Waar de Schoen Wringt - Landelijke India Werkgroep

Het loonniveau in de informele sector varieert tussen 80 roepies (€ 1,18) en 125 roepies (€ 1,84)
per dag. In uitzonderlijke gevallen ontvangen arbeiders 150 roepies (€ 2,21), wanneer zij machines
bedienen waar meer vaardigheden voor nodig zijn. Hiermee liggen de lonen ver onder het
vastgestelde minimumloon van de schoenenindustrie in Tamil Nadu. Het stukloon in de informele
sector ligt tussen de 5 en 10 roepies (€ 0,07 en € 0,14) per gestikt bovenstuk. De reguliere
werktijden zijn acht uur per dag; overwerk wordt niet uitbetaald. De onderzochte werkplaatsen
kennen geen aanvullende arbeidsvoorwaarden. Moeders krijgen geen ouderschapsvoorzieningen
en arbeiders krijgen geen contract, loonstroken of andere werkdocumentatie. In de zeer
kleinschalige werkplaatsen krijgen arbeiders 60 roepies (€ 0,88) betaald per dag en eveneens
geen aanvullende arbeidsvoorwaarden. Vaak zijn hele families betrokken bij het werk en werken
de arbeiders met hun kinderen en andere familieleden samen in dezelfde werkplaats. Zowel in
Ambur en Agra ontvangen arbeiders in de informele sector, inclusief degenen die leveren aan
exportbedrijven, vaak niet het minimumloon. Zelfs in de formele grootschalige exportgerichte
bedrijven zouden werkgevers zich niet altijd aan de wetgeving houden als het gaat om het voor
specifieke werkzaamheden geldende minimumloon.
Vervuiling
De landbouw in de Vaniyambadi Ambur regio heeft ernstig te leiden gehad onder ontwikkelingen in
de schoenenproductie. Door afvalstoffen afkomstig uit de leerlooierijen is de lokale Palar rivier
ernstig vervuild, waardoor ook de landbouw en dorpen rondom de rivier met ernstige vervuiling te
maken hebben gehad. Traditioneel gezien was landbouw de voornaamste bron van inkomsten,
maar nu veel grond en water verontreinigd is, worden bewoners gedwongen op zoek te gaan naar
ander werk. Het is gemakkelijk om werk te vinden in kleine werkplaatsen omdat er geen speciale
vaardigheden vereist worden. Dit in tegenstelling tot werk in de fabrieken van de grote exporteurs.
Volgens de geïnterviewde voorzitter van een vakbond uit Ambur nemen deze exporterende
producenten dan ook geen arbeiders onder de 18 jaar in dienst. Volgens dezelfde vakbondsleider
zouden in de kleinschalige werkplaatsen echter wel adolescente arbeiders werken.
De werkplaatsen
De eerste van de vijf onderzochte werkplaatsen had ongeveer 80 arbeiders in dienst. Tijdens de
lunchpauze werden er bij deze werkplaats een aantal vrouwelijke arbeiders gezien die onder de 15
jaar leken te zijn. Alle arbeiders bevonden zich binnen de werkplaats en hadden geen toestemming
om zich buiten de hekken van het complex te begeven. De tweede productielocatie had ook
voornamelijk vrouwen en meisjes in dienst, waarvan een aantal onder de 18 jaar waren en een
aantal die net ouder waren dan 14 jaar. In deze werkplaats werken ongeveer 60 personen. De
derde onderzochte werkplaats had een aantal jonge meisjes in dienst die tussen de 13 en 15 jaar
oud waren. In de vierde werkplaats was tijdens het onderzoek geen werk aan de gang, maar
werden wel twee jonge meisjes achter naaimachines aangetroffen. In de vijfde werkplaats werden
eveneens kinderen aangetroffen, namelijk drie meisjes van rond de 13 of 14 jaar. In een
kleinschalige werkplaats die werd bezocht waren twee vrouwen en twee mannen aan het werk
achter naaimachines. Ook was er een kind van rond de 11 jaar aanwezig die schoenen aan elkaar
aan het lijmen was. Vermoed wordt dat deze werkplaats zowel voor de exportmarkt als voor de
lokale markt produceert.
Handwerk en kinderarbeid
In de onderzochte huishoudens werden leren sandalen en mocassins door vrouwen handmatig
gestikt. Volgens de arbeiders worden ook andere leren schoenen op deze manier geproduceerd.
De bovenkanten van schoenen hebben gaten die machinaal zijn aangebracht en de vrouwen
geven de schoenen hun uiteindelijke vorm door de geperforeerde delen aan elkaar te stikken. Elke
57