacteur<br />

I-SANA nr3 · 3

4 · I-SANA nr3<br />

InhouD<br />

unieke cursus<br />

voor iedereen<br />

„<strong>De</strong> plant als<br />

geneesmiddel”<br />

blz50<br />

blz06<br />

blz32<br />

Een gezond<br />

hart in<br />

tien stappen<br />

blz25<br />

Goede bloeddruk, lage cholesterol en<br />

soepele aders voor een vitaal en jong hart<br />

blz13<br />

blz34

lz28<br />

blz42<br />

Naast passief roken, een nieuwe killer<br />

ook derderangsrook veroorzaakt kanker...............................06<br />

Column: Uit de natuurgeneeskundige praktijk <strong>van</strong> Dr.<br />

Marcel Verheyen<br />

„Voor onderhoud naar de garage”........................................11<br />

Hoe onze natuurlijke afweer een handje helpen?<br />

Voor een sterke immuniteit: darmen gezond maken !.........13<br />

<strong>De</strong> <strong>wondere</strong> <strong>geneeskracht</strong> <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee<br />

helpt tegen huidveroudering, winterkwalen, hart- en vaataandoeningen,<br />

longkanker, depressie enz............................16<br />

Meer kanker bij blondjes uit het verfpotje?<br />

Blaas- en borstkanker nemen toe bij jonge vrouwen door<br />

scheikundige oxidanten............................................................20<br />

Gedachten zijn krachten<br />

Veel mensen piekeren zich ziek...............................................22<br />

Een gezond hart in tien stappen<br />

Goede bloeddruk, lage cholesterol en soepele aders voor<br />

een vitaal en jong hart..............................................................25<br />

Diabetes: de zoete ziekte<br />

Gezond dieet kan veel problemen voorkomen....................28<br />

Abdijsite Herkenrode presenteert:<br />

ShRIK <strong>van</strong> vogelschrik tot... held <strong>van</strong> het veld......................32<br />

Hoe weet je dat je te weinig slaapt?<br />

uw lichaam en geest hebben voldoende slaap nodig !....34<br />

Suikerziekte voorkomen:<br />

vezels eten en visolie!...............................................................38<br />

Advertorial<br />

Een glutenvrij dagje uit.............................................................40<br />

<strong>De</strong> <strong>groene</strong> vingers <strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

<strong>De</strong> wilgen vonden aspirine uit................................................42<br />

In de schatkamer <strong>van</strong> de natuur<br />

Mierik: de strafste smaak <strong>van</strong> de kruidentuin.......................46<br />

I-SANA nr3 · 5

Advertentie<br />

6 · I-SANA nr3<br />

Naast passief roken, een nieuwe killer:<br />

Ook derderangsrook<br />

Hulp bij stoppen roken<br />

Fumexit helpt!<br />

Verkrijgbaar in de apotheek met<br />

CNK-Bestelcode 2186-716<br />

of vraag ernaar in de betere natuurwinkel<br />

www.fytobell.be<br />

Niemand hoeft nog<br />

overtuigd te worden<br />

<strong>van</strong> de schadelijkheid<br />

<strong>van</strong> roken. Ondanks het feit<br />

dat de overheid heel wat geld<br />

binnenrijft door taksen en<br />

accijnzen op tabak, is de kost<br />

voor de volksgezondheid<br />

veel groter en dus wil ze<br />

roken ontmoedigen door<br />

allerhande beperkende<br />

wetten en door de taksen<br />

steeds hoger te maken.<br />

Dat lijkt niet veel invloed<br />

te hebben op jongeren die<br />

moeilijker te overtuigen<br />

zijn om te stoppen of er<br />

niet aan te beginnen. Toch<br />

is het wetenschappelijk<br />

bewijs bijzonder frappant<br />

en duidelijk. Zelfs <strong>van</strong>af<br />

de eerste sigaret is tabak<br />

gevaarlijk. Men was er<br />

al <strong>van</strong> overtuigd - en dat<br />

bleek ten overvloede uit<br />

rapporten - dat ook passief<br />

roken grote gevaren inhield.<br />

Nu komt er nog een dimensie<br />

bij: zelfs derderangsrook blijkt<br />

gevaarlijk te zijn.

veroorzaakt<br />

kanker<br />

D<br />

e desastreuze gevolgen <strong>van</strong><br />

roken worden steeds duidelijker.<br />

<strong>De</strong> tijd dat gedacht werd dat het<br />

enkel nadelig was voor de longen is lang<br />

voorbij. We weten nu dat hart- en vaatziekten<br />

er het gevolg <strong>van</strong> zijn en dat vooral ook<br />

de cognitieve functies eronder lijden. Het<br />

geheugen begint niet alleen bij mensen<br />

<strong>van</strong> middelbare leeftijd af te nemen, maar<br />

ook het vermogen om te studeren wordt bij<br />

jonge mensen aangetast: het vermogen<br />

tot redeneren, verbanden leggen, verbale<br />

vlotheid en woordenschat gaan achteruit.<br />

Rokers krijgen ook te maken met een<br />

verhoogd en vervroegd risico op Alzheimer.<br />

Niet roken of ermee stoppen is de beste<br />

beslissing.<br />

Zelfs één sigaret<br />

Volgens een recent gehouden onderzoek<br />

heeft zelfs een klein aantal sigaretten al<br />

gevolgen voor de gezondheid. Men heeft<br />

een groep jongeren <strong>van</strong> 21 bij het onderzoek<br />

betrokken en opgesplitst in twee groepen:<br />

niet-rokers en rokers <strong>van</strong> gemiddeld vijf à<br />

zes sigaretten per dag. Bij de test werd de<br />

soepelheid <strong>van</strong> de aders nagekeken net voor<br />

en net na het roken <strong>van</strong> één sigaret. Rokers<br />

moesten vlak voor de inspanning één sigaret<br />

roken. In rusttoestand was er weinig verschil<br />

maar gauw bleek dat zelfs één sigaret al<br />

duidelijke invloed had op de soepelheid <strong>van</strong><br />

de aders. Bij niet-rokers steeg de soepelheid<br />

<strong>van</strong> de aders na de inspanning, terwijl die<br />

bij rokers net andersom verhardde. Die<br />

verharding kon men ook vaststellen, bij het<br />

Jongeren beginnen vaak te roken om stoer te doen.<br />

gebruik <strong>van</strong> nicotinekauwgom. Het was dus<br />

de nicotine die mede verantwoordelijk kon<br />

worden gesteld.<br />

Onderzoekers concludeerden dat bij jonge<br />

rokers een gering aantal sigaretten al grote<br />

impact heeft op hun fysiek prestatievermogen<br />

en de gezondheid <strong>van</strong> hun aders. Beter is<br />

het totaal af te zien <strong>van</strong> roken, zelfs er niet<br />

mee te beginnen, als één sigaret al duidelijke<br />

gevolgen laat optekenen.<br />

DNA-schade<br />

Veel jongeren gaan er ook <strong>van</strong> uit dat ze nog<br />

op tijd kunnen stoppen als er schade zou<br />

blijken. Dat is voor velen wel een ijdele hoop<br />

omdat een groep internationale onderzoekers<br />

I-SANA nr3 · 7

Advertentie<br />

Tabak zal deze eeuw<br />

één miljard mensen doden<br />

tot de conclusie kwam dat vijftien sigaretten<br />

per dag al voldoende zijn om schade aan het<br />

DNA te veroorzaken.<br />

Men had daarvoor al de genetische code<br />

<strong>van</strong> twee soorten longkanker geïdentificeerd.<br />

Ook weet men dat voor het ontstaan <strong>van</strong><br />

longkanker 23.000 mutaties nodig zijn. Eén<br />

enkele mutatie kan derhalve geen longkanker<br />

veroorzaken. Tabak is verantwoordelijk voor<br />

duizenden mutaties en dat is begrijpelijk als<br />

men weet dat na het stoppen<br />

met roken pas na vijftien jaar<br />

de kans op ontwikkelen <strong>van</strong><br />

longkanker vermindert.<br />

Men gaat er <strong>van</strong> uit dat dan<br />

pas alle cellen, inclusief de<br />

beschadigde, zijn ver<strong>van</strong>gen<br />

door nieuwe cellen die dan<br />

geen schadelijke mutaties<br />

meer in zich dragen.<br />

Regelmatig worden trouwens<br />

nieuwe links gelegd tussen<br />

dodelijke ziekten en tabak.<br />

Men heeft becijferd dat in deze eeuw tabak<br />

verantwoordelijk zal zijn voor de dood <strong>van</strong><br />

niet minder dan één miljard levens, en dat<br />

is te wijten aan hun eigen tabaksrook of aan<br />

die <strong>van</strong> iemand anders. In de twintigste eeuw<br />

heeft tabak al 100 miljoen doden geëist en<br />

als de trend zich doorzet zal de 21ste eeuw<br />

één miljard doden laten optekenen. Dat is<br />

ondermeer het gevolg <strong>van</strong> het feit dat vooral<br />

jongeren meer beginnen roken en ook in de<br />

ontwikkelingsgebieden roken toeneemt.<br />

8 · I-SANA nr3<br />

Er komt een dimensie<br />

bij: ook derderangsrook<br />

is gevaarlijk, omdat<br />

schadelijke rookdeeltjes<br />

zich hechten aan kleding,<br />

gordijnen, meubilair, huid<br />

en haren...<br />

Ook heeft men ontdekt dat tabak nog een<br />

derde killer ontketent: er was om te beginnen<br />

de rechtstreekse rook, nadien de passieve<br />

rook en nu ook de derderangsrook.<br />

<strong>De</strong>rderangsrook ook<br />

dodelijk<br />

Passief roken was ook een groot gevaar<br />

voor de gezondheid <strong>van</strong><br />

de meerokende passagier,<br />

huisgenoot, collega in<br />

hetzelfde kantoor, café- en<br />

restaurantbezoeker. Maar<br />

daar is nog een dimensie<br />

bijgekomen: derderangsrook.<br />

Want nicotineresiduen<br />

kunnen weken of maanden<br />

rondhangen in lokalen,<br />

livings, kantoren, cafés,<br />

treincoupés, refters enz...<br />

Wetenschappers waarschuwen voor de<br />

rookdeeltjes die zich o.m. hechten aan<br />

kleding, gordijnen, meubilair, boeken en<br />

papieren, documenten, lichaamsharen<br />

en huid enz... <strong>De</strong>ze nicotineresidu’s die<br />

geen echte rook meer zijn, kunnen ook<br />

kankerverwekkend zijn, dat schrijven<br />

wetenschappers <strong>van</strong> de Berkeley University in<br />

de Verenigde Staten in het wetenschappelijk<br />

tijdschrift PNAS (Proceedings of the National<br />

Academy of Sciences). <strong>De</strong> onderzoekers<br />

troffen bij laboratoriumtesten substantiële<br />

<strong>De</strong> Goede Aarde in Wetteren<br />

Dieet-, natuur- en biologische voeding<br />

maandag t/m vrijdag <strong>van</strong><br />

9u00 tot 12u30 en <strong>van</strong><br />

14u00 tot 18u30<br />

zaterdag <strong>van</strong><br />

9u00 tot 12u30

Passieve rook die rondzwerft in woningen, cafés, restaurants en kantoren blijkt even dodelijk te zijn.<br />

hoeveelheden gifstoffen aan op materiaal<br />

dat eerder blootgesteld was aan tabaksrook.<br />

Rookdeeltjes zouden reageren met het<br />

wijdverbreide salpeterigzuur, een stof die op<br />

haar beurt vrijkomt bij verbrandingsprocessen<br />

in onder meer auto’s. Het resultaat is de<br />

vorming <strong>van</strong> kankerverwekkende TSNA’s<br />

(tobacco specific nitrosamines).<br />

<strong>De</strong> wetenschappers waarschuwen vooral<br />

voor het gevaar dat deze stoffen vormen<br />

voor kinderen, die door hun kleine gestalte<br />

en gedrag vaak direct in aanraking komen<br />

met besmet materiaal. Vandaar dat deze<br />

onderzoekers de overheid oproepen om een<br />

wet uit te vaardigen om het roken in woningen<br />

en in auto’s compleet te verbieden. Zeker in<br />

hotelkamers waar nadien niet-rokers moeten<br />

verblijven, is dit volledig uit den boze.<br />

Dr. Ed Jong <strong>van</strong> het Cancer Research in het<br />

Verenigd Koninkrijk roept daarom iedereen<br />

op zijn verantwoordelijkheid te nemen en de<br />

huizen, lokalen en auto’s compleet rookvrij<br />

te houden, om de gezinnen en vooral jonge<br />

kinderen te beschermen. Als rokers buiten<br />

gaan roken, dan brengen ze zo al een<br />

hoeveelheid tabakslucht mee naar binnen,<br />

hetzij door hun adem, maar ook door hun<br />

kleding, haren en huid. Dat is al voldoende<br />

om het aantal gevallen <strong>van</strong> kanker te<br />

verhogen, aldus de arts.<br />

Amanda Sandford <strong>van</strong> Action on Smoking<br />

and Health zei: “<strong>De</strong> schadelijke effecten <strong>van</strong><br />

passief roken zijn al goed vastgesteld, maar<br />

deze studie voegt een nieuwe dimensie<br />

toe aan de gevaren <strong>van</strong> roken en levert<br />

verder bewijs <strong>van</strong> de noodzaak om kinderen<br />

te beschermen, in het bijzonder tegen<br />

blootstelling aan tabaksrook. “<strong>De</strong> studie<br />

toont aan dat het residu <strong>van</strong> de rook op<br />

oppervlakken ook een potentieel risico voor<br />

kanker vormt, alleen weten we nog niet goed<br />

hoe groot dit risico is en wanneer het kan<br />

toeslaan”.<br />

Stop voor het te laat is<br />

Iedereen en ook jongeren kunnen best extra<br />

gemotiveerd worden om te stoppen met<br />

roken. Niet gemakkelijk soms, <strong>van</strong>wege de<br />

sociale druk <strong>van</strong> leeftijdgenoten, maar het<br />

staat ook cool om de beslissing te nemen.<br />

Ze kunnen daarbij gebruik maken <strong>van</strong><br />

onschadelijke middelen, en kunnen<br />

daarover met hun arts overleg plegen. Ook<br />

doeltreffend is een hip middel: de Fumexit<br />

rookstop-spray, <strong>van</strong> Fytobell, een spray die<br />

past in de jas, de schooltas, de broekzak<br />

en overal gebruikt kan worden: een handig<br />

tussendoortje zelfs tijdens de lessen als de<br />

rookhonger zich opdringt. Even sprayen<br />

en de zin in een sigaret verdwijnt. En<br />

bovendien geheel zonder nicotine, zodat de<br />

afhankelijkheid niet wordt voortgezet.<br />

We spraken erover met Ivo Pauwels, die je<br />

verder in dit blad ontmoet met zijn tuin- en<br />

natuurrubrieken en ook hij nam een aantal<br />

jaren geleden de beslissing om te stoppen<br />

met roken. “Dankzij dit natuurlijke en compleet<br />

plantaardig middel Fumexit ben ik er <strong>van</strong>af<br />

geraakt, en dat is maar goed ook.”<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

I-SANA nr3 · 9

Advertentie<br />

10 · I-SANA nr3<br />

Zwakke lichaamsmotor?<br />

Druppels 100ml Verkrijgbaar bij de apotheek met<br />

CNK bestelcode: 2645-489.<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Crataecin helpt!<br />

Crataegus (meidoorn) verzorgt de<br />

lichaamsmotor, die daardoor meer zuurstof<br />

krijgt en dus beter functioneert. Ginkgo biloba<br />

staat erom bekend dat ze een gunstige invloed<br />

heeft op de circulatie, en dat geldt ook voor<br />

Viscum album (maretak) die ervoor zorgt dat<br />

je vaatstelsel meer ruimte krijgt waardoor de<br />

druk daarin afneemt. Ook dat is goed voor je<br />

lichaamsmotor.<br />

<strong>De</strong> combinatie <strong>van</strong> onder andere deze drie<br />

heilzame planten in Crataecin optimaliseert de<br />

werking <strong>van</strong> de hele circulatie, waaronder ook<br />

de lichaamsmotor. Bovendien is het middel<br />

zeer geschikt bij de preventieve verzorging<br />

er<strong>van</strong>. Het middel middel helpt de de lichaamsmotor<br />

normaal te werken en en helpt voorkomen dat er<br />

zich opstoppingen in ons vaatstelsel voordoen.<br />

Het houdt letterlijk de weg vrij voor een een vlotte en<br />

efficiënte efficiënte doorstroming, waardoor het lichaam lichaam<br />

beter wordt wordt voorzien <strong>van</strong> voedingsstoffen voedingsstoffen en<br />

zuurstof, en afvalstoffen worden afgevoerd.<br />

Het gebruik is 3x daags 30 druppels vóór de<br />

maaltijd met wat water, na na 2 2 maanden 2x daags<br />

30 druppels. Het middel heeft een langzame<br />

aanloop tot effect. Het moet dus enkele weken<br />

ingenomen worden vooraleer vooraleer het zijn volle<br />

invloed ontplooit.<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be<br />

Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen in Nederland?<br />

www.boverte.com

Column<br />

Uit de natuurgeneeskundige praktijk <strong>van</strong> Dr. Marcel Verheyen<br />

„Voor onderhoud<br />

naar de garage”<br />

Dat gezondheid een grote rol speelt in het leven <strong>van</strong> een mens<br />

wordt vaak pas duidelijk als hij ernstig ziek wordt. Dan zijn de<br />

mogelijke oplossingen vaak niet zo eenvoudig. Preventief denken<br />

én handelen is het beste wat we kunnen doen. Moeten we dan elke<br />

dag vitaminepreparaten innemen of andere voedingsupplementen<br />

slikken? Is het de bedoeling dat we dan constant bezig zijn met<br />

‘gezond zijn’ en ‘gezond blijven’? Dat hoeft echt niet. Een goed<br />

evenwicht is hier het allerbeste.<br />

aar moet dan aandacht aan geschon-<br />

W<br />

ken worden? Het is erg nuttig te weten<br />

wat je zwakke punten zijn. Elke<br />

mens heeft zwakheden in zijn gezondheid.<br />

Zelfs de beste atleten hebben zwakke<br />

elementen in hun organisme. Als je beseft dat je<br />

maar zo sterk bent als je zwakste schakel - want<br />

we moeten het lichaam toch als één geheel beschouwen<br />

- dan is het natuurlijk <strong>van</strong> belang die<br />

specifieke zwakke schakels te kennen en te verzorgen.<br />

<strong>De</strong> gezondheidsproblemen <strong>van</strong> je grootouders,<br />

