De wondere geneeskracht van groene - i-Sana
22.09.2013 • Views
Share Embed Flag

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

De wondere geneeskracht van groene - i-Sana

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
i.sana.be

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

April 2010<br />

Een gezonder hart<br />

in tien stappen<br />

Gezonde<br />

darmen,<br />

gezonde<br />

weerstand<br />

Mierik:<br />

de strafste<br />

smaak <strong>van</strong><br />

de kruidentuin<br />

<strong>De</strong> <strong>wondere</strong><br />

<strong>geneeskracht</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>groene</strong><br />

thee<br />

GEZONDHEIDSMAGAZINE<br />

Waaraan merk je dat je te weinig slaapt?<br />

I-SANA nr3 · 1

2 · I-SANA nr3<br />

Nutribell<br />

Nutriënten<br />

<strong>De</strong> beste nutriënten uit de natuur!<br />

Zuivere en natuurlijke<br />

OMEGA 3-VETZUREN<br />

in grote verpakking, speciaal voor kinderen en tieners <strong>van</strong> 3 tot 16 jaar<br />

Kinderen voelen en ontwikkelen zich beter met OMEGA 3-visoliecapsules.<br />

Minder ziek, fitter, rustiger en beter studeren !<br />

• OMEGA 3-vetzuren met hun belangrijke bestanddelen EPA en<br />

DHA spelen een grote rol bij de ontwikkeling <strong>van</strong> de hersenen en<br />

de groei <strong>van</strong> kinderen.<br />

• Ook het afweersysteem, de circulatie, het zenuwstelsel, het gezichtsvermogen<br />

en de huid <strong>van</strong> uw kind hebben deze belangrijke<br />

bouwstoffen nodig om zich goed te ontwikkelen.<br />

• <strong>De</strong> vetzuren hebben een gunstig effect op de concentratie en het<br />

geheugen <strong>van</strong> uw kind, en daarmee op hun leerprestaties, en ze<br />

kunnen rust brengen bij drukke, rusteloze kinderen.<br />

Ca. 365 capsules<br />

junior<br />

Samenstelling: Capsules met 500mg visolie. Bevat per capsule: 200 mg OMEGA 3-polyonverzadigde vetzuren<br />

(125 mg EPA - 75 mg DHA). Aangevuld met vitamine E.<br />

Nieuw!<br />

Speciale introductie<br />

Nu met €11,00 korting<br />

€44,00<br />

i.p.v. €55,00<br />

Gebruik: Kinderen <strong>van</strong> 3 t/m 10 gebruiken 1 capsule per dag, kinderen <strong>van</strong> 11 t/m 16 jaar tweemaal per dag 1 capsule bij de maaltijd met een beetje<br />

(bron)water, tenzij anders voorgeschreven. Wanneer kinderen moeilijk innemen, kan de capsule worden doorgeprikt en uitgeknepen. <strong>De</strong> olie goed door<br />

de (niet hete)voeding mengen en deze voeding vervolgens direct opeten.<br />

<strong>De</strong> visolie die verwerkt is in Nutribell Junior is afkomstig <strong>van</strong> de vetste vissoorten uit de Indische Oceaan. Een zuiver natuurproduct dat bovendien<br />

streng gecontroleerd is op pcb’s, dioxines en zware metalen.<br />

Verdeeld door: DRENCO NV - Stationsstraat 110 / 2 - 3570 Alken<br />

Tel. + 32 (0)11 37 19 24 - Fax + 32 (0)11 37 19 26 - www.drenco.be - info@drenco.be

COLOFON<br />

I-SANA MAGAZINE<br />

Web-Gezondheidsmagazine<br />

Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

info@isana.eu<br />

www.isana.eu<br />

Redactieadres:<br />

O.L.Vrouwstraat 53<br />

B-3570 Alken<br />

redactie@isana.eu<br />

Uitgave:<br />

Maandelijks elektronisch nummer<br />

(behalve de maanden juli en augustus)<br />

Verantwoordelijk uitgever:<br />

Monique Kmita<br />

Gedelegeerd bestuurder:<br />

Danny Zeegers<br />

Verantwoordelijke marketing,<br />

promotie en advertenties België:<br />

Peter Kmita<br />

Verantwoordelijke regie Nederland:<br />

Kees Martens<br />

Hoofdredacteur:<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Art-Director:<br />

Alvin Bamps<br />

Documentatie & secretariaat:<br />

Ellen Drenth<br />

Copyright 2010<br />

Alle in de advertenties en redactionele<br />

stukken opgenomen gegevens, alsook foto’s<br />

door derden aangeleverd, vallen onder<br />

verantwoordelijkheid <strong>van</strong> het betrokken bedrijf,<br />

instelling of dienst die aanlevert aan Advies<br />

Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de<br />

rechten <strong>van</strong> die gegevens kan de uitgever niet<br />

aansprakelijk worden gesteld. Advertenties<br />

kunnen zonder enige motivering worden<br />

geweigerd.<br />

Niets uit deze uitgave mag worden<br />

verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door<br />

middel <strong>van</strong> druk, fotokopie of welke andere<br />

wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke<br />

toestemming <strong>van</strong> de uitgever. <strong>De</strong> inhoud<br />

(teksten en advertenties) <strong>van</strong> I-sana is geen<br />

medisch advies en kan een consult bij een<br />

arts niet ver<strong>van</strong>gen. Bij medische problemen<br />

of twijfel moet altijd een geneesheer worden<br />

geraadpleegd.<br />

Voorwoord<br />

i-sana een uitgave<br />

<strong>van</strong> Advies Media Gezond eten en gezond gedrag<br />

Elke dag een koffielepel vitamine<br />

C en je wordt 90 jaar.<br />

Elke dag twee koffielepels en<br />

je wordt 94. Dat heeft dan toch Linus<br />

Pauling bewezen, door zichzelf met<br />

9 gram vitamine C per dag extra, een<br />

tiental jaar lang in leven te houden<br />

ondanks zijn prostaatkanker. Anderen<br />

houden het bij een borrel per dag,<br />

twee koppen koffie drinken, geen koffie<br />

drinken, overschakelen op geitenkaas,<br />

honing in de thee, ginsengpoeder,<br />

kefir, kamboecha, de taigawortel<br />

uit de Russische steppe, volle rijst,<br />

basmatirijst, rauwe vis, veel fruit eten,<br />

geen fruit eten, gefilterd en gedynamiseerd<br />

water drinken, weinig water<br />

drinken, overschakelen op rode wijn,<br />

bier <strong>van</strong> hoge gisting, peperkoek,<br />

rozenbottelthee, en sojamelk. Hoewel<br />

we nog altijd op zoek zijn naar het<br />

levenselixir, hebben we intussen toch<br />

al door dat voeding invloed heeft op<br />

onze gedragingen, dat was al langer<br />

bekend. We leven bij de gratie <strong>van</strong> de<br />

scheikundige stoffen die ons aangereikt<br />

worden in het voedsel, de drank<br />

en de lucht. Dat de kwaliteit <strong>van</strong> onze<br />

gezondheid daar<strong>van</strong> afhankelijk is,<br />

wordt zelfs door de klassieke geneeskunde<br />

onderstreept: meer melk<br />

drinken tegen botontkalking, meer<br />

groenten eten tegen kanker, meer fruit<br />

eten tegen griep en verkoudheid en<br />

om het immuunsysteem te versterken.<br />

Dat voeding ook invloed zou hebben<br />

op onze reacties, en onze gevoelens<br />

is wel niet nieuw, want Linus Pauling<br />

had het er tientallen jaren geleden<br />

al over, maar dat de geneeskunde<br />

het nu helemaal overneemt, bewijst<br />

wel de wijsheid en de vooruitziendheid<br />

<strong>van</strong> zijn stelling. Hij won trouwens<br />

tweemaal en bijna driemaal de<br />

Nobelprijs. <strong>De</strong> criminoloog Stephen<br />

Schoenthaler voltooide drie placebogecontroleerde<br />

en gerandomiseerde<br />

onderzoeken die waren toegespitst<br />

op voeding en gedrag. Scholieren <strong>van</strong><br />

een basisschool, delinquente tieners<br />

en meer dan vierhonderd volwassen<br />

criminelen werden betrokken bij het<br />

dubbel blind onderzoek. In elk <strong>van</strong><br />

de groepen werd aangetoond dat wie<br />

voldoende multivitamines en minera-<br />

len gebruikte opvallend minder agressief<br />

en asociaal gedrag vertoonde.<br />

Hetzelfde gedragspatroon dook toen<br />

op als bij kinderen die een voeding<br />

gebruiken met meer fruit, groenten<br />

en volle granen. Uit deze gegevens<br />

bleek duidelijk dat een zeer goede<br />

en gezonde voeding zoals ze gedefinieerd<br />

wordt door de WHO (Wereld<br />

Gezondheids Organisatie), een<br />

significante gedragsverbetering, naast<br />

een verbetering <strong>van</strong> de gezondheid<br />

volgt. Schoenthaler concludeerde dat<br />

mineralen en vitamines en voldoende<br />

visolie in de voeding of in voedingssupplementen,<br />

gedrag en intelligentie<br />

<strong>van</strong> sommige kinderen significant kan<br />

verbeteren. Daarentegen kunnen voedingstekorten<br />

gewelddadig gedrag en<br />

onrust uitlokken, omdat een afname<br />

<strong>van</strong> de activiteit <strong>van</strong> de neurotransmitter<br />

serotonine samen gaat met een<br />

toename <strong>van</strong> agressief en vijandig<br />

gedrag. Vooral de afwezigheid <strong>van</strong><br />

het essentiële aminozuur tryptofaan,<br />

een voorloper <strong>van</strong> serotonine, die<br />

slechts kan gevormd worden als er<br />

voldoende vitamine B6 aanwezig is,<br />

kan leiden tot gewelddadig gedrag.<br />

Voedingsdeskundige Gert Schuitemaker<br />

vindt het zorgwekkend dat colafabrikanten<br />

hun campagnes toespitsen<br />

op sportevenementen bij jongeren en<br />

hamburgerketens faciliteiten creëren<br />

voor verjaardagsfeestjes <strong>van</strong> zeer<br />

jonge kinderen. Hun eetgewoonten<br />

worden op die manier negatief geconditioneerd.<br />

Het klassieke voedselpakket<br />

is daardoor veel te zoet, bevat te<br />

veel cafeïne, is te rijk aan verzadigd<br />

vet en geraffineerde stoffen, bevat<br />

te veel kleurstof, smaakmakers en<br />

additieven, die ook een negatieve<br />

invloed hebben op het sociaal gedrag.<br />

Vroeger zei men: „eet goed voedsel<br />

om gezond te blijven en lang te<br />

leven.” Nu moet men zeggen: „eet<br />

gezond om u goed te voelen, en een<br />

aantrekkelijk sociaal gedrag te verkrijgen”.<br />

We zullen dus het spreekwoord<br />

moeten herschrijven: „One apple a<br />

day keeps the policeman away”.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Hoofdredacteur<br />

I-SANA nr3 · 3

4 · I-SANA nr3<br />

InhouD<br />

unieke cursus<br />

voor iedereen<br />

„<strong>De</strong> plant als<br />

geneesmiddel”<br />

blz50<br />

blz06<br />

blz32<br />

Een gezond<br />

hart in<br />

tien stappen<br />

blz25<br />

Goede bloeddruk, lage cholesterol en<br />

soepele aders voor een vitaal en jong hart<br />

blz13<br />

blz34

lz28<br />

blz42<br />

Naast passief roken, een nieuwe killer<br />

ook derderangsrook veroorzaakt kanker...............................06<br />

Column: Uit de natuurgeneeskundige praktijk <strong>van</strong> Dr.<br />

Marcel Verheyen<br />

„Voor onderhoud naar de garage”........................................11<br />

Hoe onze natuurlijke afweer een handje helpen?<br />

Voor een sterke immuniteit: darmen gezond maken !.........13<br />

<strong>De</strong> <strong>wondere</strong> <strong>geneeskracht</strong> <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee<br />

helpt tegen huidveroudering, winterkwalen, hart- en vaataandoeningen,<br />

longkanker, depressie enz............................16<br />

Meer kanker bij blondjes uit het verfpotje?<br />

Blaas- en borstkanker nemen toe bij jonge vrouwen door<br />

scheikundige oxidanten............................................................20<br />

Gedachten zijn krachten<br />

Veel mensen piekeren zich ziek...............................................22<br />

Een gezond hart in tien stappen<br />

Goede bloeddruk, lage cholesterol en soepele aders voor<br />

een vitaal en jong hart..............................................................25<br />

Diabetes: de zoete ziekte<br />

Gezond dieet kan veel problemen voorkomen....................28<br />

Abdijsite Herkenrode presenteert:<br />

ShRIK <strong>van</strong> vogelschrik tot... held <strong>van</strong> het veld......................32<br />

Hoe weet je dat je te weinig slaapt?<br />

uw lichaam en geest hebben voldoende slaap nodig !....34<br />

Suikerziekte voorkomen:<br />

vezels eten en visolie!...............................................................38<br />

Advertorial<br />

Een glutenvrij dagje uit.............................................................40<br />

<strong>De</strong> <strong>groene</strong> vingers <strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

<strong>De</strong> wilgen vonden aspirine uit................................................42<br />

In de schatkamer <strong>van</strong> de natuur<br />

Mierik: de strafste smaak <strong>van</strong> de kruidentuin.......................46<br />

I-SANA nr3 · 5

Advertentie<br />

6 · I-SANA nr3<br />

Naast passief roken, een nieuwe killer:<br />

Ook derderangsrook<br />

Hulp bij stoppen roken<br />

Fumexit helpt!<br />

Verkrijgbaar in de apotheek met<br />

CNK-Bestelcode 2186-716<br />

of vraag ernaar in de betere natuurwinkel<br />

www.fytobell.be<br />

Niemand hoeft nog<br />

overtuigd te worden<br />

<strong>van</strong> de schadelijkheid<br />

<strong>van</strong> roken. Ondanks het feit<br />

dat de overheid heel wat geld<br />

binnenrijft door taksen en<br />

accijnzen op tabak, is de kost<br />

voor de volksgezondheid<br />

veel groter en dus wil ze<br />

roken ontmoedigen door<br />

allerhande beperkende<br />

wetten en door de taksen<br />

steeds hoger te maken.<br />

Dat lijkt niet veel invloed<br />

te hebben op jongeren die<br />

moeilijker te overtuigen<br />

zijn om te stoppen of er<br />

niet aan te beginnen. Toch<br />

is het wetenschappelijk<br />

bewijs bijzonder frappant<br />

en duidelijk. Zelfs <strong>van</strong>af<br />

de eerste sigaret is tabak<br />

gevaarlijk. Men was er<br />

al <strong>van</strong> overtuigd - en dat<br />

bleek ten overvloede uit<br />

rapporten - dat ook passief<br />

roken grote gevaren inhield.<br />

Nu komt er nog een dimensie<br />

bij: zelfs derderangsrook blijkt<br />

gevaarlijk te zijn.

veroorzaakt<br />

kanker<br />

D<br />

e desastreuze gevolgen <strong>van</strong><br />

roken worden steeds duidelijker.<br />

<strong>De</strong> tijd dat gedacht werd dat het<br />

enkel nadelig was voor de longen is lang<br />

voorbij. We weten nu dat hart- en vaatziekten<br />

er het gevolg <strong>van</strong> zijn en dat vooral ook<br />

de cognitieve functies eronder lijden. Het<br />

geheugen begint niet alleen bij mensen<br />

<strong>van</strong> middelbare leeftijd af te nemen, maar<br />

ook het vermogen om te studeren wordt bij<br />

jonge mensen aangetast: het vermogen<br />

tot redeneren, verbanden leggen, verbale<br />

vlotheid en woordenschat gaan achteruit.<br />

Rokers krijgen ook te maken met een<br />

verhoogd en vervroegd risico op Alzheimer.<br />

Niet roken of ermee stoppen is de beste<br />

beslissing.<br />

Zelfs één sigaret<br />

Volgens een recent gehouden onderzoek<br />

heeft zelfs een klein aantal sigaretten al<br />

gevolgen voor de gezondheid. Men heeft<br />

een groep jongeren <strong>van</strong> 21 bij het onderzoek<br />

betrokken en opgesplitst in twee groepen:<br />

niet-rokers en rokers <strong>van</strong> gemiddeld vijf à<br />

zes sigaretten per dag. Bij de test werd de<br />

soepelheid <strong>van</strong> de aders nagekeken net voor<br />

en net na het roken <strong>van</strong> één sigaret. Rokers<br />

moesten vlak voor de inspanning één sigaret<br />

roken. In rusttoestand was er weinig verschil<br />

maar gauw bleek dat zelfs één sigaret al<br />

duidelijke invloed had op de soepelheid <strong>van</strong><br />

de aders. Bij niet-rokers steeg de soepelheid<br />

<strong>van</strong> de aders na de inspanning, terwijl die<br />

bij rokers net andersom verhardde. Die<br />

verharding kon men ook vaststellen, bij het<br />

Jongeren beginnen vaak te roken om stoer te doen.<br />

gebruik <strong>van</strong> nicotinekauwgom. Het was dus<br />

de nicotine die mede verantwoordelijk kon<br />

worden gesteld.<br />

Onderzoekers concludeerden dat bij jonge<br />

rokers een gering aantal sigaretten al grote<br />

impact heeft op hun fysiek prestatievermogen<br />

en de gezondheid <strong>van</strong> hun aders. Beter is<br />

het totaal af te zien <strong>van</strong> roken, zelfs er niet<br />

mee te beginnen, als één sigaret al duidelijke<br />

gevolgen laat optekenen.<br />

DNA-schade<br />

Veel jongeren gaan er ook <strong>van</strong> uit dat ze nog<br />

op tijd kunnen stoppen als er schade zou<br />

blijken. Dat is voor velen wel een ijdele hoop<br />

omdat een groep internationale onderzoekers<br />

I-SANA nr3 · 7

Advertentie<br />

Tabak zal deze eeuw<br />

één miljard mensen doden<br />

tot de conclusie kwam dat vijftien sigaretten<br />

per dag al voldoende zijn om schade aan het<br />

DNA te veroorzaken.<br />

Men had daarvoor al de genetische code<br />

<strong>van</strong> twee soorten longkanker geïdentificeerd.<br />

Ook weet men dat voor het ontstaan <strong>van</strong><br />

longkanker 23.000 mutaties nodig zijn. Eén<br />

enkele mutatie kan derhalve geen longkanker<br />

veroorzaken. Tabak is verantwoordelijk voor<br />

duizenden mutaties en dat is begrijpelijk als<br />

men weet dat na het stoppen<br />

met roken pas na vijftien jaar<br />

de kans op ontwikkelen <strong>van</strong><br />

longkanker vermindert.<br />

Men gaat er <strong>van</strong> uit dat dan<br />

pas alle cellen, inclusief de<br />

beschadigde, zijn ver<strong>van</strong>gen<br />

door nieuwe cellen die dan<br />

geen schadelijke mutaties<br />

meer in zich dragen.<br />

Regelmatig worden trouwens<br />

nieuwe links gelegd tussen<br />

dodelijke ziekten en tabak.<br />

Men heeft becijferd dat in deze eeuw tabak<br />

verantwoordelijk zal zijn voor de dood <strong>van</strong><br />

niet minder dan één miljard levens, en dat<br />

is te wijten aan hun eigen tabaksrook of aan<br />

die <strong>van</strong> iemand anders. In de twintigste eeuw<br />

heeft tabak al 100 miljoen doden geëist en<br />

als de trend zich doorzet zal de 21ste eeuw<br />

één miljard doden laten optekenen. Dat is<br />

ondermeer het gevolg <strong>van</strong> het feit dat vooral<br />

jongeren meer beginnen roken en ook in de<br />

ontwikkelingsgebieden roken toeneemt.<br />

8 · I-SANA nr3<br />

Er komt een dimensie<br />

bij: ook derderangsrook<br />

is gevaarlijk, omdat<br />

schadelijke rookdeeltjes<br />

zich hechten aan kleding,<br />

gordijnen, meubilair, huid<br />

en haren...<br />

Ook heeft men ontdekt dat tabak nog een<br />

derde killer ontketent: er was om te beginnen<br />

de rechtstreekse rook, nadien de passieve<br />

rook en nu ook de derderangsrook.<br />

<strong>De</strong>rderangsrook ook<br />

dodelijk<br />

Passief roken was ook een groot gevaar<br />

voor de gezondheid <strong>van</strong><br />

de meerokende passagier,<br />

huisgenoot, collega in<br />

hetzelfde kantoor, café- en<br />

restaurantbezoeker. Maar<br />

daar is nog een dimensie<br />

bijgekomen: derderangsrook.<br />

Want nicotineresiduen<br />

kunnen weken of maanden<br />

rondhangen in lokalen,<br />

livings, kantoren, cafés,<br />

treincoupés, refters enz...<br />

Wetenschappers waarschuwen voor de<br />

rookdeeltjes die zich o.m. hechten aan<br />

kleding, gordijnen, meubilair, boeken en<br />

papieren, documenten, lichaamsharen<br />

en huid enz... <strong>De</strong>ze nicotineresidu’s die<br />

geen echte rook meer zijn, kunnen ook<br />

kankerverwekkend zijn, dat schrijven<br />

wetenschappers <strong>van</strong> de Berkeley University in<br />

de Verenigde Staten in het wetenschappelijk<br />

tijdschrift PNAS (Proceedings of the National<br />

Academy of Sciences). <strong>De</strong> onderzoekers<br />

troffen bij laboratoriumtesten substantiële<br />

<strong>De</strong> Goede Aarde in Wetteren<br />

Dieet-, natuur- en biologische voeding<br />

maandag t/m vrijdag <strong>van</strong><br />

9u00 tot 12u30 en <strong>van</strong><br />

14u00 tot 18u30<br />

zaterdag <strong>van</strong><br />

9u00 tot 12u30

Passieve rook die rondzwerft in woningen, cafés, restaurants en kantoren blijkt even dodelijk te zijn.<br />

