download - Noachieten Nederland

lijken uit enkele verhalen uit de Griekse mythologie en in contrast
daarmee uit de Bijbel. Door de vergelijking van die verhalen wordt
ook duidelijk welke houding men vanuit de halacha zou kunnen aannemen
ten opzichte van wat de Griekse cultuur hybris, ‘overmoed’,
heeft genoemd.
Een klassiek verhaal uit de Griekse mythologie is dat van Prometheus.
Prometheus en Epimetheus waren broers. Prometheus betekent
zoveel als ‘die vooruitdenkt’, Epimetheus ‘die achteraf denkt’. Prometheus
en Epimetheus waren de zonen van Titan, die tegen Zeus gestreden
had. Prometheus was de mensen goedgezind en wilde hun het
vuur verschaffen dat Zeus de mensen onthouden had omdat hij en
zijn broer onder hen leefden. Hij steelt het vuur in een rietstengel.
Zeus is razend. Hij stuurt Pandora met een doos met onheilen naar
Epimetheus, die weliswaar gewaarschuwd was door zijn broer geen
geschenken aan te nemen maar voor haar charmes bezwijkt. Hij
neemt Pandora bij zich in huis. Maar Pandora is nieuwsgierig: zij kijkt
stiekem in de doos en alle onheilen, ziekten en rampen stormen eruit
en verbreiden zich onder de mensen. Alleen de hoop bleef in de doos.
Prometheus wordt voor straf aan de Kaukasus geketend en op gruwelijke
manier gemarteld. Elke dag wordt zijn lever door een adelaar uit
zijn lijf gescheurd, elke nacht groeit die weer aan.
Het verhaal is ontleend aan de Griekse dichter Hesiodos en is duidelijk
een uitgewerkte metafoor. Prometheus en Epimetheus zijn typologieën
van de mensheid. Prometheus is het type van de geleerde,
de wetenschapsman; Epimetheus van de mens die te laat nadenkt of
helemaal niet nadenkt bij wat hij doet, de zorgeloze mens. Pandora is
het type van de bevallige, nieuwsgierige vrouw, maar ook van de mens
die zich door geheimen tot onderzoek uitgedaagd voelt. Samen vertonen
zij trekken die aan de mensheid eigen zijn.
37