<strong>van</strong> je ouders, broers en zussen kunnen je al een<br />

idee geven <strong>van</strong> datgene waarmee jouw lichaam<br />

misschien ook te kampen krijgt. Is je grootvader<br />

en je vader gestorven aan een hartinfarct of heeft<br />

je broer misschien enkele overbruggingen gehad,<br />

dan is het logisch dat je extra aandacht schenkt<br />

aan je bloedvaten en meer specifiek de coronairen<br />

(de bloedvaten <strong>van</strong> de hartspier).<br />

In dit geval is het verstandig een preventief onderzoek<br />

te laten doen. <strong>De</strong> bloeddruk, het vetgehalte<br />

in het bloed, een inspannings-EKG en<br />

dergelijke kunnen nuttige informatie geven. Er<br />

zijn ook andere testen, elektronische tests zoals<br />

de Vegatest, NES, Prognos en andere, die een<br />

beeld geven <strong>van</strong> de gezondheidstoestand <strong>van</strong><br />

het lichaam. <strong>De</strong>ze onderzoeken zijn gevoelig genoeg<br />

om zwakheden <strong>van</strong> het lichaam duidelijk te<br />

maken.<br />

Dit alles heeft een bijzonder voordeel, namelijk<br />

dat je iets doet vooraleer er door ziekte schade<br />

ontstaat. Je hoeft niet te wachten totdat je echt<br />

ziek wordt, maar je gaat specifiek behandelen,<br />

je gaat iets doen, precies aan die zwakke punten<br />

die verbetering vergen.<br />

Voordelen<br />

Heel wat mensen zijn<br />

deze houding niet gewoon.<br />

Meestal gaan we pas naar<br />

de dokter als we al ziek<br />

zijn en niet om te voorkomen<br />

dat we ziek worden.<br />

Nochtans heeft een<br />

preventieve houding vele<br />

voordelen. Als het over<br />

onze auto gaat, denken<br />

de meeste mensen echter<br />

wél zo. Om de 20.000 of<br />

30.000 kilometer, of elk<br />

jaar tenminste, maken we<br />

een afspraak met onze<br />

garagist voor het nodige<br />

onderhoud <strong>van</strong> onze wagen. Ons lichaam is ons<br />

méér waard dan onze auto. In feite dienen we<br />

regelmatig op onderhoud te gaan. Elk jaar bijvoorbeeld.<br />

In dat geval is het niet interessant vaag te<br />

blijven in onze aanpak en bijvoorbeeld gewoon<br />

wat vitaminen te nemen. Misschien is dat helemaal<br />

niet <strong>van</strong> toepassing. Het is precies zoals met<br />

een auto die we alleen maar nieuwe olie geven in<br />

de plaats <strong>van</strong> nieuwe remblokjes die op dat moment<br />

echt nodig zijn. Specifiek verzorgen is <strong>van</strong><br />

groot belang. Je moet ingaan op de specifieke<br />

zwakten en daarom is een individuele benadering<br />

nodig.<br />

Bijvoorbeeld het hart<br />

Om het voorbeeld te nemen <strong>van</strong> de persoon die<br />

een belasting heeft <strong>van</strong> hart en bloedvaten is een<br />

suikerarme voeding en een dieet vrij <strong>van</strong> ongezonde<br />

vetten <strong>van</strong> direct belang. Dan is het goed<br />

aandacht te schenken aan regelmatige lichaamsbeweging.<br />

Ook zijn er in dat geval bijzonder interessante<br />

plantaardige producten die lange tijd veilig<br />

ingenomen kunnen worden, zoals bijvoorbeeld<br />

Crataegus. Dit Meidoornproduct is bijzonder heilzaam<br />

voor de hartspier en voor de bloedvaten.<br />

Tests hebben duidelijk gemaakt dat Crataegus het<br />

zuurstofgehalte in de hartspiercel verhoogt. Ook<br />

is dit product helemaal veilig. Na jarenlange toepassing<br />

zijn er nooit nevenwerkingen gemeld. Alleen<br />

als je ander middelen voor het hart inneemt,<br />

dien je te overleggen met je arts. Dosering <strong>van</strong><br />

Crataegus: 2 à 4 maal daags 20 à 30 druppels.<br />

Het middel kan zelfs jarenlang zonder problemen<br />

worden ingenomen.<br />

Beter voorkomen dan genezen!<br />

I-SANA nr3 · 11

Advertentie<br />

Goede darmflora?<br />

Digesbiose helpt!<br />

Weinigen hebben een goede darmflora. Onaangepaste<br />

voeding en verkeerd medicijngebruik brengen<br />

ongunstige kiemen in het darmkanaal.<br />

Huidproblemen, overgevoeligheid voor stoffen,<br />

slechte adem, te snelle stoelgang, maar ook<br />

problemen met de weerstand kunnen worden<br />

verholpen door probiotica of goede darmbacteriën.<br />

Digesbiose heeft miljarden goede kiemen en bevordert<br />

een goede darmflora. Je knapt er steeds meer <strong>van</strong> op!<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Capsules 100 stuks<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek in 50 capsules met CNK<br />

bestelcode: 1785-179 of 100 capsules met CNK<br />

bestelcode: 1752-278.<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen in Nederland? www.boverte.com<br />

12 · I-SANA<br />

I-SANA nr3<br />

nr3<br />

Wie volwaardig eet, krijgt<br />

een sterk immuunsysteem,<br />

dankzij een gezond<br />

darmstelsel, waar de<br />

immuniteit of weerstand<br />

wordt opgebouwd.

O<br />

nlangs hebben Franse<br />

professoren en pediaters in<br />

een publiek debat op de Franse<br />

tv er voor gewaarschuwd dat heel jonge<br />

kinderen al het slachtoffer worden <strong>van</strong><br />

allerlei allergische aandoeningen. Dat<br />

aantal neemt schrikbarend toe. Men<br />

verweet de voedingsindustrie geen<br />

rekening te houden met de natuur <strong>van</strong><br />

het organisme. Ze conditioneren jonge<br />

ouders en kinderen tot gemakkelijke<br />

oplossingen: voeding uit het potje.<br />

Met twee werkende ouders is er in<br />

het gezin te weinig tijd om op een<br />

treffelijke wijze zelf voor volwaardige<br />

voeding te zorgen en dus neemt men<br />

zijn toevlucht tot babyvoeding uit de<br />

rekken. <strong>De</strong> natuur stelt evenwel andere<br />

eisen en dus hoeft het niemand te<br />

ver<strong>wondere</strong>n dat het immuunsysteem<br />

erg onder druk komt <strong>van</strong>af de prille<br />

leeftijd. <strong>De</strong> darmflora worden ziek<br />

onder invloed <strong>van</strong> te veel kleurstoffen,<br />

smaakversterkers, bewaarmiddelen en<br />

aroma’s. Het lichaam is daar niet voor<br />

gemaakt en de schepping heeft het niet<br />

voorzien dat er potjes aan de bomen<br />

groeien, wel wordt rijkelijk voorzien<br />

in vruchten, granen, groenten, noten<br />

en gewassen en wie zich volwaardig<br />

voedt, zal daarvoor beloond worden met<br />

een gezond darmstelsel en een sterk<br />

immuunsysteem.<br />

Hoe onze natuurlijke afweer een handje helpen?<br />

Voor een sterke<br />

immuniteit:<br />

darmen<br />

gezond maken !<br />

Ons immuunsysteem heeft het <strong>van</strong> kindsbeen af<br />

zwaar te verduren: onze voeding is onnatuurlijk,<br />

geraffineerd, onaangepast, bevat te weinig<br />

voedende bestanddelen en noodzakelijke<br />

stoffen. Daarom moeten we ook tegen allerlei<br />

problemen worden ingeënt. Men moet al over<br />

een sterk organisme beschikken om dat allemaal<br />

te verwerken. Dat komt omdat het darmstelsel<br />

niet gezond functioneert. Het is precies daar<br />

dat de immuniteit, een sterke weerstand wordt<br />

opgebouwd. Daarom moet het darmstelsel<br />

allereerst worden gesaneerd. Men weet al<br />

dat er iets hapert als men slecht verteert, als<br />

men voortdurend last heeft <strong>van</strong> winderigheid,<br />

bij aanhoudende diarree, of hardnekkige<br />

verstopping.<br />

Gezonde eetgewoonten<br />

Het probleem begint al bij onze eetgewoonten.<br />

Te veel mensen eten te snel, ze kauwen te<br />

weinig. <strong>De</strong> enzymen in het speeksel krijgen de<br />

tijd niet om voldoende in het voedsel opgenomen<br />

te worden. Op die manier gaat een groot deel<br />

<strong>van</strong> het voedsel verloren. In de darm is geen<br />

zuur meer aanwezig en het voedsel verrot. <strong>De</strong><br />

darmslijmvliezen worden beschadigd en men<br />

krijgt een lekkende darm, het zogenaamde<br />

leakey gut syndroom. Daardoor komen<br />

uiteindelijk gifstoffen in de bloedsomloop. <strong>De</strong><br />

lever krijgt het moeilijk, want dat is het centraal<br />

ontgiftingslaboratorium <strong>van</strong> het organisme en<br />

uiteindelijk krijgen de allergenen vrij spel.<br />

Vandaar dat in de natuurgeneeskunde altijd<br />

aangeraden wordt om traag te eten en zeer<br />

goed te kauwen. Daarbij moet het dieet bestaan<br />

uit elementen die alle noodzakelijke stoffen<br />

aanbrengen: vitamines, mineralen, oligo-<br />

I-SANA nr3 · 13

Advertentie<br />

Minder allergieën dankzij<br />

volwaardige voeding<br />

elementen, vezels, eiwitten enz...<br />

Daarom volgende raadgevingen voor de opbouw<br />

<strong>van</strong> een sterk immuunsysteem en gezonde<br />

darmen<br />

• Vermijd zoveel mogelijk de E’s in<br />

het voedsel. Ze worden er enkel aan<br />

toegevoegd om het langer te bewaren<br />

en het mooier te presenteren, maar<br />

ze dragen eigenlijk niet bij tot een<br />

kwaliteitsverbetering die een gunstig effect<br />

heeft op de gezondheid.<br />

• Bij het kookproces worden heel veel stoffen<br />

kapot gemaakt. Groenten en fruit moeten<br />

dan ook zoveel mogelijk rauw worden<br />

gegeten, want de voeding speelt een grote<br />

rol bij een sterk immuunsysteem en dus<br />

ook bij het ontstaan <strong>van</strong> allergie.<br />

• Zo kan bij heel wat baby’s eczeem<br />

worden voorkomen als de moeders lang<br />

genoeg borstvoeding zouden geven. <strong>De</strong><br />

toekomstige moeders zouden er ook al<br />

goed aan doen tijdens hun zwangerschap<br />

gezond te eten: veel groenten en fruit,<br />

vitamines als suppletie en daarbij<br />

foliumzuur, calcium, zink en vitamine E.<br />

• Wees voorzichtig met verzadigd vet, maar<br />

geef de voorkeur aan onverzadigd vet zoals<br />

olijfolie en visolie, belangrijk <strong>van</strong>wege de<br />

omega 3 vetzuren.<br />

• Teunisbloemolie en enzymen zullen <strong>van</strong> de<br />

toekomstige moeders, gezonde moeders<br />

maken. Je kan als het ware een top 4 <strong>van</strong><br />

vetzuren maken waarbij eerst visolie komt,<br />

dan lijnzaadolie, dan tarwekiemolie, daarna<br />

teunisbloemolie.<br />

• Olijfolie is ook de ideale bakolie dat heeft<br />

de hoge leeftijd <strong>van</strong> de bevolking op Kreta<br />

wel bewezen.<br />

• <strong>De</strong> lever is bij de meeste mensen gestoord,<br />

14 · I-SANA nr3

ook bij allergiepatiënten. Vaak ligt de<br />

oorzaak daar<strong>van</strong> al <strong>van</strong> bij de geboorte:<br />

verkeerde voeding. <strong>De</strong> lever <strong>van</strong> een<br />

baby is al belast <strong>van</strong> bij de de geboorte. Alles Alles<br />

wat wat we eten is soms tweemaal, soms<br />

driemaal gekookt, terwijl het ideaal ideaal is dat<br />

we het voedsel eten zoals de de natuur het<br />

verschaft, verschaft, in in de mate <strong>van</strong> het mogelijke<br />

natuurlijk, want want graan kan je niet rauw rauw eten<br />

bijvoorbeeld. Maar fruit kan je best rauw<br />

gebruiken gebruiken en groenten liefst nog krokant en<br />

voor een deel zeker rauw. rauw.<br />

We verteren ook niet optimaal meer <strong>van</strong>wege de<br />

stress. We eten terwijl we tv kijken, in de wagen,<br />

haastig op het bureau. Er is altijd spanning<br />

aanwezig en het ontstaan <strong>van</strong> bepaalde<br />

immuniteitsziekten is daar niet vreemd aan,<br />

ook allergie kan daarin een stimulerende factor<br />

vinden.<br />

Voeding aanpassen<br />

Een natuurarts uit Nederland vertelde ons: „Mijn<br />

grote raad is is voeding aanpassen! aanpassen! Gezond eten is<br />

<strong>van</strong> vitaal belang, ook voor de immuniteit. Het is<br />

onmogelijk dat men voedsel koopt dat langer dan<br />

zes maanden en soms zelfs jaren kan bewaren.<br />

Daar is iets mee gebeurd!<br />

Mineralen zijn erg belangrijk voor de gezondheid.<br />

Mangaan is een belangrijk mineraal dat nuttig is<br />

voor allergiepatiënten en dat best in oligotherapie<br />

kan worden gegeven. Ook moeten zoveel<br />

mogelijk toegevoegde suikers worden vermeden.<br />

Fructose waar in sommige reformwinkels zoveel<br />

goeds wordt <strong>van</strong> verteld en wordt aangeprezen<br />

is compleet uit den boze, het is verantwoordelijk<br />

voor zware leverziekten en oogziekten.<br />

Het immuunsysteem is<br />

een cadeau <strong>van</strong> gezonde<br />

darmen en dus <strong>van</strong> gezond<br />

en volwaardig voedsel.<br />

Darmen saneren!<br />

<strong>De</strong> darmen moeten in de eerste plaats worden<br />

gesaneerd door zo goed mogelijk te kauwen,<br />

traag te eten, en levende melkzuurbacteriën te<br />

gebruiken. <strong>De</strong> lever is ook zeer belangrijk bij een<br />

gestoorde immuniteit en bij allergie en zou meer<br />

aandacht aandacht moeten krijgen. krijgen. Elke maatregel die<br />

erop gericht is is de lever te detoxificeren detoxificeren is nuttig,<br />

daarvoor daarvoor bestaan verschillende kruiden: kruiden: boldo,<br />

artisjok, ytu, mariadistel, munt, enz... enz... Een goed<br />

preparaat is bijvoorbeeld Cardubell. Cardubell<br />

Probiotica gebruiken is nuttig om de darmflora<br />

te herstellen. Melkzuurbacteriën zoals in Lacteol<br />

en in Digesbiose zijn daarom bijzonder aan te<br />

bevelen.<br />

Als de nieren ook minder goed zouden werken<br />

bevelen we ook Solidago, maïsstempel en<br />

beredruif aan. Bij oudere mensen met een<br />

gevestigde astmatische hoest, waarbij ademnood<br />

en slijmvorming optreden, is een mengeling<br />

<strong>van</strong> volgende essentiële oliën in thee met een<br />

puntje honing uitstekend: eucalyptus 2 druppels,<br />

bonenkruid 2 druppels, den 2 druppels, mirre 1<br />

druppel. Langzaam opdrinken en dit tweemaal<br />

per dag. Ze hebben binnen de tien minuten al<br />

verlichting.”<br />

„Kruiden worden soms onderschat, vooral bij<br />

ons, terwijl aan Franse universiteiten zoals in<br />

Montpellier het tot de gebruikelijke leerstof <strong>van</strong><br />

artsen behoort. Zo is bonenkruid bijvoorbeeld<br />

een heel sterk middel dat in een aantal gevallen<br />

antibiotica kan ver<strong>van</strong>gen. Uiteraard moet dit door<br />

een goed arts worden begeleid.<br />

Maar de conclusie is: zorg voor een goed<br />

ontgiftingssysteem, ondersteun de lever en de<br />

nieren en breng de darmflora weer in topconditie.<br />

Op die manier verwerf je een ijzersterke<br />

immuniteit.<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

I-SANA nr3 · 15

Helpt tegen huidveroudering, winterkwalen, hart-<br />

en vaataandoeningen, longkanker, depressie enz...<br />

G<br />

roene thee is “in”, een nieuwe<br />

hippe drank in het westen. In<br />

het Oosten wordt deze thee al<br />

duizenden jaren gedronken omwille <strong>van</strong><br />

zijn verfrissende, maar vooral voor zijn<br />

<strong>geneeskracht</strong>ige werking. Groene thee<br />

is afkomstig <strong>van</strong> dezelfde theestruik als<br />

zwarte thee, maar <strong>groene</strong> thee wordt<br />

enkel gestoomd, terwijl zwarte thee ook<br />

een fermentatieproces heeft ondergaan.<br />

16 · I-SANA nr3<br />

Groene thee is vooral interessant<br />

<strong>van</strong>wege de anti-oxidante werking door<br />

de catechines en polyfenolen. Studies<br />

wijzen erop dat het een interessant<br />

product is in de strijd tegen kanker,<br />

hart- en vaatziekten, depressies,<br />

huidaandoeningen en zelfs om te<br />

vermageren. Moeten we met z’n allen<br />

aan de <strong>groene</strong> thee?