hoeveelheden gifstoffen aan op materiaal<br />

dat eerder blootgesteld was aan tabaksrook.<br />

Rookdeeltjes zouden reageren met het<br />

wijdverbreide salpeterigzuur, een stof die op<br />

haar beurt vrijkomt bij verbrandingsprocessen<br />

in onder meer auto’s. Het resultaat is de<br />

vorming <strong>van</strong> kankerverwekkende TSNA’s<br />

(tobacco specific nitrosamines).<br />

<strong>De</strong> wetenschappers waarschuwen vooral<br />

voor het gevaar dat deze stoffen vormen<br />

voor kinderen, die door hun kleine gestalte<br />

en gedrag vaak direct in aanraking komen<br />

met besmet materiaal. Vandaar dat deze<br />

onderzoekers de overheid oproepen om een<br />

wet uit te vaardigen om het roken in woningen<br />

en in auto’s compleet te verbieden. Zeker in<br />

hotelkamers waar nadien niet-rokers moeten<br />

verblijven, is dit volledig uit den boze.<br />

Dr. Ed Jong <strong>van</strong> het Cancer Research in het<br />

Verenigd Koninkrijk roept daarom iedereen<br />

op zijn verantwoordelijkheid te nemen en de<br />

huizen, lokalen en auto’s compleet rookvrij<br />

te houden, om de gezinnen en vooral jonge<br />

kinderen te beschermen. Als rokers buiten<br />

gaan roken, dan brengen ze zo al een<br />

hoeveelheid tabakslucht mee naar binnen,<br />

hetzij door hun adem, maar ook door hun<br />

kleding, haren en huid. Dat is al voldoende<br />

om het aantal gevallen <strong>van</strong> kanker te<br />

verhogen, aldus de arts.<br />

Amanda Sandford <strong>van</strong> Action on Smoking<br />

and Health zei: “<strong>De</strong> schadelijke effecten <strong>van</strong><br />

passief roken zijn al goed vastgesteld, maar<br />

deze studie voegt een nieuwe dimensie<br />

toe aan de gevaren <strong>van</strong> roken en levert<br />

verder bewijs <strong>van</strong> de noodzaak om kinderen<br />

te beschermen, in het bijzonder tegen<br />

blootstelling aan tabaksrook. “<strong>De</strong> studie<br />

toont aan dat het residu <strong>van</strong> de rook op<br />

oppervlakken ook een potentieel risico voor<br />

kanker vormt, alleen weten we nog niet goed<br />

hoe groot dit risico is en wanneer het kan<br />

toeslaan”.<br />

Stop voor het te laat is<br />

Iedereen en ook jongeren kunnen best extra<br />

gemotiveerd worden om te stoppen met<br />

roken. Niet gemakkelijk soms, <strong>van</strong>wege de<br />

sociale druk <strong>van</strong> leeftijdgenoten, maar het<br />

staat ook cool om de beslissing te nemen.<br />

Ze kunnen daarbij gebruik maken <strong>van</strong><br />

onschadelijke middelen, en kunnen<br />

daarover met hun arts overleg plegen. Ook<br />

doeltreffend is een hip middel: de Fumexit<br />

rookstop-spray, <strong>van</strong> Fytobell, een spray die<br />

past in de jas, de schooltas, de broekzak<br />

en overal gebruikt kan worden: een handig<br />

tussendoortje zelfs tijdens de lessen als de<br />

rookhonger zich opdringt. Even sprayen<br />

en de zin in een sigaret verdwijnt. En<br />

bovendien geheel zonder nicotine, zodat de<br />

afhankelijkheid niet wordt voortgezet.<br />

We spraken erover met Ivo Pauwels, die je<br />

verder in dit blad ontmoet met zijn tuin- en<br />

natuurrubrieken en ook hij nam een aantal<br />

jaren geleden de beslissing om te stoppen<br />

met roken. “Dankzij dit natuurlijke en compleet<br />

plantaardig middel Fumexit ben ik er <strong>van</strong>af<br />

geraakt, en dat is maar goed ook.”<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

I-SANA nr3 · 9

Advertentie<br />

10 · I-SANA nr3<br />

Zwakke lichaamsmotor?<br />

Druppels 100ml Verkrijgbaar bij de apotheek met<br />

CNK bestelcode: 2645-489.<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Crataecin helpt!<br />

Crataegus (meidoorn) verzorgt de<br />

lichaamsmotor, die daardoor meer zuurstof<br />

krijgt en dus beter functioneert. Ginkgo biloba<br />

staat erom bekend dat ze een gunstige invloed<br />

heeft op de circulatie, en dat geldt ook voor<br />

Viscum album (maretak) die ervoor zorgt dat<br />

je vaatstelsel meer ruimte krijgt waardoor de<br />

druk daarin afneemt. Ook dat is goed voor je<br />

lichaamsmotor.<br />

<strong>De</strong> combinatie <strong>van</strong> onder andere deze drie<br />

heilzame planten in Crataecin optimaliseert de<br />

werking <strong>van</strong> de hele circulatie, waaronder ook<br />

de lichaamsmotor. Bovendien is het middel<br />

zeer geschikt bij de preventieve verzorging<br />

er<strong>van</strong>. Het middel middel helpt de de lichaamsmotor<br />

normaal te werken en en helpt voorkomen dat er<br />

zich opstoppingen in ons vaatstelsel voordoen.<br />

Het houdt letterlijk de weg vrij voor een een vlotte en<br />

efficiënte efficiënte doorstroming, waardoor het lichaam lichaam<br />

beter wordt wordt voorzien <strong>van</strong> voedingsstoffen voedingsstoffen en<br />

zuurstof, en afvalstoffen worden afgevoerd.<br />

Het gebruik is 3x daags 30 druppels vóór de<br />

maaltijd met wat water, na na 2 2 maanden 2x daags<br />

30 druppels. Het middel heeft een langzame<br />

aanloop tot effect. Het moet dus enkele weken<br />

ingenomen worden vooraleer vooraleer het zijn volle<br />

invloed ontplooit.<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be<br />

Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen in Nederland?<br />

www.boverte.com

Column<br />

Uit de natuurgeneeskundige praktijk <strong>van</strong> Dr. Marcel Verheyen<br />

„Voor onderhoud<br />

naar de garage”<br />

Dat gezondheid een grote rol speelt in het leven <strong>van</strong> een mens<br />

wordt vaak pas duidelijk als hij ernstig ziek wordt. Dan zijn de<br />

mogelijke oplossingen vaak niet zo eenvoudig. Preventief denken<br />

én handelen is het beste wat we kunnen doen. Moeten we dan elke<br />

dag vitaminepreparaten innemen of andere voedingsupplementen<br />

slikken? Is het de bedoeling dat we dan constant bezig zijn met<br />

‘gezond zijn’ en ‘gezond blijven’? Dat hoeft echt niet. Een goed<br />

evenwicht is hier het allerbeste.<br />

aar moet dan aandacht aan geschon-<br />

W<br />

ken worden? Het is erg nuttig te weten<br />

wat je zwakke punten zijn. Elke<br />

mens heeft zwakheden in zijn gezondheid.<br />

Zelfs de beste atleten hebben zwakke<br />

elementen in hun organisme. Als je beseft dat je<br />

maar zo sterk bent als je zwakste schakel - want<br />

we moeten het lichaam toch als één geheel beschouwen<br />

- dan is het natuurlijk <strong>van</strong> belang die<br />

specifieke zwakke schakels te kennen en te verzorgen.<br />

<strong>De</strong> gezondheidsproblemen <strong>van</strong> je grootouders,<br />

<strong>van</strong> je ouders, broers en zussen kunnen je al een<br />

idee geven <strong>van</strong> datgene waarmee jouw lichaam<br />

misschien ook te kampen krijgt. Is je grootvader<br />

en je vader gestorven aan een hartinfarct of heeft<br />

je broer misschien enkele overbruggingen gehad,<br />

dan is het logisch dat je extra aandacht schenkt<br />

aan je bloedvaten en meer specifiek de coronairen<br />

(de bloedvaten <strong>van</strong> de hartspier).<br />

In dit geval is het verstandig een preventief onderzoek<br />

te laten doen. <strong>De</strong> bloeddruk, het vetgehalte<br />

in het bloed, een inspannings-EKG en<br />

dergelijke kunnen nuttige informatie geven. Er<br />

zijn ook andere testen, elektronische tests zoals<br />

de Vegatest, NES, Prognos en andere, die een<br />

beeld geven <strong>van</strong> de gezondheidstoestand <strong>van</strong><br />

het lichaam. <strong>De</strong>ze onderzoeken zijn gevoelig genoeg<br />

om zwakheden <strong>van</strong> het lichaam duidelijk te<br />

maken.<br />

Dit alles heeft een bijzonder voordeel, namelijk<br />

dat je iets doet vooraleer er door ziekte schade<br />

ontstaat. Je hoeft niet te wachten totdat je echt<br />

ziek wordt, maar je gaat specifiek behandelen,<br />

je gaat iets doen, precies aan die zwakke punten<br />

die verbetering vergen.<br />

Voordelen<br />

Heel wat mensen zijn<br />

deze houding niet gewoon.<br />

Meestal gaan we pas naar<br />

de dokter als we al ziek<br />

zijn en niet om te voorkomen<br />

dat we ziek worden.<br />

Nochtans heeft een<br />

preventieve houding vele<br />

voordelen. Als het over<br />

onze auto gaat, denken<br />

de meeste mensen echter<br />

wél zo. Om de 20.000 of<br />

30.000 kilometer, of elk<br />

jaar tenminste, maken we<br />

een afspraak met onze<br />

garagist voor het nodige<br />

onderhoud <strong>van</strong> onze wagen. Ons lichaam is ons<br />

méér waard dan onze auto. In feite dienen we<br />

regelmatig op onderhoud te gaan. Elk jaar bijvoorbeeld.<br />

In dat geval is het niet interessant vaag te<br />

blijven in onze aanpak en bijvoorbeeld gewoon<br />

wat vitaminen te nemen. Misschien is dat helemaal<br />

niet <strong>van</strong> toepassing. Het is precies zoals met<br />

een auto die we alleen maar nieuwe olie geven in<br />

de plaats <strong>van</strong> nieuwe remblokjes die op dat moment<br />

echt nodig zijn. Specifiek verzorgen is <strong>van</strong><br />

groot belang. Je moet ingaan op de specifieke<br />

zwakten en daarom is een individuele benadering<br />

nodig.<br />

Bijvoorbeeld het hart<br />

Om het voorbeeld te nemen <strong>van</strong> de persoon die<br />

een belasting heeft <strong>van</strong> hart en bloedvaten is een<br />

suikerarme voeding en een dieet vrij <strong>van</strong> ongezonde<br />

vetten <strong>van</strong> direct belang. Dan is het goed<br />

aandacht te schenken aan regelmatige lichaamsbeweging.<br />

Ook zijn er in dat geval bijzonder interessante<br />

plantaardige producten die lange tijd veilig<br />

ingenomen kunnen worden, zoals bijvoorbeeld<br />

Crataegus. Dit Meidoornproduct is bijzonder heilzaam<br />

voor de hartspier en voor de bloedvaten.<br />

Tests hebben duidelijk gemaakt dat Crataegus het<br />

zuurstofgehalte in de hartspiercel verhoogt. Ook<br />

is dit product helemaal veilig. Na jarenlange toepassing<br />

zijn er nooit nevenwerkingen gemeld. Alleen<br />

als je ander middelen voor het hart inneemt,<br />

dien je te overleggen met je arts. Dosering <strong>van</strong><br />

Crataegus: 2 à 4 maal daags 20 à 30 druppels.<br />

Het middel kan zelfs jarenlang zonder problemen<br />

worden ingenomen.<br />

Beter voorkomen dan genezen!<br />

I-SANA nr3 · 11

Advertentie<br />

Goede darmflora?<br />

Digesbiose helpt!<br />

Weinigen hebben een goede darmflora. Onaangepaste<br />

voeding en verkeerd medicijngebruik brengen<br />

ongunstige kiemen in het darmkanaal.<br />

Huidproblemen, overgevoeligheid voor stoffen,<br />

slechte adem, te snelle stoelgang, maar ook<br />

problemen met de weerstand kunnen worden<br />

verholpen door probiotica of goede darmbacteriën.<br />

Digesbiose heeft miljarden goede kiemen en bevordert<br />

een goede darmflora. Je knapt er steeds meer <strong>van</strong> op!<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Capsules 100 stuks<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek in 50 capsules met CNK<br />

bestelcode: 1785-179 of 100 capsules met CNK<br />

bestelcode: 1752-278.<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen in Nederland? www.boverte.com<br />

12 · I-SANA<br />

I-SANA nr3<br />

nr3<br />

Wie volwaardig eet, krijgt<br />

een sterk immuunsysteem,<br />

dankzij een gezond<br />

darmstelsel, waar de<br />

immuniteit of weerstand<br />

wordt opgebouwd.

