Het bekkenbeheerplan van het Dijle-Zennebekken - Integraal ...

Ten opzichte van de totale landbouwproductie, tuinbouwproductie inbegrepen, bedraagt het aandeel van de
veeteelt in het bekken ongeveer 56%. Op 39% van de bedrijven worden runderen gehouden, wat de meest
verspreide vorm van veehouderlij is in het bekken. In het Pajottenland komen vooral gemengde bedrijven
voor.
Het Dijle-Zennebekken ondervindt weinig druk van de intensieve veehouderij. Varkens komen slechts op 4%
(104 bedrijven) van de bedrijven voor, binnen het bekken komen 33.477 stuks varkens voor, wat slechts
0,6% is van de varkensstapel in het Scheldebekken. Ook de pluimveestapel bedraagt slechts 1,3% (254
bedrijven) van de pluimveestapel in het Scheldebekken.
De tuinbouwsector neemt 6,1% van het land- en tuinbouwareaal in. De groenteteelt neemt hiervan 3,9%
voor zijn rekening. Vooral rond Mechelen is glastuinbouw aanwezig. Voor de druiventeelt zijn de gemeenten
Overijse en Hoeilaart het belangrijkst.
In het Pajottenland is nogal wat biolandbouw aanwezig (meer geconcentreerd), wat niet zo is in de andere
regio’s. Het betreft groenten en gemengde bedrijven.
Er is een trend tot schaalvergroting, waarbij het aantal bedrijven terugloopt. Er is een actieve afbouw in de
varkenshouderij en ook de rundveeteelt gaat achteruit. De melkvee- en de akkerbouwsector blijven
nagenoeg stabiel.
MILIEUASPECTEN
- Oppervlaktewaterkwaliteit: diffuse lozing van verontreinigd water (bestrijdingsmiddelen, meststoffen).
- Oppervlaktewaterkwantiteit: instellen van waterpeilen; captatie van oppervlaktewater.
- Grondwaterkwaliteit: diffuse lozing van verontreinigd water (bestrijdingsmiddelen en meststoffen);
onttrekking van grondwater.
- Grondwaterkwantiteit: - onttrekking van grondwater; drainage; instellen waterpeilen.
- Natuurlijke structuur: instellen van waterpeilen; aanpassing infiltratiecapaciteiten bodems; erosie;
beïnvloeding structuurkwaliteit en de hydrografische structuur van waterlopen (ploegen tot in oevers,
kunstmatige oevers, inbuizingen, rechttrekken waterlopen,…).
VRAGEN/EISEN
Er is nood aan een integrale aanpak zodat de problemen op stroomgebiedniveau worden aangepakt.
Hiervoor is intergewestelijk en internationaal overleg nodig. Men vraagt financiële compensatie voor zgn.
“waterboeren” (ifv ruimte voor water).
Het afzetten van slib op landbouwgronden naar aanleiding van overstromingen is een belangrijk
aandachtspunt. Bij waterlopen van zeer slechte kwaliteit kan dit naar voedselveiligheid een serieus knelpunt
zijn. In sommige delen van het bekken treden veelvuldig overstromingen van landbouwpercelen op. Deze
leiden dikwijls tot grote schade. Niet alleen doordat de betreffende gebieden tijdelijk ‘buiten gebruik’ worden
gesteld, maar vooral door de bezinking van verontreinigd slib. Dit slib maakt het landbouwkundig gebruik
voor een veel langere periode (na de overstromingen) onmogelijk. De overheid zou de landbouwers hier
moeten bijstaan voor wat betreft de bodemanalyse en de opvang (preventie) en voor het remediëren van de
verontreinigingsproblemen. Deze aanpak kan doorgetrokken worden naar de overstorten van de
rioolstelsels.
Het niet ruimen van de waterlopen in natuurgebieden zorgt voor een verhoging van het waterpeil
stroomopwaarts en een vernatting van de landbouwpercelen. Zo o.a. voor het landbouwgebied
stroomopwaarts de Leibeek in Wijgmaalbroek, de weiden stroomopwaarts het Kastanjebos, in de Laanvallei
e.a. Door de vernatting van natuurgebieden wordt niet enkel de exploitatie van naburige landbouwgronden
gehinderd maar vermindert de capaciteit van de bodem om water op te nemen in regenperiodes.
Het afstemmen van het ruimingbeleid zou een aangewezen actie kunnen zijn binnen het BBP.
In het algemeen ervaart de sector Land- en tuinbouw een steeds toenemende ruimteclaim op
landbouwgebieden door andere sectoren (Huisvesting; Toerisme; Industrie en handel; Natuur, bos en
landschap; Transport en vervoersinfrastructuur; Waterbeheersing en veiligheid). De sector klaagt ook het
(illegaal) oneigenlijk gebruik van vruchtbaar landbouwgebied voor bv. de aanleg van visvijvers, het opkopen
van (dure) gronden door hobby-boeren, het verbouwen van boerderijen tot toeristische verblijven, enz. De
toenemende verharding (nieuwe KMO-zones, verkavelingen, wegen) leidt ook tot meer overstromingen in
landbouwgebied.
pg. 51