Groene thee is gemaakt <strong>van</strong> de gedroogde<br />

bladeren <strong>van</strong> <strong>van</strong> de Aziatische plant Camelia<br />

sinensis. Vooral in Azië is het drinken<br />

er<strong>van</strong> een wijd verbreide verbreide gewoonte. Uit<br />

laboratoriumonderzoek blijkt dat de extracten extracten in<br />

<strong>groene</strong> thee, namelijk de polyfenolen, polyfenolen, in staat<br />

zijn zijn de groei <strong>van</strong> kankercellen te stoppen. Niet<br />

alle studies zijn het eens over de sterkte <strong>van</strong> de<br />

bescherming, maar ze zijn eensluidend over het<br />

feit dat <strong>groene</strong> thee toch een zekere bescherming<br />

biedt. In juli <strong>van</strong> vorig jaar werd de studie studie<br />

bevestigd door de Cochrane groep <strong>van</strong> de Oxford<br />

universiteit in Engeland. Het betrof betrof een gerichte<br />

studie over <strong>groene</strong> thee en kanker. Meer Meer dan<br />

anderhalf miljoen mensen werden bij de studie studie<br />

betrokken. Wat zijn zijn nu de goede goede eigenschappen<br />

<strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee?<br />

Vermindert de slechte cholesterol<br />

Volgens onderzoeker Carolyn White bevat<br />

<strong>groene</strong> thee sterke anti-oxidanten zoals<br />

polyfenolen. Daardoor kan niet alleen het risico<br />

op kanker worden verkleind, maar heeft het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee ook een gunstige<br />

uitwerking op de slechte cholesterol, de LDL.<br />

Uit recent onderzoek onderzoek bleek ook dat dat het de LDLLDLcholesterol vermindert vermindert evenals de gevaarlijke<br />

triglyceriden. Uit onderzoek bleek ook dat dat <strong>groene</strong> <strong>groene</strong><br />

thee thee de de ontwikkeling <strong>van</strong> bepaalde bacteriën in<br />

de mond verhindert verhindert of vermindert: een streptokok streptokok<br />

die verantwoordelijk is voor het ontstaan<br />

<strong>van</strong> cariës in de de tanden en voor gingivitis, of<br />

ontsteking ontsteking <strong>van</strong> <strong>van</strong> het tandvlees.<br />

Goed in een vermageringsdieet<br />

Hoewel het geen mirakelmiddel is en de kilo’s<br />

er niet zullen <strong>van</strong> afvliegen heeft het wel zin<br />

<strong>groene</strong> thee te gebruiken bij een gezond en<br />

verstandig vermageringsdieet. Groene thee<br />

bevat theïne , een verwante verwante stof aan cafeïne,<br />

maar ook ook catechines die die de thermogenese<br />

thermogenese<br />

of of vetverbranding bevorderen. Dat blijkt blijkt uit<br />

onderzoek onderzoek verricht aan de Shangai Medical<br />

School. Bovendien lijken deze catechines<br />

niet niet alleen het vet te helpen verbranden, ze ze<br />

bevorderen ook een herschikking <strong>van</strong> het het<br />

lichaamsvet, doordat ze het (gevaarlijke) buikvet<br />

herverdelen op de dijen. Op die manier wordt wordt<br />

ook het risico op op diabetes, kanker en hart- en<br />

vaatziekten verkleind. Groene thee lijkt ook de<br />

eetlust te “temmen” doordat het invloed uitoefent<br />

op het hormonaal stelsel en en de de insuline in in toom<br />

houdt. Door Door de de afgifte afgifte <strong>van</strong> insuline insuline ontstaat<br />

snel een hongergevoel hongergevoel waardoor waardoor de patiënt patiënt<br />

voortdurend wil wil knabbelen en snoepen. snoepen. Groene<br />

thee thee helpt helpt dat bestrijden. bestrijden.<br />

<strong>De</strong> vriend <strong>van</strong> uw gezondheid !<br />

<strong>De</strong> vriend <strong>van</strong> uw gezondheid !<br />

• Bach Bloesems, essentiële oliën,<br />

wierookstokken...<br />

• 300 kruiden en uitgebreide keuze<br />

• Bach<br />

voedingssupplementen.<br />

Bloesems, essentiële oliën,<br />

• wierookstokken...<br />

Suikerarme confituren, chocolade, koekjes,<br />

• 300<br />

snoep...<br />

kruiden en uitgebreide keuze<br />

• voedingssupplementen.<br />

Zoutarme en glutenvrije voeding.<br />

• • Suikerarme Gedroogde confituren, vruchten, noten...<br />

chocolade, koekjes,<br />

• snoep... Haarkleuringen zonder ammoniak,<br />

• Zoutarme natuurlijke en cosmetica...<br />

glutenvrije voeding.<br />

• • Gedroogde Huidverzorgingsproducten.<br />

vruchten, noten...<br />

• • Haarkleuringen Ruime keuze aan zonder theeën ammoniak, en accessoires.<br />

• natuurlijke Afslankproducten.<br />

cosmetica...<br />

• • Huidverzorgingsproducten.<br />

Ginseng en omega-3.<br />

• Ruime keuze aan theeën en accessoires.<br />

• Afslankproducten.<br />

• Ginseng en omega-3.<br />

Openingsuren<br />

maandag t.e.m vrijdag: 9u tot 18u<br />

zaterdag: 9u tot 17u<br />

Openingsuren<br />

maandag Korspelsesteenweg t.e.m vrijdag: 86, 9u tot 18u<br />

B-3581 Beverlo-België<br />

zaterdag:<br />

Tel. 011-40.14.07<br />

9u tot 17u<br />

Korspelsesteenweg Fax. 011-34.73.59 86,<br />

B-3581 Beverlo-België<br />

Tel. 011-40.14.07<br />

Fax. 011-34.73.59<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 17

Advertentie<br />

Catechines en polyfenolen<br />

in <strong>groene</strong> thee zijn<br />

sterke anti-oxidanten<br />

Groene thee beschermt de huid en helpt snelle<br />

veroudering voorkomen.<br />

Leverancier worden <strong>van</strong> zonne-energie is besparen op uw elektriciteitsrekening<br />

door de energie die u produceert te gebruiken en u ont<strong>van</strong>gt daar bovenop<br />

Eur 0,35 per opgewekt Kwh overheidssteun en een aanzienlijke belastingsvermindering.<br />

Wij zijn bereid om samen met u een oplossing te vinden en u de ideale confi guratie<br />

te leveren om zo uw energieverbruik te compenseren en er geld, …veel<br />

geld mee te verdienen.<br />

Sterk in diensten en kwaliteit, bieden wij u een garantie <strong>van</strong> 25 jaar op het<br />

rendement <strong>van</strong> al onze PV-panelen.<br />

We beschikken over een gamma <strong>van</strong> photovoltaïsche panelen met elk een<br />

ontegensprekelijke kwaliteit en betrouwbaarheid.<br />

Prijzen zijn natuurlijk afhankelijk <strong>van</strong> deze keuze <strong>van</strong> paneel maar wij garanderen<br />

u steeds een (h)eerlijke prijs.<br />

Voor meer info i.v.m. onze werkwijze, materialen,<br />

referenties, … verwijzen wij u graag naar onze website<br />

www.solargy.be<br />

18 · I-SANA nr3<br />

Ook tegen winterkwalen<br />

Onderzoekers <strong>van</strong> de universiteit <strong>van</strong> Florida<br />

zijn <strong>van</strong> oordeel dat <strong>groene</strong> thee, bij voorkeur<br />

genomen in tabletvorm <strong>van</strong>wege de hogere<br />

dosis, er toe bijdraagt om winterkwalen in toom te<br />

houden. Proefpersonen waren 33 percent beter<br />

beschermd tegen verkoudheden en griepachtige<br />

aandoeningen. <strong>De</strong> onderzoekers gaven aan<br />

meer dan honderd proefpersonen gedurende drie<br />

maanden elke dag twee capsules <strong>groene</strong> thee<br />

en aan een andere controlegroep een placebo.<br />

Elke capsule bevatte 450 milligram extracten <strong>van</strong><br />

<strong>groene</strong> thee. <strong>De</strong> twee capsules bevatten op die<br />

manier dezelfde hoeveelheid actieve stoffen als<br />

tien koppen <strong>groene</strong> thee. Nadien werden de twee<br />

groepen vergeleken in verband met de incidentie<br />

<strong>van</strong> griep en verkoudheid. Daaruit bleek dat<br />

<strong>groene</strong> thee effectief werkt. <strong>De</strong> werkzame stof die<br />

er verantwoordelijk voor is betreft het aminozuur<br />

L-theanine die in het lichaam specifieke<br />

immuuncellen, de gamma-delta-T-lymfocyten<br />

aanzet tot de aanmaak <strong>van</strong> gamma-interferon dat<br />

een beschermende werking heeft. Het lichaam<br />

maakt zelf zijn interferon als het wordt belaagd<br />

door virussen. Het interferon is de boodschapper<br />

om de cellen te waarschuwen dat er virussen in<br />

aantocht zijn. Interferon commandeert ook de<br />

aanmaak <strong>van</strong> het enzym PKR waardoor virussen<br />

zich niet meer kunnen voortplanten en afsterven.<br />

Vroegere studies lieten zien dat mensen die<br />

VERHOOG UW KOOPKRACHT...bel SOLARGY<br />

Aarzel echter niet om contact op te nemen<br />

voor een persoonlijke<br />

offerte of bezoek<br />

<strong>van</strong> één <strong>van</strong> onze adviseurs.<br />

Korting<br />

<strong>van</strong><br />

€ 250,-<br />

En profi teer als lezer <strong>van</strong><br />

dit magazine exclusief<br />

<strong>van</strong> onderstaande kortingsbon<br />

<strong>van</strong> Eur 250,00.<br />

Naam : ....................................................................<br />

Adres : .....................................................................<br />

Telefoonnummer : .................................................<br />

Bij afgifte <strong>van</strong> deze bon ont<strong>van</strong>g ik een korting<br />

<strong>van</strong> Eur 250,00 bij bestelling <strong>van</strong> een PV-installatie<br />

<strong>van</strong> minimum 2500 WP.<br />

Geldigheidsduur: 30 juni 2010

dagelijks zes koppen <strong>groene</strong> thee drinken,<br />

vijftienmaal meer gamma-interferon aanmaakten<br />

als ze worden aangevallen door bacteriën.<br />

Groene thee is niet alleen lekker, maar ook<br />

gezond en tabletten <strong>groene</strong> thee hebben dus wel<br />

degelijk zin.<br />

En je slaapt er beter <strong>van</strong><br />

Groene thee bevat L-theanine, zoals we<br />

reeds schreven, een stof die heel gemakkelijk<br />

de hersenbloedbarrière passeert. Daardoor<br />

wordt in de hersenen een gevoel <strong>van</strong> rust<br />

gecreëerd. Aangezien het grote aantal koppen<br />

dat noodzakelijk zou zijn om evenveel rust te<br />

verkrijgen als na een ontspannende wandeling,<br />

of ontspannende massage, is het nuttiger om<br />

een supplement te gebruiken. Wie voldoende<br />

L-theanine inneemt, is overdag rustiger zonder<br />

slaperig te zijn, maar kan ’s nachts wel beter<br />

de slaap vatten, terwijl de slaap dieper is. Ook<br />

bij het ontwaken voelen ze zich beter uitgerust.<br />

Onderzoek heeft uitgewezen dat al een half uur<br />

na inname <strong>van</strong> 200 mg L-theanine de gunstige<br />

uitwerking kan worden waargenomen. Prettige<br />

bijkomstigheid is dat men er niet suf of slaperig<br />

<strong>van</strong> wordt.<br />

<strong>De</strong>pressie vermindert<br />

Stress wordt vaak geassocieerd met burn-out<br />

en het ontstaan <strong>van</strong> depressie. Uit een Japanse<br />

studie bij mensen <strong>van</strong> de derde leeftijd, bleek dat<br />

wie vier kopjes <strong>groene</strong> thee per dag dronk, maar<br />

liefst 44 percent minder last had <strong>van</strong> depressie,<br />

vergeleken met iemand die maar één kopje, of<br />

helemaal geen <strong>groene</strong> thee dronk. <strong>De</strong> studie<br />

betrof 1058 oudere personen <strong>van</strong> meer dan<br />

zeventig jaar.<br />

En ook voor de huid<br />

Milieuvervuiling, onfrisse lucht, behandelde<br />

kleding, additieven in zepen en huidproducten<br />

veroorzaken samen met het UV-licht in het<br />

zonlicht oxidatieve schade aan de huid.<br />

Daardoor veroudert de huid ook sneller. Zelfs<br />

tabaksrook <strong>van</strong> anderen heeft al schade op de<br />

huid tot gevolg. Omdat <strong>groene</strong> thee rijk is aan<br />

polyfenolen wordt de natuurlijke bescherming<br />

gestimuleerd en treedt een anti-oxidante werking<br />

in actie. Door vervuiling en ook stress veroudert<br />

de huid sneller, terwijl <strong>groene</strong> thee dat tegen<br />

gaat. Hiervoor zijn vooral de epicatechines<br />

een waardevol onderdeel <strong>van</strong> de polyfenolen<br />

verantwoordelijk. Uit labonderzoek blijkt dat het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee of het insmeren <strong>van</strong> de<br />

huid met <strong>groene</strong> thee-extract de vorming <strong>van</strong><br />

kankercellen kan afremmen. Ook ontstekingen<br />

die veroorzaakt worden door het ultraviolet licht<br />

worden op die manier geweerd.<br />

Ook tegen winterkwalen is <strong>groene</strong> thee een<br />

uitstekende anti-oxidant.<br />

Groene thee en longkanker<br />

Groene thee heeft nog meer voordelen dan tot<br />

nog toe werd vermoed. Volgens de medische<br />

universiteit <strong>van</strong> Taiwan is uit onderzoek gebleken<br />

dat het bescherming zou bieden tegen bepaalde<br />

types <strong>van</strong> longkanker. Het onderzoek betrof meer<br />

dan vijfhonderd proefpersonen en de resultaten<br />

lijken de vermoedens sterk te bevestigen. Zowel<br />

rokers als niet-rokers die één kopje <strong>groene</strong> thee<br />

per dag dronken, hadden daar<strong>van</strong> significante<br />

resultaten en beperkten hun risico op longkanker<br />

aanzienlijk. Dat werd ook bevestigd door een<br />

Amerikaanse onafhankelijke kankerstudie.<br />

<strong>De</strong> bescherming was wel het grootst bij<br />

mensen die drager waren <strong>van</strong> bepaalde genen.<br />

Onderzoekers waarschuwden tegelijker tijd dat<br />

ondanks de voordelen <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee, roken<br />

toch erg slecht was voor de gezondheid.<br />

Volgens Dr. I-Hsin <strong>van</strong> de Shan medische<br />

universiteit kregen rokers die <strong>groene</strong> thee<br />

dronken vijfmaal minder risico op longkanker dan<br />

zij die geen <strong>groene</strong> thee dronken en bij de nietrokers<br />

waren de resultaten nog opvallender: wie<br />

<strong>groene</strong> thee dronk kreeg twaalfmaal minder kans<br />

op longkanker dan de niet-theedrinkers.<br />

Dr. Ebo Yinka <strong>van</strong> de Cancer research U.K.<br />

waarschuwde de bevolking, deze interessante<br />

resultaten in verband met drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong><br />

thee, niet aan te wenden als excuus om toch<br />

door te gaan met roken!<br />

Tabaksrook belast de longen met niet minder<br />

dan 80 bekende cancerogene stoffen. Het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee kan dat niet allemaal<br />

wegwassen. <strong>De</strong> beste raad die ik aan rokers<br />

kan geven is: stop ermee, zodat de kans op<br />

longkanker verkleint en tegelijk meer dan een<br />

dozijn andere types <strong>van</strong> kanker die door roken<br />

worden veroorzaakt.<br />

Jos <strong>van</strong> Landuyt<br />

I-SANA nr3 · 19

Advertentie<br />

50net.be 50net.be net.be<br />

20 · I-SANA nr3<br />

www.50net.be<br />

<strong>De</strong> site voor de<br />

dynamische<br />

50plusser!<br />

Bezoek de website<br />

Blaas- en borstkanker nemen<br />

toe bij bij jonge vrouwen door<br />

scheikundige oxidanten<br />

Meer kanker bij<br />

blondjes uit het<br />

verfpotje?<br />

Je bent ravenzwart en wil als blondje door het leven<br />

gaan? Dat kan, in het kapsalon zorgen ze er voor dat<br />

je na een uurtje herschapen tevoorschijn komt. Maar<br />

de Europese consumentenorganisatie maakt zich<br />

daar zorgen over: een vrouw die maandelijks het haar<br />

laat kleuren verdubbelt haar kansen op blaaskanker<br />

en dus moet de Europese commissie de relatie<br />

tussen haarkleurmiddelen en blaaskanker laten<br />

onderzoeken. <strong>De</strong> arylaminen zouden daar de oorzaak<br />

<strong>van</strong> zijn. <strong>De</strong> Amerikaanse FDA verbood al een aantal<br />

kleurende haarverven. Hoe kan je nog veilig kiezen<br />

tussen zwart, bruin, blond, grijs of... blaaskanker?<br />

Vooral met betrekking tot borstkanker moet men voorzichtig zijn met<br />

scheikundige middelen die men op de huid en het hoofd smeert.

Californische onderzoekers maakten<br />

bekend dat vrouwen die minstens een jaar<br />

lang ééns in de maand permanente haarverf<br />

gebruiken, dubbel zoveel risico hebben op<br />

blaaskanker dan vrouwen die dit product niet<br />

toepassen. Vrouwen die vijftien jaar lang hun<br />

haar verven maken driemaal zoveel kans op<br />

blaaskanker, terwijl kappers vijfmaal zoveel<br />

gevaar lopen. Ook kappers zouden 50% meer<br />

kans op blaaskanker hebben. Nieuw onderzoek<br />

wees uit dat genetische aanleg ook een rol<br />

speelt in de risico’s. Het gebruik <strong>van</strong> andere<br />

types haarkleurmiddelen, zoals tijdelijke<br />

kleurshampoos, of natuurlijke preparaten op<br />

basis <strong>van</strong> henna, noten, koffie enz... wordt niet in<br />

verband gebracht met kanker. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

Cosmetica Vereniging reageerde meteen heftig<br />

en beweerde dat haarkleuringen veilig zijn en „tot<br />

de best onderzochte cosmetische<br />

producten op de hedendaagse<br />

markt behoren”.<br />

<strong>De</strong> Europese<br />

consumentenorganisatie<br />

heeft nu de Europese<br />

Commissie opgeroepen om het<br />

onderzoek naar de relatie tussen het gebruik<br />

<strong>van</strong> permanente haarverf en blaaskanker te<br />

bespoedigen. Er moet duidelijkheid komen!<br />

<strong>De</strong> organisatie voor Cosmetic, Toiletry en<br />

Fragance vindt dat dit onderzoek niet juist is<br />

uitgevoerd. Er is naar aantal en duur <strong>van</strong> het<br />

gebruik <strong>van</strong> haarverf gekeken, terwijl juist<br />

de kleur de belangrijkste risicofactor is. <strong>De</strong><br />

hoeveelheden chemicaliën verschillen namelijk<br />

sterk per kleur.<br />

Niet kankerverwekkend?<br />

Niet iedereen is het met de alarmerende<br />

berichten eens, zelfs niet in de USA waar de<br />

eerste alarmkreten te horen waren. Volgens de<br />

Amerikaanse Dr. Elizabeth Holly kon door het<br />

gebruik <strong>van</strong> blijvende of permanente haarverf de<br />

kans op (niet-Hodgkin) lymfekanker niet worden<br />

aangetoond. Volgens Dr. Holly kan een verband<br />

tussen kanker en het gebruik <strong>van</strong> haarverf niet<br />

worden aangetoond en is de volksgezondheid<br />

met een bijna te verwaarlozen risico in het<br />

geding. Ze publiceerde haar zienswijze in de<br />

American Journal of Public Health.<br />

Meer borstkanker<br />

Prof. L. de Thibbault de Boesinghe heeft als<br />

kankerdeskundige in de nucleaire therapie en<br />

Oxiderende” middelen<br />

die soms gebruikt worden<br />

in haarkleurmiddelen,<br />

berokkenen vaak schade aan<br />

de gezondheid.<br />

specialist in de arbeidsgeneeskunde talloze<br />

kankerpatiënten onderzocht. „Ik heb genoeg<br />

slachtoffers met borstkanker gezien en jammer<br />

genoeg heel veel kapsters met borstkanker,<br />

vooral blonde! Die gebruiken meer blekende<br />

middelen en andere kleurstoffen.”<br />

„Het zou goed zijn om daarop eens onderzoek te<br />

doen in de plaats <strong>van</strong> de relatie met blaaskanker<br />

te onderstrepen. Ik zal niet ontkennen dat er een<br />

relatie met blaaskanker bestaat, want arbeiders<br />

in de industrie waar met aniline gewerkt werd,<br />

kregen inderdaad blaaskanker... maar voor mij<br />

lijkt ze significanter te zijn met borstkanker. Men<br />

zou trouwens de hele cosmeticasector moeten<br />

doorlichten, want ik vind het alarmerend hoeveel<br />

jonge zangeressen en vedetten het slachtoffer<br />

worden <strong>van</strong> borstkanker. Zijn zij het niet die voor<br />

hun vak vooral een beroep moeten doen op<br />

kleurende en grimeproducten?”<br />

En natuurlijke kleurmiddelen<br />

zoals henna?<br />

Prof. de Thibbault: „Ik heb nooit<br />

één geval <strong>van</strong> kanker gezien<br />

als gevolg <strong>van</strong> het gebruik <strong>van</strong><br />

henna. Als je ziet hoeveel henna<br />

op de blote huid gebruikt wordt door Arabische<br />

vrouwen, moet ik me daar geen zorgen over<br />

maken. Ze smeren elke dag henna op de<br />

oogleden, een stuk huid dat bijzonder gevoelig<br />

is, en toch krijgen ze geen kanker. Ik maak me<br />

meer zorgen over koolwaterstoffen, nitrosamines,<br />

stoffen die ook in de voeding terecht komen<br />

zoals de pesticiden en die een hormoonachtige<br />

werking hebben. Dat men daar maar eens<br />

onderzoek naar doet. Hoe komt het trouwens dat<br />

de Egyptisch man evenveel borstkanker krijgt<br />

als een vrouw bij ons, terwijl het bij ons amper<br />

vermeld wordt? Ik geloof dat voeding zeker even<br />

goed moet onderzocht worden als cosmetica<br />

en dat we er alles moeten aan doen om jonge<br />

meisjes te beschermen tegen hormonen en<br />

hormoonachtige stoffen. Vooral in de puberteit<br />

en ook in de menopauze gebeuren dingen in het<br />

lichaam waar je het toeval niet mag uitdagen!”<br />

Wat is dan uw raad?<br />

Prof. de Thibbault: „Voorzichtigheid en gezond<br />

verstand kunnen nooit kwaad. Als je het haar<br />

wil verven, doe het niet te vaak en gebruik liever<br />

natuurlijke haarverven en wees voorzichtig met<br />

blekende stoffen... niet zozeer <strong>van</strong>wege het risico<br />

op blaaskanker, maar voor de veiligheid <strong>van</strong> het<br />

borstweefsel. En een veilig zwartje is toch beter<br />

dan een gevaarlijk blondje?... Niet?”<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

