Masterplan Zandwetering - Waterschap Groot Salland

H + N + S ' 04
31
Barrières
Bij het inrichten van de Zandwetering als
groenblauwe loper is het tevens van belang
rekening te houden met barrières (wegen,
genormaliseerde kanalen) en overige
weerstanden (intensieve landbouw) in het
landschap. De ecologische verbindingen en
ecotopen worden op plaatsen gesitueerd
met de minste weerstanden en de meest
optimale abiotische omstandigheden (b.v.
kwel). Daar waar knelpunten actueel en in de
toekomst zich voordoen is het noodzakelijk
mitigerende maatregelen te treffen in de
vorm van b.v. faunapassages onder wegen of
uittredingsplaatsen aan genormaliseerde
wateren. Voor de waterspitsmuis mogen
Mogelijke natuurdoelen
In het bovenstroomgebied (inclusief Het
Gooiermars) maakt het ontwikkelen van
bijzondere natuurdoelen de meeste kans,
vooral daar waar het grondwater in de vorm
van kwel zich duurzaam over brede zones tot
in het maaiveld kan manifesteren. Het laten
infiltreren, vasthouden en benutten van
kwalitatief goed gebiedseigen water zijn
hierbij belangrijke randvoorwaarden. Het
Gooiermars is met moerasbos, natte
In de Gooiermars zijn kansrijkere en tevens
waardevolle natuurdoeltypen te verwachten,
waaronder bloemrijke graslanden in de sfeer
van Dotterbloemhooiland (‘beemden’),
Kamgrasweide, Veldrusschraalland en langs de
randen Bosbies-associatie. Deze liggen in
afwisseling samen met elzenbroekbos
(Veldkers-Elzenbroek) in kwelrijke en min of
meer permanent natte laagten en verder in
het drogere achterland met natuurbos (o.a.
Ecotopen
Met betrekking tot ecotopen is het wenselijk
deze in combinatie en in samenhang met
elkaar in het landschap te integreren en
configureren, liefst zo groot mogelijk
(minimaal 0,5 ha) samen met het behoud van
oorspronkelijke landschapswaarden en
cultuurwaarden. Dit zorgt voor een
aantrekkelijke landschappelijke variatie.
Bovenstrooms zijn schrale graslanden kansrijk.
Verder benedenstrooms kan gedacht worden
aan dotterbloemgrasland,
overstromingsgrasland, riet, ruigte en
struweel. De natuuronderdelen liggen veelal
niet meer dan 0,5 km van elkaar verwijderd,
er is sprake van minimaal 3 hectare per
kilometer verbinding.
De Gooiermars als kloppend hart
Vanwege de bijzondere potenties in verband
met de aanwezigheid van regionale kwel stelt
de provincie in haar natuurgebiedsplan voor
om in de Gooiermars nieuwe natuur te
ontwikkelen. Het gaat hierbij om een
kerngebied van in totaal 64 hectare
(particulier beheer) met als natuurdoel
overwegend bloemrijke graslanden, beperkt
aangevuld met plassen en moerassen. Om
deze kern ligt een schil van bestaand en
nieuw beheersgebied (zoekgebied botanisch)
en daar buiten beheersgebied (zoekgebied
randenbeheer).
Mogelijk kwam vroeger het ‘typische’
blauwgrasland (Cirsio-Molinietum) in de
Gooiermars voor, wellicht met subassociaties
(o.a. het orchideeënrijk blauwgrasland) op de
gradiënt van dekzandrug naar slenk.
Blauwgrasland is het ultieme ecologische
ideaal. Uit de tegenwoordige beheerspraktijk
blijkt dat dit bijzondere grasland moeilijk te
restaureren is.
onderbrekingen van de natuurvriendelijke
brede oeverzone niet groter zijn dan 250
meter en minimaal aan een zijde voorzien te
zijn van een oever met rietzoom. Hiermee
wordt ook voldaan aan de eisen van andere
aan water gebonden doelsoorten, zoals
ringslang, libellen en de kamsalamander.
bloemrijke weiden en een waaier van
slootbeken het ‘kloppend hart’ van het
systeem. Verder is het creëren en/of optimaal
benutten van gradiënten (o.a. vocht,
voedselrijkdom), reliëf en exponeren
belangrijk voor de diversificering van natuur.
Een combinatie van natuurdoelen is mogelijk
volgens een beekdalbenadering met de
inrichting van brede natuurprofielen.
Benedenstrooms liggen de natuurambities
lager, gezien de milieukwaliteit, beïnvloeding
van o.a. riooloverstort en de milieudruk door
recreatie en stadsuitbreiding.
DEEL 1 : CONTEXT EN OPGAVE IN THEMA'S