De Eerste Kamer en Europa - Eerste Kamer der Staten-Generaal

“De Eerste Kamer
heeft een
belangrijke,
eigen rol
te spelen in
het Europa-
debat. In zekere
zin is dat zelfs
een voor-
trekkersrol.”
Minister-president
Balkenende
Slechts twee weken voor deze uitspraak van de minister-president verscheen in het
weekblad Binnenlands Bestuur het artikel ‘Senaat zet Europese Unie weer op de kaart.
De Eerste Kamer trekt het initiatief in het Europadebat naar zich toe.’ 2 De initiërende
rol van de Eerste Kamer op het Europese dossier was reeds in 2005 opgemerkt. De
Adviesraad Internationale Vraagstukken schreef in zijn advies ‘De Europese Unie en de
band met de Nederlandse burger’: “De Eerste Kamer heeft al geruime tijd een Europees
Bureau in de Griffie om specifiek aandacht te kunnen geven aan Europees beleid.
De AIV ondersteunt het advies van de Raad van State dat niet alleen de Eerste Kamer,
maar ook de Tweede Kamer een vaste eenheid creëert die Kamerleden bijstaat met
betrekking tot alle onderwerpen van Nederlandse besluitvorming over Europese zaken.” 3
In deze aanbeveling van de Adviesraad Internationale Vraagstukken is deels de
oorsprong te vinden van de betrokkenheid van de Eerste Kamer bij het Europese
samenwerkingsproject. Allereerst kent de Eerste Kamer een traditie van Kamerleden die
betrokkenheid tonen en interesse hebben over de nationale landsgrenzen heen. Ten
tweede is in 2001 in de Eerste Kamer een Europees Bureau opgericht dat tot doel had
de Kamerleden op Europees gebied (inhoudelijke) ondersteuning te bieden. De goede
ervaringen met de ondersteuning van dit bureau zijn inmiddels uitgemond in een
bredere ondersteuning. Het Europees Bureau is geïntegreerd in de afdeling Inhoudelijke
Ondersteuning, waarbij de nadrukkelijke aandacht en inzet voor Europese aangelegenheden
blijft behouden.
Kort na de oprichting van het Europees Bureau van de Eerste Kamer is een Europese
website de lucht ingegaan als apart onderdeel van de website van de Eerste Kamer.
Op deze website – www.europapoort.nl – zijn nagenoeg alle Europese werkzaamheden
van de Eerste Kamer terug te vinden. Bovendien biedt de website de mogelijkheid voor
derden te reageren op Europese (beleids)ontwikkelingen en voorstellen, alsmede op de
activiteiten en inzet van de Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer, maar ook alle geïnteresseerden, kunnen deze Europese
website raadplegen voor de vergaderingen van verschillende Kamercommissies, zoals
de commissie Europese Samenwerkingsorganisaties en de bijzondere commissie voor de
JBZ-Raad. De vergaderdocumenten, maar ook de openbare besluitenlijsten van de
commissies kunnen geraadpleegd worden. De agenda’s en conclusies van verschillende
Europese Raden zijn op de website ook gemakkelijk terug te vinden. Voorts worden
zogenoemde E-dossiers aangemaakt, dit zijn elektronische dossiers voor de Europese
voorstellen. Op de website zijn ten slotte nieuwsberichten over de Eerste Kamer en
Europa te vinden.
1 Handelingen I 2006-2007, pag. 823
2 Binnenlands Bestuur nr.12, 23 maart 2007
3 Adviesraad Internationale Vraagstukken, Briefadvies 10 – De EU en de band met de Nederlandse burger
De Eerste Kamer en Europa
9