I-SANA nr3 · 21

Advertentie<br />

Heel wat mensen voelen zich ziek,<br />

maar zijn ze dat ook? Je kan je echt rot<br />

voelen, terwijl de dokter bij een medisch<br />

onderzoek en zelfs een bloedanalyse,<br />

niets abnormaals kan vaststellen.<br />

Eigenlijk zouden deze patiënten heel<br />

gelukkig mogen zijn, maar dat zijn ze<br />

niet, ondanks het feit dat de dokter hen<br />

meedeelde dat hen niets mankeerde. Wat<br />

hapert er dan? Ze voelen zich ziek, maar<br />

zijn dat niet... Kan dat wel?<br />

Niet enkel wat de mond ingaat, is <strong>van</strong> belang<br />

voor de gezondheid <strong>van</strong> het darmmilieu,<br />

ook wat er in het hoofd omgaat is <strong>van</strong> even groot,<br />

misschien zelfs <strong>van</strong> groter belang. Heel wat<br />

patiënten piekeren zich ronduit<br />

ziek. Ze kniezen hele dagen,<br />

zijn nooit tevreden met<br />

hun situatie, vinden<br />

die <strong>van</strong> anderen altijd<br />

beter, voelen zich tekort<br />

gedaan, altijd het kind<br />

<strong>van</strong> de rekening of<br />

zijn er <strong>van</strong> overtuigd<br />

dat het leven hen<br />

geen geschenken<br />

heeft gegeven,<br />

net alsof<br />

dat voor<br />

anderen<br />

wel het<br />

geval is.<br />

22 · I-SANA nr3<br />

Veel mensen piekeren zich ziek<br />

Gedachten zijn krachten<br />

Heel wat mensen voelen<br />

zich ziek, en zijn daar<br />

ook <strong>van</strong> overtuigd,<br />

hoewel de dokter niet<br />

altijd iets kan vaststellen.<br />

Opgewekte en positieve<br />

gedachten zijn krachten en<br />

kunnen er toe bijdragen dat<br />

men zich goed voelt.<br />

Het begint in je hoofd<br />

Het leven maak je zelf en dat<br />

begint in het hoofd. Van daaruit<br />

wordt eigenlijk het patroon voor<br />

ons leven getekend. Veel mensen<br />

gaan bij de pakken zitten. Voor<br />

sommigen is geen berg te hoog<br />

om te worden beklommen, voor<br />

anderen daarentegen is een molshoop<br />

al een onoverkomelijke hindernis. Ze suffen zich<br />

gewoon ziek. Het ontbreekt hen aan een motief<br />

om gelukkig en tevreden te zijn en ze hebben<br />

blijkbaar ook geen zin om er een te zoeken of te<br />

maken.<br />

Als je gaat eten en je wil dat de spijsvertering<br />

goed verloopt, ga dan aan tafel met<br />

een dankbaar gevoel, want eten is niet<br />

<strong>van</strong>zelfsprekend voor iedereen op de wereld.<br />

Gezonde geest, maakt gezonde<br />

darmen<br />

Meer dan voor welk ander orgaan ook geldt voor<br />

de darmen: een gezonde geest maakt gezonde<br />

darmen. Het spreekt natuurlijk <strong>van</strong>zelf dat je<br />

ook gezond moet eten, op geregelde tijdstippen<br />

en dat het eten smakelijk moet toebereid zijn.<br />

Zorg dat je kunt eten in een rustige aangename<br />

omgeving met prettige mensen. Voer geen<br />

ingewikkelde discussies, probeer niet te eten<br />

terwijl je werkt, al rijdend in de auto, snel uit<br />

de schuif in je bureau of een haastige hap in

een fastfoodtent. Dat kan allemaal<br />

voor één keer, maar vroeg of laat krijg<br />

je er behoorlijk last mee. Schrok je<br />

alles maar haastig naar binnen dan<br />

moeten maag en darmstelsel veel meer<br />

presteren en dat kunnen ze niet eeuwig<br />

opbrengen. En heb je tijdens feestdagen<br />

of vergaderingen wat roofbouw<br />

gepleegd op de spijsvertering: laat ze<br />

wat rusten. Eet licht verteerbare kost,<br />

drink muntthee, of gebruik een goed<br />

middel op basis <strong>van</strong> mariadistel, zoals<br />

Cardubell. Gebruik natuurlijke yoghurt<br />

om de darmbacteriën weer gezond te<br />

maken. mijd suiker en meng niet te veel<br />

soorten voedsel door elkaar. Binnenkort<br />

ben je er weer bovenop! Maar vooral,<br />

pieker je niet ziek.<br />

Jos Van Landuyt<br />

Een bed dat net zo natuurlijk en gezond<br />

is als slapen zelf.<br />

Een goede nachtrust is <strong>van</strong> onschatbare waarde voor uw gezondheid en<br />

levenskwaliteit. Uw bed is dus bepalend voor hoe u zich voelt en geen<br />

enkel bed ter wereld kan u zo’n goed gevoel geven als een Vi-Spring<br />

bed.<br />

Elk Vi-Spring bed wordt uitsluitend op bestelling gemaakt, volledig met<br />

de hand, precies op maat en in de stijl die u gekozen heeft. En hoewel<br />

uw Vi-Spring echt luxueus is, is het toch geen luxe. Het wordt al snel de<br />

plaats waar u naar verlangt voor uw kostbare, welverdiende en rustgevende<br />

slaap, jaar in jaar uit. Het is een ervaring die uw leven voor altijd<br />

zal veranderen.<br />

Genkersteenweg 310 Steenweg 100<br />

3500 Hasselt 3621 Lananken (Rekem)<br />

T +32 (0)11/241592 T +32 (0)89/732851<br />

E info@reyskens.be E bart@reyskens.be<br />

www.reyskens.be<br />

Openingsuren <strong>van</strong> maandag t.e.m. zaterdag <strong>van</strong> 10 tot 18u<br />

Knoll is de rechthebbende <strong>van</strong> het merk 250LC Barcelona® Chair. The Barcelona® Chair is een geregistreerd handelsmerk <strong>van</strong> Knoll.<br />

I-SANA nr3 · 23<br />

Advertentie

Advertentie<br />

OM TE BESTELLEN Of INfO:<br />

<strong>De</strong> beste zorgen uit de natuur!<br />

Zuivere en natuurlijke<br />

OMEGA 3 - VETZUREN<br />

in grote familieverpakking!<br />

Laat zuivere visolie uw<br />

gezondheid beschermen!<br />

• Goed voor hart en vaten, tegen hoge cholesterol.<br />

• Verbetert geheugen en concentratievermogen.<br />

• Bevordert een positieve instelling, vermindert stress.<br />

• Helpt de spieren en gewrichten soepel te houden.<br />

• Ondersteunt de weerstand.<br />

• Helpt vroegtijdige veroudering en geheugenverlies te voorkomen.<br />

• Past in het dieet voor diabetici.<br />

NUTRIBELL-DRENCO N.V.<br />

Stationsstraat 110/b2<br />

3570 Alken<br />

Tel: 011/37.19.24<br />

Fax: 011/37.19.26<br />

Je kan ook een e-mail sturen:<br />

info@nutribell.be<br />

Bezoek onze website:<br />

www.nutribell.be<br />

verkrijgbaar in de betere natuurwinkel<br />

24 · I-SANA nr3<br />

NU IN AANBIEDING<br />

Nu met € 20,00 korting<br />

€ 79,00<br />

Bestel veilig via<br />

www.nutribell.be

Goede bloeddruk, lage cholesterol en<br />

soepele aders voor een vitaal en jong hart<br />

Een gezond hart<br />

in tien stappen<br />

In onze moderne geïndustrialiseerde<br />

maatschappij krijgt ooit één op vier<br />

personen te maken met hart- en<br />

vaatproblemen en zal daaraan ook<br />

sterven. In ontwikkelingslanden en meer<br />

agrarische gebieden is dat slechts één op<br />

twintig. Onze levenswijze is dus functie <strong>van</strong><br />

het probleem. Dat betekent ook dat we er<br />

iets kunnen aan doen. Niet iedereen voelt<br />

zich geroepen om in Nieuw Zeeland te gaan<br />

wonen of houthakker te worden<br />

in de bossen <strong>van</strong> Canada,<br />

maar wie zijn levenswijze zelf<br />

in handen neemt, zich niet laat<br />

dicteren door de wetten <strong>van</strong> de<br />

economie en het eetpatroon<br />

<strong>van</strong> fastfoodketens niet zomaar<br />

aanvaardt, kan heel wat<br />

doen om de gezondheid <strong>van</strong><br />

zijn hart en bloedvaten te<br />

verbeteren en de grote risico’s op<br />

hartinfarct en aderverkalking te<br />

vermijden. Je moet er niet aan<br />

beginnen als je zestig bent,<br />

want de gezondheid <strong>van</strong> hart<br />

en bloedvaten is al bedreigd<br />

<strong>van</strong> in de jeugd. Toen tijdens<br />

de oorlog in Vietnam sectie<br />

werd verricht op lichamen<br />

<strong>van</strong> gesneuvelde soldaten<br />

bleek al dat jongemannen<br />

<strong>van</strong> achttien à twintig jaar<br />

duidelijke tekenen <strong>van</strong> atherosclerose<br />

of aderverkalking vertoonden. Geen<br />

moment in het leven is te vroeg om<br />

goede voornemens te maken en er aan<br />

te beginnen.<br />

Een gezond hart: is ook voor jou<br />

mogelijk! Hoe begin je er aan?<br />

E<br />

“Een gezond hart<br />

is afhankelijk <strong>van</strong><br />

een gezonde<br />

levenswijze”<br />

r zijn maar weinig mensen met een<br />

hartprobleem die het niet hadden<br />

kunnen voorkomen. En dat is goed<br />

nieuws voor wie de beslissing neemt om werk te<br />

maken <strong>van</strong> preventie en er mee te beginnen. Er<br />

zijn trouwens meestal tekenen die lang genoeg<br />

op voorhand een signaal geven. Als de bloeddruk<br />

omhoog gaat of de cholesterolwaarden zijn<br />

ongunstig, kan het wijzen op<br />

een ongezonde levensstijl.<br />

Tijd dus om zijn dieet aan te<br />

passen en werk te maken<br />

<strong>van</strong> dagelijkse oefeningen of<br />

inspannende beweging. Het<br />

is eigenlijk niet zo moeilijk om<br />

zijn levensstijl aan te passen,<br />

want met kleine ingrepen zijn<br />

al grote en goede resultaten te<br />

verwachten. Het is vooral een<br />

kwestie <strong>van</strong> beslissen en te starten. Volhouden<br />

is niet zo moeilijk, vooral omdat de motivering zal<br />

komen <strong>van</strong> de snelle en gunstige resultaten.<br />

Starten we ermee: dan heb je hier tien kleine<br />

stapjes voor grote verbeteringen:<br />

Tien-punten-plan<br />

1<br />

Dagelijks bewegen. Je hoeft niet meteen twee<br />

uur per dag te wandelen, maar start toch met<br />

tien minuten. <strong>De</strong>nk niet dat het huishouden doen<br />

op zich voldoende is. Je moet echt stappen of<br />

een inspanning leveren, desnoods twintig keer<br />

achtereenvolgens de trap op en af lopen. Het is<br />

belangrijk dat het lichaam de inspanning voelt,<br />

liefst zelfs even buiten adem is. Daarmee train<br />

je het hart het best. Touwtje springen is de beste<br />

I-SANA nr3 · 25

Gezond eten,<br />

voldoende<br />

bewegen, meer<br />

fruit en groenten,<br />

meer vis en minder<br />

vlees zijn al een<br />

goed begin<br />

conditietrainer voor het hart.<br />

2<br />

Train je spieren. Als je door de dagelijkse<br />

wandeling <strong>van</strong> een kwartiertje geen last meer<br />

hebt, kan je zwaarder trainen. Ook de armspieren<br />

moeten worden getraind. Vul twee emmers<br />

voor de helft en til die zijwaarts op. Hou het<br />

gewicht even vast met gespreide gestrekte<br />

armen. Nadien weer laten zakken. Herhalen tot<br />

je moe bent. Elke dag een paar til-oefeningen<br />

toevoegen. Op die manier zal het vet plaats<br />

maken voor spieren. Je kan natuurlijk ook met<br />

halters of andere gewichten trainen.<br />

3<br />

Eet één stuk fruit of groente meer per dag. Het<br />

is echt belangrijk voor je cholesterolwaarden<br />

om voldoende zachte en harde vezels te<br />

eten. Fruit en groenten zijn daarbij onmisbaar.<br />

Bovendien bevat fruit langzaam absorbeerbare<br />

koolhydraten, waardoor de pancreas gespaard<br />

wordt. Want de grootste vijand <strong>van</strong> hart- en<br />

bloedvaten is wel diabetes. Dus voorkomen!<br />

Fruit en groenten zijn bovendien goedkoop en<br />

voedzaam en doen het lichaam goed: <strong>van</strong> de<br />

hersenen tot de darmen.<br />

4<br />

Zorg voor een flink ontbijt. Het is totaal verkeerd<br />

nuchter uit huis te gaan en te gaan werken met<br />

enkel een kop koffie, want daardoor ontstaat<br />

een tekort aan bloedsuiker. Begin de dag met<br />

langzaam absorbeerbare suikers zoals fruit, volle<br />

granen, spelt, haver, volkoren. Op die manier<br />

wordt de pancreas gespaard en trekken ook de<br />

26 · I-SANA I-SANA nr3<br />

nr3<br />

bloedvaten er profijt <strong>van</strong>.<br />

5<br />

Vermijd calorierijke dranken. Stop ermee<br />

om bij elke maaltijd te aperitieven, vermijd<br />

alcohol bij elke maaltijd en schrap beslist zoete<br />

coladrankjes. Het zijn echt caloriebommen. Als je<br />

één calorierijke soda schrapt per dag, scheelt dat<br />

al minstens 150 calorieën, wat per jaar neerkomt<br />

op een gewichtsverlies <strong>van</strong> minstens vijf kilo.<br />

6<br />

Eet elke dag een handvol noten. Noten of Juglans<br />

regia zijn een uitstekend tonicum voor het hart.<br />

Thee <strong>van</strong> de tussenschotten <strong>van</strong> noten is een<br />

uitstekend natuurlijk hartmiddel. Walnoten,<br />

amandelnoten, hazelnoten en cashew zijn niet<br />

enkel goede eiwitbronnen, ze zijn ook prima<br />

voor het hart, omdat ze gezonde onverzadigde<br />

vetzuren bevatten.<br />

Ga regelmatig wandelen, of doe aan sport, want<br />

iemand die onbeweeglijk blijft zitten, maakt zichzelf<br />

ziek.

Vooral vette vis of Omega-3 supplementen zijn<br />

belangrijk voor een gezonde bloedsomloop en een<br />

gezond hart.<br />

7<br />

Verkies vis in de plaats <strong>van</strong> rood vlees. Eet<br />

minstens tweemaal per week vette vissoorten:<br />

zalm, haring, makreel, sardines. Maar ook<br />

zeevruchten kunnen in de plaats <strong>van</strong> rood vlees.<br />

Want rood vlees wordt in verband gebracht<br />

met prostaatkanker en darmaandoeningen. Vis<br />

daarentegen levert de belangrijke Omega-3<br />

vetzuren en die houden de aders soepel en het<br />

hart gezond. Daardoor daalt de LDL cholesterol<br />

en stijgt de goede HDL cholesterol. Omega-3<br />

verbetert ook de concentratie, de slaap, het<br />

zenuwstelsel, de huid, de ogen, het gedrag bij<br />

kinderen en vermindert de vatbaarheid voor<br />

ontstekingen. Een goed visolie-supplement past<br />

ook in dit dieet.<br />

8<br />

Zorg voor voldoende zuurstof. Want zuurstof is<br />

leven, ook voor de cellen en voor het hart. Het zal<br />

je ook kalmer maken, de hartslag rustig houden<br />

en de bloeddruk verlagen, terwijl daardoor ook<br />

een diepe verkwikkende slaap zal volgen. Een<br />

paar keer per dag gedurende twee minuten heel<br />

diep adem halen, vooral de buikademhaling is erg<br />

verkwikkend en gezond. UITERAARD IS ROKEN<br />

TOTAAL UIT DEN BOZE VOOR WIE EEN<br />

GEZOND HART EN GEZONDE BLOEDVATEN<br />

WIL.<br />

9<br />

Zorg voor schone handen. Was dus meerdere<br />

keren per dag de handen, want griep, bacteriën<br />

en virussen en dus ook ontstekingen worden<br />

vaak overgebracht door besmette handen.<br />

Ontstekingen en griep zijn trouwens een grote<br />

belasting voor het organisme. Propere handen<br />

garanderen in dat opzicht een gezond hart.<br />

10<br />

Lach en wees tevreden. Geluk groeit niet aan<br />

de bomen en valt niet <strong>van</strong>zelf uit de lucht. Een<br />

goede, gezonde levensfilosofie en een positieve<br />

ingesteldheid met een verstandige kijk op het<br />

leven en de schepping, doen positieve emoties<br />

ontstaan en die maken gelukkige mensen,<br />

vermindert de stress en is een wissel voor een<br />

gezond hart en een gezonde bloedsomloop.<br />

Want tevredenheid en geluk worden gelinkt<br />

aan een lang en gezond leven, want ze zijn de<br />

tegenstelling <strong>van</strong> ergernis, woede, angst en<br />

vijandige gevoelens. En deze laatste doen hoge<br />

bloeddruk ontstaan en aderverkalking.<br />

Jos <strong>van</strong> Landuyt<br />

Lachen, vreugde scheppen in het leven en een<br />

positieve ingesteldheid zijn voorwaarden om lang<br />

en gelukkig te leven.<br />

I-SANA nr3 · 27

Advertentie<br />

Maakt de<br />

dingen verteerbaar<br />

Dills is een heerlijk fris muntje dat<br />

lekker smaakt en elke maaltijd vederlicht<br />

afrondt. Dankzij<br />

etherische oliën en kruiden geeft het niet<br />

enkel een lichter gevoel na het eten, het<br />

geeft pit aan elk moeilijk moment <strong>van</strong> de<br />

dag. Een lastige file, een druk programma<br />

op kantoor, een moeilijke afspraak: Dills<br />

geeft de ziel vleugels en balsemt de sfeer.<br />

Een belangrijke ontmoeting?<br />

Een frisse adem nodig?<br />

Op Dills kun je rekenen.<br />

Gezond, lekker, digestief, verfrissend,<br />

pittig, heerlijk langdurig <strong>van</strong> smaak ...<br />

Dills is een vriend die <strong>van</strong> elke last een lust<br />

maakt.<br />

28 · I-SANA nr3<br />

Om diabetes te voorkomen:<br />

voldoende bewegen.