O<br />

nlangs hebben Franse<br />

professoren en pediaters in<br />

een publiek debat op de Franse<br />

tv er voor gewaarschuwd dat heel jonge<br />

kinderen al het slachtoffer worden <strong>van</strong><br />

allerlei allergische aandoeningen. Dat<br />

aantal neemt schrikbarend toe. Men<br />

verweet de voedingsindustrie geen<br />

rekening te houden met de natuur <strong>van</strong><br />

het organisme. Ze conditioneren jonge<br />

ouders en kinderen tot gemakkelijke<br />

oplossingen: voeding uit het potje.<br />

Met twee werkende ouders is er in<br />

het gezin te weinig tijd om op een<br />

treffelijke wijze zelf voor volwaardige<br />

voeding te zorgen en dus neemt men<br />

zijn toevlucht tot babyvoeding uit de<br />

rekken. <strong>De</strong> natuur stelt evenwel andere<br />

eisen en dus hoeft het niemand te<br />

ver<strong>wondere</strong>n dat het immuunsysteem<br />

erg onder druk komt <strong>van</strong>af de prille<br />

leeftijd. <strong>De</strong> darmflora worden ziek<br />

onder invloed <strong>van</strong> te veel kleurstoffen,<br />

smaakversterkers, bewaarmiddelen en<br />

aroma’s. Het lichaam is daar niet voor<br />

gemaakt en de schepping heeft het niet<br />

voorzien dat er potjes aan de bomen<br />

groeien, wel wordt rijkelijk voorzien<br />

in vruchten, granen, groenten, noten<br />

en gewassen en wie zich volwaardig<br />

voedt, zal daarvoor beloond worden met<br />

een gezond darmstelsel en een sterk<br />

immuunsysteem.<br />

Hoe onze natuurlijke afweer een handje helpen?<br />

Voor een sterke<br />

immuniteit:<br />

darmen<br />

gezond maken !<br />

Ons immuunsysteem heeft het <strong>van</strong> kindsbeen af<br />

zwaar te verduren: onze voeding is onnatuurlijk,<br />

geraffineerd, onaangepast, bevat te weinig<br />

voedende bestanddelen en noodzakelijke<br />

stoffen. Daarom moeten we ook tegen allerlei<br />

problemen worden ingeënt. Men moet al over<br />

een sterk organisme beschikken om dat allemaal<br />

te verwerken. Dat komt omdat het darmstelsel<br />

niet gezond functioneert. Het is precies daar<br />

dat de immuniteit, een sterke weerstand wordt<br />

opgebouwd. Daarom moet het darmstelsel<br />

allereerst worden gesaneerd. Men weet al<br />

dat er iets hapert als men slecht verteert, als<br />

men voortdurend last heeft <strong>van</strong> winderigheid,<br />

bij aanhoudende diarree, of hardnekkige<br />

verstopping.<br />

Gezonde eetgewoonten<br />

Het probleem begint al bij onze eetgewoonten.<br />

Te veel mensen eten te snel, ze kauwen te<br />

weinig. <strong>De</strong> enzymen in het speeksel krijgen de<br />

tijd niet om voldoende in het voedsel opgenomen<br />

te worden. Op die manier gaat een groot deel<br />

<strong>van</strong> het voedsel verloren. In de darm is geen<br />

zuur meer aanwezig en het voedsel verrot. <strong>De</strong><br />

darmslijmvliezen worden beschadigd en men<br />

krijgt een lekkende darm, het zogenaamde<br />

leakey gut syndroom. Daardoor komen<br />

uiteindelijk gifstoffen in de bloedsomloop. <strong>De</strong><br />

lever krijgt het moeilijk, want dat is het centraal<br />

ontgiftingslaboratorium <strong>van</strong> het organisme en<br />

uiteindelijk krijgen de allergenen vrij spel.<br />

Vandaar dat in de natuurgeneeskunde altijd<br />

aangeraden wordt om traag te eten en zeer<br />

goed te kauwen. Daarbij moet het dieet bestaan<br />

uit elementen die alle noodzakelijke stoffen<br />

aanbrengen: vitamines, mineralen, oligo-<br />

I-SANA nr3 · 13

Advertentie<br />

Minder allergieën dankzij<br />

volwaardige voeding<br />

elementen, vezels, eiwitten enz...<br />

Daarom volgende raadgevingen voor de opbouw<br />

<strong>van</strong> een sterk immuunsysteem en gezonde<br />

darmen<br />

• Vermijd zoveel mogelijk de E’s in<br />

het voedsel. Ze worden er enkel aan<br />

toegevoegd om het langer te bewaren<br />

en het mooier te presenteren, maar<br />

ze dragen eigenlijk niet bij tot een<br />

kwaliteitsverbetering die een gunstig effect<br />

heeft op de gezondheid.<br />

• Bij het kookproces worden heel veel stoffen<br />

kapot gemaakt. Groenten en fruit moeten<br />

dan ook zoveel mogelijk rauw worden<br />

gegeten, want de voeding speelt een grote<br />

rol bij een sterk immuunsysteem en dus<br />

ook bij het ontstaan <strong>van</strong> allergie.<br />

• Zo kan bij heel wat baby’s eczeem<br />

worden voorkomen als de moeders lang<br />

genoeg borstvoeding zouden geven. <strong>De</strong><br />

toekomstige moeders zouden er ook al<br />

goed aan doen tijdens hun zwangerschap<br />

gezond te eten: veel groenten en fruit,<br />

vitamines als suppletie en daarbij<br />

foliumzuur, calcium, zink en vitamine E.<br />

• Wees voorzichtig met verzadigd vet, maar<br />

geef de voorkeur aan onverzadigd vet zoals<br />

olijfolie en visolie, belangrijk <strong>van</strong>wege de<br />

omega 3 vetzuren.<br />

• Teunisbloemolie en enzymen zullen <strong>van</strong> de<br />

toekomstige moeders, gezonde moeders<br />

maken. Je kan als het ware een top 4 <strong>van</strong><br />

vetzuren maken waarbij eerst visolie komt,<br />

dan lijnzaadolie, dan tarwekiemolie, daarna<br />

teunisbloemolie.<br />

• Olijfolie is ook de ideale bakolie dat heeft<br />

de hoge leeftijd <strong>van</strong> de bevolking op Kreta<br />

wel bewezen.<br />

• <strong>De</strong> lever is bij de meeste mensen gestoord,<br />

14 · I-SANA nr3

ook bij allergiepatiënten. Vaak ligt de<br />

oorzaak daar<strong>van</strong> al <strong>van</strong> bij de geboorte:<br />

verkeerde voeding. <strong>De</strong> lever <strong>van</strong> een<br />

baby is al belast <strong>van</strong> bij de de geboorte. Alles Alles<br />

wat wat we eten is soms tweemaal, soms<br />

driemaal gekookt, terwijl het ideaal ideaal is dat<br />

we het voedsel eten zoals de de natuur het<br />

verschaft, verschaft, in in de mate <strong>van</strong> het mogelijke<br />

natuurlijk, want want graan kan je niet rauw rauw eten<br />

bijvoorbeeld. Maar fruit kan je best rauw<br />

gebruiken gebruiken en groenten liefst nog krokant en<br />

voor een deel zeker rauw. rauw.<br />

We verteren ook niet optimaal meer <strong>van</strong>wege de<br />

stress. We eten terwijl we tv kijken, in de wagen,<br />

haastig op het bureau. Er is altijd spanning<br />

aanwezig en het ontstaan <strong>van</strong> bepaalde<br />

immuniteitsziekten is daar niet vreemd aan,<br />

ook allergie kan daarin een stimulerende factor<br />

vinden.<br />

Voeding aanpassen<br />

Een natuurarts uit Nederland vertelde ons: „Mijn<br />

grote raad is is voeding aanpassen! aanpassen! Gezond eten is<br />

<strong>van</strong> vitaal belang, ook voor de immuniteit. Het is<br />

onmogelijk dat men voedsel koopt dat langer dan<br />

zes maanden en soms zelfs jaren kan bewaren.<br />

Daar is iets mee gebeurd!<br />

Mineralen zijn erg belangrijk voor de gezondheid.<br />

Mangaan is een belangrijk mineraal dat nuttig is<br />

voor allergiepatiënten en dat best in oligotherapie<br />

kan worden gegeven. Ook moeten zoveel<br />

mogelijk toegevoegde suikers worden vermeden.<br />

Fructose waar in sommige reformwinkels zoveel<br />

goeds wordt <strong>van</strong> verteld en wordt aangeprezen<br />

is compleet uit den boze, het is verantwoordelijk<br />

voor zware leverziekten en oogziekten.<br />

Het immuunsysteem is<br />

een cadeau <strong>van</strong> gezonde<br />

darmen en dus <strong>van</strong> gezond<br />

en volwaardig voedsel.<br />

Darmen saneren!<br />

<strong>De</strong> darmen moeten in de eerste plaats worden<br />

gesaneerd door zo goed mogelijk te kauwen,<br />

traag te eten, en levende melkzuurbacteriën te<br />

gebruiken. <strong>De</strong> lever is ook zeer belangrijk bij een<br />

gestoorde immuniteit en bij allergie en zou meer<br />

aandacht aandacht moeten krijgen. krijgen. Elke maatregel die<br />

erop gericht is is de lever te detoxificeren detoxificeren is nuttig,<br />

daarvoor daarvoor bestaan verschillende kruiden: kruiden: boldo,<br />

artisjok, ytu, mariadistel, munt, enz... enz... Een goed<br />

preparaat is bijvoorbeeld Cardubell. Cardubell<br />

Probiotica gebruiken is nuttig om de darmflora<br />

te herstellen. Melkzuurbacteriën zoals in Lacteol<br />

en in Digesbiose zijn daarom bijzonder aan te<br />

bevelen.<br />

Als de nieren ook minder goed zouden werken<br />

bevelen we ook Solidago, maïsstempel en<br />

beredruif aan. Bij oudere mensen met een<br />

gevestigde astmatische hoest, waarbij ademnood<br />

en slijmvorming optreden, is een mengeling<br />

<strong>van</strong> volgende essentiële oliën in thee met een<br />

puntje honing uitstekend: eucalyptus 2 druppels,<br />

bonenkruid 2 druppels, den 2 druppels, mirre 1<br />

druppel. Langzaam opdrinken en dit tweemaal<br />

per dag. Ze hebben binnen de tien minuten al<br />

verlichting.”<br />

„Kruiden worden soms onderschat, vooral bij<br />

ons, terwijl aan Franse universiteiten zoals in<br />

Montpellier het tot de gebruikelijke leerstof <strong>van</strong><br />

artsen behoort. Zo is bonenkruid bijvoorbeeld<br />

een heel sterk middel dat in een aantal gevallen<br />

antibiotica kan ver<strong>van</strong>gen. Uiteraard moet dit door<br />

een goed arts worden begeleid.<br />

Maar de conclusie is: zorg voor een goed<br />

ontgiftingssysteem, ondersteun de lever en de<br />

nieren en breng de darmflora weer in topconditie.<br />

Op die manier verwerf je een ijzersterke<br />

immuniteit.<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

I-SANA nr3 · 15

Helpt tegen huidveroudering, winterkwalen, hart-<br />

en vaataandoeningen, longkanker, depressie enz...<br />

G<br />

roene thee is “in”, een nieuwe<br />

hippe drank in het westen. In<br />

het Oosten wordt deze thee al<br />

duizenden jaren gedronken omwille <strong>van</strong><br />

zijn verfrissende, maar vooral voor zijn<br />

<strong>geneeskracht</strong>ige werking. Groene thee<br />

is afkomstig <strong>van</strong> dezelfde theestruik als<br />

zwarte thee, maar <strong>groene</strong> thee wordt<br />

enkel gestoomd, terwijl zwarte thee ook<br />

een fermentatieproces heeft ondergaan.<br />

16 · I-SANA nr3<br />

Groene thee is vooral interessant<br />

<strong>van</strong>wege de anti-oxidante werking door<br />

de catechines en polyfenolen. Studies<br />

wijzen erop dat het een interessant<br />

product is in de strijd tegen kanker,<br />

hart- en vaatziekten, depressies,<br />

huidaandoeningen en zelfs om te<br />

vermageren. Moeten we met z’n allen<br />

aan de <strong>groene</strong> thee?

Groene thee is gemaakt <strong>van</strong> de gedroogde<br />

bladeren <strong>van</strong> <strong>van</strong> de Aziatische plant Camelia<br />

sinensis. Vooral in Azië is het drinken<br />

er<strong>van</strong> een wijd verbreide verbreide gewoonte. Uit<br />

laboratoriumonderzoek blijkt dat de extracten extracten in<br />

<strong>groene</strong> thee, namelijk de polyfenolen, polyfenolen, in staat<br />

zijn zijn de groei <strong>van</strong> kankercellen te stoppen. Niet<br />

alle studies zijn het eens over de sterkte <strong>van</strong> de<br />

bescherming, maar ze zijn eensluidend over het<br />

feit dat <strong>groene</strong> thee toch een zekere bescherming<br />

biedt. In juli <strong>van</strong> vorig jaar werd de studie studie<br />

bevestigd door de Cochrane groep <strong>van</strong> de Oxford<br />

universiteit in Engeland. Het betrof betrof een gerichte<br />

studie over <strong>groene</strong> thee en kanker. Meer Meer dan<br />

anderhalf miljoen mensen werden bij de studie studie<br />

betrokken. Wat zijn zijn nu de goede goede eigenschappen<br />

<strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee?<br />

Vermindert de slechte cholesterol<br />

Volgens onderzoeker Carolyn White bevat<br />

<strong>groene</strong> thee sterke anti-oxidanten zoals<br />

polyfenolen. Daardoor kan niet alleen het risico<br />

op kanker worden verkleind, maar heeft het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee ook een gunstige<br />

uitwerking op de slechte cholesterol, de LDL.<br />

Uit recent onderzoek onderzoek bleek ook dat dat het de LDLLDLcholesterol vermindert vermindert evenals de gevaarlijke<br />

triglyceriden. Uit onderzoek bleek ook dat dat <strong>groene</strong> <strong>groene</strong><br />

thee thee de de ontwikkeling <strong>van</strong> bepaalde bacteriën in<br />

de mond verhindert verhindert of vermindert: een streptokok streptokok<br />

die verantwoordelijk is voor het ontstaan<br />

<strong>van</strong> cariës in de de tanden en voor gingivitis, of<br />

ontsteking ontsteking <strong>van</strong> <strong>van</strong> het tandvlees.<br />

Goed in een vermageringsdieet<br />

Hoewel het geen mirakelmiddel is en de kilo’s<br />

er niet zullen <strong>van</strong> afvliegen heeft het wel zin<br />

<strong>groene</strong> thee te gebruiken bij een gezond en<br />

verstandig vermageringsdieet. Groene thee<br />

bevat theïne , een verwante verwante stof aan cafeïne,<br />

maar ook ook catechines die die de thermogenese<br />

thermogenese<br />

of of vetverbranding bevorderen. Dat blijkt blijkt uit<br />

onderzoek onderzoek verricht aan de Shangai Medical<br />

School. Bovendien lijken deze catechines<br />

niet niet alleen het vet te helpen verbranden, ze ze<br />

bevorderen ook een herschikking <strong>van</strong> het het<br />

lichaamsvet, doordat ze het (gevaarlijke) buikvet<br />

herverdelen op de dijen. Op die manier wordt wordt<br />

ook het risico op op diabetes, kanker en hart- en<br />

vaatziekten verkleind. Groene thee lijkt ook de<br />

eetlust te “temmen” doordat het invloed uitoefent<br />

op het hormonaal stelsel en en de de insuline in in toom<br />

houdt. Door Door de de afgifte afgifte <strong>van</strong> insuline insuline ontstaat<br />

snel een hongergevoel hongergevoel waardoor waardoor de patiënt patiënt<br />

voortdurend wil wil knabbelen en snoepen. snoepen. Groene<br />

thee thee helpt helpt dat bestrijden. bestrijden.<br />

<strong>De</strong> vriend <strong>van</strong> uw gezondheid !<br />

<strong>De</strong> vriend <strong>van</strong> uw gezondheid !<br />

• Bach Bloesems, essentiële oliën,<br />

wierookstokken...<br />

• 300 kruiden en uitgebreide keuze<br />

• Bach<br />

voedingssupplementen.<br />

Bloesems, essentiële oliën,<br />

• wierookstokken...<br />

Suikerarme confituren, chocolade, koekjes,<br />

• 300<br />

snoep...<br />

kruiden en uitgebreide keuze<br />

• voedingssupplementen.<br />

Zoutarme en glutenvrije voeding.<br />

• • Suikerarme Gedroogde confituren, vruchten, noten...<br />

chocolade, koekjes,<br />

• snoep... Haarkleuringen zonder ammoniak,<br />

• Zoutarme natuurlijke en cosmetica...<br />

glutenvrije voeding.<br />

• • Gedroogde Huidverzorgingsproducten.<br />

vruchten, noten...<br />

• • Haarkleuringen Ruime keuze aan zonder theeën ammoniak, en accessoires.<br />

• natuurlijke Afslankproducten.<br />

cosmetica...<br />

• • Huidverzorgingsproducten.<br />

Ginseng en omega-3.<br />

• Ruime keuze aan theeën en accessoires.<br />

• Afslankproducten.<br />

• Ginseng en omega-3.<br />

Openingsuren<br />

maandag t.e.m vrijdag: 9u tot 18u<br />

zaterdag: 9u tot 17u<br />

Openingsuren<br />

maandag Korspelsesteenweg t.e.m vrijdag: 86, 9u tot 18u<br />

B-3581 Beverlo-België<br />

zaterdag:<br />

Tel. 011-40.14.07<br />

9u tot 17u<br />

Korspelsesteenweg Fax. 011-34.73.59 86,<br />

B-3581 Beverlo-België<br />

Tel. 011-40.14.07<br />

Fax. 011-34.73.59<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 17

Advertentie<br />

Catechines en polyfenolen<br />

in <strong>groene</strong> thee zijn<br />

sterke anti-oxidanten<br />

Groene thee beschermt de huid en helpt snelle<br />

veroudering voorkomen.<br />

Leverancier worden <strong>van</strong> zonne-energie is besparen op uw elektriciteitsrekening<br />

door de energie die u produceert te gebruiken en u ont<strong>van</strong>gt daar bovenop<br />

Eur 0,35 per opgewekt Kwh overheidssteun en een aanzienlijke belastingsvermindering.<br />

Wij zijn bereid om samen met u een oplossing te vinden en u de ideale confi guratie<br />

te leveren om zo uw energieverbruik te compenseren en er geld, …veel<br />

geld mee te verdienen.<br />

Sterk in diensten en kwaliteit, bieden wij u een garantie <strong>van</strong> 25 jaar op het<br />

rendement <strong>van</strong> al onze PV-panelen.<br />

We beschikken over een gamma <strong>van</strong> photovoltaïsche panelen met elk een<br />

ontegensprekelijke kwaliteit en betrouwbaarheid.<br />

Prijzen zijn natuurlijk afhankelijk <strong>van</strong> deze keuze <strong>van</strong> paneel maar wij garanderen<br />

u steeds een (h)eerlijke prijs.<br />

Voor meer info i.v.m. onze werkwijze, materialen,<br />

referenties, … verwijzen wij u graag naar onze website<br />

www.solargy.be<br />

18 · I-SANA nr3<br />

Ook tegen winterkwalen<br />

Onderzoekers <strong>van</strong> de universiteit <strong>van</strong> Florida<br />

zijn <strong>van</strong> oordeel dat <strong>groene</strong> thee, bij voorkeur<br />

genomen in tabletvorm <strong>van</strong>wege de hogere<br />

dosis, er toe bijdraagt om winterkwalen in toom te<br />

houden. Proefpersonen waren 33 percent beter<br />

beschermd tegen verkoudheden en griepachtige<br />

aandoeningen. <strong>De</strong> onderzoekers gaven aan<br />

meer dan honderd proefpersonen gedurende drie<br />

maanden elke dag twee capsules <strong>groene</strong> thee<br />

en aan een andere controlegroep een placebo.<br />

Elke capsule bevatte 450 milligram extracten <strong>van</strong><br />

<strong>groene</strong> thee. <strong>De</strong> twee capsules bevatten op die<br />

manier dezelfde hoeveelheid actieve stoffen als<br />

tien koppen <strong>groene</strong> thee. Nadien werden de twee<br />

groepen vergeleken in verband met de incidentie<br />

<strong>van</strong> griep en verkoudheid. Daaruit bleek dat<br />

<strong>groene</strong> thee effectief werkt. <strong>De</strong> werkzame stof die<br />

er verantwoordelijk voor is betreft het aminozuur<br />

L-theanine die in het lichaam specifieke<br />

immuuncellen, de gamma-delta-T-lymfocyten<br />

aanzet tot de aanmaak <strong>van</strong> gamma-interferon dat<br />

een beschermende werking heeft. Het lichaam<br />

maakt zelf zijn interferon als het wordt belaagd<br />

door virussen. Het interferon is de boodschapper<br />

om de cellen te waarschuwen dat er virussen in<br />

aantocht zijn. Interferon commandeert ook de<br />

aanmaak <strong>van</strong> het enzym PKR waardoor virussen<br />

zich niet meer kunnen voortplanten en afsterven.<br />

Vroegere studies lieten zien dat mensen die<br />

VERHOOG UW KOOPKRACHT...bel SOLARGY<br />

Aarzel echter niet om contact op te nemen<br />

voor een persoonlijke<br />

offerte of bezoek<br />

<strong>van</strong> één <strong>van</strong> onze adviseurs.<br />

Korting<br />

<strong>van</strong><br />

€ 250,-<br />

En profi teer als lezer <strong>van</strong><br />

dit magazine exclusief<br />

<strong>van</strong> onderstaande kortingsbon<br />

<strong>van</strong> Eur 250,00.<br />

Naam : ....................................................................<br />

Adres : .....................................................................<br />

Telefoonnummer : .................................................<br />

Bij afgifte <strong>van</strong> deze bon ont<strong>van</strong>g ik een korting<br />

<strong>van</strong> Eur 250,00 bij bestelling <strong>van</strong> een PV-installatie<br />

<strong>van</strong> minimum 2500 WP.<br />

Geldigheidsduur: 30 juni 2010

dagelijks zes koppen <strong>groene</strong> thee drinken,<br />

vijftienmaal meer gamma-interferon aanmaakten<br />

als ze worden aangevallen door bacteriën.<br />

Groene thee is niet alleen lekker, maar ook<br />

gezond en tabletten <strong>groene</strong> thee hebben dus wel<br />

degelijk zin.<br />

En je slaapt er beter <strong>van</strong><br />

Groene thee bevat L-theanine, zoals we<br />

reeds schreven, een stof die heel gemakkelijk<br />

de hersenbloedbarrière passeert. Daardoor<br />

wordt in de hersenen een gevoel <strong>van</strong> rust<br />

gecreëerd. Aangezien het grote aantal koppen<br />

dat noodzakelijk zou zijn om evenveel rust te<br />

verkrijgen als na een ontspannende wandeling,<br />

of ontspannende massage, is het nuttiger om<br />

een supplement te gebruiken. Wie voldoende<br />

L-theanine inneemt, is overdag rustiger zonder<br />

slaperig te zijn, maar kan ’s nachts wel beter<br />

de slaap vatten, terwijl de slaap dieper is. Ook<br />

bij het ontwaken voelen ze zich beter uitgerust.<br />

Onderzoek heeft uitgewezen dat al een half uur<br />

na inname <strong>van</strong> 200 mg L-theanine de gunstige<br />

uitwerking kan worden waargenomen. Prettige<br />

bijkomstigheid is dat men er niet suf of slaperig<br />

<strong>van</strong> wordt.<br />

<strong>De</strong>pressie vermindert<br />

Stress wordt vaak geassocieerd met burn-out<br />

en het ontstaan <strong>van</strong> depressie. Uit een Japanse<br />

studie bij mensen <strong>van</strong> de derde leeftijd, bleek dat<br />

wie vier kopjes <strong>groene</strong> thee per dag dronk, maar<br />

liefst 44 percent minder last had <strong>van</strong> depressie,<br />

vergeleken met iemand die maar één kopje, of<br />

helemaal geen <strong>groene</strong> thee dronk. <strong>De</strong> studie<br />

betrof 1058 oudere personen <strong>van</strong> meer dan<br />

zeventig jaar.<br />

En ook voor de huid<br />

Milieuvervuiling, onfrisse lucht, behandelde<br />

kleding, additieven in zepen en huidproducten<br />

veroorzaken samen met het UV-licht in het<br />

zonlicht oxidatieve schade aan de huid.<br />

Daardoor veroudert de huid ook sneller. Zelfs<br />

tabaksrook <strong>van</strong> anderen heeft al schade op de<br />

huid tot gevolg. Omdat <strong>groene</strong> thee rijk is aan<br />

polyfenolen wordt de natuurlijke bescherming<br />

gestimuleerd en treedt een anti-oxidante werking<br />

in actie. Door vervuiling en ook stress veroudert<br />

de huid sneller, terwijl <strong>groene</strong> thee dat tegen<br />

gaat. Hiervoor zijn vooral de epicatechines<br />

een waardevol onderdeel <strong>van</strong> de polyfenolen<br />

verantwoordelijk. Uit labonderzoek blijkt dat het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee of het insmeren <strong>van</strong> de<br />

huid met <strong>groene</strong> thee-extract de vorming <strong>van</strong><br />

kankercellen kan afremmen. Ook ontstekingen<br />

die veroorzaakt worden door het ultraviolet licht<br />

worden op die manier geweerd.<br />

Ook tegen winterkwalen is <strong>groene</strong> thee een<br />

uitstekende anti-oxidant.<br />

Groene thee en longkanker<br />

Groene thee heeft nog meer voordelen dan tot<br />

nog toe werd vermoed. Volgens de medische<br />

universiteit <strong>van</strong> Taiwan is uit onderzoek gebleken<br />

dat het bescherming zou bieden tegen bepaalde<br />

types <strong>van</strong> longkanker. Het onderzoek betrof meer<br />

dan vijfhonderd proefpersonen en de resultaten<br />

lijken de vermoedens sterk te bevestigen. Zowel<br />

rokers als niet-rokers die één kopje <strong>groene</strong> thee<br />

per dag dronken, hadden daar<strong>van</strong> significante<br />

resultaten en beperkten hun risico op longkanker<br />

aanzienlijk. Dat werd ook bevestigd door een<br />

Amerikaanse onafhankelijke kankerstudie.<br />

<strong>De</strong> bescherming was wel het grootst bij<br />

mensen die drager waren <strong>van</strong> bepaalde genen.<br />

Onderzoekers waarschuwden tegelijker tijd dat<br />

ondanks de voordelen <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee, roken<br />

toch erg slecht was voor de gezondheid.<br />

Volgens Dr. I-Hsin <strong>van</strong> de Shan medische<br />

universiteit kregen rokers die <strong>groene</strong> thee<br />

dronken vijfmaal minder risico op longkanker dan<br />

zij die geen <strong>groene</strong> thee dronken en bij de nietrokers<br />

waren de resultaten nog opvallender: wie<br />

<strong>groene</strong> thee dronk kreeg twaalfmaal minder kans<br />

op longkanker dan de niet-theedrinkers.<br />

Dr. Ebo Yinka <strong>van</strong> de Cancer research U.K.<br />

waarschuwde de bevolking, deze interessante<br />

resultaten in verband met drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong><br />

thee, niet aan te wenden als excuus om toch<br />

door te gaan met roken!<br />

Tabaksrook belast de longen met niet minder<br />

dan 80 bekende cancerogene stoffen. Het<br />

drinken <strong>van</strong> <strong>groene</strong> thee kan dat niet allemaal<br />

wegwassen. <strong>De</strong> beste raad die ik aan rokers<br />

kan geven is: stop ermee, zodat de kans op<br />

longkanker verkleint en tegelijk meer dan een<br />

dozijn andere types <strong>van</strong> kanker die door roken<br />

worden veroorzaakt.<br />

Jos <strong>van</strong> Landuyt<br />

I-SANA nr3 · 19

Advertentie<br />

50net.be 50net.be net.be<br />

20 · I-SANA nr3<br />

www.50net.be<br />

<strong>De</strong> site voor de<br />

dynamische<br />

50plusser!<br />

Bezoek de website<br />

Blaas- en borstkanker nemen<br />

toe bij bij jonge vrouwen door<br />

scheikundige oxidanten<br />

Meer kanker bij<br />

blondjes uit het<br />

verfpotje?<br />

Je bent ravenzwart en wil als blondje door het leven<br />

gaan? Dat kan, in het kapsalon zorgen ze er voor dat<br />

je na een uurtje herschapen tevoorschijn komt. Maar<br />

de Europese consumentenorganisatie maakt zich<br />

daar zorgen over: een vrouw die maandelijks het haar<br />

laat kleuren verdubbelt haar kansen op blaaskanker<br />

en dus moet de Europese commissie de relatie<br />

tussen haarkleurmiddelen en blaaskanker laten<br />

onderzoeken. <strong>De</strong> arylaminen zouden daar de oorzaak<br />

<strong>van</strong> zijn. <strong>De</strong> Amerikaanse FDA verbood al een aantal<br />

kleurende haarverven. Hoe kan je nog veilig kiezen<br />

tussen zwart, bruin, blond, grijs of... blaaskanker?<br />

Vooral met betrekking tot borstkanker moet men voorzichtig zijn met<br />

scheikundige middelen die men op de huid en het hoofd smeert.

