Het bekkenbeheerplan van het Dijle-Zennebekken - Integraal ...

Het baggeren en verwijderen van ruimingsspecie bij waterlopen in het Dijle-Zennebekken wordt over het
algemeen beperkt tot de probleempunten. Het ruimen blijft voor alle beheerders beperkt tot de onmiddellijke
omgeving van uitlaatconstructies, bypasses of andere kritieke locaties of gebeurt naar aanleiding van
calamiteiten. In de beschermde gebieden worden in principe zo weinig mogelijk ruimingswerkzaamheden
uitgevoerd. In het centrum van Leuven wordt elk jaar een oppervlakkige en een grondige (slib)ruiming
uitgevoerd. Stroomopwaarts Leuven te Egenhoven werd in 2005 een wachtbekken, zandvang, uitlekzone en
nabezinkingsbekken aangelegd. Hierdoor worden ruimingen in het centrum van Leuven op termijn overbodig
of tot het minimum beperkt. Langs de Vrouwvliet te Mechelen is er een uitlekzone voor slib die
ondoordringbaar is, dit is nergens anders binnen het gebied aanwezig.
De meeste waterbeheerders voeren het maaien en kruidruimen uit conform het bermdecreet. Binnen enkele
zones natuurgebieden wordt niet meer gemaaid, dit in samenspraak met de natuurverenigingen. Dit is zo
voor een groot stuk van de Dijle stroomopwaarts Leuven en de Laan. Op de Dijle worden in het stuk van
Korbeek-Dijle tot aan de appelfabriek in Sint-Joris-Weert de bomen niet verwijderd uit de waterloop. In de
volledige loop van de Laan vanaf Sint-Agatha-Rode wordt niets uit het water gehaald.
MILIEUASPECTEN
- Oppervlaktewaterkwaliteit: beïnvloeding van het zelfreinigend vermogen van de waterlopen
- Oppervlaktewaterkwantiteit: instellen waterpeilen; beïnvloeding van de waterafvoer (versnelde afvoer of
buffering) door inrichting en onderhoud van de waterloop, door het creëren van gecontroleerde
overstromingsgebieden, wachtbekkens, infiltratiegebieden
- Grondwaterkwaliteit: onttrekking van grondwater (verzilting); infiltratie van vervuild water in
overstromingsgebieden en wachtbekkens
- Grondwaterkwantiteit: onttrekking van grondwater; instellen waterpeilen
- Natuurlijke structuur: instellen van waterpeilen; beïnvloeding oever- en bodemstructuur van waterlopen;
beïnvloeding hydrografische structuur
VRAGEN/EISEN
Om de wateroverlastproblemen aan te pakken heeft de sector een aantal belangrijke eisen geformuleerd:
(veel) meer ruimte voor water creëren en het toepassen van de watertoets, een deftige regeling voor
planschade uitwerken en vlottere realisatie van waterbeheersingsprojecten door een transparantere
regelgeving, behoud en juridische afdwingbaarheid van de 5 meter zone en een betere samenwerking
tussen de verschillende besturen. Er wordt ook een inspanning van het Waals Gewest en het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest gevraagd.
MILIEUHYGIËNISCHE INFRASTRUCTUUR
Het kwalititeitsbeheer van het oppervlaktewater is in Vlaanderen verdeeld over
verschillende instanties 18 . De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) beheert de kwaliteit van
het oppervlaktewater en onderzoekt daartoe de waterkwaliteit, inventariseert wie wat loost
en stelt investeringsprogramma’s (vanaf 2005 worden deze Optimalisatieprogramma’s genoemd) op voor de
afvalwater-zuiveringsinfrastructuur. Aquafin bouwt en beheert de collectoren en bovengemeentelijke
rioolwaterzuiveringsinstallaties, de gemeenten staan in voor de gemeentelijke rioleringen.
Sinds 1996 kunnen de gemeenten van het Vlaams Gewest subsidies krijgen voor de aanleg van
gemeentelijke rioleringen. Hiervoor moeten ze per project een aanvraag indienen bij de VMM die het project
moet goedkeuren en opnemen in het gemeentelijk investeringsprogramma (GIP). De subsidieregeling werd
in 2002 grondig gewijzigd. De aanleg van gescheiden riolering wordt hierdoor financieel bevoordeeld t.o.v.
die van gemengde riolering en ook de aanleg van een KWZI met een capaciteit tot 2.000 IE wordt
gesubsidieerd.
De subsector afvalwaterzuiveringsinfrastructuur heeft veruit de grootste impact op het watersysteem. Het
Dijle-Zennebekken telt zowat 762.575 inwoners. Begin 2004 werd van de 757.200 inwoners die in het Dijle-
Zennebekken lozen, het afvalwater van 241.213 inwoners behandeld op een rioolwaterzuiveringsinstallatie
(RWZI). De zuiveringsgraad in het bekken bedraagt daarmee 31,9%, een stuk lager dan het Vlaamse
gemiddelde van 60,3%. De rioleringsgraad in het Dijle-Zennebekken daarentegen is met 90,4% wel hoger
dan het Vlaamse gemiddelde (86,1%) (bron: Rioleringsdatabank VMM, 2004).
18 Wet van 26 maart 1971 betreffende de bescherming van het oppervlaktewater tegen verontreiniging (B.S. 1 mei 1971)
pg. 47