Gezond dieet kan veel<br />

problemen voorkomen<br />

Diabetes:<br />

de zoete ziekte<br />

Bijna een half miljoen Belgen worden<br />

dagelijks geconfronteerd met diabetes<br />

of suikerziekte. We zijn het zo gewoon<br />

dat we haast onze alertheid verliezen.<br />

Suikerziekte is een probleempje zoals<br />

griep, denkt men... er bestaat wel<br />

een middel tegen. Maar wist u dat<br />

diabetes de belangrijkste oorzaak<br />

is <strong>van</strong> amputaties <strong>van</strong> de onderste<br />

ledematen? Van de meer dan<br />

400.000 diabeten in ons land zijn ruim<br />

150.000 patiënten onwetend over<br />

hun aandoening en dat terwijl slecht<br />

behandelde diabetes leidt tot ernstige<br />

complicaties die de levenskwaliteit<br />

belemmeren: hart- en vaatziekten,<br />

maar ook voetwonden die, indien niet<br />

tijdig aangepakt, kunnen leiden tot<br />

amputaties. Voldoende redenen dus<br />

om alert te zijn.<br />

I-SANA nr3 · 29

Advertentie<br />

Eigenlijk is ons lichaam een perfect<br />

georganiseerd scheikundig fabriekje, waarbij<br />

voedingsstoffen worden omgezet in energie<br />

en bouwstoffen. Als onze spijsvertering<br />

goed functioneert, wordt een gedeelte <strong>van</strong><br />

het voedsel omgezet in glucose, een soort<br />

suiker. Die komt tenslotte in de bloedsomloop<br />

terecht waar het als brandstof voor de<br />

lichaamscellen wordt gebruikt. Om die suiker<br />

in de cellen te krijgen is insuline nodig, een<br />

hormoon dat door de pancreas of alvleesklier<br />

wordt geproduceerd. Is er<br />

een tekort aan insuline of<br />

benut het lichaam die niet<br />

goed, dan komt een te grote<br />

hoeveelheid suikers in het<br />

bloed terecht en niet in de<br />

lichaamscellen. Het bloed<br />

staat die overdosis suiker af<br />

via de urine en hier kan het dan door middel<br />

<strong>van</strong> speciale teststrips worden gemeten.<br />

In dit geval spreekt men <strong>van</strong> diabetes of<br />

suikerziekte. Al naargelang <strong>van</strong> de oorzaak<br />

spreekt men <strong>van</strong> type 1 of type 2.<br />

Slechts 20 percent <strong>van</strong> alle gevallen <strong>van</strong><br />

diabetes betreft type 1 of juveniele diabetes,<br />

een probleem dat voor de leeftijd <strong>van</strong> dertig<br />

ontstaat. Dit is de ernstigste vorm, want deze<br />

patiënten moeten voor de rest <strong>van</strong> hun leven<br />

insuline spuiten of slikken. <strong>De</strong> problemen<br />

30 · I-SANA I-SANA nr3<br />

nr1<br />

kunnen kunnen plots ontstaan en en zijn zijn te herkennen<br />

aan hevige dorst, zelfs ’s ’s nachts, vaak<br />

plassen, erge honger, een onverklaarbaar<br />

gewichtsverlies en en vermoeidheid en zwakte.<br />

Het Het type 2 is niet noodzakelijk insulineafhankelijk,<br />

omdat door middel <strong>van</strong> correctie<br />

<strong>van</strong> het dieet vaak een een normaal leven kan<br />

geleid worden. <strong>De</strong>ze vorm vorm <strong>van</strong> suikerziekte<br />

ontstaat gewoonlijk bij mensen boven de<br />

veertig die aan overgewicht leiden, te weinig<br />

lichaamsbeweging hebben en <strong>van</strong>wege<br />

hun beroep ook niet<br />

gezond (kunnen) eten.<br />

Dikwijls weten deze<br />

patiënten niet dat ze<br />

diabetes hebben of<br />

aan het voorbereiden<br />

zijn. Soms zijn er dus<br />

helemaal geen klachten. Het begint vaak met<br />

flinke dorst en vaak moeten plassen. Soms<br />

hebben ze problemen met de ogen en zien<br />

ze wat waziger. Ze krijgen gemakkelijker<br />

huidaandoeningen, blaasontstekingen en<br />

vaginale infecties. Zweren en verwondingen<br />

genezen wat moeilijker en dikwijls<br />

hebben ze tintelende handen of zelfs<br />

gevoelloosheid in handen en voeten. Ook<br />

hier zijn verwondingen moeilijker te genezen.<br />

Tenslotte hebben, ze niet zelden last <strong>van</strong> een<br />

grotere prikkelbaarheid.<br />

“Het is niet gemakkelijk het snoepen<br />

te laten. En dat hoeft ook niet. Zorg er<br />

evenwel voor dat er geen suiker in zit,<br />

en liefst ook geen fructose. Er bestaan<br />

genoeg veilige andere zoetstoffen.”

Let op voor<br />

vermoeidheid of<br />

dorst<br />

Heel vaak merken de patiënten helemaal<br />

niets <strong>van</strong> een beginnende suikerziekte. Het<br />

is pas als de ziekte al in een ver gevorderd<br />

stadium zit, dat er alarm geslagen wordt.<br />

Wat het eerst opvalt is, de grotere drang<br />

tot plassen. <strong>De</strong> patiënt moet al te vaak<br />

naar het toilet, want het lichaam wil het<br />

suikeroverschot via de nieren kwijt. Omdat er<br />

zoveel water uitgescheiden wordt, krijgt de<br />

patiënt ook zo’n grote dorst. Dat is dan het<br />

tweede alarmsignaal. Omdat de spiercellen<br />

geen suiker meer kunnen opslaan, <strong>van</strong>wege<br />

het tekort aan insuline, voelen deze<br />

patiënten zich ook snel moe en afgemat. Ze<br />

missen duidelijk energie om er tegenaan te<br />

gaan. Daarbij komen ook vaak problemen<br />

met de ogen voor. <strong>De</strong>rtig percent <strong>van</strong> de<br />

diabetespatiënten heeft daar last <strong>van</strong>.<br />

Er is evenwel geen reden tot ongerustheid<br />

als je een <strong>van</strong> deze symptomen bij jou<br />

bemerkt. Dorst kan ook andere oorzaken<br />

hebben, al was het maar het warm weer,<br />

of koorts, terwijl energietekort ook kan<br />

voorkomen zonder dat er sprake hoeft te zijn<br />

<strong>van</strong> suikerziekte. Maar als je zeker wil zijn,<br />

kan je bij de apotheker teststroken kopen en<br />

daarmee de urinetest uitvoeren. Je kan <strong>van</strong><br />

zodra je veertig geworden bent tweemaal per<br />

jaar zo’n test laten uitvoeren bij de dokter,<br />

terwijl je ook de bloeddruk laat controleren en<br />

je cholesterolgehalte laat bepalen.<br />

<strong>De</strong> meeste patiënten die op latere leeftijd<br />

last krijgen <strong>van</strong> diabetes, hoeven zelfs<br />

geen insuline te slikken of te spuiten,<br />

als ze voldoende vermageren, zodat de<br />

hoeveelheid insuline die door de pancreas<br />

wordt geproduceerd, nog voldoende is om<br />

alle lichaamscellen <strong>van</strong> energie te kunnen<br />

laten voorzien. Vergeet vooral niet dat als<br />

de eilandjes <strong>van</strong> Langerhans geen insuline<br />

meer produceren, er helemaal niets meer<br />

aan te doen is.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Almatheek<br />

GUIDO GEZELLESTRAAT 10,<br />

3500 HASSELT<br />

Telefoon: 011-37.86.61<br />

Maandag tot en met zaterdag<br />

9:30u - 17:45u<br />

I-SANA nr3 · 31<br />

Advertentie

PUBLI-REPORTAGE<br />

Abdijsite<br />

Herkenrode<br />

presenteert:<br />

<strong>van</strong> vogelschrik tot...<br />

held <strong>van</strong> het veld<br />

Herkenrode, de gekende historische<br />

abdijsite in de buurt <strong>van</strong> Hasselt laat de<br />

geschiedenis herleven en doet dat op<br />

een bevattelijke, leuke, en aantrekkelijke manier,<br />

zodat ook de kinderen de link met het verleden<br />

niet vergeten. Zo krijgen ze juist belangstelling<br />

voor ons cultuurerfgoed, voor oude gebruiken,<br />

voor de oorsprong <strong>van</strong> veel dingen waar<strong>van</strong> we<br />

<strong>van</strong>daag amper de draad met het verleden nog<br />

kunnen volgen.<br />

Cultuur, geschiedenis en archeologie zijn natuurlijk<br />

onuitputtelijke bronnen die vaak gekleurd worden<br />

door folkloristische gebruiken. Die vinden ook<br />

dikwijls hun oorsprong in nuttige praktijken uit het<br />

verleden. Een daar<strong>van</strong> is de vogelverschrikker.<br />

32 · I-SANA nr3<br />

Velen <strong>van</strong> ons herinneren zich uit hun jeugdjaren<br />

nog de merkwaardige constructies in velden en<br />

boomgaarden en die moesten dienen om vogels<br />

schrik aan te jagen. Ze gaan nog verder in de<br />

geschiedenis want de oude Grieken, Egyptenaren<br />

en Romeinen hielden er een hele cultuur <strong>van</strong><br />

vogelverschrikkers op na.<br />

Herkenrode wil dat onderdeel <strong>van</strong> de geschiedenis<br />

laten herleven en de band met natuur en cultuur<br />

weer aanhalen en daar vooral de jeugd bij<br />

betrekken.<br />

Een brokje geschiedenis gekoppeld aan creatieve<br />

verbeelding met als doel: maak zelf een mooie<br />

vogelverschrikker. Hoe begin je er aan en hoe doe<br />

je er aan mee? Shrik, de mascotte staat model.

Shrik is de mascotte <strong>van</strong> de jaarlijkse<br />

vogelschriktentoonstelling. Hij waakt over de velden<br />

<strong>van</strong> Herkenrode, net zoals de <strong>groene</strong> oger Shrek<br />

zijn moeras beschermt. Beiden zien er akelig uit,<br />

maar ze hebben een hartje <strong>van</strong> goud! Het is Shriks<br />

taak de vogels te verjagen, zodat ze niet kunnen<br />

snoepen <strong>van</strong> al het lekkers dat groeit op het veld.<br />

Maar Shrik kan niet overal tegelijk zijn. Daarom<br />

roept hij de hulp in <strong>van</strong> collega-vogelverschrikkers<br />

die hem kunnen helpen te waken over de velden.<br />

Alle lagere scholen <strong>van</strong> Hasselt, jeugdbewegingen<br />

en de kunstacademie zijn uitgenodigd om zelf een<br />

vogelverschrikker ineen te steken. <strong>De</strong>ze kan je<br />

be<strong>wondere</strong>n op de abdijsite <strong>van</strong> Herkenrode tijdens<br />

de maand mei. <strong>De</strong> opening <strong>van</strong> de tentoonstelling<br />

vindt plaats tijdens de Shrik-wandeldagen op 1 en<br />

2 mei, tussen 10u en 18u.<br />

<strong>De</strong> toegang is gratis voor jong en oud. Op 2 mei<br />

is er in de namiddag kinderanimatie: kinderen<br />

kunnen een kleine vogelverschrikker knutselen,<br />

er zal een springkasteel op de site staan, je kan<br />

je laten opmaken tot een levensechte vogelschrik<br />

enz. Je kan eveneens stemmen op jouw favoriete<br />

vogelverschrikker. <strong>De</strong> vogelverschrikker die de<br />

meeste stemmen krijgt, wint een mooi prijzenpakket<br />

en een leuke daguitstap voor de hele klas/groep.<br />

meer info: www.shrik.be<br />

of neem contact met Iris Warnants<br />

COMMUN.SENSE<br />

Schippersstraat 17<br />

3500 Hasselt<br />

011 850 350<br />

iris@communsense.com<br />

Herkomst <strong>van</strong> de vogelverschrikker<br />

Hoewel je de dag <strong>van</strong> <strong>van</strong>daag niet veel<br />

vogelverschrikkers meer ziet in ons rurale landschap<br />

zijn ze toch nog volop aanwezig in onze cultuur.<br />

Meermaals per jaar worden er op verschillende<br />

plaatsen ter wereld festivals georganiseerd rond<br />

deze helden <strong>van</strong> het veld. <strong>De</strong> vogelverschrikker<br />

heeft dus zeker niet moeten inboeten aan<br />

populariteit. Weliswaar is zijn aan<strong>van</strong>kelijke<br />

functie, het beschermen <strong>van</strong> gewassen tegen<br />

vogels, verloren gegaan. Tegenwoordig gebruiken<br />

meer en meer boeren mechanische systemen<br />

of chemische sprays om de vogels te weren. <strong>De</strong><br />

functie <strong>van</strong> de vogelverschrikker is veranderd in<br />

eentje <strong>van</strong> traditie en nostalgie.<br />

Maar waar ligt nu de eigenlijke herkomst <strong>van</strong><br />

de vogelverschrikker? Reeds in de Egyptische<br />

oudheid werden vogels geweerd. Elke cultuur<br />

kent zijn eigen gewoonten en gebruiken. <strong>De</strong><br />

vogelverschrikker neemt dan ook verschillende<br />

gedaantes aan; de mens vormde niet altijd het<br />

evenbeeld.In het oude Egypte beschermde men<br />

de gewassen langs de Nijl door een houten frame<br />

tussen de gewassen te plaatsen waarin een net<br />

werd opgespannen. Als de kraaien verzamelden<br />

op het veld joeg men ze in de netten. Zo werden<br />

de vogels ge<strong>van</strong>gen en bleven de gewassen<br />

gespaard. <strong>De</strong> oude Grieken plaatsten een<br />

houten beeld in de velden. <strong>De</strong>ze beelden leken<br />

op Paprius, de aartslelijke zoon <strong>van</strong> Dionysus en<br />

Aphrodite. <strong>De</strong> jongen was zo lelijk dat men er<strong>van</strong><br />

uitging dat hij de vogels zou afschrikken. Het beeld<br />

werd beschilderd met felle kleur om de vogels<br />

nog meer te beangstigen. In de ene hand draagt<br />

Paprius een knuppel, in de andere een sikkel. Ook<br />

de Romeinen gebruikten in de oudheid een houten<br />

beeld om vogels te verjagen.<br />

Japanners gebruikten vogelverschrikkers om<br />

hun rijstvelden te beschermen. Aan<strong>van</strong>kelijk<br />

hingen zij oude vodden, vlees of visgraten<br />

aan bamboestokken. <strong>De</strong>ze werden in vuur<br />

gestoken en verspreidden een slechte geur die<br />

de vogels zou moeten verjagen. <strong>De</strong> Japanse<br />

vogelverschrikker werd kakashis genaamd, wat<br />

betekent ‘iets dat slecht ruikt’. Na verloop <strong>van</strong> tijd<br />

vervingen de Japanse boeren de stinkstokken<br />

door een vogelverschrikker met een menselijk<br />

evenbeeld. Ze dragen een regenjas en een grote<br />

rieten hoed. <strong>De</strong> naam kakashis bleef, hoewel de<br />

vogelverschrikkers niet langer stonken.<br />

In Noord-Amerika zette men kinderen in het veld om<br />

vogels te verschrikken. <strong>De</strong> Duitsers plaatsten een<br />

bootzaman in de velden. Hij werd vervaardigd uit<br />

een houten kruis, stro en oude kleding. Vaak krijgt<br />

de bootzaman gezelschap <strong>van</strong> een bootzafrau die<br />

aan de andere kant <strong>van</strong> het veld geplaatst wordt.<br />

Of heidens?<br />

Andere beweren dan weer dat de vogelverschrikker<br />

afstamt <strong>van</strong> een oud heidens gebruik, namelijk<br />

het offeren <strong>van</strong> mensen aan de natuur. Uiteraard<br />

werden er geen mensen maar vogelverschrikkers<br />

geofferd. Men geloofde dat er een geest huisde<br />

in de korenmaagd, een pop gemaakt <strong>van</strong><br />

verschillende gewassen. <strong>De</strong> korenmaagd werd in<br />

het midden <strong>van</strong> het veld geplaatst. Zij beschermde<br />

de gewassen en zag toe op een succesvolle oogst.<br />

Na het oogsten werd de korenmaagd geofferd en<br />

verdween met de pop ook de geest.<br />

Wat er ook <strong>van</strong> zij, het worden weer heel<br />

aantrekkelijke dagen in Herkenrode, waar vogels<br />

<strong>van</strong> allerlei pluimage zullen neerstrijken, ondanks<br />

de vogelverschrikkers, of misschien juist, dankzij<br />

de vogelverschrikkers.<br />

I-SANA nr3 · 33

Je lichaam en geest hebben voldoende slaap nodig !<br />

Hoe weet je dat je te weinig<br />

slaapt?<br />

Kippen weten wanneer<br />

ze moeten gaan slapen<br />

en opstaan en ze<br />

hebben dan ook geen<br />

slaaptekort. Onze voorouders<br />

hadden er evenmin problemen<br />

mee omdat ze uit economische<br />

noodzaak, om geld voor<br />

verwarming te besparen vroeg<br />

naar bed gingen. Vóór het<br />

tijdperk <strong>van</strong> de elektriciteit - en<br />

dat is toch niet zo heel lang<br />

geleden - was er evenmin een<br />

probleem, er was geen televisie,<br />

er waren geen spelconsoles, er<br />

waren geen concerten en geen<br />

bioscopen, geen megadancings<br />

en geen laatavondrestaurants<br />

34 · I-SANA nr3<br />

en dus had iedereen een<br />

gezonde slaap.<br />

Dat is nu wel even anders.<br />

Daar komt nog de discussie<br />

bij over de duur <strong>van</strong> de slaap.<br />

Sommigen zeggen dat acht uur<br />

normaal is, anderen zweren bij<br />

zeven uur zoals Julius Caesar<br />

en Napoleon beweerde dat wie<br />

meer dan zes uur sliep een<br />

luiaard was.<br />

Maar het antwoord kan niet<br />

veralgemeend worden en<br />

dus zijn we aangewezen op<br />

waarnemingen en signalen die<br />

wijzen op slaaptekort. Wanneer<br />

en hoe kunnen we zien dat we<br />

te weinig slaap hebben?