Californische onderzoekers maakten<br />

bekend dat vrouwen die minstens een jaar<br />

lang ééns in de maand permanente haarverf<br />

gebruiken, dubbel zoveel risico hebben op<br />

blaaskanker dan vrouwen die dit product niet<br />

toepassen. Vrouwen die vijftien jaar lang hun<br />

haar verven maken driemaal zoveel kans op<br />

blaaskanker, terwijl kappers vijfmaal zoveel<br />

gevaar lopen. Ook kappers zouden 50% meer<br />

kans op blaaskanker hebben. Nieuw onderzoek<br />

wees uit dat genetische aanleg ook een rol<br />

speelt in de risico’s. Het gebruik <strong>van</strong> andere<br />

types haarkleurmiddelen, zoals tijdelijke<br />

kleurshampoos, of natuurlijke preparaten op<br />

basis <strong>van</strong> henna, noten, koffie enz... wordt niet in<br />

verband gebracht met kanker. <strong>De</strong> Nederlandse<br />

Cosmetica Vereniging reageerde meteen heftig<br />

en beweerde dat haarkleuringen veilig zijn en „tot<br />

de best onderzochte cosmetische<br />

producten op de hedendaagse<br />

markt behoren”.<br />

<strong>De</strong> Europese<br />

consumentenorganisatie<br />

heeft nu de Europese<br />

Commissie opgeroepen om het<br />

onderzoek naar de relatie tussen het gebruik<br />

<strong>van</strong> permanente haarverf en blaaskanker te<br />

bespoedigen. Er moet duidelijkheid komen!<br />

<strong>De</strong> organisatie voor Cosmetic, Toiletry en<br />

Fragance vindt dat dit onderzoek niet juist is<br />

uitgevoerd. Er is naar aantal en duur <strong>van</strong> het<br />

gebruik <strong>van</strong> haarverf gekeken, terwijl juist<br />

de kleur de belangrijkste risicofactor is. <strong>De</strong><br />

hoeveelheden chemicaliën verschillen namelijk<br />

sterk per kleur.<br />

Niet kankerverwekkend?<br />

Niet iedereen is het met de alarmerende<br />

berichten eens, zelfs niet in de USA waar de<br />

eerste alarmkreten te horen waren. Volgens de<br />

Amerikaanse Dr. Elizabeth Holly kon door het<br />

gebruik <strong>van</strong> blijvende of permanente haarverf de<br />

kans op (niet-Hodgkin) lymfekanker niet worden<br />

aangetoond. Volgens Dr. Holly kan een verband<br />

tussen kanker en het gebruik <strong>van</strong> haarverf niet<br />

worden aangetoond en is de volksgezondheid<br />

met een bijna te verwaarlozen risico in het<br />

geding. Ze publiceerde haar zienswijze in de<br />

American Journal of Public Health.<br />

Meer borstkanker<br />

Prof. L. de Thibbault de Boesinghe heeft als<br />

kankerdeskundige in de nucleaire therapie en<br />

Oxiderende” middelen<br />

die soms gebruikt worden<br />

in haarkleurmiddelen,<br />

berokkenen vaak schade aan<br />

de gezondheid.<br />

specialist in de arbeidsgeneeskunde talloze<br />

kankerpatiënten onderzocht. „Ik heb genoeg<br />

slachtoffers met borstkanker gezien en jammer<br />

genoeg heel veel kapsters met borstkanker,<br />

vooral blonde! Die gebruiken meer blekende<br />

middelen en andere kleurstoffen.”<br />

„Het zou goed zijn om daarop eens onderzoek te<br />

doen in de plaats <strong>van</strong> de relatie met blaaskanker<br />

te onderstrepen. Ik zal niet ontkennen dat er een<br />

relatie met blaaskanker bestaat, want arbeiders<br />

in de industrie waar met aniline gewerkt werd,<br />

kregen inderdaad blaaskanker... maar voor mij<br />

lijkt ze significanter te zijn met borstkanker. Men<br />

zou trouwens de hele cosmeticasector moeten<br />

doorlichten, want ik vind het alarmerend hoeveel<br />

jonge zangeressen en vedetten het slachtoffer<br />

worden <strong>van</strong> borstkanker. Zijn zij het niet die voor<br />

hun vak vooral een beroep moeten doen op<br />

kleurende en grimeproducten?”<br />

En natuurlijke kleurmiddelen<br />

zoals henna?<br />

Prof. de Thibbault: „Ik heb nooit<br />

één geval <strong>van</strong> kanker gezien<br />

als gevolg <strong>van</strong> het gebruik <strong>van</strong><br />

henna. Als je ziet hoeveel henna<br />

op de blote huid gebruikt wordt door Arabische<br />

vrouwen, moet ik me daar geen zorgen over<br />

maken. Ze smeren elke dag henna op de<br />

oogleden, een stuk huid dat bijzonder gevoelig<br />

is, en toch krijgen ze geen kanker. Ik maak me<br />

meer zorgen over koolwaterstoffen, nitrosamines,<br />

stoffen die ook in de voeding terecht komen<br />

zoals de pesticiden en die een hormoonachtige<br />

werking hebben. Dat men daar maar eens<br />

onderzoek naar doet. Hoe komt het trouwens dat<br />

de Egyptisch man evenveel borstkanker krijgt<br />

als een vrouw bij ons, terwijl het bij ons amper<br />

vermeld wordt? Ik geloof dat voeding zeker even<br />

goed moet onderzocht worden als cosmetica<br />

en dat we er alles moeten aan doen om jonge<br />

meisjes te beschermen tegen hormonen en<br />

hormoonachtige stoffen. Vooral in de puberteit<br />

en ook in de menopauze gebeuren dingen in het<br />

lichaam waar je het toeval niet mag uitdagen!”<br />

Wat is dan uw raad?<br />

Prof. de Thibbault: „Voorzichtigheid en gezond<br />

verstand kunnen nooit kwaad. Als je het haar<br />

wil verven, doe het niet te vaak en gebruik liever<br />

natuurlijke haarverven en wees voorzichtig met<br />

blekende stoffen... niet zozeer <strong>van</strong>wege het risico<br />

op blaaskanker, maar voor de veiligheid <strong>van</strong> het<br />

borstweefsel. En een veilig zwartje is toch beter<br />

dan een gevaarlijk blondje?... Niet?”<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

I-SANA nr3 · 21

Advertentie<br />

Heel wat mensen voelen zich ziek,<br />

maar zijn ze dat ook? Je kan je echt rot<br />

voelen, terwijl de dokter bij een medisch<br />

onderzoek en zelfs een bloedanalyse,<br />

niets abnormaals kan vaststellen.<br />

Eigenlijk zouden deze patiënten heel<br />

gelukkig mogen zijn, maar dat zijn ze<br />

niet, ondanks het feit dat de dokter hen<br />

meedeelde dat hen niets mankeerde. Wat<br />

hapert er dan? Ze voelen zich ziek, maar<br />

zijn dat niet... Kan dat wel?<br />

Niet enkel wat de mond ingaat, is <strong>van</strong> belang<br />

voor de gezondheid <strong>van</strong> het darmmilieu,<br />

ook wat er in het hoofd omgaat is <strong>van</strong> even groot,<br />

misschien zelfs <strong>van</strong> groter belang. Heel wat<br />

patiënten piekeren zich ronduit<br />

ziek. Ze kniezen hele dagen,<br />

zijn nooit tevreden met<br />

hun situatie, vinden<br />

die <strong>van</strong> anderen altijd<br />

beter, voelen zich tekort<br />

gedaan, altijd het kind<br />

<strong>van</strong> de rekening of<br />

zijn er <strong>van</strong> overtuigd<br />

dat het leven hen<br />

geen geschenken<br />

heeft gegeven,<br />

net alsof<br />

dat voor<br />

anderen<br />

wel het<br />

geval is.<br />

22 · I-SANA nr3<br />

Veel mensen piekeren zich ziek<br />

Gedachten zijn krachten<br />

Heel wat mensen voelen<br />

zich ziek, en zijn daar<br />

ook <strong>van</strong> overtuigd,<br />

hoewel de dokter niet<br />

altijd iets kan vaststellen.<br />

Opgewekte en positieve<br />

gedachten zijn krachten en<br />

kunnen er toe bijdragen dat<br />

men zich goed voelt.<br />

Het begint in je hoofd<br />

Het leven maak je zelf en dat<br />

begint in het hoofd. Van daaruit<br />

wordt eigenlijk het patroon voor<br />

ons leven getekend. Veel mensen<br />

gaan bij de pakken zitten. Voor<br />

sommigen is geen berg te hoog<br />

om te worden beklommen, voor<br />

anderen daarentegen is een molshoop<br />

al een onoverkomelijke hindernis. Ze suffen zich<br />

gewoon ziek. Het ontbreekt hen aan een motief<br />

om gelukkig en tevreden te zijn en ze hebben<br />

blijkbaar ook geen zin om er een te zoeken of te<br />

maken.<br />

Als je gaat eten en je wil dat de spijsvertering<br />

goed verloopt, ga dan aan tafel met<br />

een dankbaar gevoel, want eten is niet<br />

<strong>van</strong>zelfsprekend voor iedereen op de wereld.<br />

Gezonde geest, maakt gezonde<br />

darmen<br />

Meer dan voor welk ander orgaan ook geldt voor<br />

de darmen: een gezonde geest maakt gezonde<br />

darmen. Het spreekt natuurlijk <strong>van</strong>zelf dat je<br />

ook gezond moet eten, op geregelde tijdstippen<br />

en dat het eten smakelijk moet toebereid zijn.<br />

Zorg dat je kunt eten in een rustige aangename<br />

omgeving met prettige mensen. Voer geen<br />

ingewikkelde discussies, probeer niet te eten<br />

terwijl je werkt, al rijdend in de auto, snel uit<br />

de schuif in je bureau of een haastige hap in

een fastfoodtent. Dat kan allemaal<br />

voor één keer, maar vroeg of laat krijg<br />

je er behoorlijk last mee. Schrok je<br />

alles maar haastig naar binnen dan<br />

moeten maag en darmstelsel veel meer<br />

presteren en dat kunnen ze niet eeuwig<br />

opbrengen. En heb je tijdens feestdagen<br />

of vergaderingen wat roofbouw<br />

gepleegd op de spijsvertering: laat ze<br />

wat rusten. Eet licht verteerbare kost,<br />

drink muntthee, of gebruik een goed<br />

middel op basis <strong>van</strong> mariadistel, zoals<br />

Cardubell. Gebruik natuurlijke yoghurt<br />

om de darmbacteriën weer gezond te<br />

maken. mijd suiker en meng niet te veel<br />

soorten voedsel door elkaar. Binnenkort<br />

ben je er weer bovenop! Maar vooral,<br />

pieker je niet ziek.<br />

Jos Van Landuyt<br />

Een bed dat net zo natuurlijk en gezond<br />

is als slapen zelf.<br />

Een goede nachtrust is <strong>van</strong> onschatbare waarde voor uw gezondheid en<br />

levenskwaliteit. Uw bed is dus bepalend voor hoe u zich voelt en geen<br />

enkel bed ter wereld kan u zo’n goed gevoel geven als een Vi-Spring<br />

bed.<br />

Elk Vi-Spring bed wordt uitsluitend op bestelling gemaakt, volledig met<br />

de hand, precies op maat en in de stijl die u gekozen heeft. En hoewel<br />

uw Vi-Spring echt luxueus is, is het toch geen luxe. Het wordt al snel de<br />

plaats waar u naar verlangt voor uw kostbare, welverdiende en rustgevende<br />

slaap, jaar in jaar uit. Het is een ervaring die uw leven voor altijd<br />

zal veranderen.<br />

Genkersteenweg 310 Steenweg 100<br />

3500 Hasselt 3621 Lananken (Rekem)<br />

T +32 (0)11/241592 T +32 (0)89/732851<br />

E info@reyskens.be E bart@reyskens.be<br />

www.reyskens.be<br />

Openingsuren <strong>van</strong> maandag t.e.m. zaterdag <strong>van</strong> 10 tot 18u<br />

Knoll is de rechthebbende <strong>van</strong> het merk 250LC Barcelona® Chair. The Barcelona® Chair is een geregistreerd handelsmerk <strong>van</strong> Knoll.<br />

I-SANA nr3 · 23<br />

Advertentie

Advertentie<br />

OM TE BESTELLEN Of INfO:<br />

<strong>De</strong> beste zorgen uit de natuur!<br />

Zuivere en natuurlijke<br />

OMEGA 3 - VETZUREN<br />

in grote familieverpakking!<br />

Laat zuivere visolie uw<br />

gezondheid beschermen!<br />

• Goed voor hart en vaten, tegen hoge cholesterol.<br />

• Verbetert geheugen en concentratievermogen.<br />

• Bevordert een positieve instelling, vermindert stress.<br />

• Helpt de spieren en gewrichten soepel te houden.<br />

• Ondersteunt de weerstand.<br />

• Helpt vroegtijdige veroudering en geheugenverlies te voorkomen.<br />

• Past in het dieet voor diabetici.<br />

NUTRIBELL-DRENCO N.V.<br />

Stationsstraat 110/b2<br />

3570 Alken<br />

Tel: 011/37.19.24<br />

Fax: 011/37.19.26<br />

Je kan ook een e-mail sturen:<br />

info@nutribell.be<br />

Bezoek onze website:<br />

www.nutribell.be<br />

verkrijgbaar in de betere natuurwinkel<br />

24 · I-SANA nr3<br />

NU IN AANBIEDING<br />

Nu met € 20,00 korting<br />

€ 79,00<br />

Bestel veilig via<br />

www.nutribell.be

Goede bloeddruk, lage cholesterol en<br />

soepele aders voor een vitaal en jong hart<br />

Een gezond hart<br />

in tien stappen<br />

In onze moderne geïndustrialiseerde<br />

maatschappij krijgt ooit één op vier<br />

personen te maken met hart- en<br />

vaatproblemen en zal daaraan ook<br />

sterven. In ontwikkelingslanden en meer<br />

agrarische gebieden is dat slechts één op<br />

twintig. Onze levenswijze is dus functie <strong>van</strong><br />

het probleem. Dat betekent ook dat we er<br />

iets kunnen aan doen. Niet iedereen voelt<br />

zich geroepen om in Nieuw Zeeland te gaan<br />

wonen of houthakker te worden<br />

in de bossen <strong>van</strong> Canada,<br />

maar wie zijn levenswijze zelf<br />

in handen neemt, zich niet laat<br />

dicteren door de wetten <strong>van</strong> de<br />

economie en het eetpatroon<br />

<strong>van</strong> fastfoodketens niet zomaar<br />

aanvaardt, kan heel wat<br />

doen om de gezondheid <strong>van</strong><br />

zijn hart en bloedvaten te<br />

verbeteren en de grote risico’s op<br />

hartinfarct en aderverkalking te<br />

vermijden. Je moet er niet aan<br />

beginnen als je zestig bent,<br />

want de gezondheid <strong>van</strong> hart<br />

en bloedvaten is al bedreigd<br />

<strong>van</strong> in de jeugd. Toen tijdens<br />

de oorlog in Vietnam sectie<br />

werd verricht op lichamen<br />

<strong>van</strong> gesneuvelde soldaten<br />

bleek al dat jongemannen<br />

<strong>van</strong> achttien à twintig jaar<br />

duidelijke tekenen <strong>van</strong> atherosclerose<br />

of aderverkalking vertoonden. Geen<br />

moment in het leven is te vroeg om<br />

goede voornemens te maken en er aan<br />

te beginnen.<br />

Een gezond hart: is ook voor jou<br />

mogelijk! Hoe begin je er aan?<br />

E<br />

“Een gezond hart<br />

is afhankelijk <strong>van</strong><br />

een gezonde<br />

levenswijze”<br />

r zijn maar weinig mensen met een<br />

hartprobleem die het niet hadden<br />

kunnen voorkomen. En dat is goed<br />

nieuws voor wie de beslissing neemt om werk te<br />

maken <strong>van</strong> preventie en er mee te beginnen. Er<br />

zijn trouwens meestal tekenen die lang genoeg<br />

op voorhand een signaal geven. Als de bloeddruk<br />

omhoog gaat of de cholesterolwaarden zijn<br />

ongunstig, kan het wijzen op<br />

een ongezonde levensstijl.<br />

Tijd dus om zijn dieet aan te<br />

passen en werk te maken<br />

<strong>van</strong> dagelijkse oefeningen of<br />

inspannende beweging. Het<br />

is eigenlijk niet zo moeilijk om<br />

zijn levensstijl aan te passen,<br />

want met kleine ingrepen zijn<br />

al grote en goede resultaten te<br />

verwachten. Het is vooral een<br />

kwestie <strong>van</strong> beslissen en te starten. Volhouden<br />

is niet zo moeilijk, vooral omdat de motivering zal<br />

komen <strong>van</strong> de snelle en gunstige resultaten.<br />

Starten we ermee: dan heb je hier tien kleine<br />

stapjes voor grote verbeteringen:<br />

Tien-punten-plan<br />

1<br />

Dagelijks bewegen. Je hoeft niet meteen twee<br />

uur per dag te wandelen, maar start toch met<br />

tien minuten. <strong>De</strong>nk niet dat het huishouden doen<br />

op zich voldoende is. Je moet echt stappen of<br />

een inspanning leveren, desnoods twintig keer<br />

achtereenvolgens de trap op en af lopen. Het is<br />

belangrijk dat het lichaam de inspanning voelt,<br />

liefst zelfs even buiten adem is. Daarmee train<br />

je het hart het best. Touwtje springen is de beste<br />

I-SANA nr3 · 25

Gezond eten,<br />

voldoende<br />

bewegen, meer<br />

fruit en groenten,<br />

meer vis en minder<br />

vlees zijn al een<br />

goed begin<br />

conditietrainer voor het hart.<br />

2<br />

Train je spieren. Als je door de dagelijkse<br />

wandeling <strong>van</strong> een kwartiertje geen last meer<br />

hebt, kan je zwaarder trainen. Ook de armspieren<br />

moeten worden getraind. Vul twee emmers<br />

voor de helft en til die zijwaarts op. Hou het<br />

gewicht even vast met gespreide gestrekte<br />

armen. Nadien weer laten zakken. Herhalen tot<br />

je moe bent. Elke dag een paar til-oefeningen<br />

toevoegen. Op die manier zal het vet plaats<br />

maken voor spieren. Je kan natuurlijk ook met<br />

halters of andere gewichten trainen.<br />

3<br />

Eet één stuk fruit of groente meer per dag. Het<br />

is echt belangrijk voor je cholesterolwaarden<br />

om voldoende zachte en harde vezels te<br />

eten. Fruit en groenten zijn daarbij onmisbaar.<br />

Bovendien bevat fruit langzaam absorbeerbare<br />

koolhydraten, waardoor de pancreas gespaard<br />

wordt. Want de grootste vijand <strong>van</strong> hart- en<br />

bloedvaten is wel diabetes. Dus voorkomen!<br />

Fruit en groenten zijn bovendien goedkoop en<br />

voedzaam en doen het lichaam goed: <strong>van</strong> de<br />

hersenen tot de darmen.<br />

4<br />

Zorg voor een flink ontbijt. Het is totaal verkeerd<br />

nuchter uit huis te gaan en te gaan werken met<br />

enkel een kop koffie, want daardoor ontstaat<br />

een tekort aan bloedsuiker. Begin de dag met<br />

langzaam absorbeerbare suikers zoals fruit, volle<br />

granen, spelt, haver, volkoren. Op die manier<br />

wordt de pancreas gespaard en trekken ook de<br />

26 · I-SANA I-SANA nr3<br />

nr3<br />

bloedvaten er profijt <strong>van</strong>.<br />

5<br />

Vermijd calorierijke dranken. Stop ermee<br />

om bij elke maaltijd te aperitieven, vermijd<br />

alcohol bij elke maaltijd en schrap beslist zoete<br />

coladrankjes. Het zijn echt caloriebommen. Als je<br />

één calorierijke soda schrapt per dag, scheelt dat<br />

al minstens 150 calorieën, wat per jaar neerkomt<br />

op een gewichtsverlies <strong>van</strong> minstens vijf kilo.<br />

6<br />

Eet elke dag een handvol noten. Noten of Juglans<br />

regia zijn een uitstekend tonicum voor het hart.<br />

Thee <strong>van</strong> de tussenschotten <strong>van</strong> noten is een<br />

uitstekend natuurlijk hartmiddel. Walnoten,<br />

amandelnoten, hazelnoten en cashew zijn niet<br />

enkel goede eiwitbronnen, ze zijn ook prima<br />

voor het hart, omdat ze gezonde onverzadigde<br />

vetzuren bevatten.<br />

Ga regelmatig wandelen, of doe aan sport, want<br />

iemand die onbeweeglijk blijft zitten, maakt zichzelf<br />

ziek.