Slaaptekort manifesteert zich daags nadien in<br />

vermoeidheid en concentratieproblemen, maar<br />

als dit dit tekort lang blijft aanslepen, dan dan merk merk je dat<br />

ook aan andere dingen.<br />

1Je hebt moeite met eenvoudige<br />

beslissingen<br />

Mensen met slaaptekort stellen eenvoudige<br />

beslissingen gewoonlijk uit. Ze kunnen ook<br />

niet kiezen en daarom wachten ze tot het<br />

laatste moment. Zo weten ze bijvoorbeeld<br />

al lang wanneer ze op vakantie gaan, maar<br />

pas op de laatste knip bestellen ze de tickets,<br />

maar kunnen ook dan niet goed beslissen<br />

met welke maatschappij ze zullen vertrekken,<br />

of ze meteen een retourvlucht gaan boeken,<br />

of ze een verzekering zullen nemen enz...<br />

Dr. Sean Drummond een slaapresearcher<br />

zegt daarover: zelfs de eenvoudigste dingen<br />

krijgen een ontzaglijk formaat. Alles wordt<br />

opgeblazen. Wie moe is, heeft het moeilijk om<br />

een onderscheid te maken tussen belangrijke<br />

en irrele<strong>van</strong>te dingen. Mensen die vermoeid<br />

zijn, nemen ook ook meer meer risico’s om om op die manier<br />

hun vermeende slaagkansen te vergroten. Zo<br />

zullen ze bepaalde beslissingen tot het laatste<br />

moment uitstellen uitstellen in de hoop dat hun kansen kansen op<br />

die manier maximaliseren: bijvoorbeeld een last<br />

minute boeken, of wachten met een belangrijk<br />

telefoongesprek tot ze met hun rug tegen de<br />

muur staan. Ze hebben er ook moeite mee om<br />

zich aan te passen, zoals het bijsturen <strong>van</strong> hun<br />

reisweg, een ander vliegtuig nemen als het<br />

volgeboekt is, of veranderen <strong>van</strong> hotel als de<br />

kamer hen niet bevalt. Ze hebben ook moeite om<br />

zich te concentreren.<br />

2Je hebt voortdurend honger<br />

Uit studies blijkt dat mensen met slaaptekort<br />

voortdurend een hongergevoel hebben omdat<br />

de bloedsuikerspiegel verstoord is, omdat het<br />

lichaam minder leptine aanmaakt, een hormoon<br />

dat de honger stilt. Daarentegen wordt meer<br />

greline aangemaakt, precies een hormoon dat<br />

Slaaptekort kan je herkennen aan<br />

verschillende dingen zoals overdreven<br />

emoties, huilbuien en depressieve stemming.<br />

het hongergevoel aanscherpt. Daardoor lopen<br />

deze mensen voortdurend naar de koelkast<br />

en knabbelen een hele dag door als gevolg<br />

<strong>van</strong> het slaaptekort. Bovendien wordt steevast<br />

voor calorierijk voedsel gekozen dat weinig<br />

gezond is. Mensen die vermoeid zijn, hebben de<br />

neiging naar zoetigheid te grijpen: enkelvoudige<br />

koolhydraten, waardoor de pancreas onder druk<br />

komt. Dr. Lisa Scheven <strong>van</strong> de Amerikaanse<br />

Academie voor Slaaponderzoek is <strong>van</strong> oordeel<br />

dat slaaptekort ook de persoonlijkheid aantast:<br />

deze mensen verliezen hun zelfbeheersing en<br />

geven gemakkelijk toe om snelle zoete happen<br />

te verwerken, liever dan een stevige gezonde<br />

maaltijd.<br />

I-SANA nr3 · 35

Vijf<br />

36 · I-SANA nr3<br />

signalen<br />

wijzen op<br />

ernstig slaaptekort<br />

3Je bent vaak verkouden<br />

Wie slaaptekort heeft, is sneller het slachtoffer<br />

<strong>van</strong> ontstekingen, verkoudheden, griepjes enz...<br />

dat concludeert Dr. William Kohler, medisch<br />

directeur <strong>van</strong> het Slaaponderzoekscentrum<br />

in Florida. In een onderzoek met vrijwilligers<br />

werden gezonde personen geïnjecteerd met een<br />

verkoudheidsvirus. Wie minder dan zeven uur<br />

geslapen had de voorbije week, was driemaal<br />

meer vatbaar voor het virus dan zij die voldoende<br />

slaap hadden gehad en acht uur of meer hadden<br />

geslapen. In een andere studie werd aangetoond<br />

dat mensen die amper vier uur per nacht hadden<br />

geslapen een erg verzwakt immuunsysteem<br />

hadden. Te weinig slaap behoort dus bij<br />

de top tien <strong>van</strong> de slechte dingen voor het<br />

immuunsysteem.<br />

4Je reageert erg emotioneel<br />

Wie te weinig slaap heeft, barst al bij de minste<br />

emotie in tranen uit. Zelfs een smartlapfeuilleton<br />

op tv kan je al meteen in huilen doen uitbarsten.<br />

Personen die zelfs al één nachtje te weinig<br />

hadden geslapen, vertoonden bij de hersenscan<br />

een verhoogde activiteit in de amygdala, een<br />

zone die altijd betrokken is bij het verwerken<br />

<strong>van</strong> onrust, vrees en angst. Uit de studie bleek<br />

dat deze proefpersonen niet in staat waren hun<br />

emoties te temperen of onder controle te houden.<br />

Bij slaaptekort voelen we ons ook somberder,<br />

omdat vermoeide hersenen gemakkelijker<br />

negatieve herinneringen opslaan dan positieve of<br />

neutrale. Dr. Shives concludeert dat iemand met<br />

chronisch slaaptekort reageert en zich voelt als<br />

iemand in een depressie.<br />

5Je bent erg onhandig de laatste tijd<br />

Onderzoekers onder wie Dr. Clete Cushida,<br />

directeur <strong>van</strong> de Stanford Universiteit, afdeling<br />

slaaponderzoek, hebben aangetoond dat<br />

mensen met een slaaptekort minder goed<br />

motorisch functioneren en dus erg onhandig<br />

zijn. Hun gebaren en hun reacties zijn ook veel<br />

trager. Ze lopen overal tegenaan, morsen thee<br />

en koffie op het tafelkleed, laten glazen vallen,<br />

snijden zich in de vingers, kortom ze zijn bezig<br />

als een echte kluns. Dat kan het gevolg zijn

Mensen met slaaptekort reageren traag,<br />

zijn onhandig, kunnen zich moeilijker<br />

concentreren en hebben ook meer<br />

verkeersongevallen.<br />

<strong>van</strong> het feit dat ze zich minder goed kunnen<br />

concentreren en minder op hun activiteit gefocust<br />

zijn. <strong>De</strong> perceptie is ook minder diep. Erger nog:<br />

als ze zich echt slaperig voelen en een acuut<br />

gebrek aan slaap vertonen, kunnen ze te maken<br />

krijgen met een complete black out. Zo kan je<br />

meemaken dat deze personen door hun eigen<br />

organisme gedwongen worden tot microslaapjes<br />

<strong>van</strong> een paar seconden. Als ze dit achter het<br />

stuur meemaken, kan dat fataal aflopen.<br />

Als je dit allemaal meemaakt dan wijst dat op<br />

een slaaptekort en is het hoogtijd om het roer<br />

om te gooien, vooraleer het lichaam definitief<br />

ernstige tekorten en gebrek gaat vertonen.<br />

Misschien zal je het moeilijk hebben om in het<br />

begin op tijd de slaap te vatten, maar ook in<br />

de natuur zijn goede moleculen voorhanden<br />

die de slaapbereidheid bevorderen en zorgen<br />

voor een natuurlijke en herstellende slaap.<br />

Escholtzia is een degelijke plant. Ook<br />

valeriaan en avena maken de zenuwen<br />

rustiger en bereiden het organisme voor op<br />

een herstellende nachtrust.<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

BOVERTE is een moderne internetwinkel<br />

(voorheen onder de naam Fytobellshop)<br />

die de merken Fytobell en Nutribell voert.<br />

Eenvoudig, overzichtelijk, informatief,<br />

vriendelijk geprijsd en een goede service.<br />

Uw online gezondheidsadviseur<br />

U koopt bij Boverte omdat…<br />

• U toegang heeft tot het complete assortiment<br />

producten <strong>van</strong> Fytobell ® en Nutribell ® .<br />

• U boven de 50 euro geen verzendkosten betaalt.<br />

• U <strong>van</strong>af 40 euro automatisch kortingen kan<br />

verdienen op de bestelling.<br />

• <strong>De</strong> producten binnen 2 werkdagen bij u worden<br />

afgeleverd.<br />

• U gemakkelijke betalingsmogelijkheden heeft.<br />

• Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur per<br />

dag geopend is. Daarnaast kunt u 7 dagen per<br />

week bij onze Klantenservice terecht.<br />

• Wij garant staan voor een optimale service.<br />

• Wij u helder en duidelijk over de producten<br />

informeren via de website, per telefoon en via<br />

e-mail.<br />

<strong>De</strong> beste zorgen uit de natuur!<br />

e-mail: info@boverte.com<br />

tel.: 00/31 (0)40 254 30 48<br />

www.boverte.com<br />

I-SANA nr3 · 37<br />

Advertentie

J<br />

e krijgt problemen met de<br />

stofwisseling als het aan<br />

ruwvezels ontbreekt. Ze zijn dus<br />

eigenlijk meer dan alleen maar dode ballast<br />

in de voeding, meer dan de verpakking voor<br />

vitamines, mineralen en eiwitten. Anders dan<br />

de overige voedingsstoffen worden<br />

ze niet in de maag of de dunne<br />

darm door enzymen gesplitst, maar<br />

worden ze pas in de dikke darm<br />

door bacteriën afgebouwd. Daarbij<br />

ontstaan vetzuren die op hun beurt<br />

cholesterine en galzuren afbouwen.<br />

<strong>De</strong>ze stoffen verhinderen ook dat<br />

het tot nutteloze insulinestoten<br />

komt <strong>van</strong>wege de pancreas. Op<br />

die manier wordt verhinderd dat<br />

diabetes ontstaat. Veel landgenoten<br />

nemen dagelijks slechts 10 tot<br />

20 gram ballaststoffen bij de<br />

voeding. Dat is meer dan de helft<br />

te weinig, want 40 gram ligt dichter<br />

bij het ideaal voor de gezondheid.<br />

Volkorenbrood, volle zilvervliesrijst,<br />

fruit, groenten zijn daarvoor <strong>van</strong><br />

groot belang. Ze moeten dagelijks<br />

op het menu staan.<br />

Klinische studies hebben ook<br />

duidelijk aangetoond dat het<br />

dagelijks gebruik <strong>van</strong> Omega-3<br />

vetzuren mensen met glucoseintolerantie<br />

kan beschermen tegen<br />

het ontstaan <strong>van</strong> diabetes mellitus<br />

(ouderdomssuikerziekte). Verder<br />

helpen Omega-3 supplementen<br />

voorkomen dat mensen<br />

geconfronteerd worden met hart-<br />

en vaatproblemen. Diabetici zijn<br />

hieraan nog gevoeliger dan mannen<br />

en vrouwen zonder suikerziekte.<br />

Men geeft, voor de dagelijkse<br />

voorziening in Omega-3 vetzuren,<br />

meer en meer de voorkeur aan<br />

hoge kwaliteitssupplementen dan<br />

38 · I-SANA nr3<br />

Suikerziekte voorkomen:<br />

vezels eten en visolie!<br />

aan verse vis. Dit heeft te maken met de<br />

trieste realiteit dat vis uit de oceanen vervuild<br />

raakt met zware metalen.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Diabetes voorkomen: zorg voor voldoende vezels in de voeding<br />

met meer groenten, fruit en volkerenproducten.

Advertorial 21<br />

EEn hEErlijkE, vErkwikkEndE,<br />

natuurlijkE slaap:<br />

Escholcin <strong>van</strong> FytobEll...<br />

En jE droomt<br />

jE wEEr Fit !<br />

wie slecht slaapt voelt zich niet enkel moe en minder fit,<br />

heeft ook problemen om zich te concentreren, doet langer<br />

over gewone taken, vergist zich vaker, heeft een minder<br />

goed geheugen, maar loopt bovendien dubbel zoveel kans<br />

op diabetes, krijgt vroeg of laat last <strong>van</strong> verhoogde bloeddruk<br />

en mogelijks hartritmestoringen. uit onderzoek blijkt<br />

ook dat tekort aan slaap leidt tot zwaarlijvigheid. Zelfs een<br />

klein gebrek aan slaap kan bij baby’s en kleine kinderen al<br />

aanleiding geven tot het ontwikkelen <strong>van</strong> zwaarlijvigheid.<br />

Slaap is niet enkel natuurlijk, maar ook <strong>van</strong> levensbelang.<br />

Recent onderzoek heeft aangetoond<br />

dat wie voldoende slaapt, langer leeft. Synthetische<br />

slaapmiddelen blokkeren een natuurlijke<br />

slaap omdat ze de REM-fase of droomslaap<br />

uitschakelen en dus zijn natuurlijke preparaten<br />

ver te verkiezen boven de synthetische. <strong>De</strong> natuur<br />

verschaft ons prachtige slaapverwekkende en veilige<br />

planten die toch doeltreffend zijn: valeriaan,<br />

melisse, Passiflora, Asperula odorata, Peumus<br />

Boldus, Eschscholtzia, enz...<br />

Daarom is Escholcin <strong>van</strong> Fytobell zo’n prachtig<br />

natuurlijk middel dat je weer een natuurlijke<br />

slaap verschaft, zonder nadelige gevolgen. Het<br />

herstelt het natuurlijke vermogen om te slapen en<br />

laat je ’s morgens heerlijk fris en vitaal ontwaken.<br />

Escholcin <strong>van</strong> Fytobell geeft je weer helderheid<br />

overdag, en rust en een heerlijk verkwikkende<br />

slaap ’s nachts. Je kan er niet enkel <strong>van</strong> dromen:<br />

je kan het ook toepassen: elke nacht weer heerlijk<br />

wegdromen en verkwikkend slapen, dankzij<br />

Escholcin <strong>van</strong> Fytobell.<br />

Escholcin verhoogt de slaapkwaliteit, beïnvloedt<br />

de slaapritmiek, vermindert spierkrampen en<br />

kalmeert. Gebruik Escholcin minimaal een week<br />

speciaal voor de lezers <strong>van</strong> i-<strong>Sana</strong><br />

vraag uw gratis staal aan met vermelding <strong>van</strong> uw naam en<br />

volledig adres, met aanvraagcode: iS-esc0310<br />

om het slaappatroon te beïnvloeden. Het effect<br />

zal pas na enige dagen merkbaar worden.<br />

therapietip uit de artsenpraktijk: Bij erge spanning,<br />

stress of nervositeit is het goed om door de<br />

dag Passibell te gebruiken.<br />

samenstelling Escholcin:<br />

Asperula odorata UE (lieve vrouwenbedstro), Eschscholtzia<br />

californica UE (goudpapaver), Melissa<br />

officinalis UE (melisse), Passiflora incarnata UE<br />

(passiebloem), Peumus boldus UE (boldo), Tilia<br />

cordata UE (linde).<br />

<strong>De</strong> combinatie <strong>van</strong> bestanddelen heeft een gunstig<br />

effect op de slaapkwaliteit.<br />

Gebruiksaanwijzing:<br />

2 x daags 20-30 druppels in wat (bronwater) innemen<br />

(de eerste maal een uur voor het slapen en<br />

de tweede maal enkele minuten voor het slapen).<br />

Kinderen: • onder de 12 jaar mag de dosis gehalveerd<br />

worden<br />

• onder de 6 jaar is 2 x 5 à 10 druppels<br />

voldoende<br />

Soms is het effect pas na enkele dagen merkbaar.<br />

Het is dus goed het middel een week toe te passen<br />

om het slaappatroon te beïnvloeden.<br />

verpakking: Glazen flesje 100 ml – CNK-bestelnummer:<br />

1744-309 voor in de apotheek<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Natuurlijk slaapmiddel<br />

vraag gratis staal aan!<br />

Test stoort zelf de waarde de REM-slaap <strong>van</strong> Escholcin. Fytobell niet geeft<br />

honderden gratis stalen cadeau, speciaal aan de<br />

In tegenstelling tot sterk werkende<br />

lezers synthetische <strong>van</strong> “Maar slaapppillen Natuurlijk”. Je kan is Eschol- het gratis<br />

flesje cin, een Escholcin natuurlijk, 50 ml. opvragen rustgevend via e-mail en<br />

slaapverwekkend preparaat, zonder<br />

of nadelige telefonisch. invloed Uw aanvraag op de code: REM-slaap. MN 0108. Dit<br />

Uiteraard is de droomfase slechts één waarbij flesje per het gezin oog en zolang snelle<br />

bewegingen maakt. <strong>De</strong>ze fase is <strong>van</strong><br />

de groot voorraad belang strekt. wil de nachtrust kwalita-<br />

Vraag tief zijn. gratis Het infobrochure lichaam herstelt en gratis staal beter aan: <strong>van</strong><br />

de vermoeienissen als de REM-slaap<br />

info@fytobell.be wordt gerespecteerd. of 011/37.19.24 Dus: Escholcin!<br />

Voor meer informatie: www.fytobell.be<br />

<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 39

Advertorial<br />

40 · I-SANA nr3<br />

Advertorial<br />

Een glutenvrij<br />

dagje uit<br />

oor de meeste mensen betekent<br />

V<br />

deze opkomende lente terrasjes<br />

maken, de tuin opfrissen en die<br />

winterkleren eindelijk opbergen.<br />

Voor mijn vriendin Lynn lijkt de lente echter<br />

maar één ding te betekenen: haar kleerkast<br />

volledig vernieuwen. Je kan je dan ook makkelijk<br />

voorstellen dat ik niet echt verbaasd was toen ik<br />

de vogeltjes buiten hoorde fluiten en mijn vriendin<br />

al aan de lijn hing. Of ik mee uit winkelen wou<br />

gaan, vroeg ze. Tuurlijk, zei ik, enthousiast als<br />

ik altijd ben. Morgen elf uur, zeg je? Want dan<br />

hebben we de hele dag nog? Het zweet brak me<br />

zowaar uit.<br />

<strong>De</strong> volgende ochtend was ik wat <strong>van</strong> de shock<br />

bekomen en stond ik, gewapend met mijn<br />

coeliakiesurvivalkit bestaande uit wat glutenvrij<br />

brood en koekjes, aan de voorzijde <strong>van</strong> het<br />

winkelcentrum paraat. Ik was wat te vroeg, zij<br />

heel wat te laat en dus hadden we nog wel<br />

een half uurtje om wat door het winkelcentrum<br />

te struinen en etalage te kijken. Ik had de dag<br />

ervoor even nagedacht waar ik zoal met haar iets<br />

zou kunnen gaan eten, waardoor ik een bistrootje<br />

of vier reeds in mijn hoofd had. Rond twaalf uur<br />

stelde ik dus voor dat we op één <strong>van</strong> die plekken<br />

iets gingen eten, maar onvoorspelbaar als de<br />

mens is, deed ze een tegenvoorstel. Een mens<br />

moet flexibel zijn en dus stelde ik voor om in dat<br />

bistrootje iets te gaan drinken zodat ik eens in<br />

de kaart kon rondneuzen. Het was een geluk bij<br />

een ongeluk, want hoewel er spek en eieren op<br />

de kaart stonden en ik dus iets kon eten, stond<br />

dat gerecht toch niet onder de rubriek ontbijt.<br />

Het was al twaalf uur voorbij dus ik was wat<br />

zenuwachtig toen ik de ober vroeg of hij spek<br />

en eieren kon maken zonder brood en zonder<br />

dressing op de salade omdat ik allergisch was<br />

voor bloem.<br />

Wat was ik gelukkig toen bleek dat deze ober<br />

me een warm hart toedroeg en met de kok zou<br />

regelen dat ik toch nog spek en eieren kon eten.<br />

Wonder boven wonder was alles in orde en<br />

kon ik met een gerust hart eten. Ik haalde mijn<br />

glutenvrij voorverpakt brood boven tafel zodat ik<br />

ook wat brood kon eten, en hoopte dat de ober<br />

zou begrijpen waarom ik dit deed en niet dacht<br />

dat ik een zoveelste klant was met veel noten op<br />

zijn zang.<br />

Die avond ging ik met een gelukzalig gevoel<br />

slapen, want het was een prachtige dag geweest.<br />

Een uurtje zorgen maken om het eten en vele<br />

uren vriendschappelijke warmte en plezier gaven<br />

een mooie eindbalans aan een prachtige dag.

PUBLIREPORTAGE<br />

Uniek meetsysteem kiest beste matras voor uw rug<br />

Bedmeet Center<br />

ComBineert wetensChap en slaapComfort<br />

Hasselt - Een goede nachtrust is onontbeerlijk als je<br />

overdag goed wil functioneren. Om goed te slapen,<br />

heb je een goed bed nodig. Mensen geven vaak veel<br />

geld aan een nieuwe matras. Toch slaapt slechts één<br />

op vier beter na die aankoop. Conclusie? Velen kopen<br />

een matras die eigenlijk niet geschikt is voor hun rug.<br />

Het Bedmeet Center heeft samen met wetenschappers<br />

een uniek meetsysteem ontwikkeld om de best<br />

mogelijk matras te kunnen kiezen voor elke slaper.<br />

Wat is een goed bedsysteem?<br />

Er zijn zoveel degelijke bedsystemen<br />

in de handel. <strong>De</strong> vraag is natuurlijk<br />

welk bedsysteem bij jou het beste<br />

past. Het antwoord weet je na een<br />

eenvoudige meting in het Bedmeet<br />

Center. Je koopt toch ook geen<br />

thermografie spierspanning<br />

schoenen zonder ze eerst te passen<br />

of een bril zonder een voorafgaande<br />

oogmeting. Natuurlijk is deze meting<br />

merkonafhankelijk!<br />

Is deze meting betrouwbaar?<br />

Een onderzoek <strong>van</strong> het Centrum<br />

Vier objectieve parameters<br />

<strong>De</strong> rugmeting geeft een beeld <strong>van</strong> de slaap-kwaliteit op basis <strong>van</strong><br />

4 parameters: de spierweerstand (weerstand die je ondervindt bij<br />

het veranderen <strong>van</strong> slaaphouding), de spierspanning (spanning<br />

die het lichaam opbouwt na een tijd gelegen te hebben), de<br />

spierbalans (verschil tussen de spanning links en rechts) en het<br />

thermisch profiel (autonome zenuwcellen die grotendeels het<br />

ligcomfort bepalen). Via sensoren worden alle gegevens naar een<br />

computerprogramma gestuurd.<br />

voor Biostatistiek aan de universiteit<br />

Hasselt toont de betrouwbaarheid<br />

<strong>van</strong> de meting aan. Wat blijkt? Liefst<br />

97 procent <strong>van</strong> de proefpersonen<br />

slaapt inderdaad beter op de matras<br />

die het Bedmeet Center voor hen<br />

heeft geselecteerd. <strong>De</strong>ze cijfers<br />

werden nogmaals bevestigd na<br />

één jaar metingen in het Bedmeet<br />

Center. Amper zeven slaapsystemen<br />

na vijfhonderd metingen moest het<br />

Bedmeet Center ver<strong>van</strong>gen.<br />

Meting en prijs?<br />

Een rugmeting neemt anderhalf<br />

uur in beslag (2 vuur voor 2<br />

personen). In die tijdspanne<br />

mag je in het Bedmeet Center<br />

meerdere matrassen uitproberen<br />

in zij-, rug- of buikligging. Intussen<br />

registreren sensoren allerhande<br />

gegevens. Op basis daar<strong>van</strong> duidt<br />

een computerprogramma de meest<br />

geschikt matras aan. Dit is zeker<br />

niet altijd het duurste exemplaar!<br />

Als je een matras koopt, wordt de<br />

kostprijs <strong>van</strong> de meting (75 euro<br />

voor 1 persoon, 120 euro voor 2<br />

personen) in mindering gebracht.<br />

<strong>De</strong> meting is dan in feite gratis.<br />

Wat mag je verwachten?<br />

Op een perfecte matras slaap je 11<br />

keer zo goed en de dag nadien ben<br />

je vier keer minder moe. Kortom,<br />

wie goed slaapt, functioneert de<br />

dag nadien dus beter.<br />

Maar wat is dat nu precies “goed<br />

slapen’?<br />

Als we liggen, verbruiken de spieren<br />

die de wervelkolom ondersteunen<br />

60 procent minder energie en is er<br />

voor 75 procent minder spanning<br />

op de tussenwervelschijven (de<br />

zogenaamde schokbrekers <strong>van</strong> de<br />

wervelkolom). <strong>De</strong>ze ontspanning<br />

heeft enkel zin als het lichaam<br />

goed ondersteund wordt want<br />

anders bouw je via de ligamenten<br />

en kapsels <strong>van</strong> je ruggewrichten<br />

terug spanning op in de rugspieren<br />

die de beweging <strong>van</strong> de wervels<br />

regelen. Het gevolg kennen we<br />

allemaal! Stijve rug ‘s morgens.<br />

Blokkages in het bekken, de lage<br />

rug, tussen de schouders en in de<br />

nek. Onopgeloste blokkages geven<br />

later weer ergere klachten zoals<br />

hernia, rugartrose of hypermobiele<br />

wervelsegmenten. Preventie is en<br />

blijft ook hier de beste boodschap.<br />

Zou jij nog een matras kopen<br />

zonder je eerst te laten meten?<br />

Het Bedmeet Center is gevestigd aan de<br />

Gouverneur Verwilghensingel 8, bus 4, in Hasselt. Tel. 011 21 21 24<br />

Metingen enkel na afspraak op 0479 595 296 of info@bedmeetcenter.be<br />

Meer info op www.bedmeetcenter.be<br />

I-SANA nr3 · 41<br />

M90156856.01

42 · I-SANA nr3<br />

<strong>De</strong> <strong>groene</strong> vingers <strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

Ivo Pauwels, een gerenommeerd<br />

natuurkenner, auteur en groen-journalist<br />

verzorgt elke maand een aantal<br />

schitterende rubrieken in i-<strong>Sana</strong>.<br />

<strong>De</strong> wilgen von<strong>De</strong>n<br />

aspirine uit<br />

Het verhaal <strong>van</strong> de meest populaire pil<br />

Haast iedereen, waar ook ter<br />

wereld, heeft in zijn leven<br />

wel eens acetylsalicylzuur<br />

gebruikt, want er zijn tamelijk<br />

veel pijnstillers op basis <strong>van</strong> aspirine.<br />

Wie staat er nog bij stil dat aspirine<br />

uit planten komt en dat het meest<br />

gebruikte geneesmiddel ter wereld<br />

dus <strong>van</strong> plantaardige oorsprong is.<br />

Reden te over om in een notendop de<br />

boeiende geschiedenis <strong>van</strong> aspirine<br />

te vertellen. Daar kun je gerust aan<br />

denken als je de volgende volgende dagen dagen weer<br />

in de tuin werkt.<br />

Het boek “Composteren en<br />

kringlooptuinieren” <strong>van</strong> Ivo<br />

Pauwels, kan je extra voordelig<br />

ook via i-<strong>Sana</strong> bestellen.

In de hele wereld zouden elk jaar een slordig<br />

miljard tabletten worden geslikt om pijnen<br />

en pijntjes tegen te gaan. Zelfs de antieke<br />

Grieken gebruikten extracten <strong>van</strong> wilgen<br />

tegen tandpijn en zere voeten.<br />

<strong>De</strong> Chickasaw, die hun jachtvelden in<br />

Virginia hadden, was slechts een <strong>van</strong> de vele<br />

indianenstammen die sinds onheuglijke tijden<br />

infuus <strong>van</strong> wilgenwortels trokken om hoofdpijn te<br />

bestrijden.<br />

wilgenbast<br />

Ook in de Europese volksgeneeskunde speelde<br />

wilgenbast al vele eeuwen een pijnstillende en<br />

koortswerende rol. Edmund Stone, een Engelse<br />

dominee propageerde de wilgenbast in 1763 als<br />

volgt: “Er is een bast <strong>van</strong> een Engelse boom,<br />

waarin ik dankzij experimenten een krachtig<br />

bloedstelpend middel vond dat tevens uiterst<br />

effectief koortsaanvallen geneest.”<br />

Stone was een <strong>van</strong> de eerste die de signatuurleer<br />

uitbreidde. Hij ging er niet alleen <strong>van</strong> uit dat<br />

de natuur door de vorm of de kleur <strong>van</strong> een<br />

plantendeel aangaf waar het goed voor was zoals<br />

de signatuurleer voorschreef, maar ook door de<br />

plek waar de plant <strong>van</strong> nature voorkomt.<br />

Wilgen groeien vooral<br />

op vochtige, ongezonde<br />

plekken. In Stones<br />

opinie was dat er een<br />

aanwijzing voor dat<br />

de boom ziekten kon<br />

genezen. Hij had nog<br />

geen benul <strong>van</strong> de aard<br />

<strong>van</strong> de koortswerende<br />

stof die in wilgen en<br />

populieren zit. Ze werd<br />

door de scheikundigen een kleine eeuw later naar<br />

het geslacht Salix (wilg) genoemd en heet salicien<br />

of salicoside. Ook in andere planten werd deze<br />

stof aangetroffen, onder meer in moerasspirea,<br />

Filipendula ulmaria. Terwijl in bergthee, Gaultheria<br />

procumbens, methylsalicylaat wordt aangetroffen.<br />

een pijnstiller voor vadertje lief<br />

Beide stoffen werden in de 19de eeuw, ditmaal<br />

op wetenschappelijke gronden, gebruikt tegen<br />

artritis, hoofdpijn en koorts. Salicylzuur heeft<br />

echter vervelende bijwerkingen: maagpijn,<br />

maagbloedingen en braakneigingen treden vaak<br />

op. In 1875 werd salicylzuur voor het eerst in het<br />

laboratorium op synthetische basis vervaardigd.<br />

Maar salicylzuur met zijn vervelende bijwerkingen<br />

is nog geen aspirine. Dat werd het pas na 1893<br />

toen Felix Hoffman, een Duitse scheikundige,<br />

Een beetje hoofdpijn,<br />

of moe, of koortsig?<br />

Wilgenbast kan helpen...<br />

<strong>De</strong> natuur heeft eigenlijk de aspirine<br />

uitgevonden. Het is een stof uit de wilgenbast.<br />

ermee ging experimenteren.<br />

Hoffman werkte in de Bayerafdeling <strong>van</strong> I.G.<br />

Farben waar de kleurstof aniline werd vervaardigd.<br />

<strong>De</strong> vader <strong>van</strong> Felix hoffman had na verloop <strong>van</strong><br />

tijd meer last <strong>van</strong> maagpijn dan <strong>van</strong> de artritis<br />

waarvoor hij met salicylzuur werd behandeld.<br />

Felix vond in de moderne scheikundige literatuur<br />

<strong>van</strong> die dagen dat wanneer iemand azijnzuur<br />

bij salicylzuur brengt, er een nieuwe, veel<br />

minder zure of bijtende stof ontstaat, namelijk<br />

acetylsalicylzuur. Hij<br />

experimenteerde bij<br />

zichzelf en ontdekte dat<br />

die nieuwe stof niets <strong>van</strong><br />

haar helend, pijnstillend,<br />

ontsmettend en<br />

koortswerend vermogen<br />

verloren had, terwijl de<br />

vervelende bijwerkingen<br />

verdwenen waren. <strong>De</strong> stof<br />

kreeg de naam aspirine,<br />

een samentrekking <strong>van</strong> de begin-‘a’ <strong>van</strong> acetyl en<br />

<strong>van</strong> ‘spirin’, Spiraea, want de moerasspirea werd<br />

in die tijd tot het geslacht Spiraea gerekend en<br />

niet tot Filipendula zoals dat nu het geval is.<br />

Snel werd Aspirine een handelsmerk <strong>van</strong> Bayer,<br />

<strong>van</strong>af 1899 kwam het als poeder op de markt<br />

en sinds 1915 in de vorm <strong>van</strong> tabletten. Aspirine<br />

behoorde zelfs bij de oorlogsbuit <strong>van</strong> de Grote<br />

Oorlog. Bij het Verdrag <strong>van</strong> Versailles moest<br />

Duitsland de merknaam Aspirine vrijgeven aan<br />

de VS, Engeland, Frankrijk en Rusland. Later<br />

besliste een Amerikaanse rechter dat geen<br />

enkel farmaceutisch bedrijf royalty’s kan doen<br />

gelden op deze stof. Zodat aspirine wereldwijd de<br />

volksnaam werd voor het populaire geneesmiddel<br />

acetylsalicylzuur, de azijnzure ester <strong>van</strong> het<br />

salicien uit wilgen, populieren en de eveneens<br />

vaak in tuinen aangeplante moerasspirea. Onze<br />

natuur heeft dus heel krachtige <strong>geneeskracht</strong>ige<br />

molecules en ongetwijfeld nog veel ongekende!<br />

I-SANA nr3 · 43

Advertentie<br />

Spijsverteringsstoornis?<br />

CARDUBELL helpt!<br />

<strong>De</strong> belangrijkste lichaamsfilter onder de rechter<br />

ribbenboog is een echt laboratorium dat in in zijn zijn<br />

ontgiftingswerk en de vertering <strong>van</strong> vetten vetten best een een<br />

steuntje kan gebruiken. Cardubell bevat ondermeer<br />

Mariadistel en artisjok, bekend <strong>van</strong>wege hun bijzondere<br />

kracht om onze lichaamsfilter in in optimale staat te<br />

brengen en te houden. Gebruik het ook als je een vol<br />

gevoel gevoel na de maaltijd hebt, zo bekom bekom je een goed<br />

ontgiftingsorgaan en houdt je je lichaamslaboratorium<br />

optimaal!<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen Bestellen in Nederland? www.boverte.com<br />

Druppels 100 ml<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek in 100 ml<br />

met CNK bestelcode: 1744-267.<br />

44 Of · vraag I-SANA ernaar nr3 in de betere natuurwinkel.<br />

Composteren en<br />

kringlooptuinieren:<br />

nu ook in het Frans<br />

Bij Uitgeverij Lannoo liep onlangs<br />

het boek Composteren en<br />

kringlooptuinieren <strong>van</strong> de persen.<br />

<strong>De</strong> ingenieurs <strong>van</strong> Vlaco (de Vlaamse<br />

compostorganisatie) en Ivo Pauwels<br />

bundelen er hun ervaring met het<br />

kringlooptuinieren. Tuinafval wordt<br />

nuttig en de kringlooptechnieken<br />

zijn in alle types siertuinen,<br />

kruidentuinen en moestuinen<br />

toe te passen. Het is een boek<br />

dat zich binnen de kortste keren<br />

terugbetaalt.<br />

Het boek verschijnt nu ook in het<br />

Frans, specifiek specifiek voor het Waalse<br />

landsgedeelte. Ongetwijfeld wordt<br />

het het ook daar een groot succes.<br />

Ivo Pauwels schreef schreef ruim 60 boeken,<br />

is hoofdredacteur <strong>van</strong> <strong>van</strong> Groene<br />

Vingers (VTM) en werkt voor voor<br />

tijdschriften tijdschriften als als Seasons en Bloemen<br />

& Planten. Ook als Radio2-tuinman<br />

in het programma <strong>De</strong> Madammen<br />

Madammen<br />

geniet hij ruime bekendheid.<br />

Bestel via i-<strong>Sana</strong>:<br />

extra voordeel!<br />

Het succesboek Composteren en<br />

kringlooptuinieren, , uitgegeven uitgegeven bij<br />

Lannoo Lannoo is verkrijgbaar verkrijgbaar in in de betere<br />

boekhandel en kost 17,50 Euro.<br />

Bij i-<strong>Sana</strong> kun je het het bestellen tegen tegen<br />

de voordeelprijs <strong>van</strong> €15 door<br />

overschrijving overschrijving <strong>van</strong> dit bedrag op<br />

rekening rekening nummer IBAN BE65 731-<br />

0085772-96 0085772-96 met vermelding Boek<br />

Kringlooptuinieren Ivo. . U krijgt het<br />

dan binnen de kortste keren franco<br />

thuisgestuurd.<br />

Op die manier hoef je geen<br />

verplaatsing te maken en bovendien<br />

krijg je een extra voordeel <strong>van</strong> € 2,5.<br />

En... U heeft er een heel leven<br />

plezier <strong>van</strong>!