Vooral vette vis of Omega-3 supplementen zijn<br />

belangrijk voor een gezonde bloedsomloop en een<br />

gezond hart.<br />

7<br />

Verkies vis in de plaats <strong>van</strong> rood vlees. Eet<br />

minstens tweemaal per week vette vissoorten:<br />

zalm, haring, makreel, sardines. Maar ook<br />

zeevruchten kunnen in de plaats <strong>van</strong> rood vlees.<br />

Want rood vlees wordt in verband gebracht<br />

met prostaatkanker en darmaandoeningen. Vis<br />

daarentegen levert de belangrijke Omega-3<br />

vetzuren en die houden de aders soepel en het<br />

hart gezond. Daardoor daalt de LDL cholesterol<br />

en stijgt de goede HDL cholesterol. Omega-3<br />

verbetert ook de concentratie, de slaap, het<br />

zenuwstelsel, de huid, de ogen, het gedrag bij<br />

kinderen en vermindert de vatbaarheid voor<br />

ontstekingen. Een goed visolie-supplement past<br />

ook in dit dieet.<br />

8<br />

Zorg voor voldoende zuurstof. Want zuurstof is<br />

leven, ook voor de cellen en voor het hart. Het zal<br />

je ook kalmer maken, de hartslag rustig houden<br />

en de bloeddruk verlagen, terwijl daardoor ook<br />

een diepe verkwikkende slaap zal volgen. Een<br />

paar keer per dag gedurende twee minuten heel<br />

diep adem halen, vooral de buikademhaling is erg<br />

verkwikkend en gezond. UITERAARD IS ROKEN<br />

TOTAAL UIT DEN BOZE VOOR WIE EEN<br />

GEZOND HART EN GEZONDE BLOEDVATEN<br />

WIL.<br />

9<br />

Zorg voor schone handen. Was dus meerdere<br />

keren per dag de handen, want griep, bacteriën<br />

en virussen en dus ook ontstekingen worden<br />

vaak overgebracht door besmette handen.<br />

Ontstekingen en griep zijn trouwens een grote<br />

belasting voor het organisme. Propere handen<br />

garanderen in dat opzicht een gezond hart.<br />

10<br />

Lach en wees tevreden. Geluk groeit niet aan<br />

de bomen en valt niet <strong>van</strong>zelf uit de lucht. Een<br />

goede, gezonde levensfilosofie en een positieve<br />

ingesteldheid met een verstandige kijk op het<br />

leven en de schepping, doen positieve emoties<br />

ontstaan en die maken gelukkige mensen,<br />

vermindert de stress en is een wissel voor een<br />

gezond hart en een gezonde bloedsomloop.<br />

Want tevredenheid en geluk worden gelinkt<br />

aan een lang en gezond leven, want ze zijn de<br />

tegenstelling <strong>van</strong> ergernis, woede, angst en<br />

vijandige gevoelens. En deze laatste doen hoge<br />

bloeddruk ontstaan en aderverkalking.<br />

Jos <strong>van</strong> Landuyt<br />

Lachen, vreugde scheppen in het leven en een<br />

positieve ingesteldheid zijn voorwaarden om lang<br />

en gelukkig te leven.<br />

I-SANA nr3 · 27

Advertentie<br />

Maakt de<br />

dingen verteerbaar<br />

Dills is een heerlijk fris muntje dat<br />

lekker smaakt en elke maaltijd vederlicht<br />

afrondt. Dankzij<br />

etherische oliën en kruiden geeft het niet<br />

enkel een lichter gevoel na het eten, het<br />

geeft pit aan elk moeilijk moment <strong>van</strong> de<br />

dag. Een lastige file, een druk programma<br />

op kantoor, een moeilijke afspraak: Dills<br />

geeft de ziel vleugels en balsemt de sfeer.<br />

Een belangrijke ontmoeting?<br />

Een frisse adem nodig?<br />

Op Dills kun je rekenen.<br />

Gezond, lekker, digestief, verfrissend,<br />

pittig, heerlijk langdurig <strong>van</strong> smaak ...<br />

Dills is een vriend die <strong>van</strong> elke last een lust<br />

maakt.<br />

28 · I-SANA nr3<br />

Om diabetes te voorkomen:<br />

voldoende bewegen.

Gezond dieet kan veel<br />

problemen voorkomen<br />

Diabetes:<br />

de zoete ziekte<br />

Bijna een half miljoen Belgen worden<br />

dagelijks geconfronteerd met diabetes<br />

of suikerziekte. We zijn het zo gewoon<br />

dat we haast onze alertheid verliezen.<br />

Suikerziekte is een probleempje zoals<br />

griep, denkt men... er bestaat wel<br />

een middel tegen. Maar wist u dat<br />

diabetes de belangrijkste oorzaak<br />

is <strong>van</strong> amputaties <strong>van</strong> de onderste<br />

ledematen? Van de meer dan<br />

400.000 diabeten in ons land zijn ruim<br />

150.000 patiënten onwetend over<br />

hun aandoening en dat terwijl slecht<br />

behandelde diabetes leidt tot ernstige<br />

complicaties die de levenskwaliteit<br />

belemmeren: hart- en vaatziekten,<br />

maar ook voetwonden die, indien niet<br />

tijdig aangepakt, kunnen leiden tot<br />

amputaties. Voldoende redenen dus<br />

om alert te zijn.<br />

I-SANA nr3 · 29

Advertentie<br />

Eigenlijk is ons lichaam een perfect<br />

georganiseerd scheikundig fabriekje, waarbij<br />

voedingsstoffen worden omgezet in energie<br />

en bouwstoffen. Als onze spijsvertering<br />

goed functioneert, wordt een gedeelte <strong>van</strong><br />

het voedsel omgezet in glucose, een soort<br />

suiker. Die komt tenslotte in de bloedsomloop<br />

terecht waar het als brandstof voor de<br />

lichaamscellen wordt gebruikt. Om die suiker<br />

in de cellen te krijgen is insuline nodig, een<br />

hormoon dat door de pancreas of alvleesklier<br />

wordt geproduceerd. Is er<br />

een tekort aan insuline of<br />

benut het lichaam die niet<br />

goed, dan komt een te grote<br />

hoeveelheid suikers in het<br />

bloed terecht en niet in de<br />

lichaamscellen. Het bloed<br />

staat die overdosis suiker af<br />

via de urine en hier kan het dan door middel<br />

<strong>van</strong> speciale teststrips worden gemeten.<br />

In dit geval spreekt men <strong>van</strong> diabetes of<br />

suikerziekte. Al naargelang <strong>van</strong> de oorzaak<br />

spreekt men <strong>van</strong> type 1 of type 2.<br />

Slechts 20 percent <strong>van</strong> alle gevallen <strong>van</strong><br />

diabetes betreft type 1 of juveniele diabetes,<br />

een probleem dat voor de leeftijd <strong>van</strong> dertig<br />

ontstaat. Dit is de ernstigste vorm, want deze<br />

patiënten moeten voor de rest <strong>van</strong> hun leven<br />

insuline spuiten of slikken. <strong>De</strong> problemen<br />

30 · I-SANA I-SANA nr3<br />

nr1<br />

kunnen kunnen plots ontstaan en en zijn zijn te herkennen<br />

aan hevige dorst, zelfs ’s ’s nachts, vaak<br />

plassen, erge honger, een onverklaarbaar<br />

gewichtsverlies en en vermoeidheid en zwakte.<br />

Het Het type 2 is niet noodzakelijk insulineafhankelijk,<br />

omdat door middel <strong>van</strong> correctie<br />

<strong>van</strong> het dieet vaak een een normaal leven kan<br />

geleid worden. <strong>De</strong>ze vorm vorm <strong>van</strong> suikerziekte<br />

ontstaat gewoonlijk bij mensen boven de<br />

veertig die aan overgewicht leiden, te weinig<br />

lichaamsbeweging hebben en <strong>van</strong>wege<br />

hun beroep ook niet<br />

gezond (kunnen) eten.<br />

Dikwijls weten deze<br />

patiënten niet dat ze<br />

diabetes hebben of<br />

aan het voorbereiden<br />

zijn. Soms zijn er dus<br />

helemaal geen klachten. Het begint vaak met<br />

flinke dorst en vaak moeten plassen. Soms<br />

hebben ze problemen met de ogen en zien<br />

ze wat waziger. Ze krijgen gemakkelijker<br />

huidaandoeningen, blaasontstekingen en<br />

vaginale infecties. Zweren en verwondingen<br />

genezen wat moeilijker en dikwijls<br />

hebben ze tintelende handen of zelfs<br />

gevoelloosheid in handen en voeten. Ook<br />

hier zijn verwondingen moeilijker te genezen.<br />

Tenslotte hebben, ze niet zelden last <strong>van</strong> een<br />

grotere prikkelbaarheid.<br />

“Het is niet gemakkelijk het snoepen<br />

te laten. En dat hoeft ook niet. Zorg er<br />

evenwel voor dat er geen suiker in zit,<br />

en liefst ook geen fructose. Er bestaan<br />

genoeg veilige andere zoetstoffen.”

Let op voor<br />

vermoeidheid of<br />

dorst<br />

Heel vaak merken de patiënten helemaal<br />

niets <strong>van</strong> een beginnende suikerziekte. Het<br />

is pas als de ziekte al in een ver gevorderd<br />

stadium zit, dat er alarm geslagen wordt.<br />

Wat het eerst opvalt is, de grotere drang<br />

tot plassen. <strong>De</strong> patiënt moet al te vaak<br />

naar het toilet, want het lichaam wil het<br />

suikeroverschot via de nieren kwijt. Omdat er<br />

zoveel water uitgescheiden wordt, krijgt de<br />

patiënt ook zo’n grote dorst. Dat is dan het<br />

tweede alarmsignaal. Omdat de spiercellen<br />

geen suiker meer kunnen opslaan, <strong>van</strong>wege<br />

het tekort aan insuline, voelen deze<br />

patiënten zich ook snel moe en afgemat. Ze<br />

missen duidelijk energie om er tegenaan te<br />

gaan. Daarbij komen ook vaak problemen<br />

met de ogen voor. <strong>De</strong>rtig percent <strong>van</strong> de<br />

diabetespatiënten heeft daar last <strong>van</strong>.<br />

Er is evenwel geen reden tot ongerustheid<br />

als je een <strong>van</strong> deze symptomen bij jou<br />

bemerkt. Dorst kan ook andere oorzaken<br />

hebben, al was het maar het warm weer,<br />

of koorts, terwijl energietekort ook kan<br />

voorkomen zonder dat er sprake hoeft te zijn<br />

<strong>van</strong> suikerziekte. Maar als je zeker wil zijn,<br />

kan je bij de apotheker teststroken kopen en<br />

daarmee de urinetest uitvoeren. Je kan <strong>van</strong><br />

zodra je veertig geworden bent tweemaal per<br />

jaar zo’n test laten uitvoeren bij de dokter,<br />

terwijl je ook de bloeddruk laat controleren en<br />

je cholesterolgehalte laat bepalen.<br />

<strong>De</strong> meeste patiënten die op latere leeftijd<br />

last krijgen <strong>van</strong> diabetes, hoeven zelfs<br />

geen insuline te slikken of te spuiten,<br />

als ze voldoende vermageren, zodat de<br />

hoeveelheid insuline die door de pancreas<br />

wordt geproduceerd, nog voldoende is om<br />

alle lichaamscellen <strong>van</strong> energie te kunnen<br />

laten voorzien. Vergeet vooral niet dat als<br />

de eilandjes <strong>van</strong> Langerhans geen insuline<br />

meer produceren, er helemaal niets meer<br />

aan te doen is.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Almatheek<br />

GUIDO GEZELLESTRAAT 10,<br />

3500 HASSELT<br />

Telefoon: 011-37.86.61<br />

Maandag tot en met zaterdag<br />

9:30u - 17:45u<br />

I-SANA nr3 · 31<br />

Advertentie

PUBLI-REPORTAGE<br />

Abdijsite<br />

Herkenrode<br />

presenteert:<br />

<strong>van</strong> vogelschrik tot...<br />

held <strong>van</strong> het veld<br />

Herkenrode, de gekende historische<br />

abdijsite in de buurt <strong>van</strong> Hasselt laat de<br />

geschiedenis herleven en doet dat op<br />

een bevattelijke, leuke, en aantrekkelijke manier,<br />

zodat ook de kinderen de link met het verleden<br />

niet vergeten. Zo krijgen ze juist belangstelling<br />

voor ons cultuurerfgoed, voor oude gebruiken,<br />

voor de oorsprong <strong>van</strong> veel dingen waar<strong>van</strong> we<br />

<strong>van</strong>daag amper de draad met het verleden nog<br />

kunnen volgen.<br />

Cultuur, geschiedenis en archeologie zijn natuurlijk<br />

onuitputtelijke bronnen die vaak gekleurd worden<br />

door folkloristische gebruiken. Die vinden ook<br />

dikwijls hun oorsprong in nuttige praktijken uit het<br />

verleden. Een daar<strong>van</strong> is de vogelverschrikker.<br />

32 · I-SANA nr3<br />

Velen <strong>van</strong> ons herinneren zich uit hun jeugdjaren<br />

nog de merkwaardige constructies in velden en<br />

boomgaarden en die moesten dienen om vogels<br />

schrik aan te jagen. Ze gaan nog verder in de<br />

geschiedenis want de oude Grieken, Egyptenaren<br />

en Romeinen hielden er een hele cultuur <strong>van</strong><br />

vogelverschrikkers op na.<br />

Herkenrode wil dat onderdeel <strong>van</strong> de geschiedenis<br />

laten herleven en de band met natuur en cultuur<br />

weer aanhalen en daar vooral de jeugd bij<br />

betrekken.<br />

Een brokje geschiedenis gekoppeld aan creatieve<br />

verbeelding met als doel: maak zelf een mooie<br />

vogelverschrikker. Hoe begin je er aan en hoe doe<br />

je er aan mee? Shrik, de mascotte staat model.

Shrik is de mascotte <strong>van</strong> de jaarlijkse<br />

vogelschriktentoonstelling. Hij waakt over de velden<br />

<strong>van</strong> Herkenrode, net zoals de <strong>groene</strong> oger Shrek<br />

zijn moeras beschermt. Beiden zien er akelig uit,<br />

maar ze hebben een hartje <strong>van</strong> goud! Het is Shriks<br />

taak de vogels te verjagen, zodat ze niet kunnen<br />

snoepen <strong>van</strong> al het lekkers dat groeit op het veld.<br />

Maar Shrik kan niet overal tegelijk zijn. Daarom<br />

roept hij de hulp in <strong>van</strong> collega-vogelverschrikkers<br />

die hem kunnen helpen te waken over de velden.<br />

Alle lagere scholen <strong>van</strong> Hasselt, jeugdbewegingen<br />

en de kunstacademie zijn uitgenodigd om zelf een<br />

vogelverschrikker ineen te steken. <strong>De</strong>ze kan je<br />

be<strong>wondere</strong>n op de abdijsite <strong>van</strong> Herkenrode tijdens<br />

de maand mei. <strong>De</strong> opening <strong>van</strong> de tentoonstelling<br />

vindt plaats tijdens de Shrik-wandeldagen op 1 en<br />

2 mei, tussen 10u en 18u.<br />

<strong>De</strong> toegang is gratis voor jong en oud. Op 2 mei<br />

is er in de namiddag kinderanimatie: kinderen<br />

kunnen een kleine vogelverschrikker knutselen,<br />

er zal een springkasteel op de site staan, je kan<br />

je laten opmaken tot een levensechte vogelschrik<br />

enz. Je kan eveneens stemmen op jouw favoriete<br />

vogelverschrikker. <strong>De</strong> vogelverschrikker die de<br />

meeste stemmen krijgt, wint een mooi prijzenpakket<br />

en een leuke daguitstap voor de hele klas/groep.<br />

meer info: www.shrik.be<br />

of neem contact met Iris Warnants<br />

COMMUN.SENSE<br />

Schippersstraat 17<br />

3500 Hasselt<br />

011 850 350<br />

iris@communsense.com<br />

Herkomst <strong>van</strong> de vogelverschrikker<br />

Hoewel je de dag <strong>van</strong> <strong>van</strong>daag niet veel<br />

vogelverschrikkers meer ziet in ons rurale landschap<br />

zijn ze toch nog volop aanwezig in onze cultuur.<br />

Meermaals per jaar worden er op verschillende<br />

plaatsen ter wereld festivals georganiseerd rond<br />

deze helden <strong>van</strong> het veld. <strong>De</strong> vogelverschrikker<br />

heeft dus zeker niet moeten inboeten aan<br />

populariteit. Weliswaar is zijn aan<strong>van</strong>kelijke<br />

functie, het beschermen <strong>van</strong> gewassen tegen<br />

vogels, verloren gegaan. Tegenwoordig gebruiken<br />

meer en meer boeren mechanische systemen<br />

of chemische sprays om de vogels te weren. <strong>De</strong><br />

functie <strong>van</strong> de vogelverschrikker is veranderd in<br />

eentje <strong>van</strong> traditie en nostalgie.<br />

Maar waar ligt nu de eigenlijke herkomst <strong>van</strong><br />

de vogelverschrikker? Reeds in de Egyptische<br />

oudheid werden vogels geweerd. Elke cultuur<br />

kent zijn eigen gewoonten en gebruiken. <strong>De</strong><br />

vogelverschrikker neemt dan ook verschillende<br />

gedaantes aan; de mens vormde niet altijd het<br />

evenbeeld.In het oude Egypte beschermde men<br />

de gewassen langs de Nijl door een houten frame<br />

tussen de gewassen te plaatsen waarin een net<br />

werd opgespannen. Als de kraaien verzamelden<br />

op het veld joeg men ze in de netten. Zo werden<br />

de vogels ge<strong>van</strong>gen en bleven de gewassen<br />

gespaard. <strong>De</strong> oude Grieken plaatsten een<br />

houten beeld in de velden. <strong>De</strong>ze beelden leken<br />

op Paprius, de aartslelijke zoon <strong>van</strong> Dionysus en<br />

Aphrodite. <strong>De</strong> jongen was zo lelijk dat men er<strong>van</strong><br />

uitging dat hij de vogels zou afschrikken. Het beeld<br />

werd beschilderd met felle kleur om de vogels<br />

nog meer te beangstigen. In de ene hand draagt<br />

Paprius een knuppel, in de andere een sikkel. Ook<br />

de Romeinen gebruikten in de oudheid een houten<br />

beeld om vogels te verjagen.<br />

Japanners gebruikten vogelverschrikkers om<br />

hun rijstvelden te beschermen. Aan<strong>van</strong>kelijk<br />

hingen zij oude vodden, vlees of visgraten<br />

aan bamboestokken. <strong>De</strong>ze werden in vuur<br />

gestoken en verspreidden een slechte geur die<br />

de vogels zou moeten verjagen. <strong>De</strong> Japanse<br />

vogelverschrikker werd kakashis genaamd, wat<br />

betekent ‘iets dat slecht ruikt’. Na verloop <strong>van</strong> tijd<br />

vervingen de Japanse boeren de stinkstokken<br />

door een vogelverschrikker met een menselijk<br />

evenbeeld. Ze dragen een regenjas en een grote<br />

rieten hoed. <strong>De</strong> naam kakashis bleef, hoewel de<br />

vogelverschrikkers niet langer stonken.<br />

In Noord-Amerika zette men kinderen in het veld om<br />

vogels te verschrikken. <strong>De</strong> Duitsers plaatsten een<br />

bootzaman in de velden. Hij werd vervaardigd uit<br />

een houten kruis, stro en oude kleding. Vaak krijgt<br />

de bootzaman gezelschap <strong>van</strong> een bootzafrau die<br />

aan de andere kant <strong>van</strong> het veld geplaatst wordt.<br />

Of heidens?<br />

Andere beweren dan weer dat de vogelverschrikker<br />

afstamt <strong>van</strong> een oud heidens gebruik, namelijk<br />

het offeren <strong>van</strong> mensen aan de natuur. Uiteraard<br />

werden er geen mensen maar vogelverschrikkers<br />

geofferd. Men geloofde dat er een geest huisde<br />

in de korenmaagd, een pop gemaakt <strong>van</strong><br />

verschillende gewassen. <strong>De</strong> korenmaagd werd in<br />

het midden <strong>van</strong> het veld geplaatst. Zij beschermde<br />

de gewassen en zag toe op een succesvolle oogst.<br />

Na het oogsten werd de korenmaagd geofferd en<br />

verdween met de pop ook de geest.<br />

Wat er ook <strong>van</strong> zij, het worden weer heel<br />

aantrekkelijke dagen in Herkenrode, waar vogels<br />

<strong>van</strong> allerlei pluimage zullen neerstrijken, ondanks<br />

de vogelverschrikkers, of misschien juist, dankzij<br />

de vogelverschrikkers.<br />

I-SANA nr3 · 33

Je lichaam en geest hebben voldoende slaap nodig !<br />

Hoe weet je dat je te weinig<br />

slaapt?<br />

Kippen weten wanneer<br />

ze moeten gaan slapen<br />

en opstaan en ze<br />

hebben dan ook geen<br />

slaaptekort. Onze voorouders<br />

hadden er evenmin problemen<br />

mee omdat ze uit economische<br />

noodzaak, om geld voor<br />

verwarming te besparen vroeg<br />

naar bed gingen. Vóór het<br />

tijdperk <strong>van</strong> de elektriciteit - en<br />

dat is toch niet zo heel lang<br />

geleden - was er evenmin een<br />

probleem, er was geen televisie,<br />

er waren geen spelconsoles, er<br />

waren geen concerten en geen<br />

bioscopen, geen megadancings<br />

en geen laatavondrestaurants<br />

34 · I-SANA nr3<br />

en dus had iedereen een<br />

gezonde slaap.<br />

Dat is nu wel even anders.<br />

Daar komt nog de discussie<br />

bij over de duur <strong>van</strong> de slaap.<br />

Sommigen zeggen dat acht uur<br />

normaal is, anderen zweren bij<br />

zeven uur zoals Julius Caesar<br />

en Napoleon beweerde dat wie<br />

meer dan zes uur sliep een<br />

luiaard was.<br />

Maar het antwoord kan niet<br />

veralgemeend worden en<br />

dus zijn we aangewezen op<br />

waarnemingen en signalen die<br />

wijzen op slaaptekort. Wanneer<br />

en hoe kunnen we zien dat we<br />

te weinig slaap hebben?

Slaaptekort manifesteert zich daags nadien in<br />

vermoeidheid en concentratieproblemen, maar<br />

als dit dit tekort lang blijft aanslepen, dan dan merk merk je dat<br />

ook aan andere dingen.<br />

1Je hebt moeite met eenvoudige<br />

beslissingen<br />

Mensen met slaaptekort stellen eenvoudige<br />

beslissingen gewoonlijk uit. Ze kunnen ook<br />

niet kiezen en daarom wachten ze tot het<br />

laatste moment. Zo weten ze bijvoorbeeld<br />

al lang wanneer ze op vakantie gaan, maar<br />

pas op de laatste knip bestellen ze de tickets,<br />

maar kunnen ook dan niet goed beslissen<br />

met welke maatschappij ze zullen vertrekken,<br />

of ze meteen een retourvlucht gaan boeken,<br />

of ze een verzekering zullen nemen enz...<br />

Dr. Sean Drummond een slaapresearcher<br />

zegt daarover: zelfs de eenvoudigste dingen<br />

krijgen een ontzaglijk formaat. Alles wordt<br />

opgeblazen. Wie moe is, heeft het moeilijk om<br />

een onderscheid te maken tussen belangrijke<br />

en irrele<strong>van</strong>te dingen. Mensen die vermoeid<br />

zijn, nemen ook ook meer meer risico’s om om op die manier<br />

hun vermeende slaagkansen te vergroten. Zo<br />

zullen ze bepaalde beslissingen tot het laatste<br />

moment uitstellen uitstellen in de hoop dat hun kansen kansen op<br />

die manier maximaliseren: bijvoorbeeld een last<br />

minute boeken, of wachten met een belangrijk<br />

telefoongesprek tot ze met hun rug tegen de<br />

muur staan. Ze hebben er ook moeite mee om<br />

zich aan te passen, zoals het bijsturen <strong>van</strong> hun<br />

reisweg, een ander vliegtuig nemen als het<br />

volgeboekt is, of veranderen <strong>van</strong> hotel als de<br />

kamer hen niet bevalt. Ze hebben ook moeite om<br />

zich te concentreren.<br />

2Je hebt voortdurend honger<br />

Uit studies blijkt dat mensen met slaaptekort<br />

voortdurend een hongergevoel hebben omdat<br />

de bloedsuikerspiegel verstoord is, omdat het<br />

lichaam minder leptine aanmaakt, een hormoon<br />

dat de honger stilt. Daarentegen wordt meer<br />

greline aangemaakt, precies een hormoon dat<br />

Slaaptekort kan je herkennen aan<br />

verschillende dingen zoals overdreven<br />

emoties, huilbuien en depressieve stemming.<br />

het hongergevoel aanscherpt. Daardoor lopen<br />

deze mensen voortdurend naar de koelkast<br />

en knabbelen een hele dag door als gevolg<br />

<strong>van</strong> het slaaptekort. Bovendien wordt steevast<br />

voor calorierijk voedsel gekozen dat weinig<br />

gezond is. Mensen die vermoeid zijn, hebben de<br />

neiging naar zoetigheid te grijpen: enkelvoudige<br />

koolhydraten, waardoor de pancreas onder druk<br />

komt. Dr. Lisa Scheven <strong>van</strong> de Amerikaanse<br />

Academie voor Slaaponderzoek is <strong>van</strong> oordeel<br />

dat slaaptekort ook de persoonlijkheid aantast:<br />

deze mensen verliezen hun zelfbeheersing en<br />

geven gemakkelijk toe om snelle zoete happen<br />

te verwerken, liever dan een stevige gezonde<br />

maaltijd.<br />

I-SANA nr3 · 35

Vijf<br />

36 · I-SANA nr3<br />

signalen<br />

wijzen op<br />

ernstig slaaptekort<br />

3Je bent vaak verkouden<br />

Wie slaaptekort heeft, is sneller het slachtoffer<br />

<strong>van</strong> ontstekingen, verkoudheden, griepjes enz...<br />

dat concludeert Dr. William Kohler, medisch<br />

directeur <strong>van</strong> het Slaaponderzoekscentrum<br />

in Florida. In een onderzoek met vrijwilligers<br />

werden gezonde personen geïnjecteerd met een<br />

verkoudheidsvirus. Wie minder dan zeven uur<br />

geslapen had de voorbije week, was driemaal<br />

meer vatbaar voor het virus dan zij die voldoende<br />

slaap hadden gehad en acht uur of meer hadden<br />

geslapen. In een andere studie werd aangetoond<br />

dat mensen die amper vier uur per nacht hadden<br />

geslapen een erg verzwakt immuunsysteem<br />

hadden. Te weinig slaap behoort dus bij<br />

de top tien <strong>van</strong> de slechte dingen voor het<br />

immuunsysteem.<br />

4Je reageert erg emotioneel<br />

Wie te weinig slaap heeft, barst al bij de minste<br />

emotie in tranen uit. Zelfs een smartlapfeuilleton<br />

op tv kan je al meteen in huilen doen uitbarsten.<br />

Personen die zelfs al één nachtje te weinig<br />

hadden geslapen, vertoonden bij de hersenscan<br />

een verhoogde activiteit in de amygdala, een<br />

zone die altijd betrokken is bij het verwerken<br />

<strong>van</strong> onrust, vrees en angst. Uit de studie bleek<br />

dat deze proefpersonen niet in staat waren hun<br />

emoties te temperen of onder controle te houden.<br />

Bij slaaptekort voelen we ons ook somberder,<br />

omdat vermoeide hersenen gemakkelijker<br />

negatieve herinneringen opslaan dan positieve of<br />

neutrale. Dr. Shives concludeert dat iemand met<br />

chronisch slaaptekort reageert en zich voelt als<br />

iemand in een depressie.<br />

5Je bent erg onhandig de laatste tijd<br />

Onderzoekers onder wie Dr. Clete Cushida,<br />

directeur <strong>van</strong> de Stanford Universiteit, afdeling<br />

slaaponderzoek, hebben aangetoond dat<br />

mensen met een slaaptekort minder goed<br />

motorisch functioneren en dus erg onhandig<br />

zijn. Hun gebaren en hun reacties zijn ook veel<br />

trager. Ze lopen overal tegenaan, morsen thee<br />

en koffie op het tafelkleed, laten glazen vallen,<br />

snijden zich in de vingers, kortom ze zijn bezig<br />

als een echte kluns. Dat kan het gevolg zijn

Mensen met slaaptekort reageren traag,<br />

zijn onhandig, kunnen zich moeilijker<br />

concentreren en hebben ook meer<br />

verkeersongevallen.<br />

<strong>van</strong> het feit dat ze zich minder goed kunnen<br />

concentreren en minder op hun activiteit gefocust<br />

zijn. <strong>De</strong> perceptie is ook minder diep. Erger nog:<br />

als ze zich echt slaperig voelen en een acuut<br />

gebrek aan slaap vertonen, kunnen ze te maken<br />

krijgen met een complete black out. Zo kan je<br />

meemaken dat deze personen door hun eigen<br />

organisme gedwongen worden tot microslaapjes<br />

<strong>van</strong> een paar seconden. Als ze dit achter het<br />

stuur meemaken, kan dat fataal aflopen.<br />

Als je dit allemaal meemaakt dan wijst dat op<br />

een slaaptekort en is het hoogtijd om het roer<br />

om te gooien, vooraleer het lichaam definitief<br />

ernstige tekorten en gebrek gaat vertonen.<br />

Misschien zal je het moeilijk hebben om in het<br />

begin op tijd de slaap te vatten, maar ook in<br />

de natuur zijn goede moleculen voorhanden<br />

die de slaapbereidheid bevorderen en zorgen<br />

voor een natuurlijke en herstellende slaap.<br />

Escholtzia is een degelijke plant. Ook<br />

valeriaan en avena maken de zenuwen<br />

rustiger en bereiden het organisme voor op<br />

een herstellende nachtrust.<br />

Jan <strong>van</strong> Gent<br />

BOVERTE is een moderne internetwinkel<br />

(voorheen onder de naam Fytobellshop)<br />

die de merken Fytobell en Nutribell voert.<br />

Eenvoudig, overzichtelijk, informatief,<br />

vriendelijk geprijsd en een goede service.<br />

Uw online gezondheidsadviseur<br />

U koopt bij Boverte omdat…<br />

• U toegang heeft tot het complete assortiment<br />

producten <strong>van</strong> Fytobell ® en Nutribell ® .<br />

• U boven de 50 euro geen verzendkosten betaalt.<br />

• U <strong>van</strong>af 40 euro automatisch kortingen kan<br />

verdienen op de bestelling.<br />

• <strong>De</strong> producten binnen 2 werkdagen bij u worden<br />

afgeleverd.<br />

• U gemakkelijke betalingsmogelijkheden heeft.<br />

• Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur per<br />

dag geopend is. Daarnaast kunt u 7 dagen per<br />

week bij onze Klantenservice terecht.<br />

• Wij garant staan voor een optimale service.<br />

• Wij u helder en duidelijk over de producten<br />

informeren via de website, per telefoon en via<br />

e-mail.<br />

<strong>De</strong> beste zorgen uit de natuur!<br />

e-mail: info@boverte.com<br />

tel.: 00/31 (0)40 254 30 48<br />

www.boverte.com<br />

I-SANA nr3 · 37<br />

Advertentie

J<br />

e krijgt problemen met de<br />

stofwisseling als het aan<br />

ruwvezels ontbreekt. Ze zijn dus<br />

eigenlijk meer dan alleen maar dode ballast<br />

in de voeding, meer dan de verpakking voor<br />

vitamines, mineralen en eiwitten. Anders dan<br />

de overige voedingsstoffen worden<br />

ze niet in de maag of de dunne<br />

darm door enzymen gesplitst, maar<br />

worden ze pas in de dikke darm<br />

door bacteriën afgebouwd. Daarbij<br />

ontstaan vetzuren die op hun beurt<br />

cholesterine en galzuren afbouwen.<br />

<strong>De</strong>ze stoffen verhinderen ook dat<br />

het tot nutteloze insulinestoten<br />

komt <strong>van</strong>wege de pancreas. Op<br />

die manier wordt verhinderd dat<br />

diabetes ontstaat. Veel landgenoten<br />

nemen dagelijks slechts 10 tot<br />

20 gram ballaststoffen bij de<br />

voeding. Dat is meer dan de helft<br />

te weinig, want 40 gram ligt dichter<br />

bij het ideaal voor de gezondheid.<br />

Volkorenbrood, volle zilvervliesrijst,<br />

fruit, groenten zijn daarvoor <strong>van</strong><br />

groot belang. Ze moeten dagelijks<br />

op het menu staan.<br />

Klinische studies hebben ook<br />

duidelijk aangetoond dat het<br />

dagelijks gebruik <strong>van</strong> Omega-3<br />

vetzuren mensen met glucoseintolerantie<br />

kan beschermen tegen<br />

het ontstaan <strong>van</strong> diabetes mellitus<br />

(ouderdomssuikerziekte). Verder<br />

helpen Omega-3 supplementen<br />

voorkomen dat mensen<br />

geconfronteerd worden met hart-<br />

en vaatproblemen. Diabetici zijn<br />

hieraan nog gevoeliger dan mannen<br />

en vrouwen zonder suikerziekte.<br />

Men geeft, voor de dagelijkse<br />

voorziening in Omega-3 vetzuren,<br />

meer en meer de voorkeur aan<br />

hoge kwaliteitssupplementen dan<br />

38 · I-SANA nr3<br />

Suikerziekte voorkomen:<br />

vezels eten en visolie!<br />

aan verse vis. Dit heeft te maken met de<br />

trieste realiteit dat vis uit de oceanen vervuild<br />

raakt met zware metalen.<br />

Jan <strong>van</strong> Bercken<br />

Diabetes voorkomen: zorg voor voldoende vezels in de voeding<br />

met meer groenten, fruit en volkerenproducten.

Advertorial 21<br />

EEn hEErlijkE, vErkwikkEndE,<br />

natuurlijkE slaap:<br />

Escholcin <strong>van</strong> FytobEll...<br />

En jE droomt<br />

jE wEEr Fit !<br />

wie slecht slaapt voelt zich niet enkel moe en minder fit,<br />

heeft ook problemen om zich te concentreren, doet langer<br />

over gewone taken, vergist zich vaker, heeft een minder<br />

goed geheugen, maar loopt bovendien dubbel zoveel kans<br />

op diabetes, krijgt vroeg of laat last <strong>van</strong> verhoogde bloeddruk<br />

en mogelijks hartritmestoringen. uit onderzoek blijkt<br />

ook dat tekort aan slaap leidt tot zwaarlijvigheid. Zelfs een<br />

klein gebrek aan slaap kan bij baby’s en kleine kinderen al<br />

aanleiding geven tot het ontwikkelen <strong>van</strong> zwaarlijvigheid.<br />

Slaap is niet enkel natuurlijk, maar ook <strong>van</strong> levensbelang.<br />

Recent onderzoek heeft aangetoond<br />

dat wie voldoende slaapt, langer leeft. Synthetische<br />

slaapmiddelen blokkeren een natuurlijke<br />

slaap omdat ze de REM-fase of droomslaap<br />

uitschakelen en dus zijn natuurlijke preparaten<br />

ver te verkiezen boven de synthetische. <strong>De</strong> natuur<br />

verschaft ons prachtige slaapverwekkende en veilige<br />

planten die toch doeltreffend zijn: valeriaan,<br />

melisse, Passiflora, Asperula odorata, Peumus<br />

Boldus, Eschscholtzia, enz...<br />

Daarom is Escholcin <strong>van</strong> Fytobell zo’n prachtig<br />

natuurlijk middel dat je weer een natuurlijke<br />

slaap verschaft, zonder nadelige gevolgen. Het<br />

herstelt het natuurlijke vermogen om te slapen en<br />

laat je ’s morgens heerlijk fris en vitaal ontwaken.<br />

Escholcin <strong>van</strong> Fytobell geeft je weer helderheid<br />

overdag, en rust en een heerlijk verkwikkende<br />

slaap ’s nachts. Je kan er niet enkel <strong>van</strong> dromen:<br />

je kan het ook toepassen: elke nacht weer heerlijk<br />

wegdromen en verkwikkend slapen, dankzij<br />

Escholcin <strong>van</strong> Fytobell.<br />

Escholcin verhoogt de slaapkwaliteit, beïnvloedt<br />

de slaapritmiek, vermindert spierkrampen en<br />

kalmeert. Gebruik Escholcin minimaal een week<br />

speciaal voor de lezers <strong>van</strong> i-<strong>Sana</strong><br />

vraag uw gratis staal aan met vermelding <strong>van</strong> uw naam en<br />

volledig adres, met aanvraagcode: iS-esc0310<br />

om het slaappatroon te beïnvloeden. Het effect<br />

zal pas na enige dagen merkbaar worden.<br />

therapietip uit de artsenpraktijk: Bij erge spanning,<br />

stress of nervositeit is het goed om door de<br />

dag Passibell te gebruiken.<br />

samenstelling Escholcin:<br />

Asperula odorata UE (lieve vrouwenbedstro), Eschscholtzia<br />

californica UE (goudpapaver), Melissa<br />

officinalis UE (melisse), Passiflora incarnata UE<br />

(passiebloem), Peumus boldus UE (boldo), Tilia<br />

cordata UE (linde).<br />

<strong>De</strong> combinatie <strong>van</strong> bestanddelen heeft een gunstig<br />

effect op de slaapkwaliteit.<br />

Gebruiksaanwijzing:<br />

2 x daags 20-30 druppels in wat (bronwater) innemen<br />

(de eerste maal een uur voor het slapen en<br />

de tweede maal enkele minuten voor het slapen).<br />

Kinderen: • onder de 12 jaar mag de dosis gehalveerd<br />

worden<br />

• onder de 6 jaar is 2 x 5 à 10 druppels<br />

voldoende<br />

Soms is het effect pas na enkele dagen merkbaar.<br />

Het is dus goed het middel een week toe te passen<br />

om het slaappatroon te beïnvloeden.<br />

verpakking: Glazen flesje 100 ml – CNK-bestelnummer:<br />

1744-309 voor in de apotheek<br />

Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.<br />

Natuurlijk slaapmiddel<br />

vraag gratis staal aan!<br />

Test stoort zelf de waarde de REM-slaap <strong>van</strong> Escholcin. Fytobell niet geeft<br />

honderden gratis stalen cadeau, speciaal aan de<br />

In tegenstelling tot sterk werkende<br />

lezers synthetische <strong>van</strong> “Maar slaapppillen Natuurlijk”. Je kan is Eschol- het gratis<br />

flesje cin, een Escholcin natuurlijk, 50 ml. opvragen rustgevend via e-mail en<br />

slaapverwekkend preparaat, zonder<br />

of nadelige telefonisch. invloed Uw aanvraag op de code: REM-slaap. MN 0108. Dit<br />