Tuinsprokkels<br />

Tuin Tuinsprokkels sprokkels<br />

<strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

<strong>van</strong> Ivo Ivo Pauwels<br />

Pauwels<br />

Camassia, voedsel<br />

voor de Indianen<br />

V<br />

óór de blanke mens voet zette<br />

op het Noord-Amerikaanse<br />

continent en en de de oude culturen<br />

vertrappelde, verzamelden<br />

indianenvrouwen de bollen <strong>van</strong><br />

Camassia quamash. <strong>De</strong> bollen bollen<br />

bevatten veel voedingsstoffen<br />

voedingsstoffen<br />

en na het koken een soort <strong>van</strong><br />

suikerstroop. Nu planten wij de de<br />

bollen in de zelden zelden beschaamde<br />

hoop dat de blauwe bloemen <strong>van</strong><br />

Camassia in het voorjaar voorjaar zullen<br />

verschijnen. Vanaf augustus<br />

kun je je dit volksvoedsel <strong>van</strong> <strong>van</strong> de<br />

vervlogen indianenstammen uit<br />

het oosten <strong>van</strong> de de VS planten. planten.<br />

Het bloeit in april en is volkomen<br />

winterhard.<br />

Het grootste levende<br />

wezen is een zwam!<br />

I<br />

n de staat Oregon in het<br />

noordwesten <strong>van</strong> de Verenigde<br />

Staten hebben wetenschappers<br />

een 880 hectare grote zwam<br />

ontdekt. <strong>De</strong> zwam groeit onder de<br />

grond in in een woud. Aangenomen<br />

Aangenomen<br />

wordt dat de gelocaliseerde<br />

zwam het grootste grootste levende levende<br />

wezen ter wereld is. Het nu<br />

gevonden exemplaar behoort tot tot<br />

de de soort Armillaria ostoyae en en is<br />

volgens de ontdekkers ongeveer<br />

2000 jaar oud. In 1992 is al een<br />

600 ha grote zwam gevonden<br />

die die tot tot nu nu toe toe recordhouder recordhouder was. was.<br />

Armillaria ostoyae is is familie<br />

<strong>van</strong> de honingzwam, Armillaria<br />

mellea, een vervaarlijke vervaarlijke<br />

parasiet. parasiet. <strong>De</strong> vruchtlichamen<br />

(paddestoelen) <strong>van</strong> de meeste<br />

Armillariasoorten zijn erg lekker.<br />

Oude wijsheid<br />

Ooit werd een blinde man<br />

uitgelachen omdat hij<br />

‘eigenhandig’ en eigengereid<br />

een boerderij wou kopen en zich<br />

bij de keuze op zichzelf verliet.<br />

Toen men hem uit de koets<br />

hielp, vroeg hij de koetsier de<br />

paarden naar een bosje distels te<br />

leiden. Zijn begeleiders vertelden<br />

hem dat er geen distels waren.<br />

“Zuring moet de paarden dan<br />

maar voeden,” sprak de blinde<br />

man. Ze brachten de paarden<br />

naar de grote zuringbladeren.<br />

Zonder aarzelen kocht de blinde<br />

de hoeve en het land. Toen men<br />

hem vroeg naar het waarom <strong>van</strong><br />

zijn snelle beslissing, sprak hij:<br />

“Distels groeien op een arme<br />

bodem, zuring uitsluitend op rijke<br />

grond.” Meehans Monthly, 1898<br />

Heren, pas op met<br />

rozemarijn!<br />

Omwille <strong>van</strong> de indringende,<br />

kruidige geur die na het<br />

drogen <strong>van</strong> de twijgen met<br />

de naaldvormige bladeren<br />

behouden blijft, werd<br />

Rosmarinus officinalis vooral als<br />

‘herinneringskruid’ geprezen.<br />

Shakespeare laat Ophelia met<br />

een rozemarijntwijg in de hand<br />

zeggen “There’s rosemary; that’s<br />

for remembrance; pray you, love,<br />

remember.” <strong>De</strong> Britten geloven<br />

dat in een tuin waar rozemarijn<br />

welig tiert de vrouw de broek<br />

draagt. “Where rosemary grows<br />

best the mistress is master.”<br />

Heren, u bent gewaarschuwd!<br />

Plantenseks laat<br />

ontdekt<br />

Uiteraard heeft de natuur <strong>van</strong><br />

oudsher soorten gekruist en<br />

zo nieuwe planten gevormd. In<br />

de vroege middeleeuwen duiken<br />

al bastaarden op en sommige<br />

kregen een plekje in de tuin.<br />

Gericht kruisen kon pas later.<br />

Het duurde immers tot in 1694<br />

toen in Duitsland voor het eerst<br />

de idee rijpte dat bloemen<br />

wel eens seksuele organen<br />

zouden kunnen zijn. Pas dan<br />

werd de functie <strong>van</strong> stampers,<br />

meeldraden, bijtjes, wind en<br />

vlinders ontdekt. Die kennis<br />

leverde bewust gecreëerde<br />

cultivars op. <strong>De</strong> grote doorbraak<br />

in de kruisingsarbeid kwam er<br />

na 1866, wanneer Mendel op<br />

een wetenschappelijke manier de<br />

basis legde voor de moderne<br />

genetica.<br />

Stout en varens<br />

Een oud ‘drukrecept’<br />

uit 1872 vertelt hoe je de<br />

mooie varenveren prachtig kunt<br />

afdrukken op een vel papier.<br />

“Dompel het varenblad in goede<br />

stout of Guiness en leg het<br />

daarna tussen twee witte vellen<br />

papier. Druk alles lichtjes aan en<br />

laat het helemaal drogen.” Ook<br />

andere fijnbladige planten zoals<br />

akelei en duizendblad geven met<br />

donker bier als op tekenpapier<br />

stijlvolle afdrukken. Huisvlijt voor<br />

wie veel tijd heeft? Een loep<br />

is voor de meesten onder ons<br />

een noodzakelijke voorwaarde<br />

om de bloempjes te kunnen<br />

be<strong>wondere</strong>n.<br />

I-SANA nr3 · 45

Advertentie<br />

46 · I-SANA nr3<br />

Openingsuren:<br />

Maandag – vrijdag:<br />

9u00 – 18u00<br />

Zaterdag: 8u30 – 18u00<br />

Zondagen gesloten<br />

(met uitzondering <strong>van</strong> Hasseltse<br />

koopzondagen)<br />

In de schat<br />

met Ivo Pauwels<br />

Mierikswortel is ook een<br />

mooie plant, als je ze laat<br />

uitgroeien. Maar je kan een<br />

stukje wortel ook uitstekend<br />

kauwen bij verkoudheid.

kamer <strong>van</strong> de natuur<br />

Mierik:<br />

de strafste smaak <strong>van</strong> de kruidentuin<br />

Van al de keukenkruiden in de tuin<br />

heeft de mierikswortel de strafste<br />

smaak. Het is zonder meer de sterkst<br />

smakende, eetbare wortel die in<br />

Europa groeit. In de tuin is deze<br />

doorlevende plant haast onuitroeibaar,<br />

want elk stukje stukje wortel wortel dat dat in de bodem bodem<br />

achterblijft, groeit uit tot een nieuwe<br />

plant.<br />

In de wereldkeuken<br />

<strong>De</strong> mierik, Armoracia rusticana, is al even<br />

levenslustig als pittig. Hij is afkomstig uit<br />

West-Azië en Zuidoost Europa en heeft als<br />

kruid de wereldkeuken veroverd.<br />

<strong>De</strong> Egyptenaren en Romeinen kenden het<br />

kruid. <strong>De</strong> Israëlieten aten zowel de wortel<br />

als de harde bladeren in het paasmaal dat<br />

met bitterheid en vreugde was gekruid, een<br />

typisch Joodse tegenstelling. Maar de smaak<br />

gaat bij het koken snel verloren zodat het<br />

vermoedelijk nog wel meeviel. Daarom wordt<br />

mierik tegenwoordig meestal geraspt en<br />

rauw verwerkt. Typisch is het in de Japanse<br />

keuken waar het, door de sojasaus geroerd<br />

de rauwe vis in sushi, sashimi kruidt.<br />

Geen gemakkelijk tuinklant<br />

In de tuin zal mierikswortel altijd groeien.<br />

Hij woekert! Er is echter een beetje kennis<br />

nodig om er duimdikke en nog dikkere<br />

wortels <strong>van</strong> te kweken. Daarvoor moet je<br />

de plant in de winter opgraven, een dunne<br />

wortel <strong>van</strong> minstens 20 cm tussen duim en<br />

wijsvinger nemen en er alle knobbels of<br />

ogen, behalve de bovenste, afwrijven. Er<br />

kunnen dan geen zijscheuten ontstaan en<br />

je krijgt een stevige, dikke wortel. Snij de<br />

bovenzijde recht en de onderzijde schuin<br />

af, dan weet je bij het verticaal uitplanten<br />

<strong>van</strong> de wortel dat de schuine snede onderin<br />

de plantsleuf moet. In maart, april kun je de<br />

I-SANA nr3 · 47

Pittig in de<br />

keuken,<br />

prettig tegen<br />

verkoudheid<br />

stukken mierikswortel uitplanten. Plant<br />

hem niet te diep, liefst zelfs op een<br />

heuveltje en op een plekje in<br />

de zon. Laat je mierikswortel<br />

gewoon groeien dan vertakken<br />

de wortels en kweek je slechts<br />

een kort dik stompje juist<br />

onder de bladkrans. Hoed je<br />

echter voor deze plant, want<br />

elk afgebroken stukje wortel zal<br />

uitgroeien tot een nieuwe plant<br />

met grote bladeren en een meer<br />

dan 1 m hoge bloemstengel. Je hebt<br />

<strong>van</strong> deze plant niet meer dan een viertal<br />

exemplaren nodig. Wanneer je er teveel<br />

hebt, moet je de planten voorzichtig met<br />

een riek uit de grond halen. Zorg dat je ook<br />

het kleinste stukje wortel uit de grond haalt.<br />

Gooi ze niet op de composthoop. Je kunt<br />

ze best met de GFT-container meegeven.<br />

Tijdens de productie <strong>van</strong> GFT-compost loopt<br />

de temperatuur hoog genoeg op zodat de<br />

wortel zonder sporen na te laten in prima<br />

compost wordt omgezet. Wil je het de mierik<br />

daarentegen naar de zin maken dan zal<br />

hij je dankbaar zijn wanneer hij in een flink<br />

bemeste kalkhoudende bodem mag groeien.<br />

Oogsten en bewaren<br />

Je kunt de dikke wortels opgraven er een<br />

stuk <strong>van</strong> snijden en weer terug planten.<br />

Hartje zomer is dat een redelijk hachelijke<br />

onderneming, maar in de herfst gaat het vlot.<br />

Mierik wordt vooral in mierikswortelsaus bij<br />

gerookte vis gebruikt. <strong>De</strong> slagroom tempert<br />

dan de scherpe mosterdsmaak.<br />

48 · I-SANA nr3<br />

Mierikswortel past bij<br />

allerlei schotels, ook bij<br />

rauwkost. Maar je kan<br />

het ook prima mengen in<br />

sausen en sladressings.<br />

Een witbont ras<br />

Mierik is een vrij saaie plant. Iets meer<br />

karakter in de kruidentuin bezit de<br />

bontbladige vorm <strong>van</strong> de mierikswortel,<br />

Armoracia rusticana ‘Variegata’. Ofschoon<br />

het in een tiental kwekerijen in ons land<br />

te koop is, heeft het zijn weg naar de<br />

kruidentuinen nog niet gevonden.<br />

Vitamine C tegen verkoudheid<br />

Sinds Plinius in het begin <strong>van</strong> onze<br />

tijdrekening verkondigde dat<br />

mierikswortel een bijzonder<br />

gezond makende plant is, wordt<br />

hij gebruikt om maagklachten<br />

en verkoudheden te bestrijden.<br />

Wanneer je neus verstopt<br />

is, kun je een mierikswortel<br />

onder de neus raspen en er<br />

enkele stukjes <strong>van</strong> opeten. Bij<br />

zeevarende volkeren had de<br />

mierikswortel terecht de reputatie<br />

scheurbuik te voorkomen. <strong>De</strong> mierik<br />

bevat een grote hoeveelheid vitamine C.<br />

Wanneer je de fijn geraspte wortel een tijdje<br />

in olijfolie laat trekken zodat de prikkelende<br />

stoffen in de olie overgaan, heb je een<br />

deugddoende massageolie ter beschikking<br />

waarmee je pijnlijke gewrichten, spieren en<br />

winterhanden kunt behandelen.<br />

Opgepast met monnikskap...<br />

Scherpsmakende wortels en bladeren<br />

waarschuwen in vele gevallen voor de giftige<br />

stoffen die ze bevatten. Er is een dodelijke<br />

vergiftiging beschreven bij een man die per<br />

vergissing wortels <strong>van</strong> een monnikskap,<br />

Aconitum, opgroef. <strong>De</strong> planten groeiden<br />

naast elkaar. Ook de wortels <strong>van</strong> monnikskap<br />

smaken scherp. <strong>De</strong> monnikskap behoort tot de<br />

giftigste stoffen uit onze flora. <strong>De</strong> man is aan<br />

zijn tragische vergissing bezweken. Het voorval<br />

indachtig zou je nooit giftige planten tussen<br />

groenten en kruiden mogen planten. <strong>De</strong>ze regel<br />

is niet helemaal toe te passen. Aardappelloof,<br />

de bessen en de <strong>groene</strong> knollen <strong>van</strong> dit<br />

volksvoedsel kunnen ook ernstige vergiftigingen<br />

veroorzaken. Terwijl aardappels die geen licht<br />

gezien hebben generaties hebben gevoed.

Natuurzaak<br />

<strong>De</strong> Papaver Bio is gelegen<br />

in de Sint-Jacobsstraat<br />

12-14 te Ieper. Naast de<br />

zaak bevindt zich parking<br />

<strong>De</strong> Kolve, met een capaciteit<br />

<strong>van</strong> 60 wagens.<br />

Contact & Bestellingen<br />

Tel : +32(0)57/21.85.00<br />

Fax : +32(0)57/21.89.00<br />

Email: info@papaverbio.be<br />

Openingsuren<br />

Van maandag t.e.m. zaterdag,<br />

doorlopend (ook over de middag!)<br />

<strong>van</strong> 9u30 tot 18u00.<br />

Gesloten op zon- en feestdagen.<br />

natuur<br />

en<br />

Dieetvoeding<br />

Markt 48 - Mol<br />

Tel. 014/31.05.16<br />

Nieuwsstraat 85 - Geel<br />

Tel. 014/58.34.32<br />

Openingsuren:<br />

ma. 13.30-18.00 uur<br />

Dinsdag t/m vrijdag:<br />

<strong>van</strong> 9.00-12.30<br />

14.00 -18.00 uur.<br />

Zaterdag tot 17.00 uur<br />

Advertentie<br />

Clockempoortje<br />

Kruiden en specerijen<br />

Naamsestraat, 14<br />

3800 Sint-Truiden<br />

Openingsuren<br />

9.00 - 12.15 - 13.15 - 18.00<br />

maandag gesloten<br />

Tel 011/68 18 23<br />

Fax 011/68 18 28<br />

Herba DE VLIER<br />

Advertentie<br />

ma:<br />

di:<br />

wo:<br />

do:<br />

vrij:<br />

za:<br />

KONING ALBERTLAAN 30<br />

3630 MAASMECHELEN<br />

tel : 089-76 51 53<br />

Openingsuren:<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

I-SANA nr3 · 49<br />

Advertentie<br />

Advertentie

unieke cursus voor iedereen<br />

„<strong>De</strong> plant als<br />

geneesmiddel”<br />

Wetenschappelijk onderzoek bewijst<br />

steeds meer de grote waarde<br />

<strong>van</strong> natuurlijke behandelingen en<br />

preparaten voor de gezondheid.<br />

Moderne middelen zijn trouwens<br />

vaak afgekeken <strong>van</strong> natuurlijke<br />

moleculen. Kennis <strong>van</strong> planten en<br />

kruiden is dan ook essentieel. Daar<br />

kan Fytobell u bij helpen, want op<br />

verschillende plaatsen in het land en<br />

ook in de mooie vergaderzaal <strong>van</strong><br />

de administratieve zetel <strong>van</strong> Fytobell<br />

in Alken worden boeiende en voor<br />

iedereen toegankelijke en begrijpelijke<br />

cursussen gegeven door een ervaren<br />

lesgever en kruidenkundige: Kees<br />

Martens.<br />

Fytobell is <strong>van</strong> huis uit bekend met<br />

kruiden en <strong>geneeskracht</strong>ige planten<br />

en heeft voor de belangrijkste<br />

problemen veilige en doeltreffende<br />

middelen ontworpen die in de<br />

natuurgeneeskundige artsenpraktijk zijn<br />

ontwikkeld en getoetst. Uiteraard moet<br />

je in ernstige omstandigheden een<br />

arts raadplegen, maar het is plezierig<br />

en geruststellend als je zelfs met een<br />

beperkte maar essentiële kennis op<br />

een doeltreffende manier kan ingrijpen<br />

en veel ellende kan voorkomen. Zeker<br />

in een gezin met kinderen is een goede<br />

basiskennis <strong>van</strong> kruiden en planten en<br />

hun genezend vermogen een absoluut<br />

pluspunt. Fytobell wil die kennis met<br />

je delen in een boeiende, interessante<br />

reeks <strong>van</strong> vier lessen door Kees Martens.<br />

Titel: „<strong>De</strong> plant als geneesmiddel”.<br />

Boeiende lessen<br />

In een reeks <strong>van</strong> vier lessen maak je op een<br />

50 · I-SANA nr3<br />

aangename en begrijpelijke manier kennis met<br />

de natuurlijke producten <strong>van</strong> Fytobell, de unieke<br />

samenstelling, de bijzondere wijze <strong>van</strong> extractie.<br />

Je leert hoe je ze best kan gebruiken en er veilig<br />

en effectief mee kan omgaan. <strong>De</strong>ze informatie<br />

wordt ook geïllustreerd met talrijke voorbeelden,<br />

audiovisueel lesmateriaal en toepassingen uit de<br />

artsenpraktijk.<br />

Fytobell is anders<br />

In deze lessenreeks wordt daarom ook nader<br />

ingegaan op de vraag hoe men de juiste kruiden<br />

kan combineren, welke samen horen en welke<br />

elkaar tegenwerken en waarom bepaalde<br />

plantencombinaties in de producten <strong>van</strong> Fytobell<br />

efficiënter werken en hoe ze <strong>van</strong> groot nut<br />

kunnen zijn voor de gezondheid <strong>van</strong> jezelf en je<br />

hele gezin.<br />

Wie de reeks helemaal gevolgd heeft en dus<br />

kennis heeft <strong>van</strong> de wereld <strong>van</strong> planten en<br />

kruiden, ont<strong>van</strong>gt een getuigschrift en wordt<br />

ook uitgenodigd voor natuurlijke activiteiten en<br />

vervolglessen.<br />

Wil je meer weten waar en wanneer je kan<br />

deelnemen aan deze cursus?<br />

Kijk dan op www.fytobell.be onder Unieke<br />

lessenreeks.<br />

U kan ook altijd bellen: 011/37 19 24<br />

Wie de lessen volgt<br />

krijgt een getuigschrift

PAK JE ENERGIETEKORTEN AAN !<br />

Voel je opnieuw<br />

FIT & GEZOND<br />

Standaard Uitgeverij<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 51

52 · I-SANA nr3<br />

Mei 2010<br />

Wat mag je o.a in het volgend nummer verwachten<br />

• Luchtvervuiling doodt 50.000 mensen per jaar<br />

• Borstkanker voorkomen door sport en dieet<br />

• Wat kan je doen aan migraine?<br />

• Prostaatkanker: de grootste vijand <strong>van</strong> de man<br />

• Goed nieuws: chocolade tegen hoge bloeddruk<br />

• Een goed geheugen tot op hoge leeftijd<br />

• Welke ziekten veroorzaakt slapeloosheid?<br />

Lees uw favoriete blad in alle rust<br />

op uw computerscherm<br />

uw maandelijks<br />

gezondheidsmagazine<br />

www.i-sana.be<br />

Geef je vrienden een nuttig<br />

en uitzonderlijk cadeau:<br />

een abonnement op i-sana<br />

Gratis! Schrijf hen hier in:<br />

www.i-sana.be

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!