Uiteraard is de droomfase slechts één waarbij flesje per het gezin oog en zolang snelle<br />

bewegingen maakt. <strong>De</strong>ze fase is <strong>van</strong><br />

de groot voorraad belang strekt. wil de nachtrust kwalita-<br />

Vraag tief zijn. gratis Het infobrochure lichaam herstelt en gratis staal beter aan: <strong>van</strong><br />

de vermoeienissen als de REM-slaap<br />

info@fytobell.be wordt gerespecteerd. of 011/37.19.24 Dus: Escholcin!<br />

Voor meer informatie: www.fytobell.be<br />

<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 39

Advertorial<br />

40 · I-SANA nr3<br />

Advertorial<br />

Een glutenvrij<br />

dagje uit<br />

oor de meeste mensen betekent<br />

V<br />

deze opkomende lente terrasjes<br />

maken, de tuin opfrissen en die<br />

winterkleren eindelijk opbergen.<br />

Voor mijn vriendin Lynn lijkt de lente echter<br />

maar één ding te betekenen: haar kleerkast<br />

volledig vernieuwen. Je kan je dan ook makkelijk<br />

voorstellen dat ik niet echt verbaasd was toen ik<br />

de vogeltjes buiten hoorde fluiten en mijn vriendin<br />

al aan de lijn hing. Of ik mee uit winkelen wou<br />

gaan, vroeg ze. Tuurlijk, zei ik, enthousiast als<br />

ik altijd ben. Morgen elf uur, zeg je? Want dan<br />

hebben we de hele dag nog? Het zweet brak me<br />

zowaar uit.<br />

<strong>De</strong> volgende ochtend was ik wat <strong>van</strong> de shock<br />

bekomen en stond ik, gewapend met mijn<br />

coeliakiesurvivalkit bestaande uit wat glutenvrij<br />

brood en koekjes, aan de voorzijde <strong>van</strong> het<br />

winkelcentrum paraat. Ik was wat te vroeg, zij<br />

heel wat te laat en dus hadden we nog wel<br />

een half uurtje om wat door het winkelcentrum<br />

te struinen en etalage te kijken. Ik had de dag<br />

ervoor even nagedacht waar ik zoal met haar iets<br />

zou kunnen gaan eten, waardoor ik een bistrootje<br />

of vier reeds in mijn hoofd had. Rond twaalf uur<br />

stelde ik dus voor dat we op één <strong>van</strong> die plekken<br />

iets gingen eten, maar onvoorspelbaar als de<br />

mens is, deed ze een tegenvoorstel. Een mens<br />

moet flexibel zijn en dus stelde ik voor om in dat<br />

bistrootje iets te gaan drinken zodat ik eens in<br />

de kaart kon rondneuzen. Het was een geluk bij<br />

een ongeluk, want hoewel er spek en eieren op<br />

de kaart stonden en ik dus iets kon eten, stond<br />

dat gerecht toch niet onder de rubriek ontbijt.<br />

Het was al twaalf uur voorbij dus ik was wat<br />

zenuwachtig toen ik de ober vroeg of hij spek<br />

en eieren kon maken zonder brood en zonder<br />

dressing op de salade omdat ik allergisch was<br />

voor bloem.<br />

Wat was ik gelukkig toen bleek dat deze ober<br />

me een warm hart toedroeg en met de kok zou<br />

regelen dat ik toch nog spek en eieren kon eten.<br />

Wonder boven wonder was alles in orde en<br />

kon ik met een gerust hart eten. Ik haalde mijn<br />

glutenvrij voorverpakt brood boven tafel zodat ik<br />

ook wat brood kon eten, en hoopte dat de ober<br />

zou begrijpen waarom ik dit deed en niet dacht<br />

dat ik een zoveelste klant was met veel noten op<br />

zijn zang.<br />

Die avond ging ik met een gelukzalig gevoel<br />

slapen, want het was een prachtige dag geweest.<br />

Een uurtje zorgen maken om het eten en vele<br />

uren vriendschappelijke warmte en plezier gaven<br />

een mooie eindbalans aan een prachtige dag.

PUBLIREPORTAGE<br />

Uniek meetsysteem kiest beste matras voor uw rug<br />

Bedmeet Center<br />

ComBineert wetensChap en slaapComfort<br />

Hasselt - Een goede nachtrust is onontbeerlijk als je<br />

overdag goed wil functioneren. Om goed te slapen,<br />

heb je een goed bed nodig. Mensen geven vaak veel<br />

geld aan een nieuwe matras. Toch slaapt slechts één<br />

op vier beter na die aankoop. Conclusie? Velen kopen<br />

een matras die eigenlijk niet geschikt is voor hun rug.<br />

Het Bedmeet Center heeft samen met wetenschappers<br />

een uniek meetsysteem ontwikkeld om de best<br />

mogelijk matras te kunnen kiezen voor elke slaper.<br />

Wat is een goed bedsysteem?<br />

Er zijn zoveel degelijke bedsystemen<br />

in de handel. <strong>De</strong> vraag is natuurlijk<br />

welk bedsysteem bij jou het beste<br />

past. Het antwoord weet je na een<br />

eenvoudige meting in het Bedmeet<br />

Center. Je koopt toch ook geen<br />

thermografie spierspanning<br />

schoenen zonder ze eerst te passen<br />

of een bril zonder een voorafgaande<br />

oogmeting. Natuurlijk is deze meting<br />

merkonafhankelijk!<br />

Is deze meting betrouwbaar?<br />

Een onderzoek <strong>van</strong> het Centrum<br />

Vier objectieve parameters<br />

<strong>De</strong> rugmeting geeft een beeld <strong>van</strong> de slaap-kwaliteit op basis <strong>van</strong><br />

4 parameters: de spierweerstand (weerstand die je ondervindt bij<br />

het veranderen <strong>van</strong> slaaphouding), de spierspanning (spanning<br />

die het lichaam opbouwt na een tijd gelegen te hebben), de<br />

spierbalans (verschil tussen de spanning links en rechts) en het<br />

thermisch profiel (autonome zenuwcellen die grotendeels het<br />

ligcomfort bepalen). Via sensoren worden alle gegevens naar een<br />

computerprogramma gestuurd.<br />

voor Biostatistiek aan de universiteit<br />

Hasselt toont de betrouwbaarheid<br />

<strong>van</strong> de meting aan. Wat blijkt? Liefst<br />

97 procent <strong>van</strong> de proefpersonen<br />

slaapt inderdaad beter op de matras<br />

die het Bedmeet Center voor hen<br />

heeft geselecteerd. <strong>De</strong>ze cijfers<br />

werden nogmaals bevestigd na<br />

één jaar metingen in het Bedmeet<br />

Center. Amper zeven slaapsystemen<br />

na vijfhonderd metingen moest het<br />

Bedmeet Center ver<strong>van</strong>gen.<br />

Meting en prijs?<br />

Een rugmeting neemt anderhalf<br />

uur in beslag (2 vuur voor 2<br />

personen). In die tijdspanne<br />

mag je in het Bedmeet Center<br />

meerdere matrassen uitproberen<br />

in zij-, rug- of buikligging. Intussen<br />

registreren sensoren allerhande<br />

gegevens. Op basis daar<strong>van</strong> duidt<br />

een computerprogramma de meest<br />

geschikt matras aan. Dit is zeker<br />

niet altijd het duurste exemplaar!<br />

Als je een matras koopt, wordt de<br />

kostprijs <strong>van</strong> de meting (75 euro<br />

voor 1 persoon, 120 euro voor 2<br />

personen) in mindering gebracht.<br />

<strong>De</strong> meting is dan in feite gratis.<br />

Wat mag je verwachten?<br />

Op een perfecte matras slaap je 11<br />

keer zo goed en de dag nadien ben<br />

je vier keer minder moe. Kortom,<br />

wie goed slaapt, functioneert de<br />

dag nadien dus beter.<br />

Maar wat is dat nu precies “goed<br />

slapen’?<br />

Als we liggen, verbruiken de spieren<br />

die de wervelkolom ondersteunen<br />

60 procent minder energie en is er<br />

voor 75 procent minder spanning<br />

op de tussenwervelschijven (de<br />

zogenaamde schokbrekers <strong>van</strong> de<br />

wervelkolom). <strong>De</strong>ze ontspanning<br />

heeft enkel zin als het lichaam<br />

goed ondersteund wordt want<br />

anders bouw je via de ligamenten<br />

en kapsels <strong>van</strong> je ruggewrichten<br />

terug spanning op in de rugspieren<br />

die de beweging <strong>van</strong> de wervels<br />

regelen. Het gevolg kennen we<br />

allemaal! Stijve rug ‘s morgens.<br />

Blokkages in het bekken, de lage<br />

rug, tussen de schouders en in de<br />

nek. Onopgeloste blokkages geven<br />

later weer ergere klachten zoals<br />

hernia, rugartrose of hypermobiele<br />

wervelsegmenten. Preventie is en<br />

blijft ook hier de beste boodschap.<br />

Zou jij nog een matras kopen<br />

zonder je eerst te laten meten?<br />

Het Bedmeet Center is gevestigd aan de<br />

Gouverneur Verwilghensingel 8, bus 4, in Hasselt. Tel. 011 21 21 24<br />

Metingen enkel na afspraak op 0479 595 296 of info@bedmeetcenter.be<br />

Meer info op www.bedmeetcenter.be<br />

I-SANA nr3 · 41<br />

M90156856.01

42 · I-SANA nr3<br />

<strong>De</strong> <strong>groene</strong> vingers <strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

Ivo Pauwels, een gerenommeerd<br />

natuurkenner, auteur en groen-journalist<br />

verzorgt elke maand een aantal<br />

schitterende rubrieken in i-<strong>Sana</strong>.<br />

<strong>De</strong> wilgen von<strong>De</strong>n<br />

aspirine uit<br />

Het verhaal <strong>van</strong> de meest populaire pil<br />

Haast iedereen, waar ook ter<br />

wereld, heeft in zijn leven<br />

wel eens acetylsalicylzuur<br />

gebruikt, want er zijn tamelijk<br />

veel pijnstillers op basis <strong>van</strong> aspirine.<br />

Wie staat er nog bij stil dat aspirine<br />

uit planten komt en dat het meest<br />

gebruikte geneesmiddel ter wereld<br />

dus <strong>van</strong> plantaardige oorsprong is.<br />

Reden te over om in een notendop de<br />

boeiende geschiedenis <strong>van</strong> aspirine<br />

te vertellen. Daar kun je gerust aan<br />

denken als je de volgende volgende dagen dagen weer<br />

in de tuin werkt.<br />

Het boek “Composteren en<br />

kringlooptuinieren” <strong>van</strong> Ivo<br />

Pauwels, kan je extra voordelig<br />

ook via i-<strong>Sana</strong> bestellen.

In de hele wereld zouden elk jaar een slordig<br />

miljard tabletten worden geslikt om pijnen<br />

en pijntjes tegen te gaan. Zelfs de antieke<br />

Grieken gebruikten extracten <strong>van</strong> wilgen<br />

tegen tandpijn en zere voeten.<br />

<strong>De</strong> Chickasaw, die hun jachtvelden in<br />

Virginia hadden, was slechts een <strong>van</strong> de vele<br />

indianenstammen die sinds onheuglijke tijden<br />

infuus <strong>van</strong> wilgenwortels trokken om hoofdpijn te<br />

bestrijden.<br />

wilgenbast<br />

Ook in de Europese volksgeneeskunde speelde<br />

wilgenbast al vele eeuwen een pijnstillende en<br />

koortswerende rol. Edmund Stone, een Engelse<br />

dominee propageerde de wilgenbast in 1763 als<br />

volgt: “Er is een bast <strong>van</strong> een Engelse boom,<br />

waarin ik dankzij experimenten een krachtig<br />

bloedstelpend middel vond dat tevens uiterst<br />

effectief koortsaanvallen geneest.”<br />

Stone was een <strong>van</strong> de eerste die de signatuurleer<br />

uitbreidde. Hij ging er niet alleen <strong>van</strong> uit dat<br />

de natuur door de vorm of de kleur <strong>van</strong> een<br />

plantendeel aangaf waar het goed voor was zoals<br />

de signatuurleer voorschreef, maar ook door de<br />

plek waar de plant <strong>van</strong> nature voorkomt.<br />

Wilgen groeien vooral<br />

op vochtige, ongezonde<br />

plekken. In Stones<br />

opinie was dat er een<br />

aanwijzing voor dat<br />

de boom ziekten kon<br />

genezen. Hij had nog<br />

geen benul <strong>van</strong> de aard<br />

<strong>van</strong> de koortswerende<br />

stof die in wilgen en<br />

populieren zit. Ze werd<br />

door de scheikundigen een kleine eeuw later naar<br />

het geslacht Salix (wilg) genoemd en heet salicien<br />

of salicoside. Ook in andere planten werd deze<br />

stof aangetroffen, onder meer in moerasspirea,<br />

Filipendula ulmaria. Terwijl in bergthee, Gaultheria<br />

procumbens, methylsalicylaat wordt aangetroffen.<br />

een pijnstiller voor vadertje lief<br />

Beide stoffen werden in de 19de eeuw, ditmaal<br />

op wetenschappelijke gronden, gebruikt tegen<br />

artritis, hoofdpijn en koorts. Salicylzuur heeft<br />

echter vervelende bijwerkingen: maagpijn,<br />

maagbloedingen en braakneigingen treden vaak<br />

op. In 1875 werd salicylzuur voor het eerst in het<br />

laboratorium op synthetische basis vervaardigd.<br />

Maar salicylzuur met zijn vervelende bijwerkingen<br />

is nog geen aspirine. Dat werd het pas na 1893<br />

toen Felix Hoffman, een Duitse scheikundige,<br />

Een beetje hoofdpijn,<br />

of moe, of koortsig?<br />

Wilgenbast kan helpen...<br />

<strong>De</strong> natuur heeft eigenlijk de aspirine<br />

uitgevonden. Het is een stof uit de wilgenbast.<br />

ermee ging experimenteren.<br />

Hoffman werkte in de Bayerafdeling <strong>van</strong> I.G.<br />

Farben waar de kleurstof aniline werd vervaardigd.<br />

<strong>De</strong> vader <strong>van</strong> Felix hoffman had na verloop <strong>van</strong><br />

tijd meer last <strong>van</strong> maagpijn dan <strong>van</strong> de artritis<br />

waarvoor hij met salicylzuur werd behandeld.<br />

Felix vond in de moderne scheikundige literatuur<br />

<strong>van</strong> die dagen dat wanneer iemand azijnzuur<br />

bij salicylzuur brengt, er een nieuwe, veel<br />

minder zure of bijtende stof ontstaat, namelijk<br />

acetylsalicylzuur. Hij<br />

experimenteerde bij<br />

zichzelf en ontdekte dat<br />

die nieuwe stof niets <strong>van</strong><br />

haar helend, pijnstillend,<br />

ontsmettend en<br />

koortswerend vermogen<br />

verloren had, terwijl de<br />

vervelende bijwerkingen<br />

verdwenen waren. <strong>De</strong> stof<br />

kreeg de naam aspirine,<br />

een samentrekking <strong>van</strong> de begin-‘a’ <strong>van</strong> acetyl en<br />

<strong>van</strong> ‘spirin’, Spiraea, want de moerasspirea werd<br />

in die tijd tot het geslacht Spiraea gerekend en<br />

niet tot Filipendula zoals dat nu het geval is.<br />

Snel werd Aspirine een handelsmerk <strong>van</strong> Bayer,<br />

<strong>van</strong>af 1899 kwam het als poeder op de markt<br />

en sinds 1915 in de vorm <strong>van</strong> tabletten. Aspirine<br />

behoorde zelfs bij de oorlogsbuit <strong>van</strong> de Grote<br />

Oorlog. Bij het Verdrag <strong>van</strong> Versailles moest<br />

Duitsland de merknaam Aspirine vrijgeven aan<br />

de VS, Engeland, Frankrijk en Rusland. Later<br />

besliste een Amerikaanse rechter dat geen<br />

enkel farmaceutisch bedrijf royalty’s kan doen<br />

gelden op deze stof. Zodat aspirine wereldwijd de<br />

volksnaam werd voor het populaire geneesmiddel<br />

acetylsalicylzuur, de azijnzure ester <strong>van</strong> het<br />

salicien uit wilgen, populieren en de eveneens<br />

vaak in tuinen aangeplante moerasspirea. Onze<br />

natuur heeft dus heel krachtige <strong>geneeskracht</strong>ige<br />

molecules en ongetwijfeld nog veel ongekende!<br />

I-SANA nr3 · 43

Advertentie<br />

Spijsverteringsstoornis?<br />

CARDUBELL helpt!<br />

<strong>De</strong> belangrijkste lichaamsfilter onder de rechter<br />

ribbenboog is een echt laboratorium dat in in zijn zijn<br />

ontgiftingswerk en de vertering <strong>van</strong> vetten vetten best een een<br />

steuntje kan gebruiken. Cardubell bevat ondermeer<br />

Mariadistel en artisjok, bekend <strong>van</strong>wege hun bijzondere<br />

kracht om onze lichaamsfilter in in optimale staat te<br />

brengen en te houden. Gebruik het ook als je een vol<br />

gevoel gevoel na de maaltijd hebt, zo bekom bekom je een goed<br />

ontgiftingsorgaan en houdt je je lichaamslaboratorium<br />

optimaal!<br />

Voel je wel met FYTOBELL<br />

www.fytobell.be<br />

Voor infobrochure:<br />

E-mail: info@fytobell.be Tel: 011/37.19.24<br />

Bestellen Bestellen in Nederland? www.boverte.com<br />

Druppels 100 ml<br />

Verkrijgbaar bij de apotheek in 100 ml<br />

met CNK bestelcode: 1744-267.<br />

44 Of · vraag I-SANA ernaar nr3 in de betere natuurwinkel.<br />

Composteren en<br />

kringlooptuinieren:<br />

nu ook in het Frans<br />

Bij Uitgeverij Lannoo liep onlangs<br />

het boek Composteren en<br />

kringlooptuinieren <strong>van</strong> de persen.<br />

<strong>De</strong> ingenieurs <strong>van</strong> Vlaco (de Vlaamse<br />

compostorganisatie) en Ivo Pauwels<br />

bundelen er hun ervaring met het<br />

kringlooptuinieren. Tuinafval wordt<br />

nuttig en de kringlooptechnieken<br />

zijn in alle types siertuinen,<br />

kruidentuinen en moestuinen<br />

toe te passen. Het is een boek<br />

dat zich binnen de kortste keren<br />

terugbetaalt.<br />

Het boek verschijnt nu ook in het<br />

Frans, specifiek specifiek voor het Waalse<br />

landsgedeelte. Ongetwijfeld wordt<br />

het het ook daar een groot succes.<br />

Ivo Pauwels schreef schreef ruim 60 boeken,<br />

is hoofdredacteur <strong>van</strong> <strong>van</strong> Groene<br />

Vingers (VTM) en werkt voor voor<br />

tijdschriften tijdschriften als als Seasons en Bloemen<br />

& Planten. Ook als Radio2-tuinman<br />

in het programma <strong>De</strong> Madammen<br />

Madammen<br />

geniet hij ruime bekendheid.<br />

Bestel via i-<strong>Sana</strong>:<br />

extra voordeel!<br />

Het succesboek Composteren en<br />

kringlooptuinieren, , uitgegeven uitgegeven bij<br />

Lannoo Lannoo is verkrijgbaar verkrijgbaar in in de betere<br />

boekhandel en kost 17,50 Euro.<br />

Bij i-<strong>Sana</strong> kun je het het bestellen tegen tegen<br />

de voordeelprijs <strong>van</strong> €15 door<br />

overschrijving overschrijving <strong>van</strong> dit bedrag op<br />

rekening rekening nummer IBAN BE65 731-<br />

0085772-96 0085772-96 met vermelding Boek<br />

Kringlooptuinieren Ivo. . U krijgt het<br />

dan binnen de kortste keren franco<br />

thuisgestuurd.<br />

Op die manier hoef je geen<br />

verplaatsing te maken en bovendien<br />

krijg je een extra voordeel <strong>van</strong> € 2,5.<br />

En... U heeft er een heel leven<br />

plezier <strong>van</strong>!

Tuinsprokkels<br />

Tuin Tuinsprokkels sprokkels<br />

<strong>van</strong> Ivo Pauwels<br />

<strong>van</strong> Ivo Ivo Pauwels<br />

Pauwels<br />

Camassia, voedsel<br />

voor de Indianen<br />

V<br />

óór de blanke mens voet zette<br />

op het Noord-Amerikaanse<br />

continent en en de de oude culturen<br />

vertrappelde, verzamelden<br />

indianenvrouwen de bollen <strong>van</strong><br />

Camassia quamash. <strong>De</strong> bollen bollen<br />

bevatten veel voedingsstoffen<br />

voedingsstoffen<br />

en na het koken een soort <strong>van</strong><br />

suikerstroop. Nu planten wij de de<br />

bollen in de zelden zelden beschaamde<br />

hoop dat de blauwe bloemen <strong>van</strong><br />

Camassia in het voorjaar voorjaar zullen<br />

verschijnen. Vanaf augustus<br />

kun je je dit volksvoedsel <strong>van</strong> <strong>van</strong> de<br />

vervlogen indianenstammen uit<br />

het oosten <strong>van</strong> de de VS planten. planten.<br />

Het bloeit in april en is volkomen<br />

winterhard.<br />

Het grootste levende<br />

wezen is een zwam!<br />

I<br />

n de staat Oregon in het<br />

noordwesten <strong>van</strong> de Verenigde<br />

Staten hebben wetenschappers<br />

een 880 hectare grote zwam<br />

ontdekt. <strong>De</strong> zwam groeit onder de<br />

grond in in een woud. Aangenomen<br />

Aangenomen<br />

wordt dat de gelocaliseerde<br />

zwam het grootste grootste levende levende<br />

wezen ter wereld is. Het nu<br />

gevonden exemplaar behoort tot tot<br />

de de soort Armillaria ostoyae en en is<br />

volgens de ontdekkers ongeveer<br />

2000 jaar oud. In 1992 is al een<br />

600 ha grote zwam gevonden<br />

die die tot tot nu nu toe toe recordhouder recordhouder was. was.<br />

Armillaria ostoyae is is familie<br />

<strong>van</strong> de honingzwam, Armillaria<br />

mellea, een vervaarlijke vervaarlijke<br />

parasiet. parasiet. <strong>De</strong> vruchtlichamen<br />

(paddestoelen) <strong>van</strong> de meeste<br />

Armillariasoorten zijn erg lekker.<br />

Oude wijsheid<br />

Ooit werd een blinde man<br />

uitgelachen omdat hij<br />

‘eigenhandig’ en eigengereid<br />

een boerderij wou kopen en zich<br />

bij de keuze op zichzelf verliet.<br />

Toen men hem uit de koets<br />

hielp, vroeg hij de koetsier de<br />

paarden naar een bosje distels te<br />

leiden. Zijn begeleiders vertelden<br />

hem dat er geen distels waren.<br />

“Zuring moet de paarden dan<br />

maar voeden,” sprak de blinde<br />

man. Ze brachten de paarden<br />

naar de grote zuringbladeren.<br />

Zonder aarzelen kocht de blinde<br />

de hoeve en het land. Toen men<br />

hem vroeg naar het waarom <strong>van</strong><br />

zijn snelle beslissing, sprak hij:<br />

“Distels groeien op een arme<br />

bodem, zuring uitsluitend op rijke<br />

grond.” Meehans Monthly, 1898<br />

Heren, pas op met<br />

rozemarijn!<br />

Omwille <strong>van</strong> de indringende,<br />

kruidige geur die na het<br />

drogen <strong>van</strong> de twijgen met<br />

de naaldvormige bladeren<br />

behouden blijft, werd<br />

Rosmarinus officinalis vooral als<br />

‘herinneringskruid’ geprezen.<br />

Shakespeare laat Ophelia met<br />

een rozemarijntwijg in de hand<br />

zeggen “There’s rosemary; that’s<br />

for remembrance; pray you, love,<br />

remember.” <strong>De</strong> Britten geloven<br />

dat in een tuin waar rozemarijn<br />

welig tiert de vrouw de broek<br />

draagt. “Where rosemary grows<br />

best the mistress is master.”<br />

Heren, u bent gewaarschuwd!<br />

Plantenseks laat<br />

ontdekt<br />

Uiteraard heeft de natuur <strong>van</strong><br />

oudsher soorten gekruist en<br />

zo nieuwe planten gevormd. In<br />

de vroege middeleeuwen duiken<br />

al bastaarden op en sommige<br />

kregen een plekje in de tuin.<br />

Gericht kruisen kon pas later.<br />

Het duurde immers tot in 1694<br />

toen in Duitsland voor het eerst<br />

de idee rijpte dat bloemen<br />

wel eens seksuele organen<br />

zouden kunnen zijn. Pas dan<br />

werd de functie <strong>van</strong> stampers,<br />

meeldraden, bijtjes, wind en<br />

vlinders ontdekt. Die kennis<br />

leverde bewust gecreëerde<br />

cultivars op. <strong>De</strong> grote doorbraak<br />

in de kruisingsarbeid kwam er<br />

na 1866, wanneer Mendel op<br />

een wetenschappelijke manier de<br />

basis legde voor de moderne<br />

genetica.<br />

Stout en varens<br />

Een oud ‘drukrecept’<br />

uit 1872 vertelt hoe je de<br />

mooie varenveren prachtig kunt<br />

afdrukken op een vel papier.<br />

“Dompel het varenblad in goede<br />

stout of Guiness en leg het<br />

daarna tussen twee witte vellen<br />

papier. Druk alles lichtjes aan en<br />

laat het helemaal drogen.” Ook<br />

andere fijnbladige planten zoals<br />

akelei en duizendblad geven met<br />

donker bier als op tekenpapier<br />

stijlvolle afdrukken. Huisvlijt voor<br />

wie veel tijd heeft? Een loep<br />

is voor de meesten onder ons<br />

een noodzakelijke voorwaarde<br />

om de bloempjes te kunnen<br />

be<strong>wondere</strong>n.<br />

I-SANA nr3 · 45

Advertentie<br />

46 · I-SANA nr3<br />

Openingsuren:<br />

Maandag – vrijdag:<br />

9u00 – 18u00<br />

Zaterdag: 8u30 – 18u00<br />

Zondagen gesloten<br />

(met uitzondering <strong>van</strong> Hasseltse<br />

koopzondagen)<br />

In de schat<br />

met Ivo Pauwels<br />

Mierikswortel is ook een<br />

mooie plant, als je ze laat<br />

uitgroeien. Maar je kan een<br />

stukje wortel ook uitstekend<br />

kauwen bij verkoudheid.

kamer <strong>van</strong> de natuur<br />

Mierik:<br />

de strafste smaak <strong>van</strong> de kruidentuin<br />

Van al de keukenkruiden in de tuin<br />

heeft de mierikswortel de strafste<br />

smaak. Het is zonder meer de sterkst<br />

smakende, eetbare wortel die in<br />

Europa groeit. In de tuin is deze<br />

doorlevende plant haast onuitroeibaar,<br />

want elk stukje stukje wortel wortel dat dat in de bodem bodem<br />

achterblijft, groeit uit tot een nieuwe<br />

plant.<br />

In de wereldkeuken<br />

<strong>De</strong> mierik, Armoracia rusticana, is al even<br />

levenslustig als pittig. Hij is afkomstig uit<br />

West-Azië en Zuidoost Europa en heeft als<br />

kruid de wereldkeuken veroverd.<br />

<strong>De</strong> Egyptenaren en Romeinen kenden het<br />

kruid. <strong>De</strong> Israëlieten aten zowel de wortel<br />

als de harde bladeren in het paasmaal dat<br />

met bitterheid en vreugde was gekruid, een<br />

typisch Joodse tegenstelling. Maar de smaak<br />

gaat bij het koken snel verloren zodat het<br />

vermoedelijk nog wel meeviel. Daarom wordt<br />

mierik tegenwoordig meestal geraspt en<br />

rauw verwerkt. Typisch is het in de Japanse<br />

keuken waar het, door de sojasaus geroerd<br />

de rauwe vis in sushi, sashimi kruidt.<br />

Geen gemakkelijk tuinklant<br />

In de tuin zal mierikswortel altijd groeien.<br />

Hij woekert! Er is echter een beetje kennis<br />

nodig om er duimdikke en nog dikkere<br />

wortels <strong>van</strong> te kweken. Daarvoor moet je<br />

de plant in de winter opgraven, een dunne<br />

wortel <strong>van</strong> minstens 20 cm tussen duim en<br />

wijsvinger nemen en er alle knobbels of<br />

ogen, behalve de bovenste, afwrijven. Er<br />

kunnen dan geen zijscheuten ontstaan en<br />

je krijgt een stevige, dikke wortel. Snij de<br />

bovenzijde recht en de onderzijde schuin<br />

af, dan weet je bij het verticaal uitplanten<br />

<strong>van</strong> de wortel dat de schuine snede onderin<br />

de plantsleuf moet. In maart, april kun je de<br />

I-SANA nr3 · 47

Pittig in de<br />

keuken,<br />

prettig tegen<br />

verkoudheid<br />

stukken mierikswortel uitplanten. Plant<br />

hem niet te diep, liefst zelfs op een<br />

heuveltje en op een plekje in<br />

de zon. Laat je mierikswortel<br />

gewoon groeien dan vertakken<br />

de wortels en kweek je slechts<br />

een kort dik stompje juist<br />

onder de bladkrans. Hoed je<br />

echter voor deze plant, want<br />

elk afgebroken stukje wortel zal<br />

uitgroeien tot een nieuwe plant<br />

met grote bladeren en een meer<br />

dan 1 m hoge bloemstengel. Je hebt<br />

<strong>van</strong> deze plant niet meer dan een viertal<br />

exemplaren nodig. Wanneer je er teveel<br />

hebt, moet je de planten voorzichtig met<br />

een riek uit de grond halen. Zorg dat je ook<br />

het kleinste stukje wortel uit de grond haalt.<br />

Gooi ze niet op de composthoop. Je kunt<br />

ze best met de GFT-container meegeven.<br />

Tijdens de productie <strong>van</strong> GFT-compost loopt<br />

de temperatuur hoog genoeg op zodat de<br />

wortel zonder sporen na te laten in prima<br />

compost wordt omgezet. Wil je het de mierik<br />

daarentegen naar de zin maken dan zal<br />

hij je dankbaar zijn wanneer hij in een flink<br />

bemeste kalkhoudende bodem mag groeien.<br />

Oogsten en bewaren<br />

Je kunt de dikke wortels opgraven er een<br />

stuk <strong>van</strong> snijden en weer terug planten.<br />

Hartje zomer is dat een redelijk hachelijke<br />

onderneming, maar in de herfst gaat het vlot.<br />

Mierik wordt vooral in mierikswortelsaus bij<br />

gerookte vis gebruikt. <strong>De</strong> slagroom tempert<br />

dan de scherpe mosterdsmaak.<br />

48 · I-SANA nr3<br />

Mierikswortel past bij<br />

allerlei schotels, ook bij<br />

rauwkost. Maar je kan<br />

het ook prima mengen in<br />

sausen en sladressings.<br />

Een witbont ras<br />

Mierik is een vrij saaie plant. Iets meer<br />

karakter in de kruidentuin bezit de<br />

bontbladige vorm <strong>van</strong> de mierikswortel,<br />

Armoracia rusticana ‘Variegata’. Ofschoon<br />

het in een tiental kwekerijen in ons land<br />

te koop is, heeft het zijn weg naar de<br />

kruidentuinen nog niet gevonden.<br />

Vitamine C tegen verkoudheid<br />

Sinds Plinius in het begin <strong>van</strong> onze<br />

tijdrekening verkondigde dat<br />

mierikswortel een bijzonder<br />

gezond makende plant is, wordt<br />

hij gebruikt om maagklachten<br />

en verkoudheden te bestrijden.<br />

Wanneer je neus verstopt<br />

is, kun je een mierikswortel<br />

onder de neus raspen en er<br />

enkele stukjes <strong>van</strong> opeten. Bij<br />

zeevarende volkeren had de<br />

mierikswortel terecht de reputatie<br />

scheurbuik te voorkomen. <strong>De</strong> mierik<br />

bevat een grote hoeveelheid vitamine C.<br />

Wanneer je de fijn geraspte wortel een tijdje<br />

in olijfolie laat trekken zodat de prikkelende<br />

stoffen in de olie overgaan, heb je een<br />

deugddoende massageolie ter beschikking<br />

waarmee je pijnlijke gewrichten, spieren en<br />

winterhanden kunt behandelen.<br />

Opgepast met monnikskap...<br />

Scherpsmakende wortels en bladeren<br />

waarschuwen in vele gevallen voor de giftige<br />

stoffen die ze bevatten. Er is een dodelijke<br />

vergiftiging beschreven bij een man die per<br />

vergissing wortels <strong>van</strong> een monnikskap,<br />

Aconitum, opgroef. <strong>De</strong> planten groeiden<br />

naast elkaar. Ook de wortels <strong>van</strong> monnikskap<br />

smaken scherp. <strong>De</strong> monnikskap behoort tot de<br />

giftigste stoffen uit onze flora. <strong>De</strong> man is aan<br />

zijn tragische vergissing bezweken. Het voorval<br />

indachtig zou je nooit giftige planten tussen<br />

groenten en kruiden mogen planten. <strong>De</strong>ze regel<br />

is niet helemaal toe te passen. Aardappelloof,<br />

de bessen en de <strong>groene</strong> knollen <strong>van</strong> dit<br />

volksvoedsel kunnen ook ernstige vergiftigingen<br />

veroorzaken. Terwijl aardappels die geen licht<br />

gezien hebben generaties hebben gevoed.

Natuurzaak<br />

<strong>De</strong> Papaver Bio is gelegen<br />

in de Sint-Jacobsstraat<br />

12-14 te Ieper. Naast de<br />

zaak bevindt zich parking<br />

<strong>De</strong> Kolve, met een capaciteit<br />

<strong>van</strong> 60 wagens.<br />

Contact & Bestellingen<br />

Tel : +32(0)57/21.85.00<br />

Fax : +32(0)57/21.89.00<br />

Email: info@papaverbio.be<br />

Openingsuren<br />

Van maandag t.e.m. zaterdag,<br />

doorlopend (ook over de middag!)<br />

<strong>van</strong> 9u30 tot 18u00.<br />

Gesloten op zon- en feestdagen.<br />

natuur<br />

en<br />

Dieetvoeding<br />

Markt 48 - Mol<br />

Tel. 014/31.05.16<br />

Nieuwsstraat 85 - Geel<br />

Tel. 014/58.34.32<br />

Openingsuren:<br />

ma. 13.30-18.00 uur<br />

Dinsdag t/m vrijdag:<br />

<strong>van</strong> 9.00-12.30<br />

14.00 -18.00 uur.<br />

Zaterdag tot 17.00 uur<br />

Advertentie<br />

Clockempoortje<br />

Kruiden en specerijen<br />

Naamsestraat, 14<br />

3800 Sint-Truiden<br />

Openingsuren<br />

9.00 - 12.15 - 13.15 - 18.00<br />

maandag gesloten<br />

Tel 011/68 18 23<br />

Fax 011/68 18 28<br />

Herba DE VLIER<br />

Advertentie<br />

ma:<br />

di:<br />

wo:<br />

do:<br />

vrij:<br />

za:<br />

KONING ALBERTLAAN 30<br />

3630 MAASMECHELEN<br />

tel : 089-76 51 53<br />

Openingsuren:<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

9.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

12.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

13.30<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

18.00<br />

I-SANA nr3 · 49<br />

Advertentie<br />

Advertentie

unieke cursus voor iedereen<br />

„<strong>De</strong> plant als<br />

geneesmiddel”<br />

Wetenschappelijk onderzoek bewijst<br />

steeds meer de grote waarde<br />

<strong>van</strong> natuurlijke behandelingen en<br />

preparaten voor de gezondheid.<br />

Moderne middelen zijn trouwens<br />

vaak afgekeken <strong>van</strong> natuurlijke<br />

moleculen. Kennis <strong>van</strong> planten en<br />

kruiden is dan ook essentieel. Daar<br />

kan Fytobell u bij helpen, want op<br />

verschillende plaatsen in het land en<br />

ook in de mooie vergaderzaal <strong>van</strong><br />

de administratieve zetel <strong>van</strong> Fytobell<br />

in Alken worden boeiende en voor<br />

iedereen toegankelijke en begrijpelijke<br />

cursussen gegeven door een ervaren<br />

lesgever en kruidenkundige: Kees<br />

Martens.<br />

Fytobell is <strong>van</strong> huis uit bekend met<br />

kruiden en <strong>geneeskracht</strong>ige planten<br />

en heeft voor de belangrijkste<br />

problemen veilige en doeltreffende<br />

middelen ontworpen die in de<br />

natuurgeneeskundige artsenpraktijk zijn<br />

ontwikkeld en getoetst. Uiteraard moet<br />

je in ernstige omstandigheden een<br />

arts raadplegen, maar het is plezierig<br />

en geruststellend als je zelfs met een<br />

beperkte maar essentiële kennis op<br />

een doeltreffende manier kan ingrijpen<br />

en veel ellende kan voorkomen. Zeker<br />

in een gezin met kinderen is een goede<br />

basiskennis <strong>van</strong> kruiden en planten en<br />

hun genezend vermogen een absoluut<br />

pluspunt. Fytobell wil die kennis met<br />

je delen in een boeiende, interessante<br />

reeks <strong>van</strong> vier lessen door Kees Martens.<br />

Titel: „<strong>De</strong> plant als geneesmiddel”.<br />

Boeiende lessen<br />

In een reeks <strong>van</strong> vier lessen maak je op een<br />

50 · I-SANA nr3<br />

aangename en begrijpelijke manier kennis met<br />

de natuurlijke producten <strong>van</strong> Fytobell, de unieke<br />

samenstelling, de bijzondere wijze <strong>van</strong> extractie.<br />

Je leert hoe je ze best kan gebruiken en er veilig<br />

en effectief mee kan omgaan. <strong>De</strong>ze informatie<br />

wordt ook geïllustreerd met talrijke voorbeelden,<br />

audiovisueel lesmateriaal en toepassingen uit de<br />

artsenpraktijk.<br />

Fytobell is anders<br />

In deze lessenreeks wordt daarom ook nader<br />

ingegaan op de vraag hoe men de juiste kruiden<br />

kan combineren, welke samen horen en welke<br />

elkaar tegenwerken en waarom bepaalde<br />

plantencombinaties in de producten <strong>van</strong> Fytobell<br />

efficiënter werken en hoe ze <strong>van</strong> groot nut<br />

kunnen zijn voor de gezondheid <strong>van</strong> jezelf en je<br />

hele gezin.<br />

Wie de reeks helemaal gevolgd heeft en dus<br />

kennis heeft <strong>van</strong> de wereld <strong>van</strong> planten en<br />

kruiden, ont<strong>van</strong>gt een getuigschrift en wordt<br />

ook uitgenodigd voor natuurlijke activiteiten en<br />

vervolglessen.<br />

Wil je meer weten waar en wanneer je kan<br />

deelnemen aan deze cursus?<br />

Kijk dan op www.fytobell.be onder Unieke<br />

lessenreeks.<br />

U kan ook altijd bellen: 011/37 19 24<br />

Wie de lessen volgt<br />

krijgt een getuigschrift

PAK JE ENERGIETEKORTEN AAN !<br />

Voel je opnieuw<br />

FIT & GEZOND<br />

Standaard Uitgeverij<br />

Advertentie<br />

I-SANA nr3 · 51

52 · I-SANA nr3<br />

Mei 2010<br />

Wat mag je o.a in het volgend nummer verwachten<br />

• Luchtvervuiling doodt 50.000 mensen per jaar<br />

• Borstkanker voorkomen door sport en dieet<br />

• Wat kan je doen aan migraine?<br />

• Prostaatkanker: de grootste vijand <strong>van</strong> de man<br />

• Goed nieuws: chocolade tegen hoge bloeddruk<br />

• Een goed geheugen tot op hoge leeftijd<br />

• Welke ziekten veroorzaakt slapeloosheid?<br />

Lees uw favoriete blad in alle rust<br />

op uw computerscherm<br />

uw maandelijks<br />

gezondheidsmagazine<br />

www.i-sana.be<br />

Geef je vrienden een nuttig<br />

en uitzonderlijk cadeau:<br />

een abonnement op i-sana<br />

Gratis! Schrijf hen hier in:<br />

www.i-sana